Vijf nieuwe topclusters voor Duitsland

Vijf nieuwe topclusters voor Duitsland
Door Lisette Kaupmann
Op 19 januari van dit jaar maakte staatssecretaris Thomas Rachel van het
bondsministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF) bekend welke vijf
topclusters de derde en afsluitende ronde hebben gewonnen van het
'Spitzencluster-Wettbewerb' (Topclustercompetitie). De geselecteerde
clusters ontvangen de komende vijf jaar elk veertig miljoen euro voor de
uitvoering van hun strategie.
Een onafhankelijke jury koos voor de volgende topclusters:
• Bio-economie;
• Cluster voor individuele immuuninterventie (CI 3);
• Elektromobiliteit Zuid-West;
• It's OWL - Intelligente Technische Systemen OstWestfalenLippe;
• MAI Carbon.
De Topclustercompetitie is in 2007 door het BMBF in het leven geroepen. In
de clusters bundelen leidende ondernemingen, onderzoeksinstellingen en
andere organisaties hun krachten op het gebied van technologie en innovatie
in een bepaalde regio. Zo dragen ze bij aan het innovatievermogen en de
economische groei in Duitsland. De competitie telt drie rondes, resulterend in
een selectie van vijftien topclusters. Voor deze vijftien topclusters is in totaal
zeshonderd miljoen euro beschikbaar.
Bio-economie
Waarde uit biomassa
In Midden-Duitsland concentreert het cluster bio-economie zich op het
geïntegreerd materiaal- en energiegebruik van non-food biomassa voor de
productie van materialen, chemicaliën en brandstoffen. Door clusterbreed
management van materiaalstromen, zoals de ontwikkeling, schaalvergroting
en de omzetting van industriële productiemethoden, wordt het mogelijk de
waarde van biomassa te verhogen.
Het cluster wil de regionale economische ontwikkeling op het gebied van bioeconomie stimuleren en nieuwe groei-impulsen genereren. Bestaande
ondernemingen moeten sterker worden, nieuwe ondernemingen moeten zich
in de regio vestigen, het aantal arbeidsplaatsen moet groeien en de regio
moet meer arbeidskrachten aantrekken. Dit alles zal de concurrentiepositie
van de regio Midden-Duitsland voor langere tijd versterken. Het cluster heeft
een link met de activiteiten in de Nederlandse topsector Chemie en het
bijbehorende Topconsortium Biobased Economy.
Tot de partners van het cluster behoren zowel grote concerns als meer dan
veertig MKB-ers. Op het gebied van onderzoek werken onder andere de
Fraunhofer instituten CBP (centrum voor chemische biotechnische processen
in Leuna), PAZ (testcentrum in Schkopau) en IWM (instituut voor
materiaalmechanica in Halle) samen, evenals het Duitse Biomassa
Onderzoekscentrum, het Helmholtz milieu-onderzoekscentrum en de
Handelshogeschool in Leipzig. Het regionale zwaartepunt van het cluster bioeconomie bevindt zich in de deelstaat Saksen-Anhalt en Saksen (Leipzig,
Dresden), met de chemieplaats Leuna als centrum.
Contact:
JSW Consulting GmbH, Betriebsstätte Leuna
c/o Fraunhofer CBP Leuna
Contactpersoon: Stephan Witt
Am Haupttor
06234 Leuna
E-Mail: [email protected]
Cluster voor individuele immuuninterventie (CI3)
Geneeskunde op maat
Het CI3-cluster in de Rijn-Main-regio ontwikkelt efficiënte (immuuninterventie)
geneesmiddelen met minimale bijwerkingen. Daarnaast ontwikkelt het cluster
de bijbehorende diagnostische producten.
Demografische veranderingen leiden tot een toenemende en steeds
complexere behoefte aan nieuwe behandelingen voor veel voorkomende
ziekten, zoals kanker, auto-immuunziekten en infecties. Dit heeft gevolgen
voor het gehele gezondheidszorgsysteem. Voor het CI3-cluster in de RijnMain regio staat de ontwikkeling van geïndividualiseerde (aan het individu
aangepaste) geneesmiddelen centraal. Geïndividualiseerde geneesmiddelen
vormen volgens het cluster de sleutel tot effectieve, duurzame en
kostenefficiënte behandelingen.
Het strategische doel van het cluster is het bereiken van duurzame
werkgelegenheidsgroei met minstens 5% per jaar bij de bedrijven die bij het
cluster zijn aangesloten. Het cluster moet zich ontwikkelen tot de grootste
geneesmiddelenproducent op het gebied van immuuninterventie ter wereld.
Het cluster heeft een link met de Nederlandse topsector Lifescience & Health,
in het bijzonder de Roadmap Pharmacotherapy.
Het cluster bestaat uit meer dan 120 verschillende partners uit het
bedrijfsleven, de wetenschap en de politiek in de regio Rijn-Main. Tot het
cluster behoren onder andere consultant Baker Mckenzie, het
onderzoekscentrum van de elektronicaconcern LOEWE, de Technische
Universiteit van Darmstadt en de Universiteitskliniek van Aken.
Contact:
Cluster Individualisierte ImmunIntervention (CI3) e.V.
