Dynamisch overzicht (psychologische) interventies

Versie: mei 2014
Dynamisch overzicht (psychologische) interventies binnen de GGZ.
De lijst is onderverdeeld in interventies die wel, niet, of specifiek voor een bepaalde stoornis
voldoen aan de stand van de wetenschap en praktijk (resp. Groene, Rode en Oranje
interventies).
Kenniscentrum GGZ van Zorgverzekeraars Nederland.
Mei 2014
Inleiding
Het Zorginstituut Nederland beschrijft in het Rapport geneeskundige GGZ deel 2 de begrenzing van
de binnen de zorgverzekeringswet verzekerde zorg voor de geneeskundige GGZ. Beoordeling welke
interventies daarbinnen vallen omdat zij voldoen aan de stand van wetenschap en praktijk behoort in
de eerste plaats bij de zorgverzekeraars. In geval van twijfel kan het CVZ om een standpunt worden
gevraagd.
Zorgverzekeraars zijn gestart met het opstellen van lijsten met interventies die in aanmerking komen
voor vergoedingen vanuit de basis verzekering. Het Zorginstituut Nederland heeft deze ontwikkeling
ondersteund door een lijst op te stellen van psychologische interventies die voldoen aan de stand
van de wetenschap en praktijk en een lijst van interventies die hieraan niet voldoen. Deze 'positieve'
en 'negatieve' lijsten zijn niet limitatief. Voor zover behandelingen niet zijn benoemd in deze lijsten,
zal de zorgverzekeraar zelf moeten bepalen of de interventie aan het criterium voldoet (Advies
geneeskundige GGZ deel 2, CVZ 2013). Deze taak is gezamenlijk vanuit het kenniscentrum ggz
opgepakt. Het kenniscentrum ggz heeft daarvoor een leidraad voor de beoordeling van
behandelingen opgesteld.
Het is de individuele verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars om de beoordeling van de
interventies in de dynamische lijst te gebruiken in contractvoorwaarden en in polisvoorwaarden.
Dynamisch
Uitdrukkelijk wordt vermeld dat het een dynamische lijst is. De lijst is zeker niet uitputtend en zal dus
op basis van publicaties en voortschrijdend inzicht worden aangepast. Zo kunnen nieuwe interventies
worden opgenomen maar ook interventies die nog niet eerder zijn beoordeeld. Ook kunnen
bepaalde interventies, op basis van nieuw, aanvullend, bewijs van de rode naar de groene lijst
worden verplaatst. indien er wijzigingen zijn opgetreden wordt de lijst aangepast.
Deze versie betreft de stand van zaken mei 2014. De lijst uit 2013 is door het kenniscentrum ggz
geharmoniseerd met de lijst van het Zorginstituut Nederland zoals gepubliceerd in Rapport
geneeskundige GGZ deel 2. Bovendien zijn een aantal therapieën op verzoek van zorgverzekeraars
beoordeeld door het kenniscentrum ggz van Zorgverzekeraars Nederland. De wijzigingen ten
opzichte van de dynamische lijst die is opgesteld in 2013 zijn aangegeven met de toevoeging nieuw
of verplaatst (ten opzichte van de indeling uit 2013).
1
Versie: mei 2014
Groen
De behandelingen die op de groene lijst zijn opgenomen voldoen aan de stand van de wetenschap en
praktijk. De interventies die op de groene lijst zijn opgenomen kunnen dus vergoed worden ten laste
van de basisverzekering van de Zvw.
Oranje
De interventies genoemd op de oranje lijst voldoen alleen voor de hierbij vermelde stoornis(sen) aan
de stand van de wetenschap en praktijk. Ze kunnen dus alleen vergoed worden indien toegepast bij
de hier specifiek genoemde stoornis(sen).
Rood
Op de rode lijst zijn interventies opgenomen die niet voldoen aan de stand van de wetenschap en
praktijk. De interventies die op de rode lijst zijn opgenomen kunnen dus niet vergoed worden ten
laste van de basisverzekering van de Zvw.
