Van der Ende, PC (2016). Vulnerable Parenting, a study on parents

advertisement
Steun voor ouders met
psychische aandoeningen en
een gezinsmodel
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Peter van der Ende,
(Senioronderzoeker/hogeschooldocent)
Lectoraat Rehabilitatie
Academie voor Sociale Studies
Hanzehogeschool Groningen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Onderwerpen
• Methodiek Ouderschap met Succes en
Tevredenheid (OST) Engels: PARSS
• Het hele project in vogelvlucht
(lekenpraatje Tilburg)
• KOPP en gezinsmodel
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Kwetsbaar ouderschap
• Gezichtspunt vanuit persoonlijk herstel en
psychiatrische rehabilitatie (Farkas &
Anthony, 1991)
• Begeleid ouderschap
• Een transdiagnostische benadering
• Vanuit de behoefte van cliënten naar een
gewaardeerde ouderrol
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Methode
Drie cliëntenwerkboeken “Ouderschap met
succes en tevredenheid (OST)”
• I Huidig functioneren van de ouder
• IIa Versterken van de ouderrol
• IIb Hernemen of uitbreiden van de
ouderrol
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
I Huidig functioneren van de ouder
• Wie ben ik en wie is mijn kind?
• Tevredenheid en succes
• Steun, zelfvertrouwen
en verwachtingen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
IIa Versterken van de ouderrol
• Wie stellen eisen aan de ouder?
• Wat vraagt de ouderrol van deze ouder?
• Oplossingen kiezen
• Succesvol en tevreden blijven
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
IIb. Hernemen / uitbreiden van de
ouderrol
• Wensen van de ouder
• Mogelijke activiteiten en situaties
• Wie stellen eisen? Welke?
• Wie helpt / oplossingen kiezen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Getrouwde ouders,
samenwonend
Vader met kind bij ex-partner
Alleenstaande moeder
Moeder met kind in pleeggezin
Tienermoeder met kind en ‘oma’
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Balans
Eigen leven
Ouderschap
+ verhoogde
kwetsbaarheid
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Methodiek
• Training
•
• Begeleid ouderschap
•
•
•
•
•
•
• gesprek 1 uur
• 1 x per week (later minder)
• Looptijd ongeveer 1 jaar
meestal in-company
twee dagen achtereen
4 halve terugkomdagen
totaal 4 dagen
Mbo, hbo, wo
bij Rehabilitatie ’92
• ook in groep mogelijk
dinsdag 17 januari, 31 januari, 14
februari en 14 maart
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Stelling
• Hulpverleners verliezen maar al te vaak
het methodische aspect van de
hulpverlening uit het oog. Al snel monden
begeleidings- en therapie gesprekken, na
de vraag ‘hoe gaat het’ uit in het
bespreken van ad-hoc zaken.
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Lekenpraatje, Tilburg 09 09 2016
https://www.youtube.com/watch?v=cCQ0Kat7pK0
Hele promotie van één uur
https://www.youtube.com/watch?v=HN7AG6JzF_o
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Model om persoonlijk herstel en
rehabilitatie strategieën van mensen
met psychische aandoeningen te
bevorderen en dan met name de
ouderrol
Vervulling van de ouderrol door mensen met psychische aandoeningen
Motivatie
Kinderen als positieve stimuluans
Structurering van het leven van ouders
Herstel door de ouderrol
Behoeften /wensen van ouders
Verkrijgen van dagelijkse energie
levenslust
vertrouwen in mensen en
voorzieningen
Rekening houden kwetsbaarheid
verwardheid
Meer werk en inkomen
Verbetering van gezondheidsproblemen
Toename van ouder schapscompetenties
Hanteren van Steun bij kinderopvang en
huishouden
Coping met ziekte en medicatie
Informatie over ziekte en steun
Crisisinterventie voor kinderen
Belemmeringen en bedreigingen die
ouders tegenkomen
Discriminatie
Verlies van het ouderlijk gezag
Zorgen om overdracht van problematiek
op kinderen
Verwaarlozing van kinderen
Verwarring in gedrag
Gevoel van gebrek aan competenties
Strategieën
Ontwikkeling van vertrouwen in eigen
competenties
Woorden vinden om eigen probleen met
kinderen te communiceren
Plannen maken voor ouderschapsactiviteiten
Vinden van gedeelde actiteiten met kinderen
Gewaardeerde identiteit
Betekenis en dagstructuur
Groei en uitwisseling van positieve emoties
Empowerment
Steun vragen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Doelen:
Het vervullen van de ouderrol
met succes en tevredenheid.
Zelf-ontplooiing
Handhaven van een goede
balans tussen aandacht voor
eigen leven en ouderschap.
Motivatie
Behoeften/
Wensen van
ouders
Belemmeringen
en dreigingen
die ouders
tegenkomen
Strategieën
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Doelen voor
ouderschap
Behoeften/wensen van ouders
Verkrijgen van dagelijkse energie
levenslust
vertrouwen in mensen en voorzieningen
Rekening houden met kwetsbaarheid
verwardheid
Meer werk en inkomen
Verbetering van gezondheidsproblemen
Toename van ouder schapscompetenties
Hanteren van rouwproces dling the mourning process;
Steun bij kinderopvang en huishouden
Informatie over ziekte en steun
Coping met ziekte en medicatie
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Belemmeringen en bedreigingen
die ouders tegenkomen
Discriminatie
Verlies van het ouderlijk gezag
Zorgen om overdracht van problematiek op
kinderen
Verwaarlozing van kinderen
Verwarring in gedrag
Gevoel van gebrek aan competenties
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Motivatie
Kinderen als positieve stimulans
Structurering van het leven van ouders
Herstel door de ouderrol
Strategieën
Ontwikkeling van vertrouwen in eigen competenties
Woorden vinden om eigen problemen met kinderen te communiceren
Plannen maken voor ouderschapsactiviteiten
Vinden van gedeelde actiteiten met kinderen
Gewaardeerde identiteit
Betekenis en dagstructuur
Groei en uitwisseling van positieve emoties
Empowerment
Steun vragen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Doelen
Het vervullen van de ouderrol met
succes en tevredenheid.
