Realisaties in 2013 1. Nieuwe stappen voor een verbetering van het sociaal statuut van de zelfstandige Er zijn de jongste jaren al belangrijke stappen gezet ter verbetering van het sociaal statuut van de zelfstandige. Dit werd verder gezet in 2013 met een verhoging van de minimumpensioenen, een uitbreiding van de faillissementsverzekering en een versoepeling van de regels rond bijverdienen na het pensioen. UNIZO drong er zowel bij de federale regering als bij de sociale partners op aan het gewaarborgd minimum pensioen gelijk te schakelen aan dat van werknemers. Sinds 1 april 2013 is dat ook gebeurd voor het gezinspensioen. Daarnaast is het minimumpensioen, de inkomensgarantie voor ouderen, de arbeidsongeschiktheidsuitkering, de invaliditeitsuitkering en de faillissementsuitkering gestegen met 1,25% tot 2%. Ook de regels voor bijverdienen als gepensioneerde zijn versoepeld. Wie 65 jaar is en minstens 42 loopbaanjaren achter de rug heeft, kan voortaan onbeperkt bijverdienen, met behoud van het pensioen. Tenslotte werd alles voorbereid om de kinderbijslag voor zelfstandigen in het kader van de zesde staatshervorming gelijk te schakelen op het niveau van de werknemers. 2. Begin tot wegwerken van de loonkostenhandicap De loonlast in België is te hoog, daarover zijn we het zowat allen eens. De federale regering besloot in het kader van de begrotingsbesprekingen voor 2013 onder stevige lobby reeds tot een lastenvermindering van €270 mio vanaf 1 april 2013 en €370 mio op jaarbasis in de jaren die volgen. Een inspanning, maar uiteraard op zich ruim onvoldoende. UNIZO lanceerde op haar Startreceptie richting politiek en publieke opinie de expliciete eis tot een lastenverlaging van 5 procent of €7 mia. Onrealistisch om die eis nog deze regeerperiode integraal te realiseren …? Uiteraard. Niettemin wou UNIZO nog deze legislatuur een eerste stap. Op 29 november 2013 kwam de federale regering tot een pakket maatregelen onder de noemer ‘Pact voor competitiviteit en werkgelegenheid’. Daarin voorziet zij om bovenop de eerder geschetste inspanning geleidelijk aan €1.350 mia extra te besteden aan lastenverlaging, waarvan €450 mio vanaf 2015, nog eens €450 mio vanaf 2017 en nog eens €450 mio vanaf 2019. Na lang treuzelen blijkt er nu dus eindelijk sprake van een ‘sense of urgency’ rond het wegwerken van de loonkostenhandicap. 3. Voordelen voor aanwerven eerste werknemers uitgebreid UNIZO slaagde er vroeger al in om doelgroepverminderingen in te voeren, waardoor de bruto loonkost verminderd wordt bij aanwerving van een eerste, tweede of derde werknemer. Onder impuls van UNIZO wordt die doelgroepvermindering uitgebreid vanaf 2014 : ook bij aanwerving van een vierde en vijfde werknemer zullen verminderingen van de sociale bijdragen toegekend worden. 4. Fiscale aanslag van 309% gecounterd De bijzondere aanslag geheime commissielonen is een ultieme sanctie van het fiscaal recht, maar uit getuigenissen bleek dat de beruchte 309%-boete werd gebruikt als dreiging of werd opgelegd wanneer er geen sprake was van kwaad opzet. De boete is kortom te willekeurig en een te zwaar wapen van de fiscus. UNIZO heeft zich verzet tegen de boete en riep de fiscus op om de toepassing van de 309% bij te sturen. Dit gebeurde in twee stappen: de regering wijzigde de wet en er kwam een verduidelijkende omzendbrief van de minister 5. Verlaagde roerende voorheffing op nieuwe KMO-aandelen De recente verhogingen van de roerende voorheffing op dividenden hebben investeren in KMO’s minder aantrekkelijk gemaakt. En dit terwijl veel KMO’s al moeilijk toegang hebben tot bankkredieten. UNIZO zorgde ervoor dat er een verlaagde roerende voorheffing geldt op aandelen uitgegeven door KMO’s. De roerende voorheffing is hiervoor verlaagd van 25% naar 15%. UNIZO blijft er verder wel op aandringen dat ook de liquidatieboni kunnen genieten van deze verlaagde roerende voorheffing, vermits dit de opbouw van reserves aanmoedigt. 