1. Groene behandelingen:
INTERVENTIES BINNEN DE GGZ DIE VOLDOEN AAN DE STAND VAN DE WETENSCHAP EN PRAKTIJK
NAAM INTERVENTIE
Cognitieve Gedrags
Therapie (CGT)
Problem Solving Therapie
(PST)
TOELICHTING
CGT is een mengeling van gedragstherapie met interventies die ontwikkeld zijn vanuit de cognitieve
psychologie. De kern is de veronderstelling dat zogenaamde irrationele cognities (gedachten) zorgen
voor disfunctioneel gedrag, zoals vermijdingsgedrag of agressie. De technieken die gebruikt worden in
de cognitieve gedragstherapie richten zich op het veranderen van de inhoud van deze irrationele
cognities.
PST is een korte psychologische behandeling, gericht op vermindering van psychische klachten die
samenhangen met onopgeloste problemen in het dagelijks leven. Tijdens deze behandeling leert de
behandelaar de patiënt de samenhang tussen zijn/haar klachten en problemen zien en te accepteren,
zijn/haar problemen helder te definiëren en te formuleren wat hij/zij hieraan wil veranderen (doel).
Vervolgens leert de behandelaar de patiënt een systematische aanpak om actuele maar ook
toekomstige problemen effectiever te kunnen aanpakken
WEL
WEL
2
Versie: mei 2014
InterPersoonlijke Therapie
(IPT)
IPT is een pragmatische, kortdurende psychotherapie, speciaal ontworpen voor behandeling van
depressie. Uitgangspunt is dat elke psychische stoornis, ook een depressie, plaatsvindt in een actuele
interpersoonlijke context. Depressieve episoden worden uitgelokt door interpersoonlijke
gebeurtenissen, terwijl depressies tegelijkertijd zelf interpersoonlijke verhoudingen beïnvloeden.
Verandering kan tot stand worden gebracht door het optimaliseren van het interpersoonlijk
functioneren.
WEL
Kortdurende
psychodynamische
psychotherapie
Volgens de psychodynamische benadering kennen mensen zowel bewuste als onbewuste drijfveren
die van invloed zijn op hun gedachten en gedrag. De bewuste drijfveren herkennen ze als zodanig
terwijl ze van de onbewuste geen weet hebben. In sommige gevallen kunnen deze bewuste en
onbewuste drijfveren met elkaar botsen. Gedurende de psychodynamische psychotherapie wordt
getracht contact te maken met de onbewuste processen waarbij de therapeut zijn cliënt begeleidt bij
zijn oplossingsvermogen. Er is hierbij sprake van een sterke gerichtheid op gevoelsbeleving in het hier
en nu.
WEL
.
Motiverende
Gespreksvoering (MGV)
Motiverende Gespreksvoering: wordt ingezet bij psychosociale behandelingen van alcoholmisbruik en
alcoholafhankelijkheid
WEL
Cue-exposure behandeling
Is gericht op deconditionering; is vaak onderdeel van de behandeling bij alcoholproblemen.
WEL
Gedragstherapeutische
relatietherapie
O.a. gebruikt bij alcoholproblemen, depressies waarbij relatieproblemen of huiselijk geweld (m.n.
alcoholproblemen) aanwezig zijn.
WEL
Exposure in vivo
Bij angststoornissen; gegeneraliseerde angststoornis; obsessief compulsieve stoornis: is een
betrekkelijke intensieve behandeling. Minimaal 12 weken dagelijks minimaal 1 uur (zelf)exposure;
minimaal 1x pr week met therapeut. Met specifieke situaties net zolang oefenen totdat de situatie
geen angst meer oproept.
WEL
Psychologische
paniekmanagement
Kan ook in groepsverband. Verschillende varianten zijn toepasbaar zolang geruststellende
herinterpretatie, interne exposure en coping deel uitmaken van de interventie en de behandeling
gedurende minimaal 1 maand wordt voortgezet. (Behandelingsduur: 1-3 maanden.)
WEL
Cognitieve herstructurering bij sociale fobie (met name indien disfunctionele cognities een belangrijk kenmerk zijn).
