`evolutie` en `natuurlijke selectie`?

advertisement
Evolutie
[Evolution]
Evolutie
Wat betekenen in de biologie ‘evolutie’ en ‘natuurlijke selectie’?
Evolutie in de biologie is de geleidelijke verandering van
het leven op aarde: nieuwe soorten ontstaan en bestaande
soorten sterven uit. Het principe dat deze ontwikkeling stuurt
is natuurlijke selectie. Twee invloeden voor de ontwikkeling
van Darwin’s evolutietheorie zijn maatgevend: ‘Principes
van de Geologie’ door Charles Lyell en ‘Beschouwing over
het Pincipe van Bevolking’ door Thomas Malthus. Naast
‘natuurlijke selectie’ is het begrip ‘gemeenschappelijke
afstamming’ fundamenteel in de evolutietheorie.
Natuurlijke selectie
Een voorbeeld van de werking van natuurlijke selectie blijkt
uit de experimenten van Bernard Kettlewell, een Engelse
Afbeelding 10) Thomas Malthus, Bestaansmiddelen nemen lineair toe, de
arts en geneticus, met het insect Biston betularia. Deze
bevolking exponentiëel (naar Harborth, 1991)
Afbeelding 7) Op
mot kent een donker gekleurd type, carbonaria, dat vooral
1 juli 1858 werd
voorkomt in industriële gebieden en een licht gekleurd
de evolutietheorie
type, typica, dat vooral voorkomt in landelijke gebieden.
‘Beschouwing over het Pincipe van Bevolking’
gepresenteerd in
De pigmentatie is anders, het genetisch profiel van beide
Malthus stelde dat de kracht waarmee een bevolking toenam
de vergadering van
is echter hetzelfde. De oorzaak, zo ontdekte Kettlewell,
ongemeen veel groter is dan de kracht waarmee de aarde die
De Linnean Society.
was dat in door luchtvervuiling besmette gebieden de
bevolking kon onderhouden, met als consequenties honger,
Dit gezelschap werd
vegetatie donkerder gekleurd was, waardoor het donker
armoede, ziekte en vroegtijdige dood. De het best aan de
vernoemd naar Carolus
gepigmenteerde type minder zichtbaar was voor vogels,
omstandigheden aangepasten overleefden. In de kern van
Linnaeus, Zweeds
minder bejaagd werd en daardoor een grotere kans op
de opvatting van Malthus zag Darwin het mechanisme dat
botanicus en grondlegger
overleven en zich voortplanten had. Hetzelfde gold in het
orde schiep in zijn waarnemingen en verklaarde waarom in
van de classificatie van
landelijk gebied voor het licht gepigmenteerde type. Met
het organisch leven op aarde nieuwe soorten ontstonden
het planten-en dierenrijk
andere woorden: de het beste aan de omstandigheden
en oude uitstierven.
aangepaste variant werd bevoordeeld.
Gemeenschappelijke afstamming
‘Principes van de Geologie’
Het beginsel ‘gemeenschappelijke afstamming’ wil zeggen
In dit boek legde Lyell uit dat “de vorming van gesteenten
dat een bepaalde groep organismen een gemeenschappelijke
plaatsvindt door processen die ook nu gaande zijn en
voorouder
Afbeelding 2 & 3) De ontwikkeling van Darwin’s denken over evolutie.
kunnen worden geobserveerd”. Daarmee door de traagheid
Galapagosvinken die in grote lijnen er hetzelfde uitzien,
Bovenste afbeelding: ‘Notebook B’, p.36, 1837.
waarmee die processen zich doorgaans voltrokken zeeën
maar duidelijk verschillen in snavelvorm en daarmee
Onderste afbeelding: Diagram uit ‘Origin of species’ 1859. De afstand
van tijd scheppend. Zeeën van tijd waarin de evolutie van
samenhangend fourageergedrag. De ornitholoog John
tussen twee horizontale lijnen wordt overbrugd door tienduizenden
het organisch leven zich kon voltrekken.
Gould determineerde in 1837 de door Darwin verzamelde
heeft.
Een
voorbeeld
zijn
de
befaamde
generaties. Een vertakking die een volgende horizontale lijn niet bereikt,
exemplaren en kwam tot de conclusie dat het dertien
representeert een uitgestorven soort
verschillende soorten betrof, die per soort aan een bepaald
eiland van de eilandengroep gebonden waren. Darwin voegde
hier later aan toe dat hoewel deze vinken specifiek voor
de Galapagosarchipel waren, zij door algemene struktuur,
gedrag, verentooi en stem behoorden tot de Amerikaanse
vogels. Hun origine moest dan ook gezocht worden in
een gemeenschappelijke voorouder op de Amerikaanse
continenten. In de moderne biologie wordt algemeen
aangenomen dat alle levende organismen op aarde
Afbeelding 5) Geospiza fortis, middelste grondvink. De Galapagosvinken
voortkomen uit één gemeenschappelijke voorouder. Deze
zijn allen ongeveer even groot, donkerbruin, grijs of zwart van kleur. De
vroegste gemeenschappelijke voorouder wordt aangeduid
grondvinken zijn insecteneters
met de afkorting LUCA (last universal common ancestor),
waarvan de verschijning nu wordt gedateerd op 3,9 miljard
Afbeelding 1) Titelplaat van ‘Principles of Geology’, Charles Lyell, de
jaar geleden.
oorsprong van gesteente-soorten
Afbeelding 4) Vier soorten
Galapagosvinken
Afbeelding 8) Biston betularia f. typica
Afbeelding 9) Biston betularia f. carbonaria
Afbeelding 6) Empire
Download