Beter Zeker. Uitwendige invloedsfactoren op elektrische installaties Overzichtstabel BTV Pagina 1 Bien Sûr. Inhoud AA –Temperatuur (art. 144)........................................................................................................................4 AD –Water (art. 84)......................................................................................................................................4 AE –Vreemde vaste lichamen (art. 227)..................................................................................................4 AF –Corrosieve en vervuilende stoffen (Art. 146)................................................................................ 5 AG –Mechanische schokken (art. 147)..................................................................................................... 5 AH –Trillingen (art. 148)............................................................................................................................... 5 AK –Flora (art. 149)....................................................................................................................................... 5 AL –Fauna (art. 149)..................................................................................................................................... 5 AM–Zwerfstromen, elektromagnetische elektrostatische of ioniserende invloeden. (art. 232).... 6 AN –Zonnestralen (art. 232)....................................................................................................................... 6 BA –Bekwaamheid van personen (art. 47)............................................................................................. 6 BB –Weerstand van het menselijke lichaam (art. 31).......................................................................... 6 BC –Aanraking van het aardpotentiaal door personen (art. 47)...................................................... 7 BD –Ontruimingsvoorwaarden (art. 101)................................................................................................. 7 BE –Aard van de behandelde of opgeslagen goederen (art. 101)..................................................... 7 CA –Bouwmaterialen (art. 101).................................................................................................................. 8 CB –Structuur van de gebouwen (art. 101)............................................................................................. 8 Uitwendige invloedsfactoren. Artikel 19 van het AREI stelt : De keuze en het gebruik van elektrisch materieel dient te gebeuren in functie van de aanwezige uitwendige invloedsfactoren. De uitwendige invloedsfactoren alsmede de zones waarin deze van toepassing zijn, worden bepaald op basis van gegevens verstrekt door de uitbater van de installatie. Deze gegevens zijn aangebracht op één of meerdere plannen van de inrichting of de installatie. Deze plannen dienen te worden goedgekeurd en geparafeerd door de uitbater of zijn vertegenwoordiger en de vertegenwoordiger van het erkend organisme. Voor de huishoudelijke installaties is deze laatste paragraaf niet van toepassing. De bepaling van de uitwendige invloedsfactoren hangt nauw samen met de uitbating en het gebruik van de installatie, de gebouwen, lokalen, … Het is de uitbater die hierover de kennis heeft. Op basis van deze kennis kan hij de uitwendige invloedsfactoren bepalen. De classificatie van uitwendige invloeden vormt een zo volledig mogelijke inventaris van alle uitwendige omstandigheden die een invloed kunnen hebben op de elektrische installatievoorschriften. De verschillende parameters van uitwendige invloeden zijn volgens hun rol ingedeeld in drie grote categorieën. Eerste letter A : de milieu omstandigheden die onafhankelijk zijn van de aard van de installatie en van de lokalen en betrekking hebben op