Systeemtherapie (nieuw)
WEL
Systeemtherapie is een vorm van psychotherapie waarbij de problematiek van de patiënt wordt bezien
in de complexe samenhang met 'het systeem'. 'Systeem' staat voor alles wat een belangrijk onderdeel
van de omgeving/leefwereld van de patiënt uitmaakt. Dit kunnen gezin, relatie, familie en vrienden zijn
WEL
maar ook maatschappelijk positie, cultuur, (religieuze) overtuigingen e.d. zijn belangrijke factoren
binnen 'het systeem'. Een belangrijk doel is om zicht te krijgen op de interacties van de patiënt met zijn
of haar' systeem' en de samenhang met de aanmeldklacht.
3
Versie: mei 2014
2. Oranje behandelingen:
INTERVENTIES BINNEN DE GGZ DIE WEL VOLDOEN AAN DE STAND VAN DE WETENSCHAP EN PRAKTIJK MAAR ALLEEN VOOR DE HIERBIJ
SPECIFIEK GENOEMDE STOORNIS(SEN)
NAAM INTERVENTIE
TOELICHTING
Community
Reinforcement
Apporach (CRA)
(verplaatst)
CRA: is een biopsychosociale gedragstherapeutische benadering die leefstijlverandering
beoogt bij mensen met verslavingsgedrag. Wordt met name ingezet bij ernstig
verslaafden die niet sterk gemotiveerd zijn, maar nog wel een steunende sociale
omgeving hebben.
Deep Brain Stimulation
(nieuw)
Dialectische
gedragstherapie
(verplaatst)
Schema(gerichte)
therapie (= schemafocused
therapy)(nieuw)
Mindfulness Based
Cognitieve
Gedragstherapie
(MBCT)
Twaalfstappenbenader
ing
WEL, alleen bij
verslaving
WEL, alleen bij zeer
ernstige obsessievecompulsieve stoornis
Deep Brain Stimulation (DBS) is een reversibele vorm van psychochirurgische
langer dan 5 jaar
behandeling. Bij DBS worden elektrodes in de hersenen geïmplanteerd, die onderhuids
bestaand, zonder
via een geleidingsdraad verbonden worden met een neurostimulator. Via deze elektrodes afdoend effect bij
kunnen kleine elektrische impulsen worden afgegeven in specifieke delen van de
langdurige
hersenen met als doel deze gebieden te beïnvloeden.
behandeling met
medicatie en
cognitieve
gedragstherapie.
Combineert cognitieve en gedragsgerichte technieken met een filosofische en
theoretische visie op de borderlinepersoonlijkheidsproblematiek. Centraal staat een
dialectisch perspectief op de ervaringen van de patiënt met
borderlinepersoonlijkheidsstoornis en de therapeutische interventies. De fundamentele
dialectiek is die tussen acceptatie van patiënten zoals ze zijn, binnen het kader van
behandeling gericht op verandering. De focus van de behandeling ligt bij emotieregulatie.
Met de patiënt wordt een therapeutische relatie opgebouwd door te focussen op
cognitieve schema’s en op het ontwikkelen van de werkrelatie. Met behulp van specifieke
interventies zoals ‘limited reparenting’ en experiëntiële technieken die gericht zijn op
pijnlijke ervaringen in de kindertijd, leert de patiënt negatieve gevoelens als wanhoop en
verlating te verdragen en te accepteren. Met behulp van cognitieve en gedragsmatige
technieken leert de patiënt zijn huidige disfunctionele gedachtepatronen en gedrag te
veranderen.
MBCT (= Aandachtgerichte Cognitieve Therapie) richt zich specifiek op het ontwikkelen
van een andere houding tegenover problemen. Deze houding kenmerkt zich door
nauwkeurig waarnemen, toelaten, niet-reageren en niet-oordelen waardoor er ruimte
komt voor acceptatie. Elke gedachte, elk gevoel en elke lichamelijke gewaarwording
wordt toegelaten, zonder er onmiddellijk een waardeoordeel over uit te spreken en
zonder er iets aan te willen veranderen.
