De Azteken - College Essen 101

De Azteken
Synthese: pg.33-35: De ondergang van het indianenrijk
1. De landbouw schept rijken
In Midden- en Zuid-Amerika evolueren jagers en voedselverzamelaars tot
landbouwers (11000 v.C.) -> maïs
Mexico -> irrigatietechnieken
Andesgebergte -> terrasbouw
In Midden-Amerika ontstaan stadsstaten (1400 v.C.). Centrum = reeks gebouwen die
als tempel of paleis dienstdoen.
Teotihuacan (500v.C. – 750)-> ontstaan cultus van Quetzalquatl
Groot deel van de stadsstaten wordt verwoest (750-1100)
Azteken vestigen zich in Midden-Mexico (12e eeuw)-> huurlingenlegers voor de
elkaar bestrijdende stadsstaten.
Azteken worden door de stadsstaten verjaagd naar de moerassen van het
Texcocomeer. Ze stichten een nieuwe stad: Tenochtitlan, en starten een ware
veroveringstocht: verslagen vijanden moeten schatting betalen, mensenoffers.
Zuid-Amerika (15e eeuw) -> Inca’s
2. De Azteken zijn meedogenloos en dichterlijk
Azteekse godenwereld: + 2000 goden, met aan de top: Huitzilopochtli (zon en oorlog,
wordt met mensenharten gevoed) en Tlaloc (regen, worden kinderen aan geofferd).
Azteken voeren oorlog om aan mensenoffers te komen. Ze geloven in het
hiernamaals.
Azteekse macht is gedeeltelijk te danken aan hoge landbouwopbrengsten bij het
meer ven Texcoco ->irrigatie + chinampas (drijvende landbouweilanden).
Er is ook een bloeiende handel. Geld = cacaobonen of stoffen mantels (als
ruilmiddel).
De Tlahtoani = hoofd van het rijk, een ‘eerste minister’ en 4 legeraanvoerders staan
hem bij in het bestuur. Een stadsraad (ong. 100 leden,clanhoofden van de Azteekse
families, na 15e eeuw stelt de gebieder de raad samen)en een gebieder nemen de
belangrijke beslissingen. Een reeks ambtenaren voeren bevelen uit. De hoogste
functie van het rijk is niet erfelijk, een raad kiest een nieuwe gebieder uit de
Koninklijke familie. Na zijn verkiezing vertrekt hij op veldtocht en moet genoeg offers
maken om aanvaard te worden.
Azteekse samenleving:
1.
2.
Standen
edellieden
clanleden
-
Beroepsgroepen
krijgers
priesters
3.
4.
gewone lieden
slaven
-
handelaars
ambachtslieden
kunstenaars
boeren
…
De meeste slaven zijn Azteken die zichzelf aan hun meester hebben verkocht, maar
ze kunnen zichzelf vrijkopen. De kinderen van slaven zijn vrij.
Azteken hebben een voorliefde voor schoonheid en taal, maar in het beeldwerk
komt dikwijls de lugubere kant naar boven (angst vergaan wereld, mensenoffers).
Ze kennen geen echt schrift, maar gebruiken tekeningen.
3. De conquistadores stichten Nieuw-Spanje
Hernan Cortez verovert het Aztekenrijk (1519-1521) -> heeft betere wapens en voor
de Azteken onbekende dieren. Cortez doet alsof hij Quetzalquatl is, en ontdekt zo
de zwakke plekken van het rijk.
Enorme indianensterfte (16e eeuw) door: veroveringsoorlogen van de
conquistadores en Europese ziekten.
Spanjaarden vervangen de vroegere heersers en Spaans wordt de bestuurstaal.
Indianen worden tweederangsburgers.
De conquistadores roven alle goud en zilver, krijgen de beste landbouwgrond.
Dwangarbeid wordt in 1542 afgeschaft . Indianen worden verdeeld indianendorpen
(pueblos de los indios)-> zelf besturen + eigen landbouwgrond, maar elk jaar
schatting betalen aan Spaanse kroon.
Missionarissen bekeren indianen tot het katholicisme.