Inhoud Inleiding ...........................................................2 De Azteken in Mexico ...................................3 Het Azteekse volk...........................................4 Het leven van een Azteek............................7 Tempels, offers en goden.............................8 Het einde van het Azteekse rijk .................11 Woordenlijst...................................................13 Slot ..................................................................14 Bronvermelding ............................................15 Dit werkstuk werd gemaakt door Floor en werd online gezet door 1 Inleiding Ik hou mijn werkstuk over de Azteken. Ik heb het onderwerp gekozen omdat ik een onderwerp wilde wat met Indianen te maken had, en over de Azteken kon ik toen het meeste informatie vinden. De Azteken waren een heel vreselijk bloederig volk. Ze waren altijd oorlog aan het voeren. In mijn werkstuk schrijf ik over een aantal onderwerpen: 1. De Azteken in Mexico • Waar de Azteken vandaan komen 2. Het Azteekse volk • • • • • • De keizer De adviseurs van de keizer De edelen Het ,,gewone” volk Slaven De slavenmarkt 3. Het leven van een Azteek • De geboorte • Namen • Opvoeden van meisjes • Opvoeden van jongens • Trouwen • Werken 4. Tempels, offers en goden • De goden • De tempel 5. De ondergang van het Azteekse rijk • Het verhaal van Quetzalcoatl • Spanjaarden in zicht • De treurnacht • De Spanjaarden winnen 2 De Azteken in Mexico De Azteken was een Indianen stam dat net als andere indianen uit Azië waren gekomen. De Azteken leefden waarschijnlijk rond het jaartal 1100. (nu is bekend dat ze al een eeuw eerder leefden omdat er nieuwe tempels zijn ontdekt.) ze woonden verdeeld over 500 steden en dorpen in centraal Mexico. Er waren ongeveer 15 miljoen Azteken. Sommige steden waren groter en beter georganiseerd dan Europese steden. Voordat de Azteken in de vallei van Mexico aan kwamen zwierven ze rond. Overal waar genoeg ruimte was om te wonen, daar gingen de Azteken wonen. Totdat ze daar door andere stammen werden weg gejaagd. Tenslotte gingen ze naar een eiland in het Texcocomeer. Op dat eilandje woonden nog niemand. De Azteken bouwden op het eiland huizen. Die huizen vormde een deel van de hoofdstad van het Azteekse rijk. In 1519 was het Azteekse rijk zo groot dat het van de oostkust tot de westkust van 3 centraal Mexico reikte. Het land was verdeeld in 38 provincies. De bevolking bestond niet allen uit Azteken maar ook uit andere stammen. Het Azteekse volk De Azteken waren in lagen verdeeld. Bovenaan stond de keizer. De keizer Hij was de leider van de Azteken. De keizer was de belangrijkste man. Maar verscheen zelden buiten zijn paleis. Ook voor zijn onderdanen verscheen niet vaak. Als de keizer dood ging wees een groep edelen een opvolger aan uit de Koninklijke familie. Als keizer moest je ervaring en moed hebben voor in de oorlog. Onder de keizer stonden de adviseurs van de keizer, belangrijke raadgevers. 4 hij hij De adviseurs van de keizer De belangrijkste adviseur was een man met een gekke naam: Cihuacoatl of ,,Slangenvrouw”. De ,,Slangenvrouw” was een man die de taak van de keizer over nam, opperrechter en een man die zorgde voor dagelijkse bestuur van het rijk. Onder deze belangrijke man stonden vier generaals. Die generaals voerden het bevel over de soldaten in vier districten van Tenochtitlán. Daaronder stond de raad van adviseurs van de keizer. En daaronder staan weer de edelen. De edelen Je had 2 soorten edelen. 1. Hoge edelen 2. Lage(re) edelen De hoge edelen, ,,tlataoni” , stonden aan het hoofd van de provincies. De lagere edelen ,,teeuhtlis” waren rechters, generaals en ambtenaren die een soort burgemeester waren van de steden en dorpen. De meeste edelen waren erg rijk en kregen stukken land als er nieuw land was veroverd. Gewonen mensen konden van adel worden door hun moed en als ze goed waren in oorlog voeren. Het ,,gewone” volk Het gewone volk, ,,maceualtin”, was het grootste deel van het volk. Ze woonden in families en groepen van meerdere families bij elkaar, die calpulli heetten. Iedere familie/groep had een eigen stuk land dat door de groep werd bebouwd. Elk jaar kwam de raad van calpulli bij elkaar om het land te verdelen tussen de familieleden. Sommige mensen hadden zoveel land dat ze rijker waren dan sommige edelen. 