Twelve steps methode, Minnesotamodel of Hazeldenmodel (NB Minnesotamethode is in
principe 12 stepsmodel in een klinische setting) De twaalfstappenbenadering is deels
gebaseerd op zelfovertuiging in van de AA afgeleide principes. De klinische behandeling
volgens de twaalfstappenmethode wordt NIET aanbevolen gezien de geringe hoeveelheid
bewijs en de veel hogere kosten
WEL, alleen bij
borderline
persoonlijkheidsstoor
nis
WEL, alleen bij
borderline
persoonlijkheidsstoor
nis
WEL, alleen bij
recidiverende
depressie
WEL, alleen (als
ambulante)
behandeliing bij
alcoholverslaving
4
Versie: mei 2014
Sociale
vaardigheidstraining
een betrekkelijk kortdurende (max. 8 weken) therapie bij sociale fobie . Sociale
vaardigheid kan het beste als groepstherapie worden gegeven en komt pas in
aanmerking bij sociale fobie indien met exposure in vivo of cognitive herstructurering
onvoldoende effect heeft opgeleverd. In dat geval combineren met exposure in vivo of
cognitieve herstructurering.
WEL,alleen bij sociale
fobie
Relaxatietherapie
(nieuw)
Applied relaxation: effectief bij gegeneraliseerde angststoornis
WEL, alleen bij
gegeneraliseerde
angststoornis
Systems Training for
Emotionally
Predictability and
Problem Solving
(STEPPS) (verplaatst)
STEPPS combineert psycho-educatie, cognitief-gedragsmatige technieken en
vaardigheidstraining in een groepstraining met een systemische component. STEPPS gaat
ervan uit dat het kerntekort van de patiënt met een borderlinepersoonlijkheidsstoornis
gelegen is in het onvermogen om intense emoties te reguleren. Daarom richt de
vaardigheidstraining zich op emotionele en gedragscontrolevaardigheden.
WEL, alleen bij
borderline
persoonlijkheidsstoor
nis
Mentalization based
therapy (MBT)
(verplaatst)
MBT is gebaseerd op de hechtingstheorie en omvat elementen van zowel cognitieve als
psychodynamische behandelvormen. Mentaliseren houdt in dat mensen het doen en
laten van zichzelf en anderen waarnemen en begrijpen in termen van gevoelens,
gedachten, bedoelingen, verlangens. Patiënten met een borderline
persoonlijkheidsstoornis hebben vaak problemen in de hechting en in het
mentaliseringsvermogen.
Eye Movement
Desensitization and
Reprocessing (EMDR)
EMDR is een geprotocolleerde procedure voor de behandeling van post traumatisch
WEL, alleen bij post
stress syndroom (PTSS). Via een proces van spontane• associaties wordt de traumatische
traumatisch stress
herinnering van zijn emotionele lading ontdaan en geassocieerd met een nieuw,
syndroom
functioneel perspectief op zichzelf als persoon.
Hypnotherapie
(verplaatst)
Bij hypnotherapie wordt de patiënt in een lichte trance gebracht. Tijdens deze trance
gaat de patient op zoek naar onbewuste patronen en middelen om die te doorbreken.
Hypnotherapie wordt gebruikt bij klachten van psychische en psychosomatische aard. De
hypnotiserende context intensiveert de effecten van suggestie voor de meeste mensen,
en dit zou dan de primaire bron van de therapeutische werking zijn.
WEL, alleen bij
borderline
persoonlijkheidsstoor
nis
WEL,
Interventies voor
kinderen met een
autisme
http://www.cvz.nl/binaries/live/cvzinternet/hst_content/nl/documenten/rapporten/201
spectrumstoornis:
1/rpt1105-interventies-kinderen-met-autisme-spectrum-stoornis.pdf
evidence based of niet
(CVZ rapport mei 2011)
alleen bij
conversiestoornis
zie rapport welke
therapievormen wel
en welke NIET
evidence based zijn
5
Versie: mei 2014
3. Rode behandelingen:
INTERVENTIES BINNEN DE GGZ DIE NIET VOLDOEN AAN DE STAND VAN DE WETENSCHAP EN PRAKTIJK
NAAM INTERVENTIE
TOELICHTING
NB wat hieronder over de therapie wordt gesteld berust vaak op theoretische aannames
en/of wat door de behandelaren zelf wordt aangegeven.
Neurofeedback
Psychoanalyse
Neurofeedback is een operante conditioneringmethode. Bij een neurofeedbackbehandeling
kijkt de patiënt naar een beeldscherm waarop “live” te zien is hoe zijn hersengolven eruitzien.
Kort samengevat is het idee dat golven die afwijken van een 'normaalpatroon', meer in die
richting getraind kunnen worden door daar op te oefenen.