6. Overgangsregeling voor nieuwe factuur en BTW Vanaf 1 januari 2014 is de BTW enkel opeisbaar of aftrekbaar op het moment van productlevering of het presteren van een dienst of bij een voorafgaande (gedeeltelijke) betaling. Dit vormt een probleem voor het betalen of ontvangen van voorschotten, want de factuur is sinds jaren een vertrouwd en betrouwbaar document. Bij de regering drong UNIZO erop aan om minstens in een overgangsregeling te voorzien zodat alle betrokkenen de tijd krijgen om de wijziging te implementeren. De overgangsregeling werd nu al voorzien voor 2013. Op vraag van UNIZO is de overgangsregeling ook voor 2014 van kracht. Bovendien is de vereiste van een dubbel document (vraag om betaling+factuur) afgevoerd. Eén document volstaat. 7. Vlottere KMO-financiering: verdubbeling van de winwin-lening Sinds de economische (banken)crisis kampen KMO’s in toenemende mate met moeilijkheden voor het krijgen van de nodige, haalbare en betaalbare financiering. Ook de gevraagde waarborgen blijken een aanzienlijke rem. Daarom bleef UNIZO Europees, federaal en regionaal hameren op doeltreffende maatregelen. Er zijn extra maatregelen opgenomen in het relanceplan van de federale regering en in het Bankenplan van de Vlaamse regering. Ook de UNIZO-suggestie om het maximumbedrag van de winwin-lening te verdubbelen naar 200.000 euro werd opgenomen. Verder werd de waarborgregeling uitgebreid en werd een billijkere regeling voor de wederbeleggingsvergoeding uitgewerkt. Bovendien werd op 21 december 2013 een nieuwe wet goedgekeurd die de relatie tussen de bank en de ondernemer regelt. Deze wet werd concreet uitgewerkt in een duidelijke gedragscode tussen UNIZO, UCM en de banksector. 8. Budget voor kernversterkend beleid Er zijn plannen voor een aantal grote shoppingcentra, die de handelskernen van de omliggende steden en gemeenten zwaar dreigen aan te tasten, met alle gevolgen van dien voor de gevestigde ondernemers. UNIZO verzet zich fel tegen de inplanting van deze grootschalige shoppingcentra. Via een aantal juridische procedures tegen verleende vergunningen, probeert UNIZO extra druk te zetten bij de ministers. De ondernemersorganisatie bepleit dan ook een toekomstgerichte en coherente distributiestrategie. Grootwinkelproject Just Under The Sky kreeg al een negatief advies van het Nationaal Distributiecomité en voor Uplace werd de milieuvergunning door de Raad van State geschorst. UNIZO drong er bij de Vlaamse Regering op aan om naast de investeringen die zij doet voor een project als Uplace, ook geld vrij te maken voor kernversterkende maatregelen. De Vlaamse Overheid zal 13 miljoen euro voorzien voor de steden en gemeenten. 9. Afdwingen van respect voor zelfstandigen, ook bij reclame Misleidende of respectloze reclamecampagnes, waarbij de belangen van de bonafide zelfstandige ondernemers in het gedrang komen, zijn onaanvaardbaar. Daarom reageerde UNIZO onmiddellijk tegen de acties van ZEB en Hans Anders. Opticienketen Hans Anders berokkende onterecht schade aan het imago en vakmanschap van de zelfstandige opticiens door het geven van denigrerende en niet-correcte commentaar in verschillende reclamecampagnes. Kledingketen ZEB overtrad bewust de koopjeswet in een reclamespot die op zich reeds een schending inhield van de goede zeden. UNIZO diende tegen beide bedrijven een klacht in en kreeg telkens gelijk van de Jury voor Ethische Reclamepraktijken (JEP). 10. Eengemaakt en goedkoper Europees octrooi Tot nu toe is een Europees Octrooi aanvragen een administratieve lijdensweg en een dure zaak. Daardoor beginnen veel ondernemers er niet aan, met alle nefaste gevolgen van dien. UNIZO pleit al lang voor een eengemaakt betaalbaar en administratief eenvoudiger Europees octrooi. Europa zet het licht nu op groen voor een eengemaakte procedure waardoor ondernemingen met één aanvraag een octrooi kunnen bekomen voor heel de EU. Ook de strenge vertaalvereisten dalen waardoor de kosten voor octrooiaanvragen zullen dalen. 