5 De slaven waren de laagste laag van het Azteekse volk. De slaven Sommige slaven waren mensen die tijdens een oorlog gevangen waren genomen, andere waren Azteken die hun schulden niet konden betalen of dieven. Weer andere mensen bekochten zich zelf als de oogst mislukt was om zo toch nog aan eten en een onderdak te komen. Meestal werden de slaven goed behandeld. Maar als 3 eigenaren de slaaf hadden verkocht omdat hij of zij zich niet goed gedroeg, kon hij of zij worden geofferd. De slavenmarkt De slaven werden verhandeld op een slavenmarkt. Eerst werden sommige slaven mooi aangekleed. als ze dan waren verkocht moesten de slaven de mooie kleren uit trekken en werden de slaven in houten kooien gestopt. na dat de koop was gesloten hadden de slaven nog een laatste kans op vrijheid: als de slaaf van het marktplein wist te ontsnappen en het paleis wist te bereiken had je je vrijheid terug. Niemand mocht een vluchtende slaaf tegen houden behalve de nieuwe eigenaar een zijn zoon. 6 Het leven van een Azteek De geboorte De geboorte werd meestal uitgebreid gevierd. Zodra het kind was geboren vroegen de ouders aan een astroloog wat een gunstige dag was om de geboortedag te vieren. Deze dag kwam soms terug in de naam van het geboren kind. Andere dingen die in de naam terug kwamen waren dieren, planten en opvallende eigenschappen. De namen De jongens kregen namen zoals Hij Die Hard Lacht en Boze Adelaar. Meisjes namen waren een stuk leuker bijvoorbeeld: Groene Jade of Regenvogel. Vooral bloemen namen waren er geliefd. Het opvoeden van meisjes Meisjes leerde van af hun derde jaar weven, spinnen en koken als ze op hun 16de gingen trouwen waren ze experts in de huishouding. De belangrijkste taak voor vrouwen was kinderen op de wereld brengen. Het opvoeden van jongens De jongens leerde van af een vrij jonge leeftijd al vissen en het land bewerken. Veel van die kennis kregen ze van hun 7 vader. Jongens mochten ook naar school waar ze leerde dansen een muziek maken. Kinderen die zich misdroegen werden flink gestraft zo werden er kinderen boven een vuur gehouden met pepers er op. Het trouwen Als mensen gingen trouwen mochten ze hun mooiste kleren aan en werd het meisje met gele poeder opgemaakt. Een koppelaarster knoopte de kleren aan elkaar vast om het vast te leggen dat ze echt met elkaar zijn getrouwd Werken Als je eenmaal oud genoeg was mocht je gaan werken. De vrouwen werkte meestal in en rond huis. Zij kookten en spinden. De mannen werkte op het land, stonden op de markt wat de vrouwen soms ook deden, ze waren een handelaar of ze waren knechten van de handelaar. De meeste mannen hadden een extra baan, dat was in het leger. 8 Tempels, offers en Goden De Azteken hadden een eigen geloof. Zij geloofden in heel veel goden die allemaal ergens voor stonden. Ook hadden sommige gebieden een aantal goden die ze ergens anders niet kende. Zo had je wel 4 goden voor 1 bepaalt drankje. De belangrijkste goden waren Huitzilopochtli en Tlaloc, zij hadden allebei een plekje op de Grote Tempel. Maar 4 andere bekende goden die in het hele Azteekse rijk voor kwamen waren ook heel belangrijk. Huitzilopochtli (kolibrie aan de linkerzijde) Hij was de god van de zon en oorlog. Huitzilopochtli werd altijd afgebeeld met een slang in de ene en een schild in de andere hand. Tlaloc (heer van alle waterbronnen) Deze heer was de god van de regen. Hij is te herkennen aan zijn scherpe tanden en de ringen op zijn ogen. Tlaloc was half men maar ook half krokodil. 9 Tlaloc Quetzalcoatl (de gevederde slang) Deze slang was de god van de kennis, priesters en van de wind. Xipe Totec (de viller heer) Deze heer was de god van de planten en de lente. Hij werd aanbeden in de zaaitijd om de gewassen goed te laten groeien. Chalchiuhtlicue Chalchiuhtlicue ( dame met de rukooise rok) Deze godin had de macht over het water van meren en rivieren. Mictlantecuhtli (heer van het dodenrijk) De god van de doden, de naam zei het al. Als mensen natuurlijk stierven kwamen zij in het dodenrijk. Onder weg werd hun huid door heel veel messen van hun botten afgescheurd. Zo leefden ze veder als skeletten. Ik had verteld over dat de twee goden die allebei een plek hadden op de Grote Tempel. Die Grote Tempel stond in de hoofdstad van het Azteekse rijk namelijk Tenochtitlán. De Grote Tempel was ongeveer 30 meter hoog. En meer dan 100 meter lang. De bouw duurde 2 eeuwen en werd op gedeeld in 6 fases. Bij fase 1 had je een lage tempel bij fase 2 werd er een hogere tempel gebouwd over fase 1 enzovoort. een tempel 10 Nu staat op de plaats van de Grote Tempel een mooie Kathedraal. Die Kathedraal is gemaakt van stenen waarmee ook de Grote Tempel was gebouwd. Het is toch wel een gek idee dat er op de plek van zo’n mooi en grote Kathedraal vroeger een net zo groot bouwwerk stond. De Azteken hadden wel 200 feesten per jaar! Dit volk dacht dat ze mensen moesten offeren aan de goden om de zon op tel aten komen. Per jaar werden er zo’n 50.000 mensen geofferd. Al die mensen waren gevangenen en slaven. Sommige goden wouden liever dat er kinderen werden geofferd. Alleen kinderen die slaaf waren of kinderen die gevangen waren genomen werden geofferd, alle andere kinderen moesten de kans hebben om gewoon op te groeien. 