Tekst Huiselijk Geweld website VHM

Wat is Huiselijk Geweld
Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer wordt
gepleegd. Hieronder vallen lichamelijke en seksuele geweldpleging, belaging en bedreiging,
al dan niet door middel van, of gepaard gaand met, beschadiging van goederen in en om het
huis. (uit: Aanwijzing Huiselijk Geweld, Openbaar Ministerie)
Met ‘de huiselijke kring’ worden (ex-)partners, gezinsleden, familieleden en huisvrienden
bedoeld. De term ‘huiselijk’ verwijst dus niet zozeer naar de plaats waar het geweld zich
voordoet, maar naar de relatie tussen pleger en slachtoffer.
Huiselijk geweld kan de vorm aannemen van kindermishandeling en seksueel
kindermisbruik, (ex-)partnergeweld in alle denkbare verschijningsvormen en mishandeling,
uitbuiting of verwaarlozing van ouderen. Het gaat bij huiselijk geweld om lichamelijke,
seksuele en psychische vormen van geweld, zoals bedreiging en belaging (‘stalking’).
Categorieën Huiselijk Geweld
Huiselijk geweld wordt ingedeeld in categorieën gebaseerd op tegen wie het geweld is
gericht:
 Partnermishandeling: gericht op partner of ex-partner, man of vrouw, geldt voor
heteroseksuele en homoseksuele partners, gehuwd of ongehuwd
 Kindermishandeling: gericht op minderjarige kinderen (-18)
 Oudermishandeling: gericht op ouders
 Ouderenmishandeling: gericht op ouderen (55+)
 Gericht op overige familieleden zoals broers, zusters, grootouders, ooms, tantes, neven
en nichten
 Gericht op huisvrienden, bijvoorbeeld de nieuwe partner van een ouder
Belang aanpak Huiselijk Geweld
 Doel: het verminderen maar bij voorkeur stoppen van huiselijk geweld door met elkaar
afgestemde hulp aan pleger, slachtoffer en kinderen
 Omdat: plegers en slachtoffers van huiselijk geweld (relatief meer dan anderen) ook
crimineel / overlastgevend gedrag buitenshuis plegen want ‘hoe het thuis gaat is
normaal’
 Omdat: we investeren in de toekomst (stoppen van overdracht van huiselijk geweld)
 Waar nodig: met dwang / drang
Doelen Aanpak Huiselijk Geweld
Bij het tegengaan van huiselijk geweld gaat het om:




het stoppen van (herhaling van) huiselijk geweld;
het stoppen van de overdracht van gewelddadig of slachtoffergedrag op kinderen;
het waarborgen van de gezondheid en veiligheid van het slachtoffer, in het bijzonder van
minderjarige slachtoffers (kinderen worden hierbij ook gezien als slachtoffer als zij
getuige zijn van partnergeweld);
het waarborgen van de gezondheid en veiligheid van kinderen die opgroeien in een
gewelddadige sfeer, al dan niet als getuige van het geweld.
Systeemgerichte aanpak gericht op alle betrokken partijen
Bij de aanpak van huiselijk geweld is het van belang gebleken om de hulpverlening te
richten op het hele systeem, dus zowel pleger, slachtoffer en eventuele getuigen zoals
kinderen. Dit wordt ook wel het driesporenbeleid genoemd. Steeds vaker worden de drie
sporen geïntegreerd in één maatwerkplan.
Werkwijze: het opschalingsmodel
Het werkproces Huiselijk Geweld in het veiligheidshuis loopt van ontvangen (politie)melding
tot en met de (bij huiselijk geweld: systeemgerichte) Integrale Aanpak. Zoveel mogelijk
(politie)meldingen worden afgedaan door informatie-uitwisseling met bestaande
hulpverleners of toeleiding naar hulpverlening. Bij zorgmijding of meervoudige
problematiek waar de hulpverlening samen niet uitkomt, wordt de casus geagendeerd voor
het zorgoverleg of geprioriteerd voor de Integrale Aanpak.
