Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg Open fora 19 mei 2011 Oriëntatiepunt Gezondheidszorg OostVlaanderen • Meld- en informatiepunt mbt recht op en toegang tot medische zorg voor vreemdelingen met een precair of zonder wettig verblijf • Tweedelijnsorganisatie • Oost-Vlaanderen, inclusief Gent • Helpdesk t 09 267 66 46 – e [email protected] • Medische nieuwsbrief vreemdelingen • www.orientatiepunt.be • Basisvormingen, themavormingen en vormingen op maat Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 2 Europees Verdrag voor de Rechten van het Kind Artikel 24 Gezondheid en gezondheidszorg “De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op het genot van de grootst mogelijke mate van gezondheid en op voorzieningen voor de behandeling van ziekte en het herstel van de gezondheid. De Staten die partij zijn, streven ernaar te waarborgen dat geen enkel kind zijn of haar recht op toegang tot deze voorzieningen voor gezondheidszorg wordt onthouden” Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 3 Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 4 1. Kinderen met een precair of zonder wettig verblijf • Kinderen volgen statuut van ouders • Statuut is bepalend voor sociale rechten • » Recht op tewerkstelling » Recht op financiële steun van OCMW » Recht op materiële steun van Fedasil / OCMW » Recht op verzekerbaarheid » … Reden van vlucht is (mede) bepalend voor psychosociaal welzijn » Vlucht uit oorlogsgebied » Omwille van economische redenen » Hereniging met gezin » … Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 5 2. Specifieke doelgroep met eigen kenmerken • Crisiservaring in land van herkomst » • Vluchtervaring » • Confrontatie met gruwelijke ervaringen: vervolging, onderduiken, moord of scheiding van ouders, … Familie / vrienden / huis / school / culturele gebruiken … moeten achterlaten ‘Nieuwe thuis’ in aankomstland » Moeite om zich thuis te voelen op nieuwe plek: geen familie of vrienden, andere taal en gebruiken, andere cultuur en religie … » Onzekere toekomst – onduidelijkheid » Spanningen in gezin / in opvangstructuur » Administratieve problemen » Geen degelijke huisvesting Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 6 2. Specifieke doelgroep met eigen kenmerken • • Onzeker verblijfsstatuut » Precaire situatie: recht om in België te blijven? » Verblijfsstatuut is bepalend voor sociale rechten Taal » • Communicatieproblemen: verbaal en non-verbaal Sociaal-economisch zwakke positie » Geen of beperkte financiële middelen » Gebrek aan degelijke huisvesting Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 7 3. (Mogelijke ) medische en psychosomatische problemen als gevolg van vluchtervaring • Scheidingsangst • Overdreven afhankelijkheid • Regressief gedrag (bv terug duimzuigen, bedplassen) • Leerproblemen • Concentratieproblemen • Rusteloosheid, slapeloosheid, nachtmerries • Angst en woede • Gevoel van machteloosheid en schuldgevoelens • Puberteit: vragen omtrent identiteit • Drugs- en alcoholproblemen • Seksueel agressief gedrag • Antisociaal gedrag Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 8 4. Belemmerende factoren voor medische zorg, eigen aan de doelgroep • Communicatie • Onzeker verblijfskarakter • Financiële drempels • Cultuur en religie • Geen vertrouwdheid met Belgisch gezondheidszorgsysteem • Soms traumatisch gedrag • Onwetendheid omtrent het aanbod Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 9 5. Belemmerende factoren voor medische zorg, eigen aan de zorgsector • Onwetendheid omtrent de verschillende verblijfsstatuten • Onwetendheid omtrent de verschillende betalingsregelingen en bijhorende administratie • Weinig aandacht voor / kennis van cultuursensitieve zorg • Communicatieproblemen • Niet open staan voor de doelgroep (racisme) Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 10 6. Maatregelen inzake medische zorg voor kinderen • Sinds 2007: recht op verzekerbaarheid voor niet begeleide minderjarige vreemdelingen op basis van regelmatig schoollopen (of aangemeld bij Kind & Gezin) • Recht op materiële opvang voor illegaal verblijvende ouders en hun kinderen wanneer ouders niet kunnen voldoen aan onderhoudsplicht » “materiële hulp die onontbeerlijk is voor de ontwikkeling van het kind” Kinderen in precair verblijf en gezondheidszorg 11 Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen Dok Noord 4 d001 -- 9000 Gent t 09 267 66 46 [email protected] www.orientatiepunt.be hartelijk dank! Het Oriëntatiepunt Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen is een deelwerking van het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum. Met steun van de Provincie Oost-Vlaanderen.