Zelf-ontplooiing
Handhaven van een goede balans
tussen aandacht voor eigen leven en
ouderschap.
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Strategieën voor het
persoonlijke herstel
proces voor ouders
met psychische
aandoeningen en
gereedschap voor
professionals
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Voorbeelden van methodieken m.b.t.
functioneren in de ouderrol
Probleemgericht:
• Gezinsbehandeling
Milieugericht:
• Opvoedingsondersteuning, KOPP
Ontwikkelingsgericht:
• OST, video-hometraining
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Wonen
Leren
Begeleid
Werken
Ouderschap
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Ouders willen dit wel
hulpverleners ook
Organisaties?
Onderwijs?
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Gezinsmodel
The Family Model (Falkov, 2012, p.15)
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Mogelijkheden
Werken met een gezinszorgplan
vanuit kinderen en vanuit ouders
In sociale wijkteams
FACT
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Gezinszorgplan
Hulpverleners
Ouders
Kinderen
Netwerk
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Vraagstelling bij nieuwe
methodiek
• Wat is het resultaat van begeleiden van
hulpverleners die met “Ouderschap met
Succes en Tevredenheid (OST)” getraind
zijn ?
• Succes
• Tevredenheid
• Eigen kracht/regie (empowerment)
• Kwaliteit van leven
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Evaluatie methodiek
• 6 instellingen (GGz of BW)
• 11 ouders in experimentele groep –
Ouderschapsbegeleiding
• 15 ouders in controle groep “Care As
Usual”
• Nulmeting + na een jaar een eindmeting
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Resultaten
• Toename tevredenheid ouderschap in
experimentele groep. Controle groep niet
• Het succes in ouderschap, aangegeven
door hulpverleners en verwanten bevestigt
de tendensen niet.
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
-vervolg resultaten• Empowerment valt in de experimentele
groep iets terug, terwijl de controle groep
iets verbetert volgens hulpverleners.
• De kwaliteit van leven is in de
experimentele groep verbeterd.
• Subjectief gegeven: Alle 11 ouders en hun
hulpverleners van de experimentele groep
positief
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
• Email
[email protected]
• Website:
www.ouderschap-psychiatrie.nl
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
References
•
•
•
•
•
Carpenter-Song E. & Nicholson J. (2012). Parenting as a context for recovery for
women with
mental illness. Child and Youth Mental Health Matter Conference.
Vancouver, BC, 6 8 May 2012.
Coverdale, J.H., Aruffo, J.A. (1989). Family planning needs of female chronic
psychiatric
outpatients. The American journal of psychiatry, 146(11): 1489-1491.
Haans, G., L. Robbroeckx, J. Hoogeduin en A. van Beem-Kloppers (2004).
Ouderbegeleiding bij roldifferentiatie. Amsterdam: Uitgeverij SWP.
Hosman, C.M., Van Doesum K.T., Van Santvoort F (2009). Prevention of emotional
problems and psychiatric risks in children of parents with a mental illness in the
Netherlands: I. The scientific basis to a comprehensive approach. Australian eJournal of Advanced Mental Health 8(3), 250–263. doi:10.5172/jamh.8.3.250.
Jeffery, D., Clement, S., Corker, E., Howard L.M., Murray, J. & Thornicroft. G. (2013).
Discrimination in relation to parenthood reported by community psychiatric service
users in the UK: a framework analysis. BMC Psychiatry 2013, 13:120 doi:
10.1186/1471-244X-13-120
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
References-continued
•
•
•
•
•
Miller, L.J. (1996). Comprehensive prenatal and postpartum psychiatric care for
women with severe mental illness. Psychiatric Services 47 (10):1108-1111
Mowbray, C. T., Oyserman, D., Bybee, D., MacFarlane, P., & Rueda-Riedle, A.
(2001). Life
circumstances of mothers with serious mental illness. Psychiatric
Rehabilitation Journal, 25, 114– 123. doi:10.1037/h0095034.
Van der Ende, P.C. (2016). Vulnerable Parenting, a study on parents with mental
health problems: strategies and support. Groningen: Hanze University of
Applied Sciences Groningen.
Van der Ende, P.C., Van Busschbach, J.T., Nicholson, J., Korevaar, E.L. & Van
Weeghel, J. (2016). Strategies for parenting by mothers and fathers with a mental
illness. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 23, 86–97 doi:
10.1111/jpm.12283.
Van der Ende P.C. , Van Busschbach J.T., Nicholson J., Korevaar, E.L. ,Van
Weeghel, J. (2014). Parenting and psychiatric rehabilitation: Can parents with severe
mental illness benefit from a new approach? Psychiatric Rehabilitation Journal, Vol
37(3), Sep 2014, 201-208 http://dx.doi.org/10.1037/prj0000067
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Empowerment
• Attitudes
• Informele participatie
• Vaardigheden en kennis
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Evaluatie Ouderschap
• empathie en begrip
• spel en vermaak
• controle
• emotie en genegenheid
• discipline en grenzen
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
-vervolg evaluatie ouderschap



spanningen
acceptatie van zichzelf
leren en kennis
organiseren en
begeleiden van activiteiten
Academie Sociale Studies Lectoraat Rehabilitatie
Download