Inhoudopgave referaat David
advertisement
Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Inhoudopgave Inleiding en verantwoording blz 2 Hoofdstuk 1 Le Serment des Horaces blz 3 Hoofdstuk 2 La mort de Joseph Bara blz 4 Hoofdstuk 3 Vue du jardin du Luxembourg blz 5 Hoofdstuk 4 Etudes de la distrubition des Aigles blz 6 Hoofdstuk 5 Mars désarmé par Vénus blz 7 Hoofdstuk 6 Slot blz 8 Bronnenlijst blz 9 Afbeeldingen blz 10-15 Geschreven door: G.Krijbolder Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Inleiding en verantwoording Wij hebben het in de les al veel over Frankrijk en de Franse revolutie gehad. En omdat de Franse revolutie zo’n grote impact heeft gehad op onze maatschappij, zowel in Frankrijk maar ook in de rest van Europa vond ik het interessant om hier meer over te weten te komen. David is onlosmakelijk verbonden met de Franse revolutie en de daarop volgende jaren. Dit maakt hem een interessant persoon in zowel kunstzinnig als historisch opzicht. Als je over David leest leer je ook het een en ander over de tijd waarin hij actief was. Ik heb een drietal boeken over David gelezen en stukken uit Honour en Flaming, daarnaast heb ik een aantal documentaires bekeken over de Franse revolutie, David en Napoleon. (zie bronnenlijst) Wat een bewogen leven heeft deze man gehad in een zeer turbulente tijd. Wat mij is opgevallen is de invloed van veel gebeurtenissen op zijn werk tussen de jaren 1784 (eed van Horatii) en het einde van zijn carrière. Op deze periode wil ik mezelf dan ook richten, ook al realiseer ik mezelf dat zijn jeugd en de beginjaren van zijn carrière grote invloed hebben gehad op zijn ontwikkeling. Soms is het niet helemaal duidelijk of David een werk schilderde met een vooropgezet plan om een specifieke boodschap uit te dragen. Natuurlijk dacht hij naar over het thema en de compositie, zeker als peintre d’histoire, alleen de interpretatie door de kijker in zijn tijd en kunsthistorica in de jaren erna daar kun je natuurlijk over discussiëren. Ik geef ook geen waardeoordeel over de interpretaties van zijn werk. Ik geloof ook dat mensen in hun eigen tijdsbeeld iedere keer tot een eigen inzicht of interpretatie van een werk komen. Over de eeuwen heen zijn beelden gebruikt en misbruikt door allerlei mensen en organisatie met verschillende doeleinde, zo ook in de tijd van David. De invalshoeken die ik behandel zijn esthetica en politiek/opdrachtgever. De invalshoeken zal ik samenvoegen omdat deze elkaar in hoge mate overlappen. Wat ik in dit referaat beoog te doen is een overzicht te geven van het leven van David door een vijftal werken van verschillende periodes te bespreken. Beginnende in de periode vlak voor de revolutie, de revolutie, het einde van de revolutie, Napoleon en als laatste de periode in Brussel. Ik zag overigens pas later de twee uitersten van de door mij gekozen periode, het contrast tussen de eed van Horatii en de ontwapening van Mars door Venus kon haast niet groter zijn. Vandaar ook de titel van Bewapenen tot ontwapenen. De titels van de hoofdstukken zijn de Franse namen van het werk van David. In de tekst gebruik ik de Nederlandse vertaling omdat dit voor de lezer makkelijker is en ook gelijk de titel vertaalt mocht je zoals ik het Frans niet machtig zijn. Geschreven door: G.Krijbolder 2 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Le Serment des Horaces De eed van Horattii (afb 1) is een gigantisch doek van 326 cm × 420 cm. In Parijs werd het voor het eerst tentoongesteld in 1785. Dit doek is het klassieke voorbeeld van een Neoclassicistisch werk. David, die wordt gezien als de vader van het neoclassicisme, schilderde het doek in opdracht van koning Lodewijk de 16de. De opdracht was een allegorie over de loyaliteit aan de staat en dus ook aan de koning. In de aanloop naar de revolutie werden meer schilderijen met dit thema gemaakt. David deed het onderzoek