Praktijkopdracht2 PJ (57031)

Hypertensie
Bloeddruk wat betekent dat nou eigenlijk
Ons lichaam heeft voedingsstoffen en zuurstof nodig om te kunnen
functioneren. Het bloed dat door het hart wordt rondgepompt vervoert
de stoffen naar de spieren en organen. Het hart is een holle spier met vier
ruimtes: twee ventrikels en twee atriums. Een hart van een volwassen
persoon klopt in diastole ongeveer 60-70 slagen per minuut en er wordt
dan vier tot zes liter bloed rond gepompt. Door de diastole en systole van
de ventrikels en atriums wordt bij iedere hartslag een hoeveelheid bloed
door de arteriën gepompt. De druk die vervolgens op de vaatwanden
komt te staan wordt bloeddruk genoemd.
Systolische- en diastolische druk
Tijdens elke systole van het hart, wordt er met flinke kracht bloed de
arteriën ingeduwd. De druk in de arteriën wordt hierdoor hoger. Dit
wordt de systolische druk genoemd. Vervolgens daalt de druk in de
arteriën omdat het hart zich ontspant. Dit wordt de diastolische druk
genoemd. De systolische druk is vooral van belang voor het bepalen of er
sprake is van hypertensie.
Naam: Patty Janssen
Studentnummer: 14017873
Klas: VD1H1
Praktijkplan: VD-A510-14
Datum: 15-05-15
Er is sprake van hypertensie als:
 bij volwassenen de diastolische bloeddruk hoger is dan of gelijk is
aan 90 mmHg en/of een systolische bloeddruk hoger is dan of
gelijk is aan 140;
 bij personen van 60 jaar en ouder de diastolische bloeddruk hoger
is dan of gelijk is aan 90 mmHg en/of de systolische druk hoger is
dan of gelijk is aan 160 mmHg;
Klachten
De meeste mensen met hypertensie ervaren geen klachten. Alleen bij een
extreem hoge bloeddruk kunnen er klachten voorkomen als hoofdpijn,
duizeligheid, kortademig, hartkloppingen, oorsuizen, bloedneus,
spierzwakte, overgeven en wazig zien.
Risicogroepen
Sommige groepen mensen hebben een verhoogd risico om hypertensie te
krijgen. De indicaties die behoren tot een verhoogd risico zijn een hogere
leeftijd, mannen, overgewicht, medicatiegebruik, roken, overmatig
alcohol gebruik, weinig lichaamsbeweging, ongezonde voeding, stress,
erfelijkheid en negroïde afkomst
Oorzaken
Hypertensie treedt op wanneer de vaten waardoor het bloed stroomt te
smal worden of wanneer het volume van het circulerend bloed te hoog
wordt. Verhoogde bloeddruk verhoogt de werkdruk van het hart en kan
de wanden van de bloedvaten beschadigen. Het verhoogt ook de
infiltratie van bloedcomponenten zoals lipiden in de vaatwand dit zorgt
voor verergering van endothele schade , dat atherosclerotische afzetting
verhoogd en uiteindelijk een cardiovasculair risico veroorzaakt.
Hypertensie is meestal een primaire stoornis (essentiële hypertensie) ,
maar ongeveer tien procent van de gevallen zijn secundaire
aandoeningen . Dit wordt veroorzaakt door afwijkingen of ziektes. Het
ontstaan en ontwikkelen van primaire hypertensie is onbekend en is
waarschijnlijk het gevolg van de interactie van de indicaties die
beschreven staan bij de risicogroepen.
Complicaties
Vaatschade
- Arteriosclerose: de slagaders worden steeds nauwer door
beschadiging van de binnenkant van de vaatwand. Vetten en
ontstekingscellen komen in de wand terecht, hierdoor ontstaan
plaques die het bloedvat vernauwen.
- Aneurisma: plaatselijke verwijding van een slagader. De ontstaat
in een verzwakte of dunne vaatwand. Bij toename is er kans op
scheuren en ontstaat er een bloeding.
Schade aan het hart
- Hart- en vaatziekten
- Vergroot linker hart: ontstaat door forcering om het hart
- Hartfalen: pompkracht functie is verminderd. Hart moet tegen
hoge druk in pompen en compenseert door harder te werken. OP
den duur wordt hartspier stijf en verminderd de pompkracht.
