verslag - De Ambrassade

VERSLAG
Commissie Jeugdinformatie
Datum: 8 oktober 2015
Aanwezig: Alice Kooij Martinez (De Ambrassade), Joris Philips (VDAB), Lieve Achten (EW32), Katrien Vanhove
(Mediaraven), Andy Demeulenaere (Mediawijsheid), Steven Solia (CIS), Mathieu Charles (Minderhedenforum), Pieter
Claes (Bill), Kris Wils (RSZ), Natalie Coelmont (JINT), Mieke Hulin (Jong & van Zin), An Piessens (voorzitter),
Verontschuldigd: Karin Maes (Kinderrechtswinkel), Sibille Declercq (Awel), Kirsten Elen (Fara), Nele Travers
(EXPOO), Kim Peeters (Sensoa), Leen Bartholomeus (VVJ), Katrien Brebels (De Kracht van je stem)
Verslag: Marian
1 Beleidskaders werk: welke thema’s staan hoog op de agenda? (Alice)
Zie presentatie Alice
Aanvullingen bij de presentatie
Eén van de kerndoelen uit het Inhoudelijk Kompas van De Ambrassade is het kerndoel Werk. Het Inhoudelijk
kompas bepaalt de visie en de thema’s waar De Ambrassade de komende jaren op wil inzetten.
Er is een grote nood aan informatie. Zie foto VBO-dag: 1700 jongeren daar gekregen. Toont de nood aan van
jongeren voor informatie over werk.
Alice deed bevragingen voor het project #WatWerkt en bij werkgroep Werk van de Jeugdraad. Daar komt vooral
uit:




Veel jongeren zeggen dat ze geen voorbereiding krijgen in het onderwijs.
Informatie is vaak algemeen, en niet specifiek voor bepaalde sector.
Ze hebben nood aan uitwisseling met lotgenoten.
Ze zijn weinig op de hoogte
Op Vlaams niveau wordt ingezet op de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt.




Aanbod op maat: alle werkzoekenden moeten na 4 maanden een aanbod krijgen voor training, opleiding,
werk, … Probleem dat jongere moet ingeschreven zijn bij VDAB om zo’n aanbod te krijgen.
Loopbaanzekerheid: je hebt geen job voor de rest van je leven, maar wel verschillende jobs. Is niet altijd
evident. Jongeren doen vaak tijdelijke jobs en dan weer een tijd niets. Is geen jobzekerheid, maar
eigenlijk ook geen loopbaanzekerheid.
Discriminatie is belangrijk thema vandaag. Vlaamse Jeugdraad is aangesloten bij platform
praktijktesten.nu.
Er zijn meer maatregelen, maar deze hebben een link met informatie.
Federaal



Deelname aan arbeidsmarkt is laag bij ons.
In het regeerakkoord staat dat studentenarbeid naar uren verandert ipv dagen.
Beroepsinschakelingsuitkering: Vlaamse Jeugdraad pleit dat dit geëvalueerd en herzien wordt
Internationaal
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 1 > 6
EU



Jeugdgarantieregeling: belangrijk dat jongeren dat kennen en bij de VDAB daarvoor terecht kunnen.
Kwaliteitskader voor traineeships:
Jeugd in beweging: om jongeren in andere landen werkervaring opdoen. Weinig jongeren weten dat en dat
er ook begeleiding mogelijk is.


SDG = Sustainable Development Goal
Global Jobs Pact
VN
Vragen en opmerkingen:





Bij Youth in Action wordt de doelstelling employability meer gebruikt.
De Youth Pass is ook een tool om op papier je werkervaring te hebben. Je wordt je bewust van je
leerproces van je vrijwilligerswerk.
o Kanttekening: er zijn veel soorten documenten om je competenties te valoriseren. Maar de link
tussen de competenties en de vacature worden minder vermeld op CV’s. Dat moeten we aanleren
bij jongeren.
Eén raad: Stel jezelf in de schoenen van de werkgever. Je zal snel de mensen met ervaring eruit pikken.
Via de Vlaamse Kwalificatiestructuur gaan we ook opleidingsprofielen in een kwalificatie gieten.
Dit is een discours voor hoger opgeleiden. Wat met lager geschoolden, anderstalige nieuwkomers? Zij
kunnen hun competenties moeilijk op papier krijgen.
2 Welke uitdagingen ziet VDAB in de komende jaren bij het informeren van
jongeren over werk? (Joris Philips)
Zie presentatie VDAB
Jongeren vormen een brede doelgroep, met verschillende informatienoden. VDAB wil niet alleen de jongeren
rechtstreeks bereiken, maar iedereen daar rond.
1.
2.
3.
4.
5.
BEÏNVLOEDEN
Jongeren bewust maken van STEM-richtingen. 10- en 12-jarigen komen naar competentiecentra van VDAB
om techniek toe te passen. “Techniek is cool.”
RECHTEN & PLICHTEN
Bijna werkzoekende jongeren: informeren over inschrijven en rechten en plichten. Wat betekent het als je
afstudeert, wat doet wie, hoe werken ze, wat doen ze? Elk jaar zijn er 70.000 schoolverlaters, die niet
allemaal hun plan kunnen trekken.
ONDERWIJSPROFESSIONALS SENSIBILISEREN
Onderwijsprofessionals. CLB-medewerkers en leerkrachten trainen om leerlingen te helpen met
loopbaanbegeleiding. Leerkrachten voelen de behoefte om aan de slag te gaan met rechten en plichten,
hoe CV opstellen, hoe in lessen verwerken? Want VDAB kan die 70.000 jongeren niet bereiken. Nu bereiken
we maar 11% van TSO- en BSO-leerlingen.
DERDEN BETREKKEN
Doelgroep derden (ouders/jeugdwerkers/…)
Op sid-in’s bereikt VDAB de ouders op zaterdag. Zij stellen vragen over wat betekent een bepaalde
richting voor de arbeidsmarkt.
WERKZOEKENDE JONGEREN
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 2 > 6
6.
Krijgen infosessies over rechten en plichten. VDAB mikt erop kortgeschoolden snel te laten inschrijven.
Hooggeschoolden hebben langere sollicitatieprocedures, én krijgen de kans om het zelf te proberen.
Willen wel duidelijk maken dat ze zich moeten inschrijven.
ERKENNING ERVARING
Competenties moet je kunnen valoriseren voor cv.
Uitdagingen:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
“Dynamisch maar ingewikkeld”. Is niet evident om info up to date te houden. Arbeidsmarkt verandert
vaak, maar we zijn vaak ook niet op de hoogte. Jobstudent als afgestudeerde: heeft invloed op
wachtuitkering, kinderbijslag, ouders, enz (verschillende beleidsdomeinen en partners).
“Informeren is niet hetzelfde als op de hoogte zijn”. Wij gaan vaak naar onderwijs. Maar is het dan
duidelijk voor jongeren wat dat betekent? Informatie is wel beschikbaar, maar resulteert het in kennis?
Leerkrachten vragen vaak “waarom moeten wij dat doen.” Belangrijk dat jongeren zich voorbereiden op
alle transities die er komen: niet alleen arbeidsmarkt. Wij kunnen alles naar onderwijs brengen, maar
welk effect heeft dat?
Hoe jongeren op maat informeren en het relevant maken? Jongere kan later aantonen dat die het
belangrijk vond, maar op het moment zelf staan ze niet altijd open voor de boodschap. We proberen meer
met workshops te werken.
Hoe springen we eruit? We maken deel uit van dezelfde snorrenclub, zoals de vakbonden, agentschap
ondernemen. Onderwijs wordt geconfronteerd met zoveel zaken die ze moeten geven. Hoe kunnen we
meer samenwerken met vakbonden en ondernemen, om die info gebundeld te hebben.
Hoe maak je arbeidsmarktinfo hapklaar en op maat? Hoe kan het zo gemakkelijk mogelijk voor jongere
worden. Labo nieuwe dienstverlening: proberen nieuwe apps te ontwikkelen. Mentor-app: op zoek gaan
naar een mentor in het bedrijfsleven. Mycoach (in ontwikkeling): spelenderwijs krijgen vraag of quizjes
om te antwoorden en de blancs vullen we in met relevante info.
3 Jongeren en hun zoektocht naar werk: praktijkervaringen bij #werk
(Lieve Achten)
#work is een serious urban game van EW32 die jongeren richting arbeidsmarkt leidt. Er wordt lokaal samengewerkt
met heel wat partners binnen onderwijs, middenveld en bedrijven.
Jongeren gaan op stap in de stad en leren al heel wat organisaties en bedrijven kennen en moeten uit hun comfort
zone komen.








