Verslag oprichtingsbijeenkomst Landelijk Actieplatform Herstel voor iedereen! d.d. 20 januari 2016 1. Welkom namens de initiatiefnemers van het platform De heer Kees Lemke, voorzitter Actieplatform Herstel voor iedereen!, heet iedereen van harte welkom. Afwezig zijn mevrouw Elsbeth de Ruijter (GGZ inGeest, ziek), de heer Patrick Knapen (GGZWNB, ziek), de heer Aart van Walstijn (RIBW Groep Overijssel, ziek) en een aantal bestuurders die wel geïnteresseerd maar verhinderd zijn, zoals GGZ Centraal, GGZ Eindhoven en RIBW ZWWF. Kees Lemke geeft aan dat heel bewust is gekozen om de bijeenkomst alleen voor bestuurders te organiseren, zodat van meet af aan invulling wordt gegeven aan commitment. In tweede instantie is het mogelijk om mensen vanuit directie c.q. inhoud mee te nemen, maar uitdrukkelijk niet als plaatsvervanger. Aan het eind van de vergadering zal een presentielijst rondgaan, waarop aangegeven kan worden of de instelling zich wil committeren aan het actieplatform en de hierbij behorende kosten, waaronder een instapbedrag van Euro 1.000,00, wil dragen. Uiteraard is het mogelijk eerst nog afstemming te zoeken binnen de organisatie. Het ligt in de bedoeling de tweede bijeenkomst op 17 mei 2016 te organiseren. NB: inmiddels loopt er een datumprikker (voor juni) om een datum voor de tweede bijeenkomst te plannen van 16.00 – 20.00 uur in (de omgeving van) Utrecht. 2. Korte kennismaking De aanwezigen stellen zich kort met naam en instellingsnaam voor. 3. Toelichting op het Actieplatform Herstel voor iedereen! Visie en ambitie Introductie door Marijke van Putten, lid dagelijks bestuur Actieplatform Herstel voor iedereen! Toelichting op het agendapunt: De missie en ambitie van het actieplatform en de uitgangspunten voor deelname staan vast. Het is van belang dat leden van het actieplatform scherp op het netvlies hebben waar ze zich aan committeren. Vandaar dat er tijd genomen wordt om de visie en ambitie van het actieplatform nog eens goed voor het voetlicht te brengen. In dit kader worden ook kort alle criteria voor deelname doorgenomen. De vragen hierover die in de afgelopen weken door deelnemende instellingen zijn gesteld worden beantwoord, zoals bijvoorbeeld: vervanging bij afwezigheid van de deelnemende bestuurder, deelname van anderen dan de bestuurder zelf aan het actieplatform en de hoogte van de financiële bijdrage die wordt gevraagd. Marijke van Putten geeft aan dat in vervolg op de RvB2, het bestuurlijk overleg inzake beddenreductie, het idee is geboren om als bestuurders van de GGZ ook actief vorm te geven aan het realiseren van de aanbevelingen uit het landelijk rapport Over de Brug (Phrenos, 2014). De initiatiefnemers willen een stevige ambitie neerleggen om niet in een termijn van 10 of 5 jaar, maar in 3 jaar 30% meer herstel te realiseren bij de doelgroep patiënten met ernstige psychische aandoeningen (EPA). Hiervoor worden actieplannen plannen opgesteld en uitgevoerd, best practices en ervaringen gedeeld en het resultaat via monitoringonderzoek inzichtelijk gemaakt. Kees Lemke, Marijke van Putten, Elsbeth de Ruijter en Ariette van Reekum vormen het Dagelijks bestuur (DB). Zij nodigen collega-bestuurders uit zich aan te sluiten bij het actieplatform om zo veel mogelijk draagvlak en energie te mobiliseren om de kans om bovengenoemde ambitie te realiseren te vergroten. Ze zijn zeer verheugd dat er zoveel bestuurders belangstelling hebben voor dit initiatief. In het kort wordt uitgelegd waar bestuurders zich aan committeren als ze aan het platform deelnemen. 