voor het schilderij in Parijs op verzoek van de koning, toch koos hij ervoor om het te schilderen in Rome, in het Palazzo Costanzi. Hij werd hierbij geholpen door zijn leerling Jean-Germain Drouais. David voltooide het werk in 1785. Het schilderij werd eerst in het atelier van David in Rome tentoongesteld en vervolgens meegenomen naar Parijs. Het werk was al bekend voordat mensen het gezien hadden in de Salon, en er werd veel over gepraat. Er zou iets onvoorstelbaars te zien zijn! De salon werd niet alleen door de beter gesitueerde bezocht maar ook door ‘gewone’ mensen. Veel mensen schrokken van wat het beeld opriep. Een land in crisis? Een gewapende strijd? Door veel mensen werd de associatie met het hun eigen land gelegd. De Horatii werd in die tijd door sommige gezien als een politiek statement, vanwege de strijd en het ‘republikeinse’ karakter van het schilderij. David was in het jaar 1785 nog helemaal niet politiek actief, maar het zou zo kunnen zijn dat door de kracht van zijn schilderij hij werd gezien als bruikbaar voor de revolutie. (Jacques Louis David 1980 blz 68) David zou een kleine revolutie niet erg hebben gevonden, oké Frankrijk blijft een monarchie, maar de mensen van de Academie die moesten plaats maken. David was in het begin van zijn carrière al een aantal keer afgewezen door de Academie, maar nu hij succesvol was konden ze niet meer om hem heen. Ik denk ook dat zijn aversie tegen de macht en werkwijze van de Academie hem heeft gemotiveerd om politiek actief te worden toen de tijd daar rijp voor was. Over de jaren zijn er heel wat kunsthistorica geweest die allerlei theorieën en interpretaties hebben geschreven over dit werk van David. Over het waarheidsgehalte van deze interpretaties doe ik geen uitspraak, maar er is toch iets in dit werk dat nieuw is in de 18de eeuw. Niet alleen in Davids werk maar ook in het werk van andere schilders. Aan het einde van de 18de eeuw ontstaan er stromingen van didactische thema’s, hervormingen en toespelingen op de klassieke tijd. Dit alles lijkt samen te komen in de Horatii, zowel in het picturale als in de ethiek. David werd met dit werk in een keer van leerling tot meester. Daarnaast werd het ook de nieuwe standaard in het neoclassicistische Frankrijk. De Horatii was superieur aan al het werk dat voorheen gemaakt was. Veel kunstenaars ontvingen dit kunstwerk met enthousiasme, en wilde hun eigen werk nieuw leven inblazen door het imiteren van deze stijl. Meubels, kleding, decoratie en textiel ondergingen deze nieuwe trend in smaak en stijl. David had jaren daarvoor de klassieken ontdekt en de werken van oude meesters bestudeerd. Hij had al eerder de zachte, gracieuze, pittoreske en de volgens hem onnatuurlijke manier van schilderen afgezworen.(rococo - barok) Heldere kleuren, strakke omlijning en nobele composities. De compositie van de Horatii is zeer mathematisch opbebouwd, het verdwijnpunt komt samen in de hand van de vader die de zwaarden vasthoudt. Verder is het hele doek op te delen is zes gelijke rechthoeken.(regel van drie) De mannen zijn vastberaden en staan in rechte lijnen op het doek, terwijl de vrouwen gebogen wachten op wat komen gaat. Al met al een zeer geordend geheel dat aansluit bij de eeuw van de rede en wetenschap, de verlichting. Geschreven door: G.Krijbolder 3 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes La mort du Joseph Bara Over de rol van David tijdens de revolutie valt natuurlijk heel veel te vertellen. Wat mij betreft heeft hij een nogal dubieuze rol gespeeld. David was lid van de Jakobijnen, deze vormden een Franse politieke beweging tussen 1789 en 1794, die zich inzette voor volkssoevereiniteit en de ondeelbaarheid van de Franse Republiek. Als lid van het comité voor veiligheid Schroomde hij niet om vele honderden arrestatie bevelen te tekenen. Veel van deze arrestanten eindigde onder de guillotine, waaronder mensen