Hersenschade
- TIA: tijdelijk ischemische aanval veroorzaakt door een bloedprop
of arteriosclerose. Kortdurende verstopping van bloedvat in de
hersenen.
- Beroerte: bloedvat voor langere tijd afgesloten door bloedstolsel.
De hersenen krijgen hierdoor geen zuurstof en lopen schade op.
- Vasculaire dementie: verstoring in bloedvoorziening van de
hersenen
Schade nieren
- Nierfalen: schade aan de vaten van de nieren, hierdoor kan het
bloed niet goed gefilterd worden.
Schade ogen
- Retinopathie: beschadiging van de vaten die bloed voorzien aan
de retina. Bij becshadiging kan er een blokkade of bloeding
ontstaan. Dat gezichtproblemen veroorzaakt.
Gegevens cliënt
Adviezen
Voor het vaststellen van een dietistische diagnose moeten eerst
dietistische gegevens verzameld worden. Tijdens een consult worden er
verschillende onderwerpen met de cliënt besproken. Aan de hand van het
consult kan de diëtist concreet alle onderdelen navragen die tijdens een
dietistisch onderzoek worden besproken. Aan de hand van het onderzoek
kan vervolgens een behandelplan opgesteld worden voor de cliënt.
Leefstijl
- Wanneer er sprake is van overgewicht/obesitas
* BMI 25-30 (overgewicht) 5-10 kg gewichtvermindering
* BMI boven de 30 (obesitas) 10% gewichtvermindering
- Stoppen met roken
- Lichaamsbeweging: minstens een half uur per dag intensief
bewegen
- Verminderen van stress
Onderdelen dietistisch onderzoek:
Voedingsanamnese
Voedingsanalyse
Voedingsmiddelen en
voedingsstoffen
Biochemische gegevens
Dagelijks eetpatroon
Eten in weekend en bijzondere
gelegenheden
Emotionele beleving van eten
Externe factoren
Diversen
Dietitische diagnose
Achterhalen van voedingspatroon
Berekenen van voedingsinname
Achterhalen van welke
voedingsmiddelen en
voedingstoffen gebruik wordt
gemaakt
Lengte en gewicht, middel
heupomtrek, BMI
Achterhalen van normale
eetpatroon
Eventuele veranderingen in
eetpatroon
Invloed van emoties, betekenis van
voeding, waarden en normen,
cultuur
Omgeving en sociale factoren
Motivatie, verwachtingen
Vaststellen van ‘’ziektebeeld’’
Gewichtsvermindering zorgt voor een afname van de systolische druk en
diastolische bloeddruk. Een kilogram gewichtsafname zorgt namelijk voor
een daling van gemiddeld 1,6 en 1,3 mmHG. Roken beschadigd de
bloedvaten waardoor het risico op hart- en vaatziekten wordt vergroot. Er
is bewezen dat voldoende lichaamsbeweging zorgt voor een verlaging van
de bloeddruk. Stress beïnvloed het hartritme en de pompwerking en
vernauwt de bloedvaten. Het lichaam maakt stresshormonen aan
wanneer het stress ervaart. Namelijk cortisol en adrenaline beide zorgen
voor een verhoging van de bloeddruk.
Dieetadvies:
- Maximale natriuminname van 2400 mg per dag
- Geen glycyrrhinezuur gebruiken
- Inname van verzadigde vetten tot maximaal 10 en %
- Inname van kalium,magnesium en calcium volgens de richtlijnen
- Maximaal 400 mg cafeïne per dag
- Maximaal twee maal per dag consumeren van alcoholische drank
- Energie inname volgens Harris en Benedict
- Richtlijnen Goede Voeding
-
Jodium inname volgens aanbevolen hoeveelheden
Flavonoiden en polyphenolen
Co-enzym Q10
Vitamine D(suppementen)
Het consumeren van natrium heeft effect op de systolische druk.
Wanneer er als sprake is van hypertensie heeft de inname ook effect op
de diastolische druk beide hebben een verhogend effect.
In de nieren remt glycyrrhinezuur de omzetting van cortisol in cortison.
Hierdoor stijgt de concentratie van cortisol. Cortisol is beter bekend als
het stresshormoon. Wanneer er een verstoring plaats vind en er te veel
cortisol in het bloed aanwezig is heeft dit tot gevolg dat de bloeddruk
verhoogd wordt.