1 a. b. c. d. Het is de bedoeling dat er een concreet actieplan per deelnemende organisatie ligt om 30% herstel te realiseren bij de EPA-doelgroep binnen de eigen instelling en regio. Hierbij worden ervaringsdeskundige cliënten en familieleden actief betrokken. Verder doen de instellingen mee met de gemeenschappelijke monitor om de resultaten van de invoering van de actieplannen inzichtelijk te maken. Tevens wordt een financiële bijdrage gevraagd van Euro 1.000 voor de kosten die het platform maakt, zoals bijvoorbeeld ten behoeve van bijeenkomsten als deze en de website die voor het platform is ontwikkeld. Voor de monitoring zal nog een aparte begroting worden opgesteld en de kosten hiervan worden over de uiteindelijke deelnemers aan het actieplatform verdeeld. Belangrijk is daarnaast dat bestuurders zelf persoonlijk aanwezig zijn bij de bijeenkomsten van het platform en zich niet door anderen laten vertegenwoordigen. De bestuurders bepalen uiteindelijk of er binnen een instelling gerichte aandacht is voor het sturen op 30% meer herstel bij de EPA-doelgroep of niet. In tweede instantie is het uiteraard mogelijk zich te laten vergezellen door een directeur of zorginhoudelijke professional in een van de volgende bijeenkomsten. Werkwijze Bespreking/afspraken Het DB bestaat (momenteel) uit vier initiatiefnemers. Zij bereiden samen met leden van de adviesgroep en indien aan de orde andere collega-bestuurders de bijeenkomsten van het platform voor. Bij de invulling is niet specifiek gekeken naar een gewogen vertegenwoordiging vanuit bepaalde type instellingen (verslaving, ribw, jeugd, integrale ggz etc). Wel is het DB bewust klein gehouden om snel met elkaar te kunnen schakelen. Bestuurders die ook een actieve rol willen innemen in het actieplatform zijn van harte welkom. Als ze dit doorgeven bij een van de bestuursleden wordt contact met hem of haar opgenomen om de mogelijkheden hiervoor te verkennen. De heer Jan Berndsen geeft aan een actievere rol te ambiëren. Naast het DB is er een adviesgroep samengesteld uit bestuurders, wetenschappers en/of innovators die toonaangevend werk doen als het gaat om de (zorginhoudelijke) ontwikkelingen en onderzoek rond de EPA-doelgroep. De adviesgroep bestaat op dit moment uit Niels Mulder, Philippe Delespaul, Frits Bovenberg, Bram Berkvens, Hans Kroon en Jaap van Weeghel. Zij stellen zich kort voor. Deze adviseurs vormen voor het actieplatform ook de linking pin met landelijke gremia en bewegingen/netwerken die ieder op hun eigen wijze ook een bijdrage leveren aan het realiseren van onderdelen van het landelijke plan van aanpak Over de brug. Ook zijn de adviseurs betrokken bij het ontwikkelen van een monitor om inzicht te krijgen in de effecten van de actieplannen van deelnemende instellingen richting 30% meer herstel bij de EPAdoelgroep. Aan de aanwezige bestuurders wordt gevraagd of er nog andere deskundigen benaderd moeten worden voor deelname aan de adviesgroep. Het gaat hier niet om stakeholders of om een afspiegeling van allerlei organisaties (politie, gemeenten, e.d.) Wel kan het heel zinvol zijn om vertegenwoordigers van stakeholders uit te nodigen voor een bijeenkomst om ontwikkelingen te schetsen en ervaringen te delen. Gesignaleerd wordt dat de huidige leden de ‘usual suspects’ zijn en of het ook niet goed zou zijn om daarnaast ‘ongebruikelijke kandidaten’ te zoeken. Al discussiërend over adviseurs en stakeholders worden verschillende namen/instanties genoemd die zouden kunnen worden toegevoegd. Het volgende wordt afgesproken: 1. Zijn er geschikte kandidaten met een frisse blik die een ander perspectief vertegenwoordigen dan de huidige adviesgroepleden en die een linking pin vormen met een belangrijke ontwikkeling/innovatie op het gebied van EPA, dan worden hun namen (en toelichting) doorgeven aan het DB. Op grond hiervan wordt bekeken of de betrokken kandidaat een meerwaarde kan hebben voor het realiseren van de ambitie van het actieplatform. 