Waarom slaap je?

advertisement
Waarom slaap je?
De reden waarom we slapen is nog grotendeels onbekend. We weten alleen zeker dat
we zonder slaap niet kunnen overleven. Toch weten we inmiddels genoeg om een
paar theorieën op te stellen.
de theorie = het idee
Het simpele antwoord
We slapen om uit te rusten en ons niet moe te voelen. Het is een prima antwoord, net zoals we
eten tegen de honger, drinken tegen de dorst en ademen om het niet benauwd te krijgen. Maar
iedereen weet dat er meer achter zit. We eten om voedingsstoffen voor ons lichaam op te
nemen, en we ademen om zuurstof op te nemen en kooldioxide af te voeren. Voor slapen is zo'n
duidelijk antwoord moeilijker te geven. Hieronder volgen een aantal veelgenoemde theorieën,
min of meer in historische volgorde. Ze geven allemaal een deel van de verklaring; ze zijn
dus niet onwaar, maar ze kunnen niet het hele verhaal zijn. Wat we willen weten is de
primaire reden waarom we slapen. Die reden waarom zelfs ééncelligen een miljard jaar
geleden waarschijnlijk al een ingebouwde circadiane klok hebben.
Energiebesparing
de voedingsstof = een stofje
dat voor energie en de
opbouw van cellen in ons
lichaam zorgt
historisch = van de
geschiedenis
de verklaring = de uitleg
primaire = de belangrijkste
Een vrij oude verklaring van het waarom van de slaap is dat we slapen om energie te besparen:
een dier dat slaapt beweegt niet en verbruikt dus minder energie. Een van de factoren die de
slaapduur bij zoogdieren enigszins voorspelt, is de grootte van het dier. Hoe groter, hoe korter
het slaapt. En kleinere zoogdieren verbruiken verhoudingsgewijs veel meer energie om op
temperatuur te blijven. Er zijn echter teveel uitzonderingen op deze regel om energiebesparing
als echte verklaring te accepteren. En bovendien, als het gaat om energiebesparing, waarom
slapen ze dan? Waarom liggen ze niet gewoon heel stil? Tijdens slaap reageren dieren minder
op prikkels van buitenaf. Het kan gevaarlijk zijn als zo’n prikkel een naderend roofdier is. Er is
dus een reden waarom we tijdens slaap minder op prikkels reageren.
Groep 7 Tekst 1 Waarom slaap je?
Week 47-48
Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html
Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR
Pagina 1
Herstel
Wanneer we langere perioden achter elkaar niet slapen, lijden de hersenen daar het eerst
onder. Ratten die permanent wakker worden gehouden overlijden na enkele weken zonder dat
er een duidelijke lichamelijke oorzaak voor is. Tijdens de slaap is het brein vrij ongevoelig voor
prikkels van buitenaf. Misschien dat gedurende de slaap de hersenen zich herstellen van hun
activiteit overdag. Het klinkt niet onredelijk, maar een duidelijk bewijs is er nog niet voor
gevonden.
permanent = voor altijd
de prikkel = iets waardoor
je iets gaat doen
Voor andere herstelprocessen in het lichaam is rust wel noodzakelijk, maar hoeven we niet per
se te slapen. Wat ook niet goed verklaard wordt, is waarom sommige mensen zoveel meer slaap de behoefte = wat je nodig
hebt
nodig hebben dan andere, en waarom de verschillen in slaapbehoefte tussen verschillende
diersoorten zo enorm groot zijn. Alleen de enige echte trend: hoe kleiner het dier, hoe langer
het slaapt, geeft enige houvast. Kleine dieren verbruiken veel meer energie om te functioneren; de trend = de ontwikkeling
ze houden de warmte slechter vast. Door die hoge verbranding beschadigen de cellen sneller. De
lange slaap spaart het lichaam dan.
Bijtanken
Tijdens de slaap tanken de hersenen nieuwe brandstof. De voorraad raakt gedurende de
wakkere perioden langzaam op. Tijdens de slaap worden die voorraden aantoonbaar
bijgevuld. Ook hier blijft weer de vraag waarom de ene diersoort zoveel meer tijd nodig heeft om
aantoonbaar = zichtbaar
bij te tanken dan het andere.
Wat denk jij? Wat is volgens jou de primaire reden dat we slapen?
Groep 7 Tekst 1 Waarom slaap je?
Week 47-48
Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html
Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR
Pagina 2
Groep 7 Tekst 1 Waarom slaap je?
Week 47-48
Bron: http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i003489.html
Bewerkt voor onderwijsdoeleinden door: RR
Pagina 3
Download