Laudatio Hart boven Hard Misschien kennen jullie het verhaal van

Laudatio Hart boven Hard
Misschien kennen jullie het verhaal van de klokkenmaker, nee niet dat van de
klokkenluiders maar van de klokkenmaker. Een hoe kan het ook anders Zwitsers verhaal.
De laatste klokkenmaker vertrok uit zijn stad omdat hij steeds minder werk had. Mensen
kochten allemaal een uurwerk met zo’n chip erin die ze nooit meer moesten opwinden en
die kon hij niet vermaken. Hij kende het raderwerk van de grote staande klokken, van
uurwerken en polshorloges en was bedreven in het opzoeken van de oorzaken als het
raderwerk stil viel en zijn vaardige handen herstelden het. Maar die nieuwe technologisch
ontwikkelde chip-uurwerken hadden hem niet meer nodig. Sommige mensen bleven ook
na zijn vertrek, hun staande klokken en uurwerken opwinden, maar velen lieten dit stilaan
achterwege. Het raderwerk verroestte. Na vijftien jaar kwam een nieuwe klokkenmaker
zich in die stad vestigen. De klokken en uurwerken die mensen verder hadden
opgewonden kon hij moeiteloos herstellen. Aan andere klokken had hij meer werk. Maar
sommigen die al 15 jaar niet meer opgewonden waren kon hij niet herstellen. Ze waren
volledig verroest.
Ik heb dit verhaal gekozen omdat het mij een beetje doet denken aan onze samenleving.
Onze maatschappij wordt harder vooral voor mensen die ziek zijn, werkloos, jong, voor
hen die eens een serieuze fout hebben begaan enz. Het wordt steeds meer ieder voor
zich, wat vooral nog telt is winst, ook de zorg moet opbrengen, punten scoren, rendabel
zijn…want we moeten besparen…En veel mensen leggen zich erbij neer.
In deze context heb ik hart boven hard van bij mijn eerste contact in augustus- september
van vorig jaar ervaren als een klokkenmaker, die het raderwerk van de solidariteit en
burgerzin in onze samenleving weer opwinden en proberen te herstellen.
HART BOVEN HARD startte op in augustus 2014, na de eerste gelekte besparingsplannen
van de nieuwe Vlaamse regering Bourgeois I. Op initiatief van cultuurjournalist Wouter
Hillaert en uitgever Hugo Franssen kwamen kunstenaars, burgers en vertegenwoordigers
uit allerlei bewegingen en sectoren een paar zaterdagen samen om een gezamenlijk
antwoord te bespreken.
Dat werd ‘de Alternatieve Septemberverklaring’: een pleidooi tegen de ongelijkmatige
besparingen op vooral gezinnen, organisaties en overheidsvoorzieningen, en voor meer
ambitieuze investeringen in de vele sociale en ecologische uitdagingen in België. De
Septemberverklaring van HART BOVEN HARD werd op 23 september gepubliceerd in de
pers en via de sociale media verspreid en bij het parlement overhandigd aan ministerpresident Geert Bourgeois. Dezelfde avond vonden er in Gent, Brussel en Antwerpen
tegelijk druk bijgewoonde discussieavonden plaats. Een maand later, op 20 oktober,
discussieerden ook honderden burgers in acht steden Brugge , Oostende, Kortrijk, SintNiklaas , Turnhout, Mechelen , Leuven en Hasselt.over het regeringsbeleid. HART BOVEN
HARD was officieel geboren.
Ik leerde deze burgerbeweging kennen op die avond in Oostende en was verrast over de
grote verscheidenheid aan mensen die samenkwamen vanuit het geloof dat er een
alternatief is voor de al te economische kijk op onze samenleving en zich verzetten tegen
besparingen die vooral de zwakste mensen treffen en dat niet alleen financieel. Ik werd
meegenomen in een beweging waar de kracht van mensen bovenkomt en de rijkdom aan
kennis, ideeën, acties, van heel verschillende mensen die geloven dat er een alternatief is.
Een nieuwe basisbeweging waar ik me onmiddellijk thuis voelde.
Jullie spreken een brede groep mensen aan en die ideeën hebben een wervelende kracht,
die steeds nieuwe mensen aanspreekt en in beweging zet. Met vele bondgenoten samen
geven jullie handen en voeten aan jullie slagzin: er is een alternatief !
De vele ondertekenaars van de Alternatieve septemberverklaring laten het logo en het
verhaal van HART BOVEN HARD zien in hun eigen activiteiten. En dat zijn er heel wat. Zo
geven jullie samen één signaal vanuit welzijnswerk, cultuur, onderwijs, minderheden,
verenigingen, jeugdwerk, vakbonden, …
Jullie tien hartenwensen gaan voor een heel andere samenleving die over de
verschillende maatschappelijke domeinen heel het bewustzijn versterken dat welzijn voor
elke mens en niet groei het doel mag zijn van onze samenleving en solidariteit de weg
daartoe is en niet elk voor zich.
INTUSSEN…

Hebben meer dan 17.000 burgers en bijna 1.500 organisaties jullie Septemberverklaring
ondertekend.