2. Bij de ontwikkeling van het actieplan van de eigen instelling worden de belangrijke stakeholders, waaronder in ieder geval de eigen ervaringsdeskundigen (cliënten/familieperspectief) betrokken. Stakeholders kunnen namelijk per regio verschillen. 2 Website/communicatie Toelichting door Gert de Jager, communicatieadviseur Actieplatform Herstel voor iedereen! Korte toelichting op het agendapunt: Het actieplatform heeft een eigen website. Op 20 januari 2016 zal deze worden opengezet voor de leden van het actieplatform. Hier wordt alle relevante informatie op gepubliceerd. De website wordt kort gedemonstreerd. Na de eerste bijeenkomst wordt aan het actieplatform ook landelijke bekendheid gegeven. Bespreking/afspraken Omdat het actieplatform bedoeld is als werkplaats voor GGZ-bestuurders is de website ook primair voor deze doelgroep ingericht. Het idee is om informatie, actieplannen en successen met elkaar - niet alleen op de gemeenschappelijke bijeenkomsten, maar ook via de website - te delen, advies te vragen en eventuele gemeenschappelijke (financiële) knelpunten gezamenlijk op te lossen. Tegelijkertijd is het ook een openbare website. Het DB vindt het belangrijk dat het platform transparant is en dat een ieder die geïnteresseerd is de mogelijkheid heeft haar inspanningen te volgen en daar feedback op te geven. De insteek primair voor bestuurders roept bij sommige aanwezigen vragen op. Zou de website ook niet gericht moeten zijn op andere partijen die ook een bijdrage kunnen leveren aan herstel? Het dagelijks bestuur geeft aan dat het een bewuste keuze is geweest om dit niet te doen. Er wordt gesignaleerd door sommige bestuurders dat de website op twee gedachten hinkt. Is het bedoeld als intranet (besloten voor alleen deelnemende bestuurders, bijvoorbeeld om actieplannen te delen of vragen te stellen) of als een openbare website. Het DB spreekt de verwachting uit dat met deze website aan beide perspectieven recht kan worden gedaan. 18.20 Actieplan Introductie door Marijke van Putten Toelichting op het agendapunt: Het maken van een actieplan voor de eigen instelling om 30% meer herstel te realiseren bij de betrokken EPA-doelgroep en de regio is het gemeenschappelijk doel van het actieplatform. Marijke van Putten licht toe wat de bedoeling is van het actieplan ter voorbereiding op de tweede bijeenkomst van het actieplatform. Het voorstel is dat bestuurders die definitief deelnemen aan het platform in deze tweede bijeenkomst hun actieplan toelichten en hierop feedback ontvangen van collega-bestuurders, de adviesgroep en ervaringsdeskundigen. Bespreking/afspraken Na een korte bespreking over het format voor het actieplan wordt het volgende afgesproken: 1. Het format voor het actieplan wordt vrijgelaten, maar het actieplan moet wel concreet/SMART zijn. De instelling bepaalt dus zelf de inhoud en de omvang van het actieplan en de tijd die aan de uitvoering hiervan besteed wordt. 