JAARVERSLAG WMO ADVIESRAAD BOXTEL 2016 Op weg naar één brede adviesraad voor het sociale domein Jaarverslag 2016 Geachte lezer, Hierbij bieden wij u ons jaarverslag 2016 aan. In dit verslag kunt u inzien waar de Wmo Adviesraad Boxtel zich in 2016 ten aanzien van het brede sociale domein mee heeft bezig heeft gehouden. Wij wensen u veel leesplezier en ontmoeten u graag op een van onze bijeenkomsten. Namens alle leden van de adviesraad, Drs. H.F.J. Kerkhof, Voorzitter. pag. 2 INLEIDING De Wmo Adviesraad Boxtel is een wettelijk orgaan en adviseert gevraagd en ongevraagd het college van burgermeester en wethouders over het beleid en de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). De Wmo Adviesraad is in 2007 gevormd door vertegenwoordigers van 42 verschillende partijen in de gemeente Boxtel (zie bijlage 1). Zij komen tweemaal per jaar bijeen in een plenaire vergadering. De plenaire vergadering kiest en benoemd het dagelijks bestuur van zeven personen. De Wmo Adviesraad wil samen met alle organisaties in het veld en in overleg met de gemeente zoeken naar mogelijkheden om problemen in de zorg, wonen en welzijn te voorkomen. Het dagelijks bestuur legt tijdens de plenaire vergadering verantwoording af. Vanaf 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Een deel van deze taken hadden zij al, een deel nemen zij vanaf die datum over van de Rijksoverheid. Dat betekent dat in 2015 veel wijzigingen zijn doorgevoerd, zowel op landelijk als op lokaal niveau. In de afgelopen jaren heeft de Wmo Adviesraad zich langzaam maar zeker ontwikkeld tot een brede adviesraad op het hele sociale domein. In de afgelopen jaren heeft de Wmo adviesraad dan ook kennis genomen van, en geadviseerd op het gemeentelijk beleid en de uitvoering in het kader van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet. Binnen de adviesraad wordt hier invulling aangegeven door te werken met portefeuillehouders voor de verschillende aandachtsgebieden. Wmo: - Portefeuillehouders Lia van Abeelen en Kees Waal. Aandachtsgebieden: Wmo-voorzieningen, ouderenzorg, vrijwilligers en mantelzorg, Jeugdwet: - Portefeuillehouders Mirjam Brussee en vacature. Tot de vacature is ingevuld neemt Henny Kerkhof deze portefeuille waar. Participatiewet: - Portefeuillehouder Richard Permentier, vacature. Een lid van de adviesraad leest mee, tot vacature is ingevuld. Dagelijks bestuur: Henny Kerkhof, voorzitter - Ellie van Meurs, secretaris - Richard Permentier, penningmeester. pag. 3 Samenwerkingsverband Meierij Voor de uitvoering van de Wmo werkt de gemeente Boxtel in Meijerijverband samen met de gemeenten Haaren, ‘s-Hertogenbosch, St. Oedenrode, Schijndel en Vught. Op basis van het functioneel ontwerp hebben gemeenten binnen dit samenwerkingsverband de inkoop geregeld voor dagbesteding (inclusief vervoer), kortdurend verblijf, beschermd wonen, persoonlijke begeleiding en dagbesteding. Er is een informatie/overlegvorm met de zogenaamde Meierijgemeenten, waar de stand van zaken inzake de transitie wordt gepresenteerd. De Wmo Adviesraad heeft deelgenomen aan deze bijeenkomsten. De Wmo Adviesraden informeren en consulteren elkaar en weten elkaar te vinden in geval van vragen. Tevens treffen zij elkaar op bijeenkomsten die plenair gehouden worden door de Meijerijgemeenten. Jeugd Vanaf 1 januari 2015 zijn de gemeentes verantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdwet. Daarin zijn onderstaande transformatiedoelen opgenomen: - Preventie en uitgaan van eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden van jongeren en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk. - De-medicaliseren, ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, scholen en in voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen. - Eerder de juiste hulp op maat bieden