uit zijn eigen vriendenkring. De meningen over het waarom David zich heeft ingelaten met de revolutie lopen nogal uiteen. De een zegt dat zijn liefde voor alles wat met het klassieke te maken heeft, inclusief een republikeinse regering zijn motivatie was. De ander zegt dat het aan zijn persoonlijkheid lag. Mensen die hem van dichtbij kende, beweerden dat zijn enthousiasme en idealisme, goed bedoeld, maar soms te fanatiek zijn drijfveer was tijdens deze periode. David heeft in de tijd van de revolutie een aantal martelaren geschilderd. Le Peletier en Marat worden alle twee in 1793 vermoord en David neemt de opdracht op zich om de martelaren van de revolutie te vereeuwigen. Le Peletier (afb 2) wordt als eerst geschilderd en is een voorbode op Marat (afb 3) wat David zijn meest controversiële werk zal worden. Het schilderij van Le Peletier is verloren gegaan, het werd na de dood van David gekocht door de koningsgezinde dochter van Le Peletier, waarna zij het vernietigde. Deze twee werken van David hebben een sterke gelijkenis met elkaar, zowel de stijl als wat de politieke boodschap betreft. Le Peletier zou de beslissende stem hebben gegeven voor de dood van Lodewijk de 16 e. Op het schilderij van David was dan ook een zwaard te zien dat een stuk papier boorboord met daarop, “ik stemde voor de dood van een tiran”. De houding van Le Peletier en vooral de steekwond doet denken aan de dood van Jezus. Ik het schilderij, de dood van Marat, is dit nog meer aanwezig. De verheerlijking van Marat werd David later dan ook kwalijk genomen, mede om het feit dat het pure propaganda was. Er was aan het einde van 1793 nog een ‘martelaar’ van de revolutie, Joseph Bara (afb 4) was zijn naam. David heeft ook van hem een schilderij gemaakt en omdat dit erg verschilt van dat van Le Peletier en Marat wil ik hier aandacht aan besteden. Bara is een jongen van dertien die het leven gelaten had omdat hij de paarden waarover hij waakte niet af wilde geven. Robespierre, greep deze gebeurtenis aan om het te gebruiken voor propagandistische doeleinden. Het verhaal werd verdraaid, de jongen zou gedwongen zijn om “leven de koning” te roepen in ruil voor zijn leven. Dit weigerde hij en riep “leve de republiek”, waarna hij vermoord werd. Als je naar het werk kijkt dan krijg je een heel ander gevoel dan bij Marat. De jongen ligt naakt op de grond, en de omgeving is bijna volledig ontdaan van context en politieke toespelingen. Het is inmiddels in de zomer van 1794 dat David dit werk schildert en hij is ook minder toegewijd aan de revolutie dan het jaar daarvoor. David is wel nog steeds politiek actief en spreek regelmatig in het parlement. Zijn speech is vol van revolutionaire retoriek, hij spreekt van zijn toewijding aan de revolutie en over zijn kwaadheid tegenover de vijand. Zijn taalgebruik zit vol met krachttermen, en is duister en bloedig. Het schilderij van Bara is echter sereen en elegant en staat ver van de wereld van politiek en geweld. Er zit een gevoeligheid in dit schilderij dat je niet zou verwachten van iemand die moord en brand schreeuwt. Er zit ook geen enkele geometrische vorm in het werk, je zou het spiritueel kunnen noemen. Misschien was het wel zo dat David met zijn ratio nog bij de revolutie was, maar met zijn gevoel was de revolutie al ten einde. Geschreven door: G.Krijbolder 4 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Vue du jardin du Luxembourg Vlak na de revolutie wordt David gearresteerd. Niet zolang daarvoor riep hij tegen Robespierre dat hij samen met hem de gifbeker zou drinken. Het was alleen zo dat op de dag dat de conventie Robespierre veroordeeld David niet aanwezig is, hij is ziek! David wordt niet lang daarna veroordeeld voor zijn aandeel in de revolutie. Hij verdedigd zichzelf, en zegt dat hij in de toekomst de principes zal aanhangen en niet de persoon. In eerste instantie wordt hij vastgezet in