Diepzee Blok 1 De Rijke Zee Robbert Jak Dag 3, 29 oktober 2013 Duurzaam werken op Zee • > 200 m diepte, tot 11 km • Voorbij continentale plat • Verschillende zones • Verschillende ecosystemen! Duurzaam werken op zee 2 29 oktober 2013 www.ngu.no Duurzaam werken op zee 3 29 oktober 2013 • Licht dringt niet dieper door dan 1000 meter • Geen plantaardig leven onder deze diepte • Materiaal dat naar de bodem zinkt (zeesneeuw) Duurzaam werken op zee • Druk: • elke 10 m dieper, 1 atmosfeer erbij • Dus: 4000 m diep = 401 atm (Mpa) Duikfles: ca 200 atm Autoband: 2-3 atm Duurzaam werken op zee 5 29 oktober 2013 • Zoutgehalte zeer constant • Temperatuur laag en constant, bijna geen seizoensinvloeden Duurzaam werken op zee 6 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 7 29 oktober 2013 • Abyssaal = ‘bodemloos’ • 4000-6000 meter diep • Bodem zacht • Sedimentatie 2-3 cm per 1000 jaar • Kilometers dikke laag • Organisch materiaal (voedsel!) • Bodemleven • Hoge biodiversiteit, lage biomassa Duurzaam werken op zee • Bodemdieren • Hoe dieper, hoe kleiner • Meiofauna 0,063 – 0,5 mm • Macrofauna > 0,5 mm • Megafauna > 10 mm • Verschil in vangmethoden • • Meio-/macro: bodemhap Mega: (sleep)net Duurzaam werken op zee 9 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 10 8 augustus 2013 Diepzeebijlvis 8 cm Zwarte draakvis < 40 cm Stoplichtgrootbek 24 cm • Veel onbekend over diep levende soorten • Vaak trage groei en lage reproductie • Lage dichtheden Duurzaam werken op zee 11 29 oktober 2013 • Uiteenwijken tektonische platen (“schollen”) • Langgerekte gebergten • Basalt • Hard substraat • Vulkanen • Hydrothermale bronnen Duurzaam werken op zee 12 29 oktober 2013 • Oude vulkanen • Complexe topografie • Hoge biodiversiteit • ‘Upwelling’ • Nutriënt-rijk water uit de diepte komt omhoog • Primaire productie • Filtreerders: sponzen, koralen • Veel soorten lang-levend en langzaam groeiend Duurzaam werken op zee 13 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 14 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 15 29 oktober 2013 • Vulkanische schoorstenen • “Hydrothermal vents” “Black smokers” • Water tot 400 °C • Veel mineralen (metalen): zwart • Bacteriën: • Oxidatie van waterstofsulfide • “ Chemosynthese” Duurzaam werken op zee 16 29 oktober 2013 • Soorten die leven van / met bacteriën • Riftia • Kokerworm • Symbiose • Speciaal ‘orgaan’ • In 2 jaar 1,5 m! Duurzaam werken op zee 17 8 augustus 2013 • Pompeiiworm (Alvinella pompejana) • Deposit-feeder • Leeft in kokertjes • Inkomend water 80°C, uitgaand water 20° C • Bacteriën • ‘draden’ op de rug • gebruiken uitscheidingsproducten • geven isolatie • Beschermen tegen giftige zwavelverbindingen Duurzaam werken op zee 18 29 oktober 2013 • Koudwater riffen • Lophelia pertusa • • • Ook Noordzee Geen licht dus geen fotosynthese Filtreerders Duurzaam werken op zee 19 29 oktober 2013 • Gorgonen (hoornkoralen) • Diepzee koraalbos • Flexibele structuren • Zeer langzaam groeiend • Levensduur individu van honderden jaren • Riffen: duizenden jaren Duurzaam werken op zee 20 29 oktober 2013 • “ Whale falls” • Soort oase in de diepzee • Organisch materiaal gelijk aan 100-200 jaar primaire productie die de bodem bereikt • > 500.000 in de diepzee (vroeger 2-5 x meer) Duurzaam werken op zee 21 29 oktober 2013 • Opeenvolging van soorten (successie) • Aaseters eten het zachte vlees: • haaien, krabben, vissen • Kleine opportunisten in de verrijkte bodem: • kreeftjes, wormen • Bacteriën eten het olie-rijke skelet • Biodiversiteit hotspot Duurzaam werken op zee 22 29 oktober 2013 • Fosforiet • Fosfaat voor kunstmest • Guano en gesteente • Metalen • Knollen: Abssale vlakte • Korsten: Vulkanische zeebergen • Sulfides: Black smokers Type minerale vorm Gemiddelde diepte Winning van componenten Polymetaal knollen 4,000 - 6,000 m Nikkel, koper, kobalt, mangaan IJzer-Mangaan korsten 800 - 2,400 m Kobalt, vanadium, molybdeen, platina Sufides Koper, lood, zink, goud, zilver Duurzaam werken op zee 1,400 - 3,700 m 23 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 24 29 oktober 2013 Duurzaam werken op zee 25 29 oktober 2013 • UNCLOS • Convention on the Law of the Sea • UN Fish Stock Agreement • Voorschriften, overeenkomsten • International Seabed Authority • Regelgeving: vergunningen, voorschriften, voorwaarden, betaling • For the benefit of mankind Duurzaam werken op zee 26 29 oktober 2013