om dure gespecialiseerde hulp te verminderen. - Integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’. Door ontschotting van budgetten ontstaan meer mogelijkheden voor betere samenwerking en innovaties in hulp aan jongeren. - Meer ruimte voor professionals door vermindering van regeldruk. Ter voorbereiding op de invoering van de Jeugdwet hebben de gemeenten in Noordoost-Brabant samengewerkt. Deze samenwerking heeft geleid tot het vaststellen van een gezamenlijk regionaal beleidsplan jeugd. Dit beleidsplan is het kader voor het jaarlijks op te stellen lokaal beleidsplan. Voor 2016 is door de gemeente Boxtel het nieuwe beleidsplan opgesteld. De uitgangspunten hierbij luiden: - Ouders zijn als eerste verantwoordelijk voor het gezond en veilig opgroeien van hun kinderen en de ontwikkeling van talenten van hun kinderen op weg naar een zelfstandig leven - De overheid komt pas in beeld wanneer dit niet vanzelf gaat. pag. 4 - Van de uitvoering vragen we vroegere ondersteuning, zorg op maat en een betere samenwerking rondom gezinnen. Bovenstaand beleidsplan is uitgebreid en meerdere malen besproken met de WMO Adviesraad. Over de inhoud van het plan hebben wij ons commitment uitgesproken. Wel zijn er kritische kanttekeningen geplaatst bij het mogelijkheden tot monitoren en het achterblijven van het meten van de behaalde resultaten en het meten van tevredenheid. Ouderenbeleid Er is regelmatig overleg geweest met de Seniorenraad voor afstemming van bepaalde onderwerpen. In het kader van de oprichting van een brede adviesraad Sociaal Domein in 2017 zijn diverse gesprekken geweest met de wethouder en beleidsmedewerkers en eventuele betrokken partijen over inhoud en vormgeving van deze brede adviesraad. Ook is een advies uitgebracht over het WMO inkoopkader 2017 en 2018. Mantelzorgbeleid In 2016 is opnieuw het mantelzorgcompliment uitgereikt. Ook heeft de gemeente Boxtel het aantal daadwerkelijke mantelzorgers beter in beeld gebracht. Daarnaast is er een klankbordgroep Mantelzorg van start gegaan, waarin naast vertegenwoordiging van de gemeente ook mantelzorgers zitting hebben. Vrijwilligersbeleid Dit jaar is de vrijwilligers academie van start gegaan. Die is ontstaan uit een samenwerkingsverband van verschillende partijen. Contour de Twern heeft hierin het initiatief genomen. De academie geeft regelmatig workshops of gastlessen over aansprekende en actuele thema’s. Deelname is kosteloos en bestemd voor alle vrijwilligers binnen Boxtel. Kinderen in armoede De Wmo Adviesraad wil op een duurzame manier investeren in de participatie en ontwikkeling van kinderen die zonder extra steun aan de zijlijn van de samenleving terecht dreigen te komen. Sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met minimale financiële middelen dient voorkomen te worden. Participatie Vanaf 1 januari 2015 is de Participatiewet van kracht. Deze wet vervangt de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een groot deel van de Wet Werk en Arbeidsondersteuning jong gehandicapten (WAJONG). Voor iedereen die kan werken, maar het op de arbeidsmarkt zonder steuntje in de rug niet redt, is er vanaf 1 januari 2015 de Participatiewet. Deze wet moet ervoor zorgen, dat meer mensen, met of zonder beperking, werk vinden bij een gewone werkgever. pag. 5 Adviezen De Wmo Adviesraad is van mening dat binnen de gemeente Boxtel een goede basisstructuur aanwezig is om de wijzigingen die nodig zijn, vorm te kunnen geven. Dat laat onverlet dat de individuele burgers geconfronteerd worden met ingrijpende wijzigingen. De Wmo Adviesraad vindt het van cruciaal belang om de signalen over de gevolgen en de wijze waarop dit wordt vormgegeven, intensief te volgen en hierover in gesprek te gaan met verantwoordelijke beleidsambtenaren en wethouders. In 2016 heeft de Wmo