Ingangsdatum: 01-07-2004 Evaluatiedatum: doorlopend Advies

Vastgesteld door:
H. P. Vermeulen
Resultaatverantwoordelijke: divisiemanagers
Paraaf:
zie papieren versie
Ingangsdatum: 01-07-2004
Evaluatiedatum: doorlopend
Revisiedatum: 03-06-2008
Status: vastgesteld
Advies/instemming OR:
ja
Advies/instemming (C)CR:
n.v.t.
Toepassingsgebied:
Auteur:
R. de Meulder
Carinova
Raamwerk Calamiteiten:
Trauma protocol1
Inhoudsopgave
pagina
grondslag
2
definties
uitgangspunten
1
2
protocol
2
uitgangspunt opvang
3
procedure eerste opvang
3
afspraken voor vervolgopvang
3
vervolggesprek Bedrijfs Maatschappelijk werk
4
Is onderdeel van het Raamwerk Calamiteiten, dat op zich weer onderdeel uitmaakt van het proces “Preventieve en
corrigerende maatregelen” (CIS>Organisatie> meten, bewaken en verbeteren> melding en registratie van afwijkingen)
Carinova P&O – Arbo
-1-
Grondslag
De instelling dient te zorgen voor een adequate opvang van medewerkers bij calamiteiten in
de zorgverlening of de arbeidsomstandigheden.
De instelling is daartoe 7 x 24 uur bereikbaar’
Dit protocol voorziet in deze verplichting.
Definitie traumatische ervaring / schokkende gebeurtenis:
‘een traumatische ervaring / schokkende gebeurtenis is een gebeurtenis op het werk die het
slachtoffer zodanig aangrijpt dat zijn denken en doen er minimaal 1 of 2 dagen door wordt
beheerst.
Kenmerken van een traumatische ervaring / schokkende gebeurtenis zijn met name
- veelvuldige herbeleving,
- het proberen te vermijden of weg drukken van de herbeleving en
- verhoogde prikkelbaarheid en verhoogde waakzaamheid.’
Herbelevingsreactie:
De film of bepaalde fragmenten van hetgeen gebeurd is, spelen zich keer op keer voor het geestesoog af. Ook ’s nachts heeft
men last van terugkerende beelden; vaak is sprake van nachtmerries
Vermijdingsreacties:
De persoon doet veel moeite om situaties of prikkels die met de gebeurtenis te maken
hebben of eraan doen denken, te ontlopen. Ze doen té zeer. Gevoelens van emotionele
dofheid zijn een andere manier om pijnlijke gevoelens te vermijden of te verzachten.
Verhoogde prikkelbaarheid en verhoogde waakzaamheid:
Lichaam en geest van de persoon verkeren na de gebeurtenis in een verhoogde staat van
paraatheid. Het is net alsof de gebeurtenis zich elk moment weer opnieuw kan voordoen en
men dan onmiddellijk iets moet doen, bijvoorbeeld vluchten of adequaat handelen. Uitingen
van verhoogde waakzaamheid zijn: problemen met inslapen of doorslapen, geïrriteerde huid
en woede-uitbarstingen ‘om niks’, concentratiestoornissen en schrikachtigheid.
Uitgangspunten voor Carinova bij het hanteren van het traumaprotocol
De instelling beschikt over een opvangteam, welke 24 uur per dag inzetbaar is.
Binnen Carinova wordt dat gedfaan door het Bedrijfsmaatschappelijk werk.(BMW)
Met als achterwacht het RIAGG.
Eerste opvang dient binnen 24 uur te geschieden
Bij lichtere en matig ernstige incidenten vindt opvang binnen of door het eigen team plaats.
Bij zwaardere en ernstige incidenten, bij hevige reactie op ‘lichter incident’, en als
medewerker het zelf wil, volgt nazorg door de BMW.
Criteria hierbij voor zwaardere/ ernstige incidenten zijn bijvoorbeeld:
Ongewenste intimiteiten; Lichamelijk letsel als gevolg van agressie; Overlijden van cliënt
door (on)natuurlijke doodsoorzaak; Besmetting hepatitis- of HIV-virus; Ernstige
verpleegkundige fout;
Bedreiging gezin; Aangeklaagd worden voor seksuele intimidatie of ander delict.
Carinova P&O – Arbo
-2-
Uitgangspunten traumaopvang
Verantwoordelijkheid voor realisatie van nazorg ligt bij de directe manager.