uitwendige verschijnselen afkomstig van de atmosfeer, het klimaat, de omgevingstoestand en andere omstandigheden in het lokaal waar de elektrische installatie zich bevindt. Eerste letter B : de gebruiksomstandigheden van de betrokken lokalen en van de elektrische installaties zelf. Eerste letter C : de gevolgen van de bouwwijze van de gebouwen, hun structuur en de aard van de gebruikte materialen. Hieronder worden in een eerste overzicht de verschillende definities van de uitwendige invloedsfactoren gegeven zoals deze opgenomen zijn in het AREI. (Algemeen Reglement op de Elektrische installaties). Hier en daar wordt er een toelichting bijgevoegd uit de NBN C 15-101-1 Uitwendige invloeden voor laagspanningsmaterieel – Algemene voorschriften. Beter Zeker. Pagina 3 AA – Temperatuur (art. 144) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AA1 Uiterst koud -60°C tot +5°C Diepvriesruimten AA2 Zeer koud -40°C tot +5°C Koelruimten AA3 Koud -25°C tot +5°C Openlucht omgeving AA4 Gematigd -5°C tot +40°C Gematigde omgeving AA5 Warm +5°C tot +40°C Ingesloten lokalen AA6 Zeer warm +5°C tot +60°C Ketelhuizen, machine-zalen AA7 Koud -15°C tot +25°C Buiten de lokalen AA8 Gematigd +5°C tot +30°C Gewoonlijk verwarmde lokalen Een lokaal of een plaats kan gekarakteriseerd worden door een samenstelling van 2 of 3 temperatuursklassen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor installaties in open lucht : AA3 + 5 en voor gieterijen : AA4 + 6. AD – Water (art. 84) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AD1 Te verwaarlozen aanwezigheid van water Over het algemeen geen sporen van vochtigheid. Droge ruimten, bv. woonkamers, kamers, burelen, … AD2 Tijdelijk vochtig Vertikaal vallende waterdruppels. Toevallige vorm van condensatie van vocht of toevallige aanwezigheid van waterdamp. Tijdelijke vochtige ruimten, bv. Bepaalde keukens, kelders, overdekte terrassen, WC’s, individuele garages, … AD3 Vochtig Vloeien van water langs wanden of over vloeren. Besprenkeling met water. Water in de vorm van regen (max. 60° t.o.v. de verticale) Vochtige ruimten, bv. Vuilnislokalen, bijstations van stoom of warm water, … AD4 Nat Vloeien en spatten van water in alle richtingen Natte ruimten, bv. Werven, sauna’s, koelkamers, … AD5 Besproeid Waterstralen onder druk en in alle richtingen Blootgestelde ruimten bv. Stortbaden, stallen, slagerijen, … AD6 Inwerking van watermassa’s Wassen met waterstraal en watermassa’s Pieren, kaaien, stranden. AD7 Overstroomd Diepte van het water ≤ 1m Ondiepe baden, bv. Deze van fonteinen. AD8 Ondergedompeld Diepte van het water > 1m en permanent. Diepe baden. AE – Vreemde vaste lichamen (art. 227) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AE1 Verwaarloosbaar Grote afmetingen Huishoudelijke lokalen AE2 Kleine voorwerpen Kleinste afmeting 2,5mm Gereedschappen AE3 Zeer kleine voorwerpen Kleinste afmeting 1mm Sommige draden AE4 Stofdeeltjes Stofdeeltjes Cementfabrieken, schrijnwerkerijen. Pagina 4 Beter Zeker. AF – Corrosieve en vervuilende stoffen (Art. 146) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AF1 Verwaarloosbaar Geen enkele invloed van corrosieve of vervuilende stoffen zowel door hun aard als door hun eigenschappen. Huishoudelijke lokalen, voor publiek toegankelijke lokalen, en in het algemeen alle lokalen waarin chemische of corrosieve stoffen noch bewerkt noch opgeslagen worden. AF2 Van atmosferische oorsprong Nabijheid van de zee of van bedrijven die belangrijke hoeveelheden vervuilende stoffen voortbrengen. Gebouwen in de nabijheid van scheikundige bedrijven, cementfabrieken, … AF3 Afwisselend of toevallig Kortstondige of toevallige inwerking van scheikundige of corrosieve producten voor normaal gebruik. Fabriekslaboratoria, onderwijslaboratoria, garages, ketelhuizen. AF4 Bestendig Bestendige inwerking van scheikundige, corrosieve