2. Stakeholders, cliënten en familie-ervaringsdeskundigen van de eigen instelling worden betrokken bij de totstandkoming van het actieplan. Wellicht ten overvloede wordt aangegeven dat het delen van de actieplannen en het bespreken hiervan met elkaar niet bedoeld is om elkaar de maat te nemen, maar om elkaar juist te inspireren en het plan zo optimaal mogelijk in elkaar te steken opdat de kans op het realiseren van de ambitie, 30% meer herstel bij de EPA-doelgroep, bij invoering zo groot mogelijk is. Het idee is om niet alleen de ervaringsdeskundigen in eigen huis te betrekken bij de totstandkoming van het actieplan maar ook panels van ervaringsdeskundigen die niet betrokken zijn bij de eigen instelling hier feedback op te laten geven. Voorstel voor monitoring Introductie door Kees Lemke Toelichting op het agendapunt: Een van de voorwaarden voor deelname aan het actieplatform is meedoen aan een gemeenschappelijke monitor om inzicht te krijgen in de effecten van de individuele actieplannen om 30% meer herstel te realiseren bij de betrokken EPA-doelgroep. Deze monitor zal uit meerdere onderdelen bestaan, waaronder de beleefde ervaring van cliënten en familie. Van de deelnemende instellingen wordt een bijdrage verwacht in de financiering van de monitor op grond van de offerte van de partij die de monitor zal uitvoeren. 3 Er worden vier korte presentaties gegeven De eerste presentatie wordt niet door Karin Lemmens van KPMG Plexus, maar door Hans Kroon, Trimbos Instituut verzorgd (Zie voor inhoud presentatie de Powerpoint-bijlage: Herstel voor iedereen: Contouren onderzoeksprogramma) De vraag aan de aanwezigen is actief mee te denken of dit een mogelijke aanpak kan zijn. Hieruit komen als belangrijkste actiepunten naar voren: a. Het is belangrijk om te weten dat de monitoring pas zinvol vorm kan krijgen vanuit populatieperspectief en op het moment dat de inhoud van de actieplannen bekend is. b. Daarnaast is het van belang duidelijkheid te krijgen op welke wijze de ambitie 30% meer herstel bij de EPA-doelgroep wordt geconcretiseerd in kpi’s, omdat we hier ook ‘op afgerekend worden’. Dit moet nog verder uitgewerkt worden voordat een goede monitor kan worden ontwikkeld. c. Herstel meten op individueel niveau via nieuw te ontwikkelen Herstel-ROM (SBG) lijkt een goede optie. Het instrument wordt dit jaar in een pilot getest. Interessant is om na te gaan of instellingen die deelnemen aan het platform hier nog aan mee kunnen doen. Afspraak: in de mei-bijeenkomst van het platform wordt een concreter voorstel voor monitoring besproken met de deelnemende instellingen. Presentatie EPA-cohortonderzoek, toename van herstel door “Herstel voor iedereen”? door Niels Mulder, lid van de adviesgroep In 2015 en 2017/18 wordt er gestart met een cohort van 400 mensen met een vroege psychose (< 5 jaar na uitbreken van eerste positieve symptomen) en 600 mensen met een chronische psychose (> 5 jaar na uitbreken positieve symptomen). Jaarlijks vindt dataverzameling plaats o.a. van herstel: symptomen (inclusief verslaving), maatschappelijk functioneren en persoonlijk herstel en interventies die gegeven worden. Bestuurders die geïnteresseerd zijn in deelname worden gevraagd contact op te nemen met Niels. Presentatie Philippe Delespaul, lid van de adviesgroep 1/3 meer herstel: Hoe meet je dat? Herstel voor iedereen heeft zowel betrekking op de mensen in zorg als op de mensen buiten zorg (zowel wie uit zorg ging als wie nooit in zorg kwam). ROM of cohortstudies beperken zich vaak tot de zichtbare cliënten in de caseloads van borginstellingen. De bewoners van de wijk worden gecontacteerd (via een adressteekproef bij de gemeente of bij de zorgverzekeraars) om gedurende een week stemming, cognities, perceptie, gedrag samen met enkele somatische parameters