Adviesraad het college van burgemeester en wethouders geadviseerd over: Aanbesteding hulpmiddelen (Meijerijbreed): Hiervoor is een regionale bijeenkomst bijgewoond en hebben wij ingestemd met het samenstellen van een regionale werk/adviesgroep die namens alle adviesraden in het sociaal domein adviseert. Advies beleidsplan Jeugd (januari 2016): Schriftelijke geadviseerd over het Lokale beleidsplan Jeugdhulp Gemeente Boxtel 2016 en vragen gesteld over het meten, monitoren en borgen van de kwaliteit van de geleverde jeugdzorg en inspanningsplicht van het instellen van een onafhankelijk cliëntenonderzoek. Diverse rapportages: Derde kwartaal vertrouwenspersoon Wmo, Cliëntervaring Wmo, Jeugd en Wijkteams Boxtel, Veerkracht in beeld Boxtel, Veerkracht in beeld regio Meijerij, Omzien naar elkaar in de regio Meierij: De Wmo Adviesraad heeft schriftelijke vragen gesteld en geadviseerd over de meetbaarheid van de resultaten, het monitoren van geleverde zorg in bovenstaande onderzoeken en de daarbij behorende rapportages (februari 2016). Regiovisie beschermd wonen Meijerij: Tijdens een regionale informatie avond (oktober 2016) deelgenomen aan de inhoudelijke bespreking van de regiovisie. De input van de adviesraden is meegenomen in de uitwerking. In februari was er een vervolgbijeenkomst. Hierover zijn wij te laat geïnformeerd, waardoor niemand van ons aanwezig kon zijn. Wij hebben deze regiovisie voor kennisgeving aangenomen. Onderstaande notities besproken en voorzien van reactie: - WMO inkoopkader 2017 en 2018 (februari 2017). - Advies mantelzorgbeleid (juni 2016). Tevens deelgenomen aan de klankbordgroep. - Schriftelijk advies inzake: o Besluit nadere regels Wmo 2017 Boxtel, o Overzicht van de aanpassingen op hoofdlijnen 2017, o Wmo-verordening 2017, o Beleidsregels 2017. pag. 6 Wmo Adviesraad De Wmo Adviesraad Boxtel is een wettelijk orgaan en adviseert gevraagd en ongevraagd het college van burgermeester en wethouders over het beleid en de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). De Wmo Adviesraad is in 2007 gevormd door vertegenwoordigers van 42 verschillende partijen in de gemeente Boxtel (zie bijlage 1). Zij komen tweemaal per jaar bijeen in een plenaire vergadering. De plenaire vergadering kiest en benoemd het dagelijks bestuur van zeven personen. De Wmo Adviesraad wil samen met alle organisaties in het veld en in overleg met de gemeente zoeken naar mogelijkheden om problemen in de zorg, wonen en welzijn te voorkomen. Het dagelijks bestuur legt tijdens de plenaire vergadering verantwoording af. Dagelijks bestuur Tijdens de plenaire vergadering van 20 april 2016 is kandidaat bestuurslid Mirjam Brussee, formeel benoemd als bestuurslid met de portefeuille jeugd. Tijdens de plenaire vergadering van 9 november hebben Mieke Daniels, portefeuille mantelzorg en vrijwilligers, en Marianne Juffermans, secretaris, afscheid genomen van het bestuur. Ambtelijks secretaris Ellie van Meurs neemt de functie van secretaris over en wordt formeel genoemd als secretaris. In het afgelopen jaar heeft de Wmo Adviesraad zich langzaam maar zeker ontwikkeld tot een brede adviesraad op het hele sociale domein met de taakgebieden jeugd, ouderen, participatie, mantelzorg en vrijwilligers. Op basis daarvan is de keuze gemaakt voor een herverdeling van portefeuilles binnen het bestuur. Samenstelling van het dagelijks bestuur eind december 2016: - Henny Kerkhof, voorzitter, portefeuillehouder AWBZ, - Richard Permentier; penningmeester, portefeuillehouder participatie, - Lia van Abeelen en Kees Waal: portefeuillehouders Wmo-voorzieningen, ouderenzorg, vrijwilligers en mantelzorg, - Mirjam Brussee, portefeuillehouder jeugd, - Ellie van Meurs, secretaris. Vanwege uitbreiding van de aandachtsgebieden en de zwaarte van de portefeuilles is het