of vervuilende producten. Scheikundige industrieën, industrieën waarin gebruikt gemaakt wordt van scheikundige of corrosieve producten (verven, verchromen, koolwaterstoffen, kunststoffen, …) AG – Mechanische schokken (art. 147) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AG1 Huishoudelijk gebruik Schokenergie ≤ 1 J Huishoudelijke lokalen e.d. AG2 Normaal industrieel gebruik Schokenergie ≤ 6 J Werkplaatsen. AG3 Zwaar industrieel gebruik Schokenergie ≤ 60 J Plaatsen met behandeling van zware stukken. AH – Trillingen (art. 148) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AH1 Zwak Geen enkele trilling Huishoudelijke lokalen, en in het algemeen vast materiaal zonder motoren AH2 Middelmatig Zwakke trillingen Materiaal dat motoren of bewegende delen bevat. AH3 Belangrijk Belangrijke trillingen Nabijheid van trilzeven, van triltoestellen. AK – Flora (art. 149) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AK1 Verwaarloosbaar Geen gebruiksbeperkingen Normaal AK2 Mogelijk Schadelijke of overvloedige ontwikkeling van planten. Bos C 15-101-1 : AK2 : De invloeden zijn afhankelijk van lokale omstandigheden en van de aard van de flora. Men kan een onderscheid maken naargelang de invloed te wijten is aan een schadelijk of overvloedige plantengroei. AL – Fauna (art. 149) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AL1 Verwaarloosbaar Geen gebruiksbeperkingen Normaal AL2 Mogelijk Aanwezigheid van dieren, insecten in schadelijke hoeveelheden of van agressieve aard. Bos, Plaatsen die niet geregeld onderhouden worden. Beter Zeker. Pagina 5 AM – Zwerfstromen, elektromagnetische elektrostatische of ioniserende invloeden. (art. 232) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AM2 Zwerfstromen Zwerfstromen In de grond in de omgeving van trein of tram AM3 Electromagnetische invloeden Electromagnetische invloeden Kringen gevoelig aan electromagnetisme nabij stralingsbronnen. AM4 Ioniserende invloeden Ioniserende invloeden Kringen gevoelig aan ionisatie nabij stralingsbronnen. AM5 Elektrostatische invloeden Elektrostatische invloeden In de omgeving van isolerende voorwerpen die t.o.v. elkaar bewegen. AM6 Geïnduceerde stromen Geïnduceerde stromen Naast energiekabels AN – Zonnestralen (art. 232) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden AN2 Zonnestralen Zonnestralen Buiteninstallaties BA – Bekwaamheid van personen (art. 47) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden BA1 Gewone Niet hieronder geclassificeerde personen Lokalen voor huishoudelijk of analoog gebruik, lokalen gewoonlijk toegankelijk voor het publiek, … BA2 Kinderen Kinderen die zich bevinden in de voor hen bestemde lokalen. Kinderbewaarplaatsen, kinderkribben, … BA3 Gehandicapten Personen die niet over al hun fysische of geestelijk vermogens beschikken. Rusthuizen voor invaliden, ouderlingen of mentaal gehandicapten, … BA4 Gewaarschuwden Personen voldoende onderricht of bewaakt door vakbekwame personen. Uitbatings- of onderhoudspersoneel van elektrische installaties, … BA5 Vakbekwamen Personen met voldoende technische kennis of ervaring om de gevaren van elektriciteit in te schatten Ingenieurs en technici belast met de uitbating van elektrische installaties BB – Weerstand van het menselijke lichaam (art. 31) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden BB1 Normaal Droge huid of vochtig door transpiratie Persoon met vochtige huid wordt onderworpen aan stroomdoorgang tussen de beide handen BB2 Laag Natte huid Persoon met zodanig natte voeten dat de weerstand van de huid van de voeten te verwaarlozen is wordt onderworpen aan stroomdoorgang tussen de handen en de voeten BB3 Zeer laag Ondergedompeld in water Persoon bevindt zich onder water. Zwembaden, baden en stortbaden Pagina 6 Beter Zeker. BC – Aanraking van het aardpotentiaal door personen (art. 47) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden BC1 Geen Personen die zich op nietgeleidende plaatsen of in nietgeleidende ruimten bevinden Lokalen met geïsoleerde vloeren en wanden en die geen enkel geleidend deel bevatten. BC2 Zwak Personen die normaal niet in aanraking zijn met geleidende delen op aardpotentiaal Lokalen waarvan de vloer en de wanden isolerend of geïsoleerd zijn en weinig geleidende delen bevatten zoals bijvoorbeeld : kamers woonkamers, kantoren enz. BC3 Veelvuldig Personen die veelvuldig in aanraking komen met geleidende delen op aardpotentiaal Lokalen waarvan de vloeren en wanden geleidend zijn en vele geleidende delen bevatten, … BC4 Voortdurend Personen die voortdurend in aanraking zijn met geleidende delen op aardpotentiaal en die slechts een beperkte bewegingsvrijheid hebben. Geleidende en afgesloten ruimten zoals metalen vaten, stoomketels en metalen vergaarbakken, … BD-Ontruimingsvoorwaarden (art. 101) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden Bezettingsgraad Ontruimingsvoorwaarden BD1 Normaal Zwak Gemakkelijk Woonhuizen h<25m BD2 Lang Zwak Moeilijk Gebouwen h≥25m BD3 Overbezet Groot Gemakkelijk Gebouwen voor het publiek toegankelijk h≤25m BD4 Lang en overbezet Groot Moeilijk Gebouwen voor het publiek toegankelijk h>25m NBN C 15-101-1 : BD1 : BD2 : BD3 : BD4 : Deze voorwaarden kunnen zich voordoen in gebouwen waarvan de hoogte minder dan 25m bedraagt. Deze voorwaarden doen zich voor in gebouwen hoger dan 25m. Deze voorwaarden kunnen zich voordoen in gebouwen toegankelijk voor publiek. Deze voorwaarden doen zich voor wanneer de voorwaarden BD2 en BD3 gecombineerd zijn, bijvoorbeeld in gebouwen hoger dan 25m toegankelijk voor het publiek. Toelichting : BD2 : In gebouwen hoger dan 25m heeft men dus ergens lokalen die als BD2 ingedeeld dienen te worden. In praktijk zijn dit vaak de traphallen, gemeenschappelijke delen, … BD3 : Het is niet zo dat gebouwen toegankelijk voor het publiek bij voorbaat als BD3 ingedeeld dienen te worden. Het is logisch dat dit bijvoorbeeld wel het geval is voor delen van een schouwburg maar niet voor een telefooncel, hoewel beiden toegankelijk zijn voor het publiek. BE – Aard van de behandelde of opgeslagen goederen (art. 101) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden BE1 Verwaarloosbaar Afwezigheid of te verwaarlozen aanwezigheid van ontvlambare of ontplofbare stoffen of van stoffen die kunnen bezoedelen. Huishoudelijke lokalen BE2 Brandgevaar Ontvlambaar materiaal of vloeistoffen met een vlampunt >55°C Schuren, schrijnwerkerijen, papierfabrieken, ketelhuizen, parkings, bibliotheken, archiefzalen, reserven, … BE3 Ontploffingsgevaar Ontplofbare stoffen of vloeistoffen met een vlampunt≤55°C Zone 0,1,2 Aanwezigheid van stof dat ontplofbaar is. Zone Y,Z Zone 20,21,22 Aanwezigheid van niet beschermde voedingswaren, van farmaceutische producten, breken van lampen. Keukens, farmaceutica, voedingsnijverheid. BE4 Gevaar voor bezoedeling NBN C 15-101-1 : BE4 : Bepaalde voorzorgsmaatregelen kunnen nodig zijn om te vermijden dat bij defect de behandelde producten zouden worden aangetast door het elektrisch materieel, bijvoorbeeld glasscherven afkomstig van lampen. Beter Zeker. Pagina 7 CA - Bouwmaterialen (art. 101) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden CA1 Niet brandbaar - Beton, metselwerk CA2 Brandbaar Gebouwen hoofdzakelijk opgetrokken uit brandbare materialen. Houten gebouw CB – Structuur van de gebouwen (art. 101) Code Omschrijving Voorwaarden Voorbeelden CB1 Verwaarloosbare risico’s Klassieke en stabiele constructies. - CB2 Verspreiding van het vuur Grote afmetingen Hoge gebouwen met gedwongen luchtverversing CB3 Bewegend Structuur-beweging Gebouwen met grote lengte of opgetrokken op niet gestabiliseerde terreinen zodat verplaatsingen tussen verschillende gedeelten van het gebouw of tussen de grond en het gebouw mogelijk worden. CB4 Instabiel of buigzaam Bewegend Tenten, valse zolderingen verplaatsbare schotten, opblaasbare constructies. Op te merken valt dat de voorbeelden louter als voorbeeld dienen beschouwd te worden. Het is niet zo dat alle installaties die een zelfde benaming hebben als deze weergegeven in de kolom “voorbeelden” bij voorbaat gekenmerkt worden door dezelfde uitwendige invloedsfactoren. Dit is geval per geval te onderzoeken. Pagina 8 Beter Zeker. 