Hotel des Fermes, en wat later wordt hij over gebracht naar paleis Luxembourg. David moet zichzelf herhaaldelijk verantwoorden voor zijn steun aan Robespierre. Hij houdt vol dat hij net als andere de fout heeft gemaakt om Robespierre te volgen, die een beroep deed op zijn patriottisme en liefde voor de vrijheid. David werd in deze periode verschillende keren te verantwoording geroepen, en je zou verwachten dat het moeilijk was om de aantijgingen tegen te spreken. David is overtuigd van zijn eigen onschuld en verklaart dat alles wat hij gedaan heeft altijd gerechtvaardigd was. “De dag is niet puurder dan de diepte van mijn hart” zei hij, en hij vergeleek zichzelf met Hippolyte, valselijk beschuldigd en het slachtoffer van onverzoenlijk krachten. Verder noemde hij zichzelf de beschermer van de kunsten tijdens de revolutie. Het klopt dat er tijdens de revolutie geen kunstenaars zijn vermoord, maar dat betekend niet dat David alle kunstenaars beschermde. Hier laat David weer zijn grillig karakter zien en voor de ene kunstenaar doet hij zijn uiterste best om die te beschermen maar een aantal anderen veroordeeld hij openlijk. Uiteindelijk weet David zich te ontdoen van de beschuldigingen, maar hij zit wel twee periodes gevangen, een periode van vier maanden en een van twee. Overigens was deze ‘gevangenis’ niet geheel ondragelijk, want hij zit eerst in een hotel en daarna in een paleis. In de gevangenis heeft hij wel de mogelijkheid om te schilderen en dat doet hij dan ook. Het uitzicht op de tuin van paleis Luxembourg (afb 5) is het enige op zichzelf staande landschap dat hij direct vanuit de natuur schilderde. Even geen revolutie, maar gewoon alledaags, geen heroïsche of politiek geladen beelden. Misschien bij gebrek aan onderwerp of eventueel een model om te schilderen. Het is ook hier dat hij een zelfportret schildert. Wat ga je doen als schilder en je zit gevangen naar buiten te kijken richting de vrijheid, dan ga je schilderen wat je ziet. In tegenstelling tot de neoclassicistische compositie en politieke lading van veel werken van David is dit een pastoraal beeld. De bomen lijken een voor een geschilderd omdat ze sterke individualiteit verbeelden. Deze stijl van schilderen in compleet nieuw voor David en sowieso zijn er niet veel schilders in de 18e eeuw die op deze manier schilderen. Dit soort eenvoudige, landelijke tafereeltjes zie je niet veel in het 18 e eeuwse schilderen. Geen lichteffecten, geen compositionele truckjes in wat er te zien is, alleen maar eerlijkheid en gevoel. David heeft duidelijk plezier in het weergeven van objecten, kleur en het natuurlijk licht van de zon. Er spreekt een vrijheid uit het werk ondanks dat hij gevangen zit. Dit is ook een van de weinige werken dat niet in opdracht is geschilderd. Geschreven door: G.Krijbolder 5 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Etudes de la distrubition des Aigles David ontmoete Napoleon toen deze nog generaal was. Het was tijdens een van de officiële maaltijden die Napoleon bezocht tegen het einde van 1797. Ironisch was het dat de twee elkaar ontmoette in het Luxembourg paleis. Napoleon onderkende het potentieel van David, hij was immers de propagandist van de revolutie geweest. Napoleon regelde later dat de twee elkaar weer zouden ontmoeten. Tijdens deze ontmoeting stelt David voor om een medaille of gravure van napoleon te maken, en nodigde hem uit om naar zijn atelier te komen in het Louvre. Napoleon vergat dit en naar herhaaldelijk aandringen van David heeft Napoleon toegestemd om een portret te laten maken. Toen Napoleon in het atelier van David aan kwam stonden alle studenten in rijen in de gangen. Allen studenten en ook David waren erg onder de indruk van de persoon Napoleon. Later vraagt Napoleon aan David of hij mee wil gaan naar Egypte. David wilde zich niet meer inlaten met politiek en had gezworen alleen nog de principes aan te hangen en niet de persoon, daarom weigerde hij de uitnodiging. Dit was overigens niet de enige rede, omdat David volop bezig was met het schilderen van ‘de Sabijnse maagden’.