Glaucoom Inhoudsopgave Introductie................................................................. 4 Wat is glaucoom?.................................................. 6 Behandeling............................................................. 8 Hulpmiddelen.......................................................... 10 Deze brochure is tot stand gekomen in samenwerking met: 2 Kliniek voor Oogheelkunde 3 Introductie Uw omgeving, de mensen die u lief hebt en uw favoriete plekjes verdwijnen langzaam uit uw gezichtsveld. Kunt u zich er iets bij voorstellen? Iemand met glaucoom wel. In Nederland leven ongeveer 200.000 mensen met deze oogziekte. Maar daarvan weet de helft niet eens dat ze het hebben. Het kan op elke leeftijd ontstaan, maar komt het meest voor bij mensen die ouder dan 40 zijn. Glaucoom is een van de meest voorkomende oorzaken van gezichtsveldverlies. En tot op de dag van vandaag is er geen geneesmiddel. Gelukkig zijn er wel medicijnen die het verlies van het gezichtsvermogen kunnen vertragen of stoppen. Bestrijding van de ziekte gaat het beste met een vroege diagnose, de juiste behandeling en regelmatig onderzoek. Maar u bent zelf de doorslaggevende factor. Hoe dat komt, leggen we u graag uit in dit boekje. 4 5 Wat is Glaucoom Glaucoom is een aandoening die schade veroorzaakt aan de oogzenuw, die het beeld dat we zien naar de hersenen transporteert. Aantasting van de oogzenuw leidt tot uitval van het gezichtsveld en soms zelfs tot blindheid. De exacte oorzaak is nog niet helemaal bekend. Wat we wel weten is dat een te hoge druk in het oog het risico op gezichtsveldverlies vergroot, omdat het de oogzenuw beschadigt. Hoe ontstaat die verhoogde druk? Dat komt door het zogenaamde kamerwater in het oog, en de balans tussen aanmaak en afvoer daarvan. Het stroomt weg door een soort zeefje in het oog. Als dat verstopt raakt, zal de oogdruk stijgen. Wanneer Glaucoom optreedt verschilt per persoon. Er is geen duidelijke grens aan te geven. Zo’n 40 procent van de patiënten krijgt het zelfs bij een normale druk. Het verraderlijke is dat mensen meestal geen klachten hebben. De meeste patiënten melden zich pas als stukjes gezichtsveld uitvallen. Gelukkig verloopt dit proces meestal traag. In een vergevorderd stadium blijft er nog maar een klein beetje beeld over in het midden en opzij. En soms valt dit laatste beetje ook nog uit. 1 2 1 3 1 = kamerwater 2 = toename oogdruk 3 = oogzenuw 6 7 Behandeling Glaucoom is ongeneesbaar. Het gedeelte van het gezichtsveld dat weg is, blijft weg. Maar als het op tijd wordt gesignaleerd, zijn er behandelingen mogelijk die het verlies kunnen vertragen of zelfs stoppen. De behandeling van glaucoom begint bijna altijd met het gebruiken van oogdruppels. Soms 1 druppel per dag, soms meer. Als er bijwerkingen optreden of de oogdruk niet goed onder controle is, kan er een ander soort oogdruppels geprobeerd worden. Ook kan er gecombineerd worden. De regelmaat waarmee u zelf de medicatie toedient is enorm belangrijk. Zo remt u het verlies van uw gezichtsvermogen of brengt u deze zelfs tot een halt. Voor maximaal effect moet u elke dag op tijd druppelen. Dat zal het beste gaan als u hiervoor een routine krijgt zoals bijvoorbeeld het poetsen van uw tanden. De oogdruppels zorgen er namelijk voor dat de oogdruk zo stabiel mogelijk blijft. En dat vermindert het risico op verslechtering aanzienlijk. Als oogdruppels niet tot het gewenste resultaat leiden kan een laserbehandeling of operatie overwogen worden. Behandelen met tabletten is ook mogelijk, maar deze hebben voor de meeste mensen teveel bijwerkingen. Alle behandelingen hebben hetzelfde doel: het verlagen van uw oogdruk. Uw oogarts gaat samen met u op zoek naar het beste medicijn, gelet op uw gezondheid, het soort glaucoom en mogelijke bijwerkingen. U moet de medicijnen immers de rest van uw leven gebruiken. 8 9 Hulpmiddelen Er zijn handige hulpmiddelen om u met het druppelen te helpen. Meestal zijn ze via uw oogarts of apotheek te krijgen. We bespreken hier kort de Alcon® Eyot®. Die werkt erg eenvoudig. Hij helpt uw oog goed open te houden en zorgt ervoor dat de druppel goed op het hoornvlies terecht komt. Was eerst uw handen en ga zitten op een stoel met een lage rugleuning. De te gebruiken voorwerpen. Houd de Eyot vast tussen duim en vingers. Plaats de Eyot flesopener over het dopje, gebruik de smalle zijde voor het platte flesje van 2,5ml en de brede zijde voor het ronde flesje van 5ml. Draai de Eyot opener naar links om het dopje los te draaien. Let er goed op dat het flesje tot aan de aanslag in het hulpstuk blijft. Leg de Eyot opener met het dopje erin neer. Houd de Alcon Eyot vast zoals afgebeeld, de spiegel bevind zich ONDER het flesje. Duw het gesloten flesje van bovenaf in de Alcon Eyot en druk het flesje met uw vinger flink aan, tot het niet verder kan. Controleer vóór elk gebruik of het flesje er goed in zit. 10 11 Trek met de Alcon Eyot het onderste ooglid iets naar beneden. De Alcon Eyot staat goed voor uw oog als u in de spiegel uw oog ziet. Plaats het bovenste gedeelte van de Alcon Eyot op uw voorhoofd of wenkbrauw. Druk licht met uw vinger in uw ooghoek gedurende 2 á 3 minuten. Plaats met de Eyot opener het dopje terug op het flesje. U kunt het flesje in de Alcon Eyot laten zitten en de Eyot opener op het dopje laten zitten. Buig uw hoofd achterover en kijk door het kijkraam van de Alcon Eyot naar het plafond loodrecht boven u (hierdoor brengt u uw hoofd in de juiste stand om te druppelen). Blijf naar het plafond kijken en knijp rustig in de Alcon Eyot tot er één druppel in uw oog valt. U moet dit in uw dagelijkse routine opnemen. Op deze manier hopen wij dat het eventuele ongemak van het druppelen en het negatieve effect van de ziekte glaucoom tot een minimum wordt beperkt. Wij wensen u veel succes met uw behandeling. 12 13 www.glaucoomvereniging.nl • [email protected] Alcon Nederland B.V. | Avelingen-West 5 | 4202 M.S. | Gorinchem The Netherlands | Tel: 31+0.183.654.321 | www.alcon.com