7,8 7,8 7,8 7,8 8 8 7,8 8 8 8 7,8 8 8 8 Zalen met individuele stortbadcellen Zalen met collectieve stortbaden Zwembaden Lokettenzalen Demonstratie en tentoonstellingszalen Sportinstallaties Magazijnen, verkoopsoppervlak Restaurantzalen Bibliotheken, archieven, musea Halls en tentoonstellingszalen Ziekenhuisinstellingen, kinderkribben, kindertehuizen Eredienstlokalen Vergaderzalen, speelzalen, balzalen, conferentiezalen. 1 1 1 1 1 1 1 1,2,3,4,5 1 1 a a a 1 AD AA Spektakelzalen Lokalen toegankelijk voor het publiek Uitwendige invloeden / Aanduiding van het lokaal of van de plaats. Temperatuur Vaste voorwerpen 1 1 1 1 1 1 1,2 1,2 1 1 1 1 1 1 AE Corrosie 1 1 1 1 1 1 1 1,2 1 1 1,2,3 1 1 1 AF Schokken 1 1 1,2 1,2 1 1 1,2 1,2 1 1,2 1 1 1 1 AG Vibraties 1 1 1 1 1 1 1 1,2,3 1 1 1 1 1 1 AH Bevoegdheid 1 1 2,3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 BA Lichaams-weerstand 1 1 1 1 1 1 1 1,2 1 1 a a a 1 BB Contacten 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 a a a 2,3 BC Ontruiming 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 3,4 BD Stoffen 1 1 1 1 1 1 1,2 1 1,2,3 1 1 1 1 1 BE a : zie AREI Opmerkingen In de NBN C 15-101-3 : Uitwendige invloeden voor laagspanningsmaterieel – Uitwendige invloeden in lokalen of plaatsen toegankelijk voor het publiek en lokalen voor collectief gebruik vindt men tabellen die een aantal voorbeelden geven van mogelijke indelingen. Water Beter Zeker. Pagina 9 Pagina 10 Beter Zeker. Water AD Temperatuur AA 8 8 8 8 8 8 8 8 Sorteerzaal Onderwijsinstellingen met uitzondering van hun labo’s Restaurants en kantines Labo’s van onderwijsinstellingen Gemeenschappelijke slaapkamers en slaapzalen Sportzalen Wachtzalen Vergaderzalen 7,8 Marktkramen 3 4,5,6 1 1 1 1 1,2 1 1 1 1 Vaste voorwerpen 1,2 2 1 1 1 1 1,2 1 1 1 1 AE 1 1,2 1 1 1 1 1,2,3 1 1 1 1 AF Corrosie 8 Zones bestemd voor het wassen (binnen in een lokaal) 5 2 1 1 1 1 7,8 8 Parkeerplaatsen Zones bestemd voor het wassen (binnen in een lokaal) 5 2 1 1 1 1 D. Garages en parkeerplaatsen met een oppervlakte van meer dan 100m². 7,8 Parkeerplaatsen C. Garages en parkeerplaatsen met een oppervlakte van meer dan 100m². 7 Camping- en caravanterreinen, nietindustriële kaden B. Diverse installaties 7,8 Burelen A. Lokalen of plaatsen voor collectief gebruik. Uitwendige invloeden / Aanduiding van het lokaal of van de plaats. Schokken 1,2 1,2,3 1,2 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1 1 1,2,3 1 1,2 1 1 1,2,3 1 AG Vibraties 1,2 1 1,2 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 AH Bevoegdheid 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 BA Lichaamsweerstand 2 1,2 2 1,2 2 2 1 1 1 1 1,2 1 1 1 1 BB Contacten 3 3 3 3 3 3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 1,2,3 BC Ontruiming 1 1,2,3,4 1 1,2,3,4 3 1 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 1,2,3,4 BD 1 1,2 1 1,2 1 1 1 1 1 1 1,2,3 1 1 2 1 BE Stoffen Opmerkingen “Normaal” lokaal AA 1 AD Temperatuur 4,5 Water Uitwendige invloeden / Aanduiding van het lokaal of van de plaats. Vaste voorwerpen 1 AE Corrosie 1 AF Schokken 1 AG Vibraties 1 AH Flora 1 AK Fauna 1 AL 1 AM Zwerfstromen, elektromagnetische, -statische of ioniserende invloeden. In de onderstaande tabel worden de uitwendige invloeden weergegeven die als “normaal” kunnen beschouwd worden. Zonnestraling 1 AN Bevoegdheid 1 BA 1 BB Lichaams-