Verzamelden op 25 oktober 400 ondertekenaars op ‘de Hartslag’ in Antwerpen: een
conferentie rond inhoudelijke thema’s als armoede, fiscaliteit, onderwijs, ecologie, …

Nam HART BOVEN HARD actief deel aan de vakbondsbetoging van 6 november, en
staken we als burgers en middenveld ook de regionale vakbondsacties een hart onder de
riem. Zo steunen en verbreden we de strijd van werkende mensen.

Zijn in al bijna 20 steden lokale kernen van HART BOVEN HARD actief.

Startte op 10 december ook de Franstalige tegenhanger: TOUT AUTRE CHOSE.

Fietsten op de nationale staking van 15 december 2014 in tien steden vele honderden
mensen langs de stakingspiketten. Ze maakten muziek en brachten getuigenissen, of
wijdden een brug in tot Le pont du Coeur (in Kortrijk).

Mobiliseerden jullie samen voor de Grote Parade op zondag 29 maart in Brussel. 20.000
mensen lieten daar in een kleurrijke optocht onze tien hartenwensen luid klinken. Jullie
eindigden met een muzikaal evenement. Ondanks wind en regen verzamelden zo'n
20.000 manifestanten en 150 verenigingen in Brussel. De parade was georganiseerd rond
10 'hartenwensen', met name 'samen rijk', 'eerlijke belastingen', 'sterk jong en oud', 'stop
armoede', 'werkbaar werk', 'leefbare buurt', 'diversiteit is realiteit', 'eco is logisch', 'wees
wereldwijs' en 'doe de democratie.

Tijdens Theater Aan Zee voerden Hart Boven Hard en een aantal kunstenaars actie onder
de slogan HOOGTIJd. 250 personen gingen tot aan de lippen in het water staan. Hiermee
protesteerden jullie tegen de beslissing van Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz
betreffende de cultuursubsidies. Aan het protest was tevens een open brief gekoppeld.

Na de aanslagen in Parijs riepen jullie op voor dialoog en samenwerking, tegen de haat,
vanuit de plaatselijke groepen werd via de sociale media opgeroepen om deel te nemen
aan de stille wakes in solidariteit met de slachtoffers van alle terreuraanslagen en geweld,
waar ook , sedert 2001. Jullie oproep werd op 13 plaatsen ruim beantwoord door
autochtonen, allochtonen, migranten en vluchtelingen, jonge en minder jonge mensen,
christenen, joden, moslims en humanisten…

Ook op de vele, toegelaten en officieel niet toegelaten, optochten voor een verregaand
klimaatakkoord waren jullie vele sympathisanten aanwezig en trekker van de activiteiten.
Nog vorige zondag in Oostende waren de ‘hart boven hard’ badges niet te tellen en al
kwamen de mensen om uiting te geven aan de zorg om het klimaat, één van die tien
hartenwensen, ze waren in het raderwerk ook verbonden rond de negen andere wensen.

Op het Festival van de Gelijkheid, op donderdagmiddag 10 december in Vooruit, gaat Hart
boven Hard met een divers kransje sprekers op zoek naar frisse ideeën.