(afb 6) David voelde zich aangetrokken tot leiders en mannen van macht. Slechts vier jaar na de dood van Marat en drie jaar na de val van Robespierre had hij een nieuwe held ‘gevonden’. Hij was overigens niet de enige, er is zelden een leider geweest die zo’n greep op de Franse volk heeft gehad. Zelfs mensen die Napoleon haatte vonden zijn charisma uitzonderlijk. Daarnaast was Napoleon schijnbaar een republikein en een vriend van de revolutie. Al snel werd David de schilder voor regering en vervolgens voor de Keizer. David was in de laatste jaren van de Romeinse stijl uit zijn vroegere jaren overgestapt was naar de Griekse stijl. Deze Griekse stijl had hij ontwikkeld onder invloed van Winckelmann en was bedoeld voor het uitbeelden van vrede.(de Sabijnse maagden) Voor Johann Winckelmann had het woord ‘klassiek’ de betekenis van ‘edele eenvoud en stille grootsheid’. Winckelmann inspireerde schilders tot het herwaarderen van de Griekse esthetica en kan hierdoor ook gezien worden als de grondlegger van het classicisme. Hij spreekt over navolging van de oudheid, maar hij bedoelt hiermee dat de essentie van de antieke kunst uitgedrukt moet worden. Winckelmann adviseerde schilders ‘hun kwast in het verstand te dopen’. Van veel artistieke vrijheid was in deze tijd geen sprake omdat voor het werk dat hij voor Napoleon maakte de Griekse stijl niet geschikt was en vroeg om de heroïsche Romeinse stijl die David min of meer had afgewezen. Naast het feit dat David eigenlijk gedwongen werd om een toepasselijke stijl te gebruiken, maakt hij ook veel kopieën voor Napoleon. David was een peintre d’histoire, dit had hij ook al tijdens de revolutie gedaan, maar zijn voorkeur ging uit naar gebeurtenissen uit de Romeinse geschiedenis of uit de Griekse mythologie. Voor Napoleon schilderde hij ook geschiedenis, maar dan de hedendaagse. De distributie van de Arend standaard (afb 7) is een werk gebaseerd op een ceremonie dat plaats vond op 5 december 1804. De arend stelt een regiment voor en Napoleon vraagt zijn troepen om deze met hun leven te beschermen. Dit was iets dat de Romeinen ook al deden. Er zit een vreemde tweestrijd in het werk, de levendigheid van de soldaten die hun eed komen afleggen tegenover de stijve figuren die rondom Napoleon staan. De compositie van samengepakte soldaten is geïnspireerd door de zuil van Trajanus. De ceremonie te zien in dit schilderij was ook een belangrijk model voor het gebruik van de Romeinse groet en de revival bij openbare plechtigheden georganiseerd door fascisten en de nazi's in de 20e eeuw. Napoleon had een behoorlijke invloed op het werk, toen hij David bezocht tijdens het werk aan dit doek wilde hij de god Nike niet in het schilderij hebben. David had bedacht dat de god Nike lauwerkransen over de soldaten zou uitstrooien (afb 8) maar Napoleon wilde niet dat hij met een god moest wedijveren in het schilderij, dus het werd weggelaten. Naast dit feit wilde Napoleon zijn vrouw ook uit de compositie. Het beeld voldoet zeker aan de regels van het neoclassicisme maar het staat in schril contrast met David zijn vroegere werk zoals de Horattii hoewel deze alle twee in de Romeinse stijl zijn geschilderd. Geschreven door: G.Krijbolder 6 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Mars désarmé par Vénus Na de slag bij Waterloo krijgt David paspoorten voor Engeland en Zwitserland. Door de politie in de gaten gehouden reist hij naar het oosten, hij bereikt de grens van Zwitserland in juli 1815. Hij reist zonder zijn vrouw van plaats naar plaats alsof achterna gezeten. Hij besluit om terug naar Parijs te gaan maar wordt tegengehouden door de autoriteiten. Na het schrijven van een brief aan een Oostenrijkse generaal