Studiefiche Vanaf academiejaar 2016-2017 Aardwetenschappen (I001833) Cursusomvang (nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding) Studiepunten 7.0 Studietijd 202 u Contacturen 78.0 u Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017 A (jaar) excursie 13.75 u begeleide zelfstudie 6.25 u practicum 6.25 u hoorcollege 36.25 u werkcollege: geleide oefeningen 16.25 u Lesgevers in academiejaar 2016-2017 Van Meirvenne, Marc LA12 Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017 Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen (afstudeerrichting cel- en genbiotechnologie) Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen (afstudeerrichting chemie en voedingstechnologie) Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen (afstudeerrichting land- en bosbeheer) Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen (afstudeerrichting landbouwkunde) Bachelor of Science in de bio-ingenieurswetenschappen (afstudeerrichting milieutechnologie) Gemeenschappelijk gedeelte Bachelor of Science in de bioingenieurswetenschappen Verantwoordelijk lesgever stptn 7 aanbodsessie A 7 A 7 A 7 A 7 A 7 A Onderwijstalen Nederlands Trefwoorden Planeet Aarde; Gesteentevormende mineralen; Gesteenten; Geologische tijd en evolutie; Verwering en bodemvorming; Landschapsvormende processen; Geologie en geomorfologie van België Situering Dit opleidingsonderdeel heeft tot doel de student een grondig inzicht te geven in de opbouw en de evolutie van de Planeet Aarde en de processen die hierbij een rol spelen. In de eerste plaats worden de eigenschappen van de gesteentevormende mineralen besproken om vervolgens op basis van de gesteentecyclus de diverse gesteentetypes te behandelen. Verder komen diverse geologische processen (platentektoniek, verwering, aardbevingen), de geologische tijd en de evolutie van het leven op Aarde aan bod. Ook een aantal landschapsvormende processen (orogenese, hellingsprocessen en de effecten van landijs) worden toegelicht. Tenslotte wordt de geologie en geomorfologie van België besproken. De link met bodemkundige opleidingsonderdelen, die voor sommige opleidingen vanaf 3e Bachlor volgen, wordt eveneens gemaakt. De inhoud en aangeboden kennis is zowel breed (vb. identificatie van mineralen en gesteenten) als diepgaand (vb. samenhang begrijpen tussen diverse landschapsvormende processen en dit kunnen linken aan concrete terreinsituaties). Inhoud (Goedgekeurd) 1 1 Planeet Aarde 2 Mineralen 3 Stollingsgesteenten en vulkanisme 4 Verwering, erosie en bodemvorming 5 Sedimentaire gesteenten 6 Metamorfe gesteenten 7 Platentektoniek en aardbevingen 8 Tijd in de geologie 9 Landschapsvormende processen: i. Gebergtevorming en hellingsprocessen 10 Landschapsvormende processen: ii. Landijs en glacialen 11 Geologie en landschapsvorming van België Begincompetenties Specifieke voorkennis is niet vereist. Eindcompetenties 1 In staat zijn om de meest essentiele kenmerken en processen van Planeet Aarde te 1 omschrijven en te betrekken in inzichten rond het Systeem Aarde en zijn evolutie in 1 de geologische tijd. 1 2 1 Kenmerken van gesteentevormende mineralen kennen (ook via de polarisatiemicroscoop) en 1 relateren met de samenstelling en kenmerken van gesteenten. 1 3 De gesteentecyclus begrijpen en de principes van stratigrafie, geologische evolutie 1 en platentektoniek kunnen bespreken. 1 4 1 De geologie en landschapsvorming van België kunnen beschrijven, ondersteund door 1 terreinkennis. 5 De relatie tussen geologische processen, biologische evolutie en 1 klimaatsveranderingen van Planeet Aarde begrijpen. 6 De basisprincipes rond processen zoals bodemvorming, landdegradatie, de 1 hydrologische cyclus en de CO2-cyclus beheersen en kunnen kaderen in de context 1 van het toepassingsveld van een professionele bio-ingenieur. Creditcontractvoorwaarde Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling van de competenties Examencontractvoorwaarde Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden Didactische werkvormen Begeleide zelfstudie, excursie, hoorcollege, practicum, werkcollege: geleide oefeningen Toelichtingen bij de didactische werkvormen Hoorcollege: lessen ondersteund met computerprojecties. Practicum: polarisatiemikroscopische analyses van mineralen en gesteenten in beperkte groepen (ong. 40 studenten). Begeleide zelfstudie: leren identificeren van mineralen, gesteenten en fossielen door zelfstudie in tentoonstellingszaal na introductieles door assistenten. Werkcollege: maken van berekeningen in groepen onder toezicht van assistenten. Excursies: twee ééndaags excursies. Eén naar de Ardennen (Paleozoïsche sokkel) en één in Oost-Vlaanderen (Cenozoïcum: tertiaire deklagen en kwartaire mantel). Leermateriaal Een syllabus met practicumnota's kan bij aanvang aangekocht worden. Aanvullingen met lesmateriaal komen beschikbaar via Minerva tijdens het academiejaar. Geraamde prijs: syllabus met practicumnota's: 40 € (prijs: VLK); kosten voor excursies (bus en excursiebundels): 20 €; samen: 60 €. Referenties - Lutgens F.K., Tarbuck E.J. & Tasa D., 2011. Essentials of Geology, Pearson Prentice Hall, 11th edition. - Klein C. (2002). Mineral Science. John Wiley & Sons Inc., New York, USA - Pannekoek A.J. & Van Straaten L.M.J.U. (1984). Algemene Geologie. Wolters Noordhof, Groningen, Nederland - Sintubin M., 2009. De wetenschap van de Aarde, over een levende planeet. Acco, Leuven. ISBN: 9-789033-470738. Vakinhoudelijke studiebegeleiding (Goedgekeurd) 2 - Beperkte vraagstelling: voor aanvang van elk hoorcollege. - Individueel (bij uitgebreide vraagstelling): na afspraak met lesgever of assistenten. - Ondersteuning via Minerva (forum voor studenten). Organisatorische mededelingen verlopen via Minerva. Evaluatiemomenten periodegebonden en niet-periodegebonden evaluatie Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie Schriftelijk examen met open vragen, mondeling examen, werkstuk Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie Examen in de tweede examenperiode is niet mogelijk Toelichtingen bij de evaluatievormen De niet-periodegebonden evaluatie (NPE) omvat: werkstuk (rapport van berekeningen 1 maal), schriftelijk examen met open vragen (microscopie en 2 excursies - telkens 1 maal) en mondeling examen (herkennen mineralen, gesteenten en fossielen - 1 maal). NPE kan niet herhaald worden voor tweede examenperiode. Studenten die zich ongewettigd onttrekken aan de NPE worden voor de eerste examenperiode als afwezig opgegeven. Zij kunnen wel meedoen aan de tweede examenperiode, evenwel zonder de NPE. Eindscoreberekening 1ste zittijd De praktische oefeningen (niet-periodegebonden evaluaties) tellen mee voor 25% van de punten, de theorie (periodegebonden evaluatie) telt mee voor 75% van de punten 2de zittijd De praktische oefeningen (niet-periodegebonden evaluaties) tellen mee voor 20% van de punten, de theorie (periodegebonden evaluatie) telt mee voor 80% van de punten De examinator kan de student die zich onttrekt aan periodegebonden en/of nietperiodegebonden evaluaties voor dit opleidingsonderdeel als niet-geslaagd verklaren. (Goedgekeurd) 3