Studiefiche - studiegids UGent

Studiefiche
Academiejaar 2016-2017
Geologie: systeem Aarde (C002078)
Cursusomvang
(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)
Studiepunten 5.0
Studietijd 128 u
Contacturen
53.0 u
Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017
A (semester 2)
hoorcollege
25.0 u
practicum
20.0 u
excursie
10.0 u
Lesgevers in academiejaar 2016-2017
De Grave, Johan
Louwye, Stephen
WE13
WE13
Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017
Bachelor of Science in de chemie
Verantwoordelijk lesgever
Medelesgever
stptn
5
aanbodsessie
A
Onderwijstalen
Nederlands
Trefwoorden
Systeem Aarde, ontstaan van de Aarde, kern- en manteldynamica, platentektoniek,
evolutie van de Biosfeer, mineralen, gesteenten, delfstoffen, verwering, geologie van
België
Situering
Het opleidingsonderdeel "Systeem Aarde, Geologie" brengt de studenten de
beginselen aan van de werking van de planeet Aarde, waarin de interactie tussen haar
componenten de geosfeer, de hydrosfeer, de atmosfeer en de biosfeer de leidende
gedachte is. De structuur van de Aarde wordt in verband gebracht met zijn genese, en
ze verklaart zijn werking. De grote stappen in de evolutie van het leven worden
besproken. De opbouw van de aarde bestrijkt de mineralen, gesteenten, ertsen, hun
verwering en het milieu. Een excursie brengt de student meteen in contact met de
terreinrealiteit.
Inhoud
Ontstaan en werking van de aarde. Oorsprong van de Aarde en de Maan. De grote
dynamische cellen van de Aarde en hun interactiesferen. Dynamica van kern en
mantel. Platentektoniek. Samenstelling van de Aarde. Kristallografie en mineralogie.
Vulkanisme, intrusies en magmatische petrologie. Verwering, sedimentaire processen
en sedimentaire petrologie. Metamorfose en relatie tot platentektoniek; metamorfe
petrologie. Gebergtevorming en de geologie van België.
De geologische tijdsschaal: relatieve en absolute dateringen, regels van de stratigrafie
en relatieve tijdschaal. Inleiding tot de biosfeerevolutie en paleontologie. Overzicht van
de geologie van België, verband tussen landschap en substraat en tussen substraat en
flora. Het Quartair en het relief. Nuttige delfstoffen in België.
Vijf practica:
• kristallografie en mineralogie
• mineraalidentificatie
• magmatische gesteenten
• sedimentaire gesteenten
• metamorfe gesteenten
Eendaagse excursie: met aandacht voor gesteente- en mineralenherkenning, geologie
van België, aanwezigheid van fossielen, en verband tussen het landschap en de
ondergrond; bezochte plaatsen: Tubize, Quenast, Ronquières, Soignies, Harmignies en
Mons
(Goedgekeurd)
1
Begincompetenties
De student heeft een basiskennis van de wetenschappen, op het peil van het hoger
middelbaar onderwijs.
Eindcompetenties
1 De student heeft een coherent beeld van de oorsprong, de structuur en de dynamica
1 van de hoofdcomponenten van de Aarde, en van de wijze waarop deze kennis tot
1 stand gekomen is.
2 Hij/zij heeft inzicht in de samenhang tussen de geologie en andere wetenschappen.
1 De fysica en chemie van kern, mantel en lithosfeer en de platentektoniek leggen de
1 basis van o.m. het vak paleobiogeografie.
3 De student heeft de groei en de revoluties in deze concepten kunnen volgen,
1 denktrajecten die de weg uitstippelen naar de ontdekkingen van de toekomst.
4 Hij/zij heeft kennis gemaakt met de evolutie van het leven, en weet hoe de grote
1 stappen in deze evolutie veelal geleid worden door processen en het ritme van de
1 Aarde. Dit legt de basis voor de vakken paleontologie, paleobiologie, evolutie en
1 paleoklimatologie.
5 De student heeft een algemeen inzicht in de geologische opbouw van België en
1 omgeving, waar de verschillende gesteentes voorkomen, het verband tussen
1 landschap en ondergrond en flora en ondergrond.
6 De student kent de oorzaken en resultaten op aarde van de vlugge
1 klimaatsschommelingen in het Quartair en het effect op de geologie van België.
7 De student heeft haar eerste geologische veldervaring achter de rug.
8 Hij/zij kent de voornaamste vroegere en huidige nuttige delfstoffen in België.
Creditcontractvoorwaarde
Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling
van de competenties
Examencontractvoorwaarde
Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden
Didactische werkvormen
Excursie, hoorcollege, practicum
Toelichtingen bij de didactische werkvormen
Kost excursie: 7 euro
Leermateriaal
Syllabus, verspreid via MINERVA
Referenties
J.I. Lunine (1999) – Earth. Evolution of a Habitable World. Cambridge University Press.
Vakinhoudelijke studiebegeleiding
Interactieve begeleiding tijdens hoorcolleges en werkcolleges.
Op het terrein: het ontwikkelen van vaardigheden om eigen waarnemingen te maken.
Bijkomende uitleg door lesgevers op het terrein en op afspraak.
Didactische werkvorm
Evaluatiemomenten
periodegebonden en niet-periodegebonden evaluatie
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode
Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode
Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie
Participatie, verslag
Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie
Examen in de tweede examenperiode is mogelijk
Toelichtingen bij de evaluatievormen
Examen: schriftelijk
Inhoud: toetsen van inzicht in de basisconcepten, en toepassing van kennis in concrete
vraagstellingen.
Niet-periodegebonden evaluatie: excursieverslag van 3-4 pagina’s af te geven enkele
(Goedgekeurd)
2
dagen na de excursie (exacte datum wordt bekend gemaakt tijdens excursie).
Eindscoreberekening
10% practische oefeningen (examen, schriftelijk)
85% theorie (examen, schriftelijk)
5% verslag (NPE)
Cijfer voor niet-periodegebonden evaluatie overdraagbaar naar volgend studiejaar.
(Goedgekeurd)
3