wenselijk om twee bestuursleden per aandachtsgebied te benoemen. Daarom is het bestuur op zoek naar nieuwe bestuursleden met expertise op het gebied van jeugd, participatie en GGz (nieuw). Het dagelijks bestuur vergadert een keer per maand in een gehuurde ruimte in gemeenschapshuis De Rots. De Wmo Adviesraad vindt het belangrijk op de hoogte te blijven van wat er speelt bij haar achterban. Daarom worden maatschappelijke organisaties uit Boxtel uitgenodigd om aan te schuiven tijdens de structurele bestuursvergaderingen. Doel daarvan is elkaar beter leren kennen en informatie uitwisselen. In 2016 waren te gast: - Pierpaolo Flesia, diaken van de Heilig Hart parochie, Boxtel, Esch, Liempde, Lennisheuvel, - Ria Bertram, diaken van de Protestante Gemeente Boxtel, pag. 7 - Anja van den Einden en Nico Bulter, gemeenteraadleden PvdA/Groen Links, Maarten Verberne, voorzitter WIM (Werk Inkomen en Minimabeleid). Er is tevens een Stichting Beheer Wmo Adviesraad Boxtel, die tot doel heeft het beheren van het vermogen van de Wmo Adviesraad. De voorzitter, de secretaris en de penningmeester vormen het bestuur van deze stichting. De gemeente Boxtel stelt budget voor de WMO Adviesraad beschikbaar. Dit budget is bedoeld voor kosten die de leden en ambtelijk secretaris (moeten) maken voor het uitvoeren van de werkzaamheden. De werkzaamheden van de Wmo Adviesraad zijn geregeld in: - de participatieverordening, - huishoudelijk reglement, - statuten van de Stichting Beheer Wmo Adviesraad, - protocol gevraagd en ongevraagd advies. BIJEENKOMSTEN pag. 8 Plenaire vergaderingen De Wmo Adviesraad organiseert twee keer per jaar een plenaire vergadering voor de achterban. Iedereen is van harte welkom. De vergadering bestaat uit een formeel gedeelte en een themabijeenkomst. Tijdens het formele deel van de vergadering worden de bezoekers geïnformeerd over de ontwikkelingen rond de Wmo en de activiteiten van de Wmo Adviesraad. Bovendien kiest en benoemt de plenaire vergadering de leden van het dagelijks bestuur. Voor de themabijeenkomst gezocht naar een actueel thema dat een grote groep aanspreekt. Er worden sprekers uitgenodigd en de bezoekers kunnen vragen stellen. Plenair voorjaarsoverleg op 20 april 2016 Tijdens het formele deel van de plenaire vergadering werden het jaarverslag 2015, het financieel jaarverslag 2015 en het jaarplan 2016 vastgesteld. Tevens werd kandidaat bestuurslid Mirjam Brussee formeel benoemd als bestuurslid met de portefeuille jeugd. Het thema van de avond luidde: Hoe zorg je goed voor jezelf, als je zorg hebt voor een ander? De overheid legt steeds meer verantwoordelijkheid bij mensen wordt neer. Hoe gaat dat dan? Hoe kunnen we met elkaar zorgen voor wat men noemt 'volhoudtijd'? Welke mogelijkheden of onmogelijkheden zijn er als het gaat over 'respijtzorg'? Wat heb je nodig en wat heeft de gemeente Boxtel hierin te bieden? Marjo Brouns van Sprekende Mantelzorgers, ging met bezoekers in gesprek en beantwoordde hun vragen. Sprekende Mantelzorgers zijn van mening dat de samenleving, en in het bijzonder de zorg- en welzijnsector, friskijkers, dwarsdenkers en blikopeners kan gebruiken. Ze zijn wars van betutteling en slachtofferschap, eigentijds en prikkelend. Plenair najaarsoverleg 9 november 2016 Tijdens het formele deel van deze bijeenkomst hebben Mieke Daniels en Marianne Juffermans afscheid genomen van het bestuur. Mieke heeft binnen het bestuur de belangen van vrijwilligers en mantelzorgers behartigd. Marianne was tot 2015 penningmeester en in 2016 secretaris. Ambtelijk secretaris Ellie van Meurs is bereid de vacature van bestuurssecretaris in te vullen. De aanwezigen gaan hiermee akkoord. Hiermee is de benoeming formeel. Het thema van de avond luidde: Verzorgingsstaat versus participatiesamenleving, hoe houden we de boel in