kreeg hij toestemming om naar Parijs terug te keren. David hoopte dat hij zijn leven als kunstenaar weer kon oppakken, maar dit mocht niet zo zijn. Bij de terugkeer van het koningshuis werd er in eerste instantie een generaal pardon afgegeven. Later werd er na hevig debat en druk uit het buitenland artikel 7 aangenomen. De druk uit het buitenland was overigens niet gering omdat ze vonden dat Napoleon de tweede keer wel erg makkelijk weer aan de macht was gekomen. Artikel 7 hield in dat iedereen die in dienst was geweest van de overheerser werd gezien als vijand van Frankrijk en de legitieme regering. Al deze mensen moesten Frankrijk binnen een maand verlaten. Dit gold dus zeker ook voor David. David overwoog om naar Rome te gaan, maar zelfs met de steun van de paus werd hem dit belet, hij koos voor Brussel. De laatste dagen in Frankrijk waren nogal triest, ondanks dat hij het niet liet merken aan de mensen om hem heen was hij erg geëmotioneerd. David komt aan in Brussel in januari 1816, en schrijft in een brief dat hij goed is aangekomen maar dat Brussel een vijandige stad is. In de loop van dat jaar wordt er een aantal keer geprobeerd om David naar Berlijn te halen waar hij directeur van de schone kunsten zou worden. David weigert dit en besluit om in Brussel te blijven. David wordt goed ontvangen in België en al snel gaat hij weer aan het werk. Hij is overigens niet de enige in ballingschap, David behoort tot een groep politieke vluchtelingen waaronder een aantal ex-revolutionaire. Ook zijn een aantal studenten hem achterna gereisd. In Frankrijk hebben een groep studenten en vrienden een petitie voor zijn terugkeer getekend, waaronder bekende schilders als Gros, Gérard en Girodet. Zij denken dat David zijn ballingschap van korte duur zal zijn.David zijn leven in Brussel werd mede vorm gegeven door het feit dat hij daar samen leefde met mensen uit zijn politieke verleden. Ook werd hij nog jaren in de gaten gehouden door de politie. Er waren ook ander die in David geïnteresseerd waren. Een Engelsman wilde de hand van David schudden, niet omdat hij een groot kunstenaar was maar omdat hij de vriend van Robespierre was geweest. Nadat de hertog van Wellington had geprobeerd om David uit Brussel te verdrijven vroeg hij om een portret van hem te schilderen. David weigerde dit en hij zou gezegd hebben dat hij zichzelf liever met een zwaard zou steken dan een Engelsman schilderen. Het laatste schilderij dat David schilderde was de ontwapening van Mars door Venus. (afb 9) De grootte van het schilderij verbind het met de meesterwerken uit David zijn vroegere periode. David wilde zichzelf nog een maal overtreffen, hij zegt “dit is het laatste schilderij dat ik wil schilderen”. Hoewel een deel van het werk door studenten gemaakt is en David zijn hand hem in de steek laat is het een subliem werk. David zijn liefde voor de Griekse stijl komt hier tot een apotheose zowel wat de inhoud als de uitvoering betreft. Het werk is prachtig geschilderd en straalt een serene sfeer. Het kleurgebruik, de stofuitdrukking en het oog voor detail is uniek. De gelaatsuitdrukking van vooral Mars heeft iets van berusting en overgave. Het lijkt wel of David hier wil zeggen dat zijn strijd gestreden is en dat hij klaar is voor wat komen gaat. David geeft zijn laatste boodschap, alles waar hij in geloofde was voorbij, hij is van zijn land afgesneden en er was geen vraag meer naar patriottische kunst. Het werk is nog net voor zijn dood tentoongesteld en zijn studenten kwamen vol bewondering kijken. In totaal kwamen er meer dan tienduizend mensen naar het werk kijken een ongekende hoeveelheid voor die tijd. David sterft op 29 december 1825 en laat een grote schat aan schilderijen na. Naast de schilderijen hebben honderden studenten les van hem gehad waaronder ook een aantal vrouwen. Een deel van deze studenten zijn zelf uitgegroeid tot meester