11. Lagere energiekosten door het een hervorming van het subsidiesysteem offshore De windmolenparken op zee worden ondersteund d.m.v. groenestroomcertificaten, die worden doorgerekend aan de stroomgebruikers. Als binnenkort nog meer windmolenparken actief zijn, kan de doorrekening van deze subsidieëringskost in de stroomprijs voor sommige KMO’s oplopen tot enkele duizenden euro’s per jaar. De Kamercommissie keurde het voorstel-Wathelet goed, waarbij bedrijven (ook KMO’s) een korting krijgen op de offshore-bijdrage. Het steunmechanisme wordt ook aangepast zodat het bedrag van groenestroomcertificaten niet meer vast is, maar evolueert in functie van de verkoopprijzen van elektriciteit. 12. Vergoeding bij langdurige stroomonderbrekingen Bij niet-geplande, langdurige stroomonderbrekingen bestaat er enkel een aansprakelijkheid die beperkt is tot de gewone foutaansprakelijkheid. UNIZO vraagt naar een aanvulling onder de vorm van een “ongemakkenvergoeding” waardoor de vergoeding geleden schade als inkomstenverlies en winstderving kan compenseren. Deze zou ook moeten gelden voor het overschrijden van de aansluitingstermijnen voor elektriciteit of gas. UNIZO, naar analogie met Wallonië, vraagt een vergoeding voor professionelen per niet te verantwoorde dag vertraging op de vastgelegde aansluitingstermijn. Een decreet van 20 december 2013 legt nieuwe principes van aansprakelijkheid en vergoedingsplicht van energienetbeheerders vast. Vanaf 1 januari 2015 hebben gezinnen en KMO’s recht op een schadevergoeding bij een langdurige stroomonderbreking of een laattijdige aansluiting of heraansluiting op het elektriciteits-of aardgasnet. 13. Succes in strijd tegen malafide reclameronselaars Talloze ondernemers werden de laatste jaren geteisterd door malafide reclameronselaars die hen voor duizenden euro’s oplichtten. UNIZO bracht de vele gedupeerden en hun klachten bijeen tijdens een infosessie. Naar aanleiding van deze sessie startte UNIZO twee gerechtelijke procedures tegen reclameronselaar XL Media. Een vordering tot staken van de praktijken leidde ondertussen al tot een veroordeling. In de strafzaak besloot de Raadkamer ondertussen de zaak door te verwijzen naar de correctionele rechtbank en ook het openbaar Ministerie sloot zich bij de strafklacht aan.Intussen werd ook een andere reclameronselaar ( D.A.D.) strafrechtelijk veroordeeld na een klacht van UNIZO. 14. Doeltreffendere aanpak van grenscriminaliteit Een golf van inbraken, overvallen en ramkraken bij ondernemers teisterde vooral de Zuid-West-Vlaamse grensstreek. De falende samenwerking tussen de Belgische en Franse politie bleef aanslepen ondanks eerdere akkoorden. UNIZO bracht de zaak aan het rollen in de media en voerde de druk op bij de betrokken autoriteiten. Op 18 maart 2013 kwam er een nieuw akkoord tussen Frankrijk en België. De Belgische politie kan nu ook verdachten achtervolgen en arresteren in Frankrijk. Daarnaast komt er ook een betere uitwisseling van gegevens en de mogelijkheid van gemengde patrouilles worden voorzien. Ook het systeem van de nummerplaatherkenning wordt uitgebreid. 15. Versoepeling IBO : ook voor contracten van beperkte duur Het systeem van de individuele beroepsopleiding op de werkvloer, het IBO, is versoepeld. Tot nu toe moet een IBO gevolgd worden door een arbeidscontract van onbepaalde duur. Gezien de moeilijke tijden voor ondernemingen, is dit niet altijd evident. De Vlaamse regering voorziet nu ook de mogelijkheid om na een IBO een contract van bepaalde duur aan te bieden. 