Opvolging (politie)melding Huiselijk Geweld
De politie verstrekt alle meldingen en aangiften over Huiselijk Geweld aan het
samenwerkingsverband Veiligheidshuis. Door een parketsecretaris van het OM en de
procesmanager Huiselijk Geweld worden de benodigde vervolgstappen bepaald:
- informatie-uitwisseling en vrijwillige toeleiding naar hulpverlening;
- agendering voor justitieel of zorg-casusoverleg
- prioritering voor de integrale aanpak
Justitieel en zorg-casusoverleg
In toenemende mate wordt door de parketsecretaris en procesmanager een verbinding
gelegd tussen de zorg- en strafrechtplannen. Dit worden dan parallelle trajecten die elkaar
beïnvloeden, waardoor – zonder de grote inspanning die is vereist voor de integrale aanpak
- een beter effect bereikt kan worden. Als blijkt dat deze parallelle trajecten onvoldoende
effect bereiken kan de casus geprioriteerd worden voor de integrale aanpak.
Integrale aanpak: vastpakken en niet meer loslaten
Bij de integrale aanpak wordt onder leiding van de procesmanager een maatwerkplan op de
pleger of het gehele systeem (pleger, slachtoffer en eventuele kinderen) opgesteld. Vanuit
een diagnose vanuit de levensloopbenadering wordt samen met de benodigde
hulpverleningsinstanties en justitie-instellingen bepaald wat nodig is. De uitvoering onder
leiding van een casemanager wordt door de procesmanager gevolgd totdat de oorzaken van
het geweld voldoende zijn afgenomen, of nog liever: zijn weggenomen.
Wet Tijdelijk Huisverbod
Per 5 januari 2009 is in de Zuid-Limburgse gemeenten de Wet tijdelijk huisverbod
ingevoerd. Met deze bestuursrechtelijke wet krijgt de burgemeester de bevoegdheid een
pleger van huiselijk geweld voor 10 dagen uit huis te plaatsen. Aan het eind van deze
termijn kan de uithuisplaatsing verlengd worden met maximaal 18 dagen.
Een dergelijk besluit wordt genomen nadat de politie daartoe een (mondeling) voorstel aan
de burgemeester heeft gedaan. Dit voorstel wordt gebaseerd op de Risicoinventarisatie
Huiselijk Geweld (RIHG) waarin de afweging wordt gemaakt of de situatie
'huisverbodwaardig' is.
Na een besluit van de burgemeester tot uithuisplaatsing dient namens de desbetreffende
gemeente binnen 10 dagen een hulpverleningsplan voor zowel uithuisgeplaatste als
achterblijvers opgesteld te worden.
De Zuid-Limburgse gemeenten hebben de regie van dit hulpverleningsproces belegd bij de
procesmanagers Huiselijk Geweld van de Veiligheidshuizen in de vier politiedistricten. Binnen
10 dagen (feitelijk 5-6 werkdagen) dient te zijn gerealiseerd:
 gezinsdiagnose en plan van aanpak voor alle gezinsleden opgesteld door het per
huisverbod samengestelde hulpverleningsteam;
 de intake bij die organisaties;
 eventueel advies over verlenging met maximaal 18 dagen door de procesmanager op
basis van de informatie van het hulpverleningsteam.
Het veiligheidshuis fungeert als centraal knooppunt voor het opstarten van de hulpverlening,
het sturen op een hulpverleningsplan en de advisering richting burgemeester inzake
eventuele verlenging van een opgelegd huisverbod.
Websites Huiselijk Geweld
www.huiselijkgeweld.nl (landelijke site met veel landelijke en lokale informatie)
www.huiselijkgeweldlimburg.nl (site van de Limburgse Steunpunten voor Huiselijk Geweld)
www.huisverbod.nl (landelijke informatie)
www.voormantelzorgers.nl (steun aan partners en familieleden die een lid van hun gezin of
familie verzorgen)
http://shginfo.nl (landelijke site steunpunten huiselijk geweld voor slachtoffers, plegers en
getuigen)
http://www.huiselijkgeweld.nl/cgi-bin/beroepsgeheim.cgi (wegwijzer huiselijk geweld en
beroepsgeheim)