Contactpersonen: Dr. Rainer Wessel en Dr. Andrea Schilz
Hölderlinstraße 8
55131 Mainz
E-Mail: [email protected]
Elektromobiliteit Zuid-West
Road to a global market
Het cluster Elektromobiliteit werkt aan nieuwe technologische mogelijkheden
voor duurzame mobiliteit. Dit doet het, door expertise uit de technologievelden
voertuig(bouw), energie, ICT en productie samen te brengen. Het cluster wil
significant bijdragen aan de realisatie van sterke, marktgedreven mobiliteit
met een lage uitstoot.
Daarbij ligt de focus op de volgende strategievelden:
• Markt en kosten;
• (Product)handeling en comfort;
• Mobiliteitsnetwerken.
Door goede samenwerking tussen de ondernemingen in de regio kunnen ze
wereldleiders worden op het gebied van mobiliteitsoplossingen. Duitsland kan
zich zo wereldwijd profileren als topleverancier in de markt voor elektrische
mobiliteit. Het cluster heeft een link met diverse roadmaps binnen de
topsector High Tech Systemen en Materialen.
Het cluster maakt gebruik van de unieke mogelijkheden van de regio
Karlsruhe, Mannheim, Stuttgart en Ulm. De meer dan zestig partners zijn
gerenommeerde grote ondernemingen, MKB-ers en onderzoeksinstituten.
Bekende clusterpartners zijn Dekra (innovatieve dienstverlening), Daimler
(groot in de auto- en vliegtuigindustrie), Fraunhofer FZI (het
onderzoekscentrum voor informatica) en IBM.
Contact:
e-mobil BW GmbH - Landesagentur für Elektromobilität und
Brennstoffzellentechnologie
Contactpersonen: Stefan Büchele en Tobias Luhm
Leuschnerstraße 45
70176 Stuttgart
E-Mail: [email protected], [email protected]
It's OWL
Intelligente Technische Systemen OstWestfalenLippe
Het 'It's OWL'-cluster richt zich op intelligente technische systemen, en in het
bijzonder op de innovatiesprong van mechatronica naar systemen met
inherente intelligentie.
Intelligente systemen berusten op de interactie tussen informatica en techniek
en kunnen zich aanpassen aan de omgeving en gebruikersbehoeften. Ze
vinden hun toepassing in huishoudens, productie, de handel en op de weg.
Ze zijn economisch, intuïtief en betrouwbaar.
Het strategische doel van het cluster is om de internationale
concurrentiepositie van de machinebouw en de elektronica-industrie
(waaronder toeleveranciers in de automotive industrie) te verbeteren, de
toegevoegde waarde te verhogen en de werkgelegenheid veilig te stellen. De
regio wil zich met uitstekende technische faciliteiten ontwikkelen tot
internationaal toonaangevende regio op het gebied van intelligente systemen.
Het cluster heeft een link met de topsector High Tech Systemen en
Materialen en daarbinnen met meerdere roadmaps.
In het kader van een ontwikkelingsstrategie wordt het cluster nu verder
uitgebreid. Op dit moment zijn er in totaal 173 clusterpartners, waarvan 127
ondernemingen, 16 opleidingsinstituten en opleidingsgerelateerde excellentie
centra en 30 ondersteunende organisaties, zoals brancheverenigingen, uit de
omgeving van Noordrijn-Westfalen. Partners zijn bijvoorbeeld de
elektronicaproducenten AEG en Miele en verschillende universiteiten,
waaronder de universiteiten van Bielefeld en Paderborn.
Contact:
OstWestfalenLippe Marketing GmbH
Contactpersoon: Wolfgang Marquardt
E-Mail: [email protected]
MAI Carbon-Koolstof Composieten
Sleuteltechnologie voor Duitsland
Het cluster MAI Carbon heeft als ambitie om van koolstofversterkende
kunststoffen (CFRP) dé materiaalgroep van de 21ste eeuw te maken. De
unieke lichtgewicht eigenschappen kunnen in de industrie benut worden.
CFRP leent zich voor toepassing in de machine- en installatiebouw binnen
verschillende industrieën, zoals de auto-industrie en de lucht- en ruimtevaart.
Het cluster kan de Duitse economie versterken en een waardevolle bijdrage
leveren aan een efficiënt gebruik van hulpbronnen. Daarvoor is een
innovatiesprong over de gehele levenscyclus van componenten noodzakelijk:
van materiaalproductie tot recycling.
De activiteiten in het cluster hebben een link met de Nederlandse topsector
High Tech Systemen en Materialen, in het bijzonder met de roadmap High
Tech Materials.
MAI Carbon wordt gevormd door ondernemingen en opleidings- en
onderzoeksinstituten in de regio München, Augsburg en Ingolstadt. Het
cluster telt meer dan vijftig partners, waarvan de meeste ook lid zijn van de
vereniging voor Koolstof Composieten (Carbon Composites e.V). Tot de
oprichters behoren ondernemingen zoals Audi, BMW, Eurocopter, de
studierichting voor Koolstof Composieten (LCC) aan de TU München en de
vereniging voor Koolstof Composieten zelf.
Contact:
Carbon Composites e.V.
Contactpersoon: Dr. Hans-Wolfgang Schröder
Stettenstraße 1+3
86150 Augsburg
E-Mail: [email protected]
Bronnen:
BMBF website:
http://www.bmbf.de/press/3224.php
Cluster websites:
www.bioeconomy.de
www.ci-3.de
www.emobil-sw.de
www.its-owl.de
www.carbon-composites.eu en www.mai-carbon.eu