en hebben hun stempel op de 19e eeuwse schilderkunst gedrukt, de eeuw van de romantiek en het realisme. Gombrich noemde het werk van David, the ascent to the sublime. Geschreven door: G.Krijbolder 7 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Slot Door het lezen van de literatuur en het kijken naar de verschillende documentaires heb ik een breder inzicht gekregen in de persoon en de kunstenaar David. Omdat David in deze turbulente periode leefde en een deel van zijn leven en werk onlosmakelijk met de revolutie en de Napoleontische tijd is verbonden heb ik veel meer over deze periode geleerd dan alleen maar over de stijlperiode. Zeker omdat David zelf politiek actief is geweest heeft de politieke invalshoek een extra dementie gekregen. Het is zo dat veel kunstenaars opdracht kregen om werk te maken met politiek inhoud maar David was ten tijden van de revolutie zelf overtuigd van de boodschap die hij bracht. Ik denk ook dat hij vlak voor en tijdens de revolutie zijn meest krachtige werk heeft gemaakt. Wat betreft de ethiek heeft David zijn stempel op een stijlperiode gedrukt. Vooral het werk van vlak voor de revolutie wordt gezien als maatgevend in het neoclassicisme. Wat ik zelf interessant vind is dat je de gemoedtoestand van David over de jaren haast kunt aflezen in het werk dat hij maakt. Wat ik lastig vond is de verschillende bronnen op waarde te schatten omdat ik hier en daar nogal eens verschillende inzichten of interpretaties las. Ik vond het moeilijk om de hoeveelheid aan informatie terug te brengen naar de essentie. David zelf, zijn werk, de revolutie, Napoleon, erg veel allemaal om hier een fatsoenlijk coherent verhaal van te maken. Ik snap wel de kracht van deze manier van belichten van een onderwerp, omdat alles wordt gemaakt in de context van de tijd. Geschreven door: G.Krijbolder 8 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Bronnenlijst Boeken: Warren Roberts Anita Brookner Luc de Nanteuil Honour & Flemming Jacques Louis David – revolutiorary artist Jacques Louis David David Algemene kunstgeschiedenis USA 2010 London 1980 New York 1990 Amsterdam 2009 The Power of art The French revolution Napoleon 2013 2005 2000 Documentaires: Simon Schama The history channel PSB Websites: http://en.wikipedia.org/wiki/Oath_of_the_Horatii (28-11-2013) http://en.wikipedia.org/wiki/Louis-Michel_le_Peletier,_marquis_de_Saint-Fargeau (29-11-2013) http://www.jacqueslouisdavid.org/biography.html (27-11-2013) http://nl.wikipedia.org/wiki/Verlichting_(stroming)#Schilderkunst_en_muziek (29-11-2013) http://en.wikipedia.org/wiki/Jacques-Louis_David#The_French_Revolution (30-11-2013) http://nl.wikipedia.org/wiki/Franse_revolutie (06-12-2013) http://nl.wikipedia.org/wiki/Jakobijnen (06-12-2013) http://nl.wikipedia.org/wiki/Terreur_(Franse_Revolutie) (06-12-2013) http://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Bara (06-12-2013) http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/art/great-works/great-works-view-of-the-gardens-ofthe-palais-du-luxembourg-by-jacqueslouis-david-8026825.html (06-12-2013) Geschreven door: G.Krijbolder 9 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeeldingen Afbeelding 1 Geschreven door: G.Krijbolder 10 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Afbeelding 2 (reproductie, Luc Scaccianoce) Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeelding 2 Afbeelding 3 Geschreven door: G.Krijbolder 11 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeelding 4 Afbeelding 5 Geschreven door: G.Krijbolder 12 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeelding 6 Geschreven door: G.Krijbolder 13 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeelding 7 Afbeelding 8 Geschreven door: G.Krijbolder 14 Referaat Jacques Louis David Semester 3 Invalshoek: esthetica en politiek Kunst algemeen: Tijn Vaes Afbeelding 9 Geschreven door: G.Krijbolder 15