balans? Sinds 1 januari 2015 valt iedereen die kan werken maar daarbij ondersteuning nodig heeft, onder de Participatiewet. Na bijna twee jaar is de Wmo Adviesraad Boxtel benieuwd naar de stand van zaken. Welke mogelijkheden of onmogelijkheden bestaan er als het gaat over de Participatiewet? Wat is er nog nodig? Welke vragen zijn er en wie heeft daar een antwoord op? Theo Keijzers (directeur innovatie en projecten bij WSD), Huub Penders (beleidsmedewerker participatie bij de gemeente Boxtel), Richard Roth (directeur van re-integratiebedrijf Fith) en Mieke van Dooremalen - van Griensven (voorzitter cliëntenraad WSD), hebben de aanwezigen vanuit hun eigen perspectief bijgepraat over de veranderingen sinds de invoering van de Participatiewet, hun ervaringen, de knelpunten. pag. 9 Wmo cliëntendagen Sinds enkele jaren organiseert de gemeente Wmo cliëntdagen. Tijdens deze bijeenkomsten worden actuele ontwikkelingen besproken. Wmo cliënten worden daarvoor expliciet uitgenodigd. Ook ‘gewone’ burgers schuiven hierbij aan. De gemeente organiseert in het voorjaar van 2017 weer de jaarlijks Wmo Cliëntendagen. De Wmo Adviesraad werd in 2016 reeds betrokken bij de organisatie hiervan. De Wmo Cliëntendagen zijn voor de gemeente een goede gelegenheid om burgers bij te praten over Wmo activiteiten en terug te horen wat ze vinden van de uitvoering. Voor de komende cliëntendagen staat de vraag centraal: ‘Hoe gaat het met u?’ De gemeente wil met cliënten in gesprek om te horen wat hun ervaringen zijn met de Wmo. Alle Wmo-cliënten van de gemeente Boxtel ontvangen een uitnodiging. Ook mantelzorgers en vrijwilligers zijn van harte welkom. Bijgewoonde bijeenkomsten en werkgroepen Om hun taak goed te kunnen uitvoeren, is deskundigheidsbevordering van essentieel belang. Daarom nemen leden van de Wmo Adviesraad deel aan diverse landelijke, regionale en lokale werkgroepen en bijeenkomsten. Afgelopen jaar namen leden van de Wmo Adviesraad o.a. deel aan bijeenkomsten van: - De klankbordgroep mantelzorg, - Seniorenraad, - Woningstichting St. Joseph: Themabijeenkomst "Verbinden", - Themabijeenkomsten van de gemeente Boxtel: Levensfasebewust beleid, Cliëntenparticipatie jeugd en het Jeugdcafé. Zie bijlage 1 voor een volledig overzicht van de bijgewoonde bijeenkomsten en werkgroepen. Overleg In 2016 hebben leden van de Wmo Adviesraad formeel en informeel overleg gevoerd met het college van B & W en betrokken ambtenaren. Op de agenda stonden o.a.: - De Jeugdwet: De Wmo Adviesraad heeft een reactie geformuleerd op het lokale beleidsplan Jeugdhulp. Er zijn vragen gesteld over de meetbaarheid van de resultaten die benoemd zijn in dit plan. Ook zijn er vragen het monitoren van geleverde zorg zonder dat er concrete doelstellingen genoemd worden. - Input voor het opstellen van een flyer over jeugdhulp en BJG - Het meten, monitoren en borgen van de kwaliteit van de geleverde jeugdzorg en inspanningsplicht van het instellen van een onafhankelijk cliëntenonderzoek. Daarnaast hebben bestuursleden regelmatig contact met voor de Wmo belanghebbende verenigingen en organisaties zoals de Seniorenraad, de KBO, Platform voor mensen met een beperking, Cello, Contour/De Twern, Zorggroep Elde en andere zorgaanbieders. pag. 10 Communicatie en informatie De website moet zich ontwikkelen tot het visitekaartje voor de Wmo Adviesraad waar bezoekers informatie vinden over de laatste ontwikkelingen en bijeenkomsten. Tevens wordt de achterban geïnformeerd via Facebook, mail en de lokale media. Hiermee trachten we via diverse communicatiemiddelen zoveel mogelijk mensen te bereiken en eenieder te informeren over relevante ontwikkelingen. Het jaarverslag 2016 is te vinden op onze website www.wmoadviesraadboxtel.nl. pag. 11 Bijlage 1: Overzicht bijgewoonde bijeenkomsten in 2016 pag. 12