De klassiek psychoanalyse is vooral gericht op het openleggen van oonbewuste aspecten van
disfunctioneel gedrag of disfunctionele belevingen. Dit proces kan vele jaren duren. Doordat
het hoge eisen aan de patiënt stelt wat betreft tijdsinvestering, vermogen tot zelfreflectie en
uitdrukkingsvermogen is lang niet iedereen geschikt
NIET
NIET
voor PA.
Op inzicht gerichte
psychotherapeutische
interventies
Niet effectief bij alcoholmisbruik of alcoholafhankelijkheid
NIET
Rationeel Emotieve
(gedrags)Therapie (RET)
Rationeel Emotieve (Gedrags)Therapie: deze therapie gaat ervan uit dat het niet
omstandigheden en situaties zijn die mensen in de problemen brengen, maar de wijze waarop
zij ze interpreteren.
NIET
Maudsley methode
Bij de Maudsley interventie wordt de hele familie als hulp gebruikt bij de strijd tegen de
eetstoornis. De behandeling richt zich in eerste instantie op voedingsrehabilitatie,
gewichtsherstel, stopzetting van de “zuivering” en terugkeer naar lichamelijke gezondheid
voordat met psychologische interventies wordt begonen.
NIET
Wordt met name gebruikt bij behandeling van anorexia nervosa.
Pesso psychotherapie
Pesso-psychotherapie is een vorm van lichaamsgerichte individuele psychotherapie, waarbij
lichamelijk beleven, woorden en interactie samengaan. De werkwijze is gericht op ervaring en
inzicht. Centraal staat een veilig therapeutisch klimaat, waarin je als cliënt je klachten en
problemen kunt uiten en onderzoeken en je wens tot verandering kunt vormgeven.
NIET
6
Versie: mei 2014
repetitieve Transcraniële
Magnetische Stimulatie
(rTMS)
rTMS wordt bij diverse aandoeningen gebruikt/geprobeerd zoals schizofrenie, tinnitis,
fibromyalgie etc.
CVZ-rapport van juni 2011, conclusie: rTMS bij depressie voldoet niet aan de stand van
wetenschap en praktijk. Ook voor andere indicaties is niet bekend of er wel voldoende evidence
bestaat.
NIET
KIDD workshop
Voelen, denken en handelen vanuit werkelijke capaciteiten en innerlijke kracht geeft mensen
mogelijkheden voor persoonlijke groei en ontwikkeling en leidt uiteindelijk tot zelfsturing
(vooral de bij (hoog)begaafden, bij wie het gedrag, de schoolprestaties en het uiteindelijk
schoolsucces, extra aandacht behoeft).
NIET
Tomatis therapie
De filosofie hierbij is dat een gehoorprobleem aan de gevoeligheid voor geluid en daarmee
samenhangende gedragsproblemen bij mensen met bijv. een autistische stoornis ten grondslag
ligt. Een dergelijk gehoorprobleem kan op een audiogram worden onderkend door sterke
pieken. Door gebruik te maken van filters kunnen deze pieken geëlimineerd worden. De
behandeling bestaat dus uit het luisteren naar electronische muziek door koptelefoons. Wordt
naast autisme ook toegepast bij dyslexie, leerproblemen, ADHD, concentratiestoornissen, en
ook wel bij depressie.
NIET
QEEG geintegreerde
therapie: kwantitative
Elektro EncefaloGrafie
QEEG is een techniek waarmee beoogd wordt om met behulp van fourieranalyse EEG's in het
frequentiedomein te beoordelen. QEEG wordt vooral toegepast in neurofeedback (o.a bij
ADHD).
NIET
Mentaal-Emotieve
Training (MET)
Kern van MET is het weer op elkaar afstemmen van denken, voelen en doen; het bewust
worden van de eigen kwaliteiten en deze tot ontwikkeling brengen. Wordt gebruikt bij met
name eet-, angst-, dwang- en identiteitsststoornissen.
NIET
Cogmed werkgeheugen
training
Cogmed is een trainingsprogramma dat bedoeld is om het (werk)geheugen te trainen waardoor
het cognitief functioneren (de concentratie) zou verbeteren. Vindt zijn oorsprong in
neurofeedback principes. Wordt met name gebruikt bij ADHD en ADD. Opgemerkt moet
worden dat de component van het werkgeheugen die door Cogmed zou verbeteren, niet
dezelfde component is van het werkgeheugen die met name deficient zou zijn bij patienten met
ADHD.