Organisatie waar het spel wordt gespeeld, verdeelt de acties. ew32 nodigt alle vakbonden en
mutualiteiten uit. CLB wordt ook aangesproken.
Eerst worden personages gecreëerd om een veilige omgeving voor jongeren te maken.
Platform: jongere logt in, kan eigen profiel maken.
Dan gaan ze de straat op. Ze willen niet als individu spelen. In groep voelen ze zich veiliger.
Eerste missie: neem selfie en load hem up. Dan gaan we op zoek naar een job. Ze moeten een interview
afnemen op straat: hoe heb jij je job gevonden en hoe heb jij het solliciteren ervaren? Zo moeten ze hulp
vragen in directe omgeving en vreemden aanspreken: kom uit je comfort zone. De school krijgt al het
beeldmateriaal.
Zoek een vacature. Je moet een parcours afleggen. Eindigt met fictieve sollicitatiegesprekken.
Regels: moeten constant contact kunnen houden. Leerkrachten blijven in de headquarters zitten. Elk team
heeft een tablet, open source applicaties die nuttig zijn voor in de klas. 4g willen jongeren niet gebruiken
in een leeromgeving. Het is hun materiaal, zij betalen daarvoor.
Beloningssystemen: we vragen lokale bedrijven om jongeren te ontvangen voor fictief sollicitatiegesprek,
rondleiding in bedrijf, screening van cv en motivatiebrief, telefonisch sollicitatiegesprek, …
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 3 > 6

Per event laten we 200-300 jongeren spelen: zit voor- en natraject in. Iedereen die spel gespeeld heeft,
heeft toegang tot het platform. Systematisch blijven we zoeken naar werkgevers, om te kijken wat de
vacatures zijn in de regio. Die worden
4 #watwerkt, een project van De Ambrassade (Jo)
Zie presentatie
Filmpje: https://vimeo.com/137839248
5 Tijd voor vragen, discussie, reflectie op beleidskader ‘werk’ vanuit
jeugdinformatieblik
Wat onthouden we uit de presentaties?
o
o
o
We moeten meer werken rond competenties bij jongeren. Hoe denk ik na over mezelf, wat ik kan, wat
niet. En hoe vertaal ik dat naar motivatiebrief? Hoe ga ik om met afwijzing? Dat lijkt uit de presentaties
precies wel heel belangrijk, maar dat valt niet op te vangen met producten.
Vraag van jongeren om dit in het onderwijs te krijgen. Maar niet elke school gaat daar zo mee om. De
school staat in voor studiekeuzebegeleiding. Maar bij de ene school gebeurt dat intensief, bij de andere
minder.
Eén iemand moet jongeren kunnen helpen en wegwijzen. Info over werken, daar zijn veel actoren mee
bezig. Vanuit een communicatief oogpunt is dat een afschuwelijke werkwijze. Naar ruimer beleidsadvies
toe, kan je daar iets mee doen.
Is het probleem niet dat er geen jobs zijn ipv gebrek aan informatie?
o
o
o
o
o
Voor Vlaanderen vallen de werkloosheidscijfers bij jongeren nog mee (natuurlijk is elke werkloze jongere
er één te veel). Vooral voor kortgeschoolde jongeren is het wel een groot probleem.
Jongeren moeten ook kunnen groeien. Ze mogen niet verwachten dat ze direct een topjob krijgen. In de
horeca beginnen is een realiteit.
Maar: als de periode van korte contracten te lang duurt, krijgen ze geen lening van de bank, kunnen ze
niet gaan samenwonen enz.
Toch is er nog een grote informatienood. Er zijn veel waardevolle zaken waar jongeren geen weet van
hebben.
Maar jongeren zijn niet altijd ontvankelijk voor informatie. Ze moeten werken aan hun competenties.
Jongeren moeten vooral ook stap durven zetten om naar vdab gaan, interimkantoor binnen stappen.
Waarom focussen we op competenties en niet op talenten?
o
Bij VDAB gaan competenties en talenten hand in hand. We spreken over sterke punten.
Binnen de groep jongeren moeten we ook focussen op jongeren van etnisch-culturele minderheden. Hoe bereiden
we hen voor op discriminatie? Ook voor hooggeschoolden. Zij zijn vaak gefrustreerd omdat ze niet op gesprek
mogen, en niet geselecteerd worden, zo kunnen ze niet groeien.
o
o
Jongeren mogen niet voorbereid worden op discriminatie, zou verkeerd signaal zijn. We moeten die
discriminatie tegen gaan.
Voorbereiding op discriminatie is toch belangrijk. Want het is een realiteit. Wil niet zeggen dat je je erbij
moet neerleggen. Maar weten dat je niet de enige bent.
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 4 > 6
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Beter nadenken over informatie-architectuur verhaal: verschillende beleidsniveaus enz. Jongeren hebben