11 Het einde van het Azteekse rijk Het verhaal van Quetzalcoatl de Spanjaarden kwamen het Azteekse rijk binnen vallen en het rare was dat het een speciaal jaar was. Dat jaar was het einde van de vijfde wereld, elke wereld duurde 52 jaar. Het was de tijd dat het Azteekse verhaal vertelde dat hun god Quetzalcoatl terugkeerde uit het oosten om hun rijk te vernietigen. Toen begonnen er in de hoofdstad van het rijk Tenochtitlán rare dingen te gebeuren. Er was een komeet aan de hemel verschenen, de tempel van Huitzilopochtli vloog in brand en er volgde een verhaal dat vissers een vreemde, askleurige vis hadden gevangen. Die vis had een spiegel in zijn kop. Moctezuma de laatste keizer van het Azteekse rijk, zei dat hij in deze spiegel eigenaardige soldaten zag op vierbenige monsters die zijn rijk kwamen vernietigen. Spanjaarden in zicht Op een dag kwamen die mensen die ze de keizer in de spiegel zag. Moctezuma wist het niet. Waren het goden? Waren het dienaren van Quetzalcoatl of waren het gewoon monsters? Hij gaf Hernán Cortés (de leider van de Spanjaarden) goud om te laten zien hoe belangrijk hij was. Maar dat had hij beter niet kunnen doen want dat was het bewijs dat er veel goud was in het Azteekse rijk. De Spanjaarden gingen erg snel op zoek naar goud en andere 12 kostbaarheden en namen Moctezuma gevangen. Er werd veel gevochten tussen de Azteken en de Spanjaarden aan allebei de kanten vielen erg veel doden. De treurnacht Hernán Cortés wou met zijn soldaten de hoofdstad Tenochtitlán ‘s nachts ontvluchten alleen die poging mislukte omdat er aan de kant van de dijk soldaten hun hadden opgemerkt, zij sloegen alarm. De hele nacht werd er hevig gevochten terwijl de Spanjaarden de stad probeerde te ontvluchten. Sommige kanalen waren erg verstopt met lichamen en brokstukken, dat vluchtende ze zo over konden steken. In het totaal verloren zo’n 150 tot 450 Spanjaarden hun leven. De Spanjaarden winnen De Azteken verliezen de treurnacht en de Spanjaarden die vluchten naar het noorden. Later keren ze terug naar de hoofdstad en maken alles even plat als de grond. Ze nemen alle kostbaarheden mee en sommige Spanjaarden blijven in huidig Mexico. 13 woordenlijst Calpulli families. Chatchiuhtlicue godin van het water. Cihuacoatl slangenvrouw, een man die zorgde voor het dagelijks bestuur. Grote Tempel een bijzondere tempel in de hoofdstad van het rijk. Hernán Cortés de leider van de Spanjaarden. Huitzilopochtli god van de zon en oorlog. Kathedraal een grote kerk. de keizer een man die de baas was van het rijk. Mictlantecuhtli heer van het dodenrijk. Maceualtin het gewone volk. Offeren mensen of dieren worden gedood voor de goden. Quetzalcoatl de god van de kennis, van de priesters en van de wind. Slaven mensen die voor andere mensen moeten werken zonder geld te krijgen. Teeuhtlis lage edelen. Tenochtitlán de hoofdstad van het Azteekse rijk. Tlaloc heer van alle waterbronnen. Tlataoni hoge edelen. De treurnacht een nacht waarin veel doden zijn gevallen toen de Spanjaarden en de Azteken samen vochten. Xipe Totec god van planten en de lente. 14 Slot Ik heb heel veel geleerd van dit onderwerp en het was leuk om te doen. Het leukste vond ik de lay-out maken. 15 Bronvermelding Titel, schrijver vindplaats Sporen uit het verleden: de Azteken, Bibliotheek Zeist John Malam De reizen van Alex: de Azteken, Jean Torton Bibliotheek Zeist Het dagelijks leven van de: Azteken, Joanna Defrates Bibliotheek Zeist Hoe zou je overleven: bij de Azteken, Bibliotheek Zeist Fiona Macdonald De krant van gisteren: de Azteekse tijd, Philip Steele Ooggetuigen: Azteken, Elizabeth Baquedano Bibliotheek Zeist Kijk op het verleden: de Azteken, Tim Wood Bibliotheek Zeist http://www.euronet.nl/users/artpag es/ MEXICO/aztec.html http://nl.wikipedia.org/wiki/Treurnac ht internet 16 Bibliotheek Zeist internet