NIET
Gestalt therapie
Gestalttherapie gaat er vanuit dat psychische klachten voortkomen uit blokkades die
persoonlijke groei verhinderen. Het doel van gestalttherapie is deze blokkades op te heffen,
zodat verdere persoonlijke groei weer mogelijk wordt en psychische klachten verminderen. De
wijze waarop de cliënt zichzelf als geheel ervaart staat centraal in de Gestalttherapie.
Gestalttherapie wordt toegepast als relatietherapie, bij psychosomatische klachten, bij
opvoedingsproblemen, angst, rouwverwerking, depressie, stress, burn-out en moedeloosheid.
Niet
Haptotherapie
Haptotherapie kan worden beschouwd als een vorm van psychosociale hulpverlening die tot
doel heeft de cliënt meer in contact met zijn lichamelijk en innerlijk voelen te brengen. In de
haptotherapie speelt, naast het gesprek en belevingsgerichte activiteiten, de positieve werking
van aangeraakt worden een belangrijke rol. Wordt o.a. toegepast bij relationele problemen,
overbelasting/ overspannenheid, stress, burn-out, onverwerkte ervaringen uit het verleden,
depressieve gevoelens.
NIET
i-TOF
i-TOF (= Ingratieve Therapie Op Formaat) is een methodiek om ondersteuning te bieden aan
kinderen met poepproblemen en hun ouders, waarbij onderzocht en vaststaat dat er geen
medische of organische oorzaken spelen. Gesteld wordt dat bij i-TOF de uniekheid van het kind
en de liefhebbende zorg van ouders voorop staat. Een methodische werkwijze met integratieve
kijk en psychosociale invalshoek.
NIET
7
Versie: mei 2014
Speyer therapie
De Speyertherapie (voortbordurend op de inzichten van o.a. Freud) is een individuele therapie
met een psychodynamisch uitgangspunt, gebaseerd op het idee dat veel gevoelens en
gedragingen onbewust verlopen en al in onze vroege jeugd zijn ontstaan (0-4 jr). De therapie
beslaat twee (werk)weken, waarin in steeds van maandag t/m vrijdag dagelijks wordt gewerkt.
Tijdens de sessies ligt de cliënt op een brede slaapbank, de ogen afgedekt met een eenvoudig
slaapmasker. Via regressie wordt de patiënt vervolgens teruggevoerd naar vroegere situaties
uit zijn jeugd. De bedoeling is zijn kindfiguur te confronteren met onverwerkte pijnlijke situaties
die in die tijd emotionele blokkades hebben veroorzaakt.
NIET
Mind-tuning
Mind-tuning heeft te maken met de psychologie van het onderbewuste. Gesteld wordt dat
vanwege het niet goed afstemmen (tuning) van de geest (mind) met het "kunnen", er
psychische problemen kunnen ontstaan. Er wordt beweert dat met behulp van mind-tuning
onderbewuste 'programmafoutjes' opgespoord en gecorrigeerd kunnen worden. Mind-tuning
heeft veel aandacht voor lichaamstaal. Is met name ontwikkeld om burn-out, stress en nietreële angsten aan te pakken. Mind-tuning is gebaseerd op het FLF principe (fast learning flow):
sneller leren in minder tijd.
NIET
Psychosynthese
Psychosynthese is een school binnen de transpersoonlijke psychologie die zich richt op de
integratie (synthese) van verschillende psychische functies met als doel het realiseren van een
gezond individu. De persoonlijkheid, de menselijke ziel en de menselijke wil spelen een grote
rol. Belangrijkste doelstelling is om mensen te helpen hun ware existentiële en spirituele aard
te laten ontdekken en deze ontdekking vervolgens effectief toe te passen in leven en werk. Dit
zou resulteren in een toename van emotionele en mentale bewegingsvrijheid en bevordert de
kwaliteit van menselijke relaties.
