Levenscyclus van een lening

Over microfinanciering
Microfinanciering is de algemene verzamelnaam voor kleinschalige leningen aan arme
mensen in ontwikkelingslanden, die plannen hebben om hun situatie te verbeteren.
Microfinanciering onderscheidt zich van gewone financiering onder andere door de omvang
van het krediet, het gaat meestal om kleinere bedragen. Een tastbaar onderpand zoals een
huis of een bedrijfspand hebben deze ondernemers meestal niet, dus gaat het vooral om de
haalbaarheid van het plan en de mogelijkheid van de ondernemer om het geld terug te
kunnen betalen.
Wat betekent microfinanciering voor de allerarmsten
Een groot deel van de wereldbevolking is uitgesloten van formele financiële diensten. Zij
kunnen geen lening of bankrekening krijgen, omdat ze geen geld of bezit als onderpand
hebben. Dat maakt het extreem moeilijk om uit een situatie van armoede te komen. Als je
geen bankrekening hebt, kun je ook niet sparen. En als je geen verzekering hebt, is de
tegenslag bij een mislukte oogst of een dood dier, soms onoverkoombaar.
Het toegang geven tot verzekeringen, kredieten, betaal- of spaarrekeningen maakt voor
kleine ondernemers in ontwikkelingslanden het verschil tussen armoede of een zelfstandig
inkomen. Bovendien zijn de leners niet meer alleen bezig met van dag tot dag te overleven,
maar kunnen ze voor het eerst plannen maken voor de toekomst, voor hun kinderen
bijvoorbeeld. In veel gevallen leidt microfinanciering tot frequenter en langduriger
schoolbezoek.
Geschiedenis van moderne microfinanciering
Aan het verstrekken van microkredieten zit een belangrijk risico: gebrek aan onderpand,
waardoor ook de afbetaling in gevaar kan komen. Kredietverstrekkers kunnen immers niet
met de verkoop van het onderpand aan hun geld komen. En als je geen huis hebt, ben je als
lener ook zo met de noorderzon vertrokken. Reguliere banken wagen zich er dus ook liever
niet aan. Microfinancieringsinstellingen proberen die risico´s zoveel mogelijk te reduceren
door bijvoorbeeld het verstrekken van groepsleningen: meer mensen zijn verantwoordelijk
voor de aflossing. Ook het feit dat de (vertegenwoordiger van) kredietverstrekker vaak
persoonlijk de maandelijkse afbetaling komt ophalen verhoogt de aflossingsdiscipline.
De pionier van deze bijna intieme manier van uitlenen en aflossen, is de Grameen Bank uit
Bangladesh, de bank die in 2006, samen met haar oprichter Mohammed Yunus, de
Nobelprijs voor de vrede ontving wegens haar verdienste voor het verminderen van de
armoede. Minder armoede betekent veelal ook minder strijd.
Microfinanciering leidt tot empowerment
Microkrediet gaat niet alleen over geld, maar ook over de mogelijkheid om kansen te grijpen
en het zelfvertrouwen te vergroten. Prinses Maxima verwoordde dit ooit in één zin:
“Microkrediet geeft de armste bevolkingsgroepen kansen en zelfvertrouwen.” Dit laatste wordt
ook wel ‘empowerment’ genoemd:, oftewel het proces waarbij hindernissen die gelijke
participatie belemmeren worden verminderd: zwakkere groepen krijgen een krachtiger
positie.
Traditioneel nemen vrouwen in ontwikkelingslanden een zwakkere positie in. Microkrediet
organisaties richten zich daarom vaak op vrouwen. Zij blijken ook doorgaans betrouwbaarder
dan mannen in het terugbetalen van hun lening
Gebleken is bovendien dat het verbeteren van de positie van vrouwen niet alleen henzelf ten
goede komt, maar het hele gezin. Vrouwen spenderen bijvoorbeeld vaak een groter deel van
hun inkomen aan het gezin en naarmate hun onderwijsniveau stijgt, daalt de kindersterfte en
ondervoeding en stijgt het opleidingsniveau van hun kinderen.
Wakibi als voorportaal voor Kiva
Het centrale hart van Wakibi wordt gevormd door het Amerikaanse Kiva. Kiva is een nonprofit organisatie dat zich ten doel heeft gesteld om via kleine individuele geldbedragen,
gezamenlijk een grote hoeveelheid kleine ondernemers in ontwikkelingslanden van een
lening te kunnen voorzien, ook wel crowdfunding genoemd. Dit tracht zij te realiseren via een
netwerk van enerzijds lokale partners en anderzijds het wereldwijde bereik van het internet en
de unieke mogelijkheden die dit netwerk biedt om over de gehele wereld kredietverstrekkers
te kunnen bereiken.
Wakibi vervult een portaalfunctie op basis van de projectenportfolio van Kiva. Kiva werkt
samen met meer dan 147 wereldwijde microfinancieringsinstellingen in meer dan vijftig
landen. Tot op heden heeft Kiva meer dan US $ 287 miljoen in leningen van
kredietverstrekkers via haar website kunnen realiseren. Een belangrijk onderdeel van
risicobeheersing vanuit Kiva gebeurt via Due Diligence. Het uitvoeren van een grondig Due
Diligence onderzoek (http://www.slideshare.net/mrpremal/kiva-due-diligence-template) is
eigenlijk onmisbaar in het bepalen van de kwaliteit en de betrouwbaarheid van een
(potentiële) Kiva Partner.
Belangrijke rol Wakibi
De toegevoegde waarde van Wakibi binnen deze keten is, dat zij in staat is om heel gericht
de specifiek Nederlandse doelgroep te benaderen en te ondersteunen. Wakibi maakt het
proces van het selecteren van een project en het uitlenen van geld eenvoudiger en
goedkoper. Dit gebeurt mede door de projecten in de Nederlandse taal te presenteren,
achtergrondinformatie op de Nederlandse doelgroep af te stemmen. Bovendien worden de
euro´s via iDeal zonder kosten omgezet in de nodige lokale valuta.
Zero-strijkstok
Wakibi houdt geen percentage in op het door de uitleners geïnvesteerde bedrag. Dit
betekent dat de gegeven steun voor 100% ten goede komt aan de geselecteerde projecten.
Alle Wakibi medewerkers zijn vrijwilligers. Om het bestaan van Wakibi ook in de toekomst
mogelijk te maken, wordt er gezocht naar de steun van sponsoren en donateurs.
Een belangrijk kenmerk van Wakibi is de aandacht voor de sociale meerwaarde. Dit wordt
bereikt door partnerschappen aan te gaan met organisaties die zich extra inspannen om iets
goeds te doen voor de gemeenschappen waar zij voor werken.