Verzadigd vet verhoogd het cholesterolgehalte in het bloed wat het risico
op hart- en vaatziekten verhoogd.
Kalium, magnesium en calcium zijn van belang voor een goede werking
van spiercontracties en zenuwgeleiding.
Teveel cafeïne zorgt voor een verhoging van de bloeddruk. Ook excessief
alcohol gebruik zorgt voor een stijging van de bloeddruk.
Energie heeft het lichaam nodig om te kunnen functioneren. Volgens de
methode kan een persoonlijke berekening worden gemaakt hoeveel
energie iemand nodig heeft.
Jodium dient als bouwsteen voor schildklierenhormonen. Die hormonen
zijn betrokken bij de hartfunctie.
Antoxidanten (flavonoiden en polyphenolen) hebben een beschermende
werking op de vaatwand. Co-enzym Q10 is ook een antioxidant, maar gaat
ook oxidatie tegen wat van belang is voor de kwaliteit van de aderen.
Een tekort aan vitamine D geeft een verhoogd risico op hypertensie.
Richt lijnen Goede Voeding:
-
-
-
-
op ten minste vijf – maar bij voorkeur op alle – dagen van de
week minstens een half uur matig inspannende lichamelijke
activiteit in de vorm van bijvoorbeeld stevig wandelen, fietsen of
tuinieren
gebruik dagelijks 150-200 gram groente en 200 gram fruit
gebruik een voeding met dagelijks 30-40 gram vezel, met name
afkomstig van groente, fruit en volkoren graanproducten
gebruik per week twee porties vis (à 100-150 gram), waarvan ten
minste een portie vette vis
beperk het gebruik van verzadigde vetzuren tot minder dan 10
energieprocent en van enkelvoudig trans-onverzadigde vetzuren
tot minder dan 1 energieprocent
beperk het gebruik van voedingsmiddelen en dranken met
gemakkelijk vergistbare suikers en dranken met een hoog gehalte
aan voedingszuren tot 7 eet/drinkmomenten per dag (inclusief
hoofdmaaltijden)
beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 gram per dag
indien men alcoholische drank gebruikt, beperk dit dan tot twee
standaardglazen (mannen) of één standaardglas (vrouwen) per
dag
Medicatie
-
-
-
-
Diuretica(plastabletten) door het uitdrijven van vocht wordt de
bloeddruk verlaagd.
Bètablokkers: blokkeert de bètareceptoren in de bloedvaten en in
het hart. Daardoor worden de bloedvaten wijder en klopt het
hart minder snel, waardoor de bloeddruk daalt.
ACE-remmers: renine (enzym) zorgt ervoor dat de bloeddruk
stijgt. Maar voordat deze zijn werking kan doen moeten eerst een
aantal omzettingen plaatsvinden. Door deze omzettingen te
remmen zal de bloeddruk dalen.
Angiotensine-II-antagonisten: antiogensine-II heeft een
vaatvernauwende werking. Door de stof te remmen treed er geen
vasoconstrictie op en daalt de bloeddruk.
Calciumantagonisten: Calcium wordt gebruikt bij het
samentrekken van spiercellen. In de celwand zitten speciale
openingen waardoor calcium de cel in gaat. Door de openingen te
blokkeren zullen er geen contracties optreden. De vaten zullen
wijder blijven waardoor de bloeddruk daalt.
Literatuur:
Thoimas, B., & Bishop,J.(2007)Manual of dietetic practice (4e druk).
Oxford: Blackwell Publishing Ltd
Beitsma, B., & Ensing, A. (2012) Dieetbehandelingsrichtlijnen hypertensie.
Geraadpleegd op 20 mei 2015, van:
http://www.dieetbehandelingsrichtlijnen.nl.ezproxy.hhs.nl:2048/
Hartstichting. (z.d.) Hoge bloeddruk. Geraadpleegd op 19 mei 2015, van
https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/hoge-bloeddruk
Gezondheidsraad.(2006,18 december).Richtlijnen goede voeding 2006.
Geraadpleegd op 26 mei 2015, van:
http://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Docu
ments/Professionals/Voedselvoorlichting/06_Richtlijnen%20Goede%20Vo
eding%20Gezondheidsraad%202006.pdf