Op 12 december vindt Hartslag 3 plaats: over de stand van de democratie, de kwalijke
gang van zaken, en de nood om er zelf iets aan te doen en het rijke maatschappelijk
weefsel.
Wakker voor vrede, is de slogan waarmee de vredeswakes in Langemark tussen 2014
en 2018 gedurende vier jaar mensen samen brengen rond één doel: wakker blijven voor
vrede en vooral voor alles wat vandaag vrede in de weg staat in onze samenleving en
wereldwijd. Daarin ervaren we jullie als bond- en tochtgenoten. Jullie maken mensen
wakker voor de strijd tegen armoede, voor meer werk en goed onderwijs voor jongeren.
Samen met ¾ van de bevolking blijven jullie aandringen op rechtvaardige belastingen, ook
op de grote vermogens. Met jullie zijn we het als Pax Christi eens dat kunst en cultuur,
jeugd- en volwassenenwerkingen, bibliotheken, diensten, een onschatbare rijkdom zijn
aan ontmoetingen die mensen rijker maakt aan inzicht en verbondenheid doet groeien.
Vooral in jullie hartenwensen ‘wees wereldwijs’, diversiteit is realiteit en ‘eco is logisch’
vinden we veel van onze doelstellingen als vredesbeweging terug. En hopen we elkaar te
versterken. Met jullie geloven we dat wat elders gebeurt, ons mee aan gaat. Net als jullie
geloven we daarom in meer internationale solidariteit, meer investeringen in de welvaart
en het welzijn van het zuiden. Niet door 6 miljard op te offeren aan de aankoop van
nieuwe gevechtsvliegtuigen. Niet door de ontwikkelingssamenwerking af te bouwen, of
mee te spelen in het agressieve handelsbeleid van de EU. En al zeker niet door
vluchtelingen te laten verdrinken aan de Europese grenzen. Ook wij kiezen voor een
gastvrij België. Voor een eigen vredespolitiek om gewapende conflicten en uitzichtloze
interventies te voorkomen. Voor een ontwikkelingssamenwerking die geleidelijk evolueert
naar een wereldwijde sociale zekerheid, nationaal georganiseerd, maar met internationale
ondersteuning. Deze wens maken we als Pax Christi beweging in Vlaanderen sedert meer
dan 40 jaar concreet in onze inzet voor vrede, verzoening en geweldloze weerbaarheid.
Onze strategische doelstellingen voor de komende jaren zijn: mensen op een geweldloze
manier leren omgaan met conflicten in eigen samenleving maar ook via onze netwerken in
Congo, Burundi, Israël-Palestina, Syrië, Irak, de Russische Federatie en Oekraïne
wereldwijd werken aan een cultuur van vrede en verzoening. We kunnen elkaar versterken
door onze expertise in terreinkennis en methodieken rond vredesopbouw en ons
lobbywerk naar het politieke beleid. Samen kunnen we meer wegen op het politiek beleid
om situaties van geweld en onrecht te voorkomen of te keren. Onze inbedding in de
internationale Pax Christibeweging die dit jaar 70 jaar verhoogt onze impact op het
beleidsniveau.
Vanuit onze ervaring en expertise op vlak van vredesopbouw, geweldpreventie en
vredeseducatie onderschrijven we volmondig jullie hartenwens ‘diversiteit is realiteit’ Ook
wij komen op voor een samenleving waarin iedereen zijn plaats heeft en krijgt vanuit
gelijkwaardigheid, ook asielzoekers, vluchtelingen en migranten. Van ‘wij’ tegen ‘zij’ naar
‘onze’ samenleving. Omdat de toekomst pas begint waar racisme, discriminatie en
gevaarlijke tendensen als moslimhaat of antisemitisme stoppen. We steunen jullie in de
aanklacht tegen de ongelijke behandeling van mensen op basis van afkomst, religie,
geslacht en/of seksuele geaardheid. En dat met ingrijpende gevolgen: armoede,
werkloosheid, uitstroom uit het onderwijs. Samen willen wij voor een samenleving gaan
waarin iedereen zijn plaats heeft en krijgt vanuit gelijkwaardigheid. Van ‘wij’ tegen ‘zij’ naar
‘onze’ samenleving. Omdat de toekomst pas begint waar racisme, discriminatie en
gevaarlijke tendensen als moslimhaat of antisemitisme stoppen. Vanuit onze eigen
expertise en hoop beamen we: er is wel een alternatief! Ook na en ondanks de
terreuraanslagen, de angst en de harde aanpak die de voorbije weken in ons land
heersten.
Ook jullie hartenwens ‘Eco is logisch’ kunnen we onderschrijven. Tussen 1986 en 1997
was Pax Christi in Vlaanderen een trekker van het oecumenisch proces voor
gerechtigheid, vrede en zorg voor het milieu. We stimuleerden in die periode vele
initiatieven aan de basis, in en buiten de Kerkgemeenschappen. We zien de gevolgen van
de klimaatsverandering in onze netwerken in het Zuiden van de wereld. De toegang tot
drinkbaar water voor iedereen is nu reeds bron van conflict op vele plaatsen. Het klimaat is
op drift en geeft ons alarmsignalen: we overschrijden de draagkracht van de planeet. Met
jullie vinden we dat basisbehoeften als water, energie en mobiliteit te belangrijk zijn om
over te laten aan de overheid en private bedrijven en willen we mee inzetten op kwaliteit
en hernieuwbaarheid en geloven we in alternatieven. Onze nieuwe pocket ‘het klimaat
verandert ook mij’ wil daartoe een aanzet geven.
In deze tijd van het jaar steken mensen veel licht aan, we willen de duisternis verdrijven
ondanks alles, de mens is gemaakt om te blijven dromen en te hopen. Zoals de chinezen
zeggen: het is beter een licht aan te steken dan de duisternis te vervloeken. Dit is wat jullie
sedert september 2014 doen: mensen aanspreken op hun kracht en samen de krachten
bundelen voor een creatieve, warme samenleving, een actieve democratie want er is een
alternatief. Dank om de vele lichten die jullie reeds ontstoken hebben, en hoop geven aan
zovele mensen die slachtoffer zijn van een harde samenleving waarin alleen winst en elk
voor zich tellen. Dank om onze bondgenoot en ambassadeur van Pax Christi te zijn. Vrede
en alle goeds.