met behulp van de PsyMate™ App in kaart te brengen. Dit vraagt minder dan 10 minuten per dag en geeft inzicht in stemming, pijn, mobiliteit, kwaliteit van leven, sociaal netwerk, activiteitenpatroon en het beleven ervan over een steekproefsgewijs onderzoek met klanten van zorgverzekeraars. De methodiek werkt totaal geautomatiseerd en is eenvoudig toe te passen, terwijl het rijke outcomedata biedt over herstel op de drie domeinen (symptomatisch, participatie en persoonlijk). Bestuurders die geïnteresseerd zijn in deelname worden gevraagd contact op te nemen met Philippe. Bram Berkvens, lid adviesgroep Op welke wijze kan het cliëntperspectief ook als ingrediënt van de monitoring vorm krijgen? Gevraagd wordt bij het opstellen van de actieplannen de ervaringsdeskundigen te betrekken. Het idee is een mix te maken van ervaringsdeskundigen in de breedste zin (inclusief patiënten, familie). Deze groep gaat dan reflecteren op de actieplannen van deelnemende instellingen in panels. (Dit niet met het doel een waardeoordeel te geven, maar met het doel om het actieplan nog beter te maken.) Afspraken De vergadering vindt dit een goed plan. Het verzoek is om hiervoor namen van ervaringsdeskundigen die geïnteresseerd zijn om aan het panel deel te nemen, door te geven aan het secretariaat van Elsbeth de Ruijter ([email protected]). 4 Voorschot op programma tweede platformbijeenkomst in mei (n.b. wordt juni) Met het oog op de tweede bijeenkomst in juni wordt alvast een conceptagenda vastgesteld en worden de afspraken gemaakt ter voorbereiding hierop. Afspraken 2de bijeenkomst in juni 2016 Na een dialoog over de planning van de bespreking van de actieplannen en de tijd die geïnteresseerde bestuurders nodig hebben om de actieplannen te maken, wordt het volgende afgesproken: a. b. c. d. In de tweede bijeenkomst worden in ieder geval de 4 actieplannen besproken van GGNet, Noord Holland Noord, Altrecht en Lister in aanwezigheid van ook het panel EVD, collega-bestuurders en de adviesgroep. Zij geven feedback op het plan. Op grond van de feedback kan de bestuurder het plan aanpassen en vervolgens wordt het actieplan op de website geplaatst. De bestuurders die zich definitief aanmelden als lid van het actieplatform en bestuurders die aangegeven hebben dit echt serieus te overwegen, ontvangen een uitnodiging voor de tweede bijeenkomst. Hierbij kunnen ze zich laten vergezellen door maximaal 2 medewerkers van hun instelling. Bestuurders wiens actieplan niet besproken wordt, kunnen dan inspiratie opdoen voor hun eigen actieplan en feedback geven op het plan van de collega-bestuurders die hun actieplan wel presenteren. De actieplannen van de overige deelnemende instellingen worden in principe in september gepresenteerd. Het actieplan van inGeest staat dan in ieder geval op de agenda. In deze bijeenkomst worden ook nadere afspraken gemaakt op het gebied van monitoring. Jaap Weeghel kondigt een conferentie ‘Over de Brug’ in september a.s. aan; twee jaar na uitgifte van het rapport. Korte evaluatie en afronding Financiën/afspraak Die organisaties die definitief kenbaar gemaakt hebben deel te willen nemen aan het actieplatform, worden gevraagd Euro 1.000 in te leggen. Dit zal met name gebruikt worden om lopende zaken te financieren. GGNet zal de kassiersfunctie e.d. verzorgen. Na definitieve bevestiging van deelname aan het platform ontvangt de instelling een factuur. Sluiting Kees Lemke dankt namens het DB iedereen hartelijk voor zijn/haar inbreng en hoopt velen terug te zien als definitief lid van het actieplatform. 5