NIET
Rebirthing
Beweert wordt dat rebirthing therapie een systeem is van psychotherapeutische ademwerk,
dat ondersteunt door psychologisch-en bewustwordingswerk, de mens als totaliteit van
lichaam en geest benadert. Rebirthing is in hoofdzaak een ademhalingstechniek die tot doel
heeft het verwerken van niet verwerkte ervaringen waarvan verondersteld wordt dat ze onder
de bewustzijnsdrempel een eigen leven leiden. Zo zouden ze een storende en beperkende
invloed hebben op het bewustzijn en daarmee op het dagelijkse leven. Rebirthing is niet
onomstreden en kan in sommige gevallen zelfs gevaarlijk zijn.
NIET
Regressietherapie
Bij regressietherapie gaat men ervan uit dat de ziel van de mens meerdere levens doormaakt.
Ook gaat men ervan uit dat onverwerkte, traumatische ervaringen zich zowel in het huidige
leven als in vorige levens kunnen hebben voorgedaan en dat die via ons onderbewustzijn
psychisch en fysiek doorwerken op ons gevoelsleven, ons denken, ons gedrag en ons lichamelijk
welzijn in het huidige leven. Gepoogd wordt om door gerichte concentratie op het probleem
terug te gaan naar (onverwerkte) ervaringen, en deze opnieuw te beleven en te verwerken. In
de regressietherapie zoals die in Nederland wordt toegepast wordt niet gewerkt met hypnose
maar met trance. Als je in die trance teruggaat naar het verleden dan spreek je van
regressietherapie, ga je terug naar vorige levens dan spreek je van reïncarnatietherapie.
Feitelijk is regressietherapie een onderdeel van hypnotherapie.
NIET
Wat-Sji-Gong
Wat-Sji-Gong is een verzamelnaam voor enkele ontspanningsvormen in warm water. Wordt
ook wel waterdansen genoemd of hydrotherapie. Met behulp van Wat Sji Gong zou men snel
en op diep niveau ontspannen en zo lichaam en geest bevrijden van spanning en nieuwe
energie opnemen. Door via bewuste ademhaling de aandacht te richten op het eigen lichaam
en het bewegen zou bewustwording van het eigen lichaam optreden. Wat-Sji-Gong is een
combinatie van warm water met Qigong (ook wel Chi-Kung genoemd) (= Chinese adem en
bewegingsoefeningen).
NIET
Prometa protocol
Prometa is een controversieel behandelingsprotocol dat primair wordt gebruikt bij
metamfetamine verslaving. Maar men beweert ook dat het gebruikt kan worden bij alcohol en
cocaine afhankelijkheid. De behandeling bestaat uit de combinatie van 3 geneesmiddelen
(flumazenil, gabapentine en hydroxyzine).
NIET
8
Versie: mei 2014
Neurolinguistisch
programmeren
Lichaamsgerichte
psychotherapie(nieuw)
Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP ) is een methode ontwikkeld om het gedrag en de
overtuigingen van een persoon te beïnvloeden en te wijzigen. NLP ontleend veel aan
verschillende reeds bestaande psychologische stromingen en taal-theorieën (bijvoorbeeld
hypnotherapie en gedragstherapie). Bij het verhelpen van ongewenste gedragseffecten is de
NLP-interventie erop gericht om na te gaan wat de positieve intentie van het gedrag is. De
cliënt wordt uitgedaagd dit bij zichzelf na te gaan. Het doel is vervolgens om de intentie te
behouden maar het gedrag te veranderen, zodanig dat de ongewenste neveneffecten niet
optreden.
NIET
Lichaamsgerichte psychotherapie is een overkoepelend begrip voor verschillende
behandelingsvormen die als uitgangspunt hebben dat het lichaam, gedachten, emoties en
gevoelens samenhangen en dat er door deze samenhang wegen bestaan om het welbevinden
van de mens te verbeteren.
Voorbeelden van Lichaamsgerichte psychotherapieën zijn 






NIET
Biodynamische therapie,
Bio-energetica,
Integratieve bewegingstherapie,
Neo-Reichiaaanse therapie,
Psychomotorische therapie,
Postural integration,
Unitive therapie.