16. Beter beheer van auteursrechten Het nieuwe wetboek intellectuele eigendom werd goedgekeurd. Dat bepaalt dat beheersvennootschappen die auteursrechten beheren op hun website verplicht de beheerskosten die ze aanrekenen moeten vermelden. Er komen ook strengere boekhoudkundige regels voor de beheersvennootschappen die bovendien hun beheerskosten moeten begrenzen op maximaal 15 % van de geïnde auteursrechten. Daarnaast moeten auteursrechten voortaan binnen de 24 maanden bij de auteurs terecht komen. Nieuw is ook de invoering van een “Regulator auteursrechten”, een soort waakhond die toeziet op eventueel misbruik of een onevenwicht in de regeling van auteursrechten. Tenslotte voorziet het wetboek ook een aantal maatregelen van administratieve vereenvoudiging: zo moet er tegen 2015 een eengemaakte inning komen van SABAM en billijke vergoeding voor het afspelen van muziek in uw zaak. Op die manier worden er dus meer garanties geboden zowel aan de houders van auteursrechten als aan de ondernemers-gebruikers. 17. Arbeiders-bedienden Na jaren onderhandelen werd een eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden ingevoerd op het vlak van de opzegtermijn/vergoeding en de carensdag. Het uiteindelijke resultaat was een compromisvoorstel van de regering, maar geen echt akkoord tussen de sociale partners. UNIZO heeft – zoals de andere sociale partners – wel zeer actief aan de gesprekken deelgenomen. UNIZO is van mening dat de uiteindelijke regeling niet altijd het evenwicht houdt tussen werknemers en werkgevers. We betreuren ook de belangrijke kostenhoging, de rechtsonzekerheid en de complexiteit die met het nieuwe eenheidsstatuut gepaard gaat. Er zijn echter wel een paar positieve punten te noteren die er mede op aandringen en op initiatief van UNIZO zijn gekomen. Ten eerste zijn er de financiële compensatiemaatregelen (die de kostenverhoging in de arbeiderssectoren evenwel niet volledig compenseren), zoals: Een verhoging van de structurele bijdragevermindering ter waarde van 80 mio EUR in totaal ter compensatie van de afschaffing van de carensdag; Vanaf 2015, een vermindering van de bijdrage voor de jaarlijkse vakantie ter waarde van 56 mio EUR in totaal; Vanaf 2015, een vermindering van de bijdrage voor het Fonds voor de Sluiting van Ondernemingen (FSO) voor de KMO’s (minder dan 20 werknemers); Vanaf 2019, een fiscale vrijstelling voor de aanleg van een sociaal passief voor ontslag. Daarnaast zijn er o.a. nog de volgende positieve punten: De overgangsregeling waardoor sommige sectoren tijdelijk (tot eind 2017) verlaagde opzegtermijnen kunnen toepassen; Een structurele maatregel waardoor verlaagde opzegtermijnen van toepassing zijn op de werknemers van de bouwsector (ruime zin) die op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen tewerkgesteld zijn; Het verdwijnen van de Formule Claeys, en daarmee ook de extreem lange opzegtermijnen en de rechtsonzekerheid rond het bepalen van de exacte termijn; Het versterken van de strijd tegen ziekteverzuim. Voortaan kan de werkgever vragen dat een werknemer die ziek is gedurende maximum 4 uur per dag thuis blijft om beschikbaar te zijn voor controle; De invoering van een mogelijkheid om een arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur te beëindigen (ter compensatie voor het afschaffen van de proeftijd); Het afsluiten van een NAR cao rond ontslagmotivering en kennelijk onredelijk ontslag. Wanneer een werknemer de redenen voor zijn ontslag wil kennen, moet de werkgever die meedelen. In geval van de extreme situatie van kennelijk onredelijk ontslag, zal er een schadevergoeding van 3 weken tot 17 weken verschuldigd zijn. Deze regeling is minder streng dan het “willekeurig ontslag” dat vroeger voor arbeiders gold; Het invoeren van een overgangsregeling met betrekking tot de aanvullende pensioenen, waarbij werkgevers en sectoren de mogelijkheid krijgen om het onderscheid in aanvullende pensioenregelingen dat gebaseerd is op het onderscheid tussen arbeiders en bedienden stap voor stap weg te werken tegen 1 januari 2025. p:\unizo\studiedienst\word\nota\2014\johan\realisaties in 2013.docx — 5 blz — 20 juli 2017 15:52