Nazorg gebeurt in eerste instantie binnen het eigen team of door BMW.
Na doorverwijzing naar de BMW of specialistische hulpverlener dienen manager en bij
voorkeur ook collega’s betrokkene te blijven steunen. Hun aandacht, betrokkenheid en
blijvende belangstelling na een incident zijn van vitaal belang voor het herstel.
Als het slachtoffer niet terug kan komen op de oude werkplek, zorgt de werkgever voor een
andere werkplek binnen de organisatie.
Tijdens intervisie en werkoverleg is er geregeld aandacht voor incidenten en mogelijke
hevige reacties hierop.
Procedure eerste opvang
Na het traumatisch incident meldt het slachtoffer zich bij de manager of diens vervanger
Indien het incident door derden aan de organisatie wordt gemeld, dient zo spoedig mogelijk
de manager of diens vervanger op de hoogte te worden gesteld.
De manager stelt zich op de hoogte van de situatie en neemt de medewerker apart voor de
eerste opvang. Eerste prioriteit is het herstellen van de veiligheid.
Op verzoek / voorkeur van medewerker een collega vragen voor verdere opvang.
Aandachtspunten bij het eerste gesprek:
Nagaan of er lichamelijk letsel is; indien nodig een arts raadplegen
Aangeven dat abnormale reacties, gezien de gebeurtenis, nu en de komende dagen
normaal zijn.
Reconstructie van het incident: wat is er gebeurd?
Samen met betrokkene betreffende meldingsformulier van de organisatie invullen.
Indien er sprake was van agressie en / of ongewenste intimiteiten, bespreken of betrokkene
aangifte doet (wil doen) bij de politie.
Indien betrokkene naar huis gaat, bespreken of het thuisfront moet worden ingelicht.
Bespreken of betrokkene thuis steun heeft en zonodig steun mobiliseren
(eventueel) vervoer naar huis regelen.
Nagaan of doorwerken mogelijk is, zonodig vervanging verzorgen.
Afspraak maken voor het vervolg van de opvang.
Afspraken voor vervolg van de opvang
Bij een vervolgafspraak zijn de volgende mogelijkheden en bijbehorende acties van toepassing:
Bij lichter tot matig ernstig incident:
- afspraak maken voor vervolggesprek binnen een week
- overleggen of incident binnen het team besproken wordt (collegae kunnen ondersteunen
als ze
op de hoogte zijn en kunnen leren van gebeurde)
bij zwaarder / ernstig incident:
- betrokkene vertellen dat hij bij BMW zal worden aangemeld en binnen 24 uur een gesprek
zal
hebben met een lid van die dienst.
Als opvang buiten werkdagen valt overlegt manager of opvang kan worden uitgesteld. Zo
niet, dan wordt alsnog opvang binnen 24 uur geregeld.
Aanmelding voor het opvangteam gebeurt telefonisch door de manager aan BMW, onder
vermelding van hoe en waar betrokkene is te bereiken plus een uiteenzetting van het
gebeurde.
Carinova P&O – Arbo
-3-
Vervolggesprek BMW
Dit vindt plaats, bij voorkeur binnen 24 uur na het incident. In dit gesprek komt in elk
geval aan de orde:
Reconstructie van het gebeurde.
Voorzichtig aftappen van emoties.
Bespreking van verwerkingsstijl van het slachtoffer (welke stijl hanteert men voor het
hanteren van tegenslagen).
Bespreken van mogelijkheden van steun in de eigen omgeving.
Klachten inventariseren.
Inschatting maken van psychische toestand.
Afspraken voor het vervolg, met de volgende keuze:
- Betrokkene kan zowel naar eigen inzicht als naar inzicht van opvanger op eigen kracht (
plus hulp
omgeving / eigen team) verder.
- Er wordt een afspraak gemaakt voor een evaluatiegesprek over 6 weken.
- Betrokkene heeft nog hulp van opvanger nodig.
Er wordt een vervolgafspraak gemaakt. Afhankelijk van situatie: na 1, 2 , enz dagen / week.
Bij extreme reactie en ernstige traumaverschijnselen en/of wanneer opvanger zich niet in
staat acht het slachtoffer verder te begeleiden: door verwijzen naar professional voor
gesprekken en eventuele medicatie.
Er vindt een terugkoppeling naar de manager plaats.
Carinova P&O – Arbo
-4-