Perseus en Andromeda Iris de Vries Perseus en Andromeda, van

Perseus en Andromeda
Iris de Vries
Perseus en Andromeda, van Giorgio Vasari.
Het werk is gemaakt tussen 1570 en 1572, het is 117x100cm en olieverf op leisteen.
Als we kijken naar dit schilderij zien we: Een man met gevleugelde laarzen, een glimmend
schild, Andromeda vastgeketend aan een rotswand, een dode draak, een Lier, naakte
werkende mensen, naakte zwemmende mensen, een paard, de zee op de achtergrond en
een baai op de voorgrond, klassieke gebouwen op de achtergrond, een hoofd en uit het
hoofd bloedrood koraal.
We zien de mensen zwemmen, de man haalt de ketenen van een vrouw los, mensen
plukken het koraal, mensen zwemmen in de zee en er zijn mensen die druk bezig zijn met
de Lier op de achtergrond, om de dode draak uit het water te trekken.
De literaire bron voor dit schilderij is de mythe van Perseus, uit de Griekse mythologie.De
man op het schilderij is Perseus. De vrouw aan de rotswand is Andromedea. De andere
mensen op het schilderij zijn inwoners van Etiopië. Perseus is een halfgod. Zoon van Zeus
en Danae.
Voorafgaand aan de scene op dit schilderij:
Perseus is op de terugweg van zijn opdracht voor Polydektes, de koning van Seriphos.
Polydektes wilde Danae als vrouw. Perseus wilde de eer van zijn moeder beschermen, en
weigerde haar af te staan aan de koning. Polydektes eiste daarom van alle inwoners
paarden, maar Perseus had deze niet. Hij vroeg wat Polydektes dan wilde hebben, en
beloofde hem alles te brengen wat hij maar vroeg. Al was het het hoofd van de Gorgo
Medusa. Omdat er nog nooit iemand was teruggekeerd van de Gorgonen, stemde
Polydektes daarmee in. Perseus is de zoon van Zeus, dus hij kreeg hulp van Athene. Zij
stuurde hem naar de Graiai, drie oude vrouwen die samen een oog en een tand deelden.
Zij wisten waar de nimfen waren die Perseus speciale wapens zouden geven. Maar de
Graiai waren zussen van de Gorgonen, en wilde Perseus niet helpen. Toen de ene vrouw
het oog door wilde geven aan de andere vrouw, pakte Perseus het oog af. Alleen als ze
hem hielpen zou hij het teruggeven. Zo kwam Perseus bij de nimfen. Ze gaven hem een
paar gevleugelde laarzen om snel te kunnen vluchten, een helm die hem onzichtbaar zou
maken, een zak voor het hoofd van Medusa en een sikkel. Ook hielpen ze hem om zijn
schild zo op te poetsen, dat het als een spiegel zou werken. Zo zou hij de Gorgonen niet
recht aan hoeven kijken en versteend worden, zoals zijn voorgangers. Zijn missie slaagde,
en met het hoofd van Medusa in de zak was hij op de terugweg. Toen hij over de kust van
Etiopië vloog, zag hij een jonge vrouw, vastgeketend aan een boom op een rotswand aan
zee. Ook zag hij een ongelukkig kijkend echtpaar. Het waren haar ouders, koning
Cepheus en koningin Cassiopeia. Zij vertelden hem dat Poseidon een draak in zee had
losgelaten. Cassiopeia had namelijk hoogmoedig beweerd mooier te zijn dan de Nereiden,
dochters van Nereus. Nereus was de oude man van de zee en voorouder van Poseidon.
De enige manier om weer van deze draak, Cerus genaamd, af te komen, was door hun
dochter Andromeda te offeren. Perseus bood aan het monster te doden, als hij met
Andromeda zou mogen trouwen. Meteen daarna dook het zeemonster op en koning
Cepheus en koningin Cassiopeia stemden snel in. Perseus doodde de draak met succes,
en redde daarmee Andromeda.
In het schilderij zien we dat Perseus Andromeda losmaakt. De dode draak op de
achtergrond, en de zee is weer veilig om in te zwemmen. We zien de laarzen met
vleugels, de helm, het schild, en op de voorgrond het hoofd van Medusa. Het bloed
verandert in koraal.
Het schilderij is gemaakt in opdracht van Francesco I de Medici, groothertog van Toscane.
Francesco I liet een kleine kamer ontwerpen in zijn Palazzo Vecchio in Toscane. De
kamer, Studiolo, werd ontworpen om kleine kostbare voorwerpen in op te bergen uit de
verzameling van Francesco. Het werd ontworpen en uitgevoerd door een team van
kunstenaars onder leiding van Giorgio Vasari en de geleerden Giovanni Batista Adriani en
Vincenzo Borghini.
De op te bergen kostbaarheden waren onder andere bewerkte stenen, medailles,
kristallen, vazen,.. Het opbergen moest op soort gebeuren, dus kristal bij kristal, brons bij
brons, enzovoorts.
In de doeken komen fantasie en fabel met realiteit, technische elementen en natuurlijke
elementen samen. In het middelpunt van het plafond van Studiolo hangt het uitgangspunt
van alle doeken: Prometheus ontvangt juwelen van de natuur. Daaromheen hangen
doeken met personificaties wat de vier elementen: lucht, water, aarde en vuur. In elk doek
speelt een van deze elementen een rol. Zo is in het schilderij Perseus en Andromeda het
water aanwezig. Door het water is het bloed van medusa in koraal veranderd, wat in die
tijd als een kostbaar en bewerkbaar edelsteen gewaardeerd werd. De verbeeldingen op
elk schilderij hadden op hun eigen manier verband met de schilderijen naast en om zich
heen, en ook met de inhoud van de kast door middel van symbolen op het schilderij. In
totaal zijn er 36 schilderijen. Elk met een mythologische scene, een religieuze scene of
een verbeelding met Francesco zelf, in een werkplaats voor grondstoffen. (Glasblazerij,
bronsgieterij, etcetera.) Perseus en Andromeda is een mythologische verbeelding van de
mythe van Perseus uit de Griekse mythologie. Daarbij is het een verbeelding van het
element water. En het zal op zijn plaats in Studiolo, verwezen hebben naar de kast met
kristallen.
Studiolo kan vergeleken worden met een soort persoonlijke schatkamer van Francesco.
Door thematische onderwerpen van de doeken heen spelen de vier elementen een grote
rol, en hetgeen wat van deze elementen afkomt als kostbaarheid. Zoals kristal.
Bronvermelding:
-Giorgio Vasari: the man and the book / Thomas Sherrer en Ross Boase.
1979. ISBN 0-691-09905-7
-Palazzio Vecchio: Art historical guide to the palace / Alessandro Cecchi en Ugo Muccini.
1992. ISBN 0-8161-0611-8
-Griekse mythologie encyclopedie / Guus houtzager.
Groningen, Rebo Productions, 2003. ISBN10 9036629640
-Youtube Museo dei Ragazzi Palazzo Vecchio, geraadpleegd op 16 november 2012
http://www.youtube.com/watch?v=vefzSog3KRw