nood aan iemand die hen kan begeleiden op maat. Is grote uitdaging om meer vanuit de blik van jongeren
te bekijken.
Bij informatie gaat het ook over leren solliciteren. De kwaliteit van presenteren en schrijven is soms totaal
niet relevant. Hoe doe je dat?
Dat gaat ook terug op wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik? Dat geldt niet alleen voor jongeren. Het zijn
loopbaancompetenties.
Ook bij medewerkers van organisaties leeft een hoge frustratiegrens om je telkens aan te passen aan de
cliënt die voor je zit. Aan jongeren moet je het systeem ook duidelijk maken. Iedereen werkt vanuit zijn
eigen mogelijkheden.
Bij gesprekken met jongeren blijkt dat jongeren vaak totaal in de knoop zitten met zichzelf. Ze kunnen
niet zomaar naar een psycholoog want ze kunnen dat niet betalen. Anderen, die niet in die situatie zitten,
begrijpen dat niet. Ze hebben veel nood aan lotgenotencontact.
Hoe zit het met de opleidingen van VDAB voor werkzoekenden? Voor kort- en middengeschoolde jongeren
probeert VDAB intensiever in te zetten op bijtrajecten. Ze worden intensief begeleid naar werk: wat wil
ik, wat kan ik enz, en toeleiding naar werk via opleiding, of stage, of een job. Voor hoger opgeleiden zijn
er e-coaches, die screenen cv en motivatiebrief, en zijn er ook e-cursussen om een aanbod te doen:
attitudes, photoshop voor beginners, … Online mis je wel het persoonlijk contact. Daarvoor zijn
flexitrainingen van VDAB.
Geld hebben is voor jongeren het belangrijkste, ook al werk je in het zwart.
Voor jongeren worden de zaken vaak gemakkelijk voorgesteld. Eenmaal hun zoektocht start, is het een
slag in hun gezicht.
In het ASO zeggen ze, ‘werk zoeken’ komt niet in ons lessenpakket, zij studeren allemaal verder. Terwijl
er wel 5000 ASO-jongeren stoppen met studeren.
Wanneer maken jongeren keuzes? Al tussen 12 en 14 jaar. En dat is te vroeg. Dat keuzemoment blokkeert
andere keuzes. Dat zijn vaak de keuzes van de ouders. Daarom probeert VDAB hen ook te beïnvloeden.
De opening naar oriëntatie moet al beginnen in de kleuterklas. Daar moeten ze al weten welke jobs er
allemaal bestaan.
6 Wat zijn nu de kansen en aanbevelingen rond jeugdinformatie en werk?
Kansen:
o
o
o
Het lokaal werken en opzetten van een lokaal samenwerkingsverband tussen school, bedrijven, vdab, enz.
Vanuit Vlaanderen kan je niet iets directief opleggen, want de verschillen tussen de regio’s zijn te groot.
Urgentie die bestaat rond jeugdwerkloosheid.
We hebben geen vat op hoe informatie overkomt bij jongeren en of het pakt. Hoe gaat de jongere om met
de info die die krijgt? Zijn er geen manieren in andere industrieën om mensen op de juiste manier op het
juiste moment te informeren?
Aanbeveling:
o
o
o
o
Werkgevers kunnen kansen geven en stageplaatsen ter beschikking te stellen aan kwetsbare jongeren.
Deuren open binnen breed jeugdwerk.
Nood aan één loketfunctie rond informatie en begeleiding naar werk, voor jongeren. Info verzamelen en
op maat maken van jongeren: qua taal en vormgeving. Mag geen opdracht zijn om daar naartoe te gaan.
Droge materie aantrekkelijk maken voor jongeren.
Besef verhogen van face to face contact. Als we dat weten, hoe moeten we onszelf herkneden om daartoe
te komen.
Oriëntering: vroeger en minder stereotiep duidelijk maken wat de mogelijkheden zijn op de arbeidsmarkt.
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 5 > 6
7 Voorstelling traject naar advies van CJI
Zie Prezi: https://prezi.com/ls1d-hzjjgkm/commissie-jeugdinformatie-20152016/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
8 Varia
Jint:


http://europa.eu/youth geeft informatie en tips voor jongeren die in Europa wonen, leren en werken. De
laatste nieuwtjes uit de Europese jongerenwereld. Mogelijkheden in meer dan 35 landen. Vlaanderen kan
hier ook zaken aan toevoegen. Contactpersoon op JINT is [email protected].
Zaterdag: Go Strange beurs in Park Spoor Noord in Antwerpen. Allen daarheen!
Werkgroep leerkrachten en jeugdinformatie
In november gaat de werkgroep leerkrachten en jeugdinformatie weer van start. Iedereen kan nog aansluiten! Meld
je deelname aan [email protected].
Data volgende commissies
o
o
o
o
o
o
26 november is er géén commissie. In plaats daarvan mag je een verjaardagskaart of –taart sturen naar An
Piessens.
10 december: Onderwijs
28 januari
10 maart
28 april
2 juni
Commissie Jeugdinformatie • 8 oktober 2015 • pagina 6 > 6