Psycho-energetische
psychotherapie (nieuw)
Psycho- energetische therapie baseert zich op de studie van intuïtieve, spirituele en
energetische ontwikkelingstechnieken. Psycho- energetische therapie ondersteunt mensen in
hun persoonlijke en spirituele proces door middel van aura- en chakra reading, energie healing,
ademhalingsoefeningen, kleur healing, counseling, toegepaste imaginatie en meditatie. De
behandeling via de handen richt zich op de levenskrachten van de mens, de
energiehuishouding, de chi, het prana, etc.
NIET
Emotional Freedom
Technique (EFT) (nieuw)
EFT is een vorm van gedragsbeïnvloeding die gerangschikt wordt onder de “meridian-based
therapies” ook wel “energy psychology” methodes. Ze worden verondersteld te werken via
beïnvloeding van hetzelfde systeem van energiemeridianen waarvan geclaimd wordt dat dit de
basis is van acupunctuur.
NIET
Existentiële therapie
(nieuw)
De existentiële therapie gaat uit van de eindigheid van het menselijk bestaan en dat dit bestaan
fundamenteel kwetsbaar is. Mensen worden met behulp van gesprekken begeleid om zingeving
en rust te vinden in een leven met innerlijke beperkingen (bijvoorbeeld dat het leven eindig is,
dat een leven zonder angst niet mogelijk is of dat het leven niet perfect is).
NIET
Klankschaal therapie
(nieuw)
De meest gangbare theorie stelt dat alles in het menselijk lichaam (organen, zenuwen,
lichaamsvloeistoffen, weefsels etc.) een eigen trillingsfrequentie heeft. Lichamelijke en
psychische klachten zouden ontstaan wanneer deze trillingsfrequentie verstoord raakt. Dit zou
o.a. het gevolg zijn van de geluiden waaraan men dagelijks blootgesteld wordt. Volgens deze
theorie produceren klankschalen een harmoniserende klank, waardoor de trillingsfrequenties
van het lichaam weer hersteld worden.
NIET
Reiki (nieuw)
NIET
Reiki komt uit het Japans en betekent letterlijk Universele levenskracht. Via handoplegging
9
Versie: mei 2014
wordt universele levensenergie overgebracht van de therapeut naar de patient. Verondersteld
wordt dat de energie helpt om de opgebouwde blokkades van geest en lichaam te herstellen en
de werking van het immuunsysteem te versterken. Hierdoor zou de harmonie in het lichaam
worden hersteld en het natuurlijk genezingsproces versneld.
Hallucinatiegerichte
Integratieve Therapie
(HIT) (nieuw)
HIT is een (in Nederland ontwikkeld) gezinsinterventie voor mensen die stemmen horen. HIT
omvat meerdere interventies: gezinstherapie, cognitieve gedragstherapie, coping skills training,
psycho-educatie en motiverende gespreksvoering, en rehabilitatie
NIET
Rots en watertraining
(nieuw)
Aan de Rots en Water training ligt de psycho-fysieke methodiek ten grondslag. Momenten van
fysieke actie en ervaring worden afgewisseld met momenten van zelfreflectie, kringgesprekken
en schriftelijke reflecties.
NIET
Hippische Focale
Psychodynamische
Psychotherapie (HFP) (=
Equine assisted Focal
Psychodynamic
Psychotherapy) (nieuw)
Door middel van EFPP wordt getracht de patiënt inzicht te geven in het ontstaan en/of in
standhouden van bepaalde (persoonlijkheids)problematiek en zodoende andere
copingmechanismen en gezondere afweermechanismen te leren hanteren. Deze interventie
zou met name geindiceerd zijn voor hechtings- en persoonlijkheidsproblematiek met daaruit
voortkomende matige symptomen en beperkingen in het sociaal of beroepsmatig functioneren
of op school.
NIET
Mindfulnesscursus/training (nieuw)
Er is geen eenduidige omschrijving van mindfulness. Mindfulness staat voor een vorm van
bewustzijn waarbij mensen observeren wat zich in hun lichaam en geest voordoet, zonder
hierover te oordelen of er meteen met handelingen op te reageren. Mindfulness maakt gebruik
van een meditatietechniek die focust op het hier en nu om zorgen of opdringerige
herinneringen tot bedaren te brengen. Tijdens een mindfulnesstraining leert iemand zijn
aandacht te richten op de ademhaling, een voorwerp of een dagelijkse handeling zoals eten.
NIET
10