Domein F - fransetman.nl

Domein F
Samenwerken en onderhandelen
Module 5 herhaling
Simultaan of sequentieel?
Opbrengstenmaxtrix = pay-offmatrix
Omzet van Aldi en Jumbo
Jumbo
Geen
Aldi prijsverlaging
Wel
prijsverlaging
Geen prijsverlaging
Wel prijsverlaging
€10.000; €10.000
€ 7.500; €15.000
€20.000; €5000
€9.000; €9.000
•
•
•
•
•
•
domein F vwo 5
Hoe reageren de klanten van Aldi?
Is er sprake van een dominante strategie?
Waar ligt marktevenwicht?
Nashevenwicht?
Gevangenenprobleem?
Suboptimaal?
2
Simultaan of sequentieel?
Collectieve goederen
Straat aanvegen:
nut €300 kosten
per gezin €200
Geen gezin draagt bij, geen schoonmaak
Familie A
wel betalen
niet betalen
Familie B wel betalen €100 ;€100
€-100; €300
niet betalen €300; €-100
€0; €0
•
•
•
•
•
•
•
•
domein F vwo 5
Dominante strategie?
Nash-evenwicht
Gevangenenprobleem?
Hoe op te lossen?
Sociale controle
Geloofwaardige zelfbinding
Sociale dwang door overheid: belasting,
wetgeving
Meeliftgedrag(=freerider)?
3
Verzonken kosten
Hoge of lage?
•
•
•
•
•
•
•
Magnetron bakker
Smeltoven bij hoogovens
Raffinaderij
Winkelpand
School
Fietsenstalling
Parkeergarage
•
•
•
•
domein F vwo 5
Totale vaste kosten bestaat voor 74% uit
verzonken kosten
De totale kosten van een bedrijf kan
weergegeven worden met:
TK = 50q + 100.000
Door een specifieke investering word je
afhankelijk van de andere partij. De andere
partij kan die afhankelijkheid uitbuiten. Er is een
berovingsprobleem, je loopt de kans te worden
beroofd van je specifieke investering. Als de
activiteit waarvoor de investering is bedoeld
niet doorgaat, is de investering voor niets
gedaan.
4
Het berovingsprobleem
De kosten die een bedrijf maakt om de kwaliteit van
het personeel te verbeteren, zijn verzonken kosten.
De opgedane kennis is gekoppeld aan de werknemer
en kan niet meer gebruikt worden of verkocht
worden als de werknemer opstapt. De investering
van de werkgever is dan voor niets geweest. Op die
manier houdt de werknemer zijn baas onder schot.
In de economie staat dit probleem bekend als het
berovingsprobleem (hold-upprobleem). Het
berovingsprobleem ontstaat als in een relatie de ene
partij meer investeert in de samenwerking dan de
andere partij waardoor de machtsverhouding
verandert. Doordat de werkgever investeert in de
scholing van de werknemer heeft de werknemer
meer macht omdat hij kan dreigen met opstappen en
is de werkgever kwetsbaar omdat hij zijn investering
kwijt kan raken.
domein F vwo 5
5
Sequentieel
Ford heeft vestigingsvergunning voor China.
Moet Toyota volgen?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
domein F vwo 5
Ford heeft 3 mogelijkheden
Toyota bedenkt wat te doen
Bij Ford groot:
Geen fabriek
Bij Ford klein:
Kleine fabriek
Bij Ford geen
Kleine fabriek
Ford denkt Toyota steeds de beste keuze
Ford gaat voor grote fabriek
Evenveel opbrengst maar Toyota minder
Concurrent in de hoek gedreven.
6
domein F vwo 5
Economie toegelicht (13de herziene versie)
Door Marc De Clercq
7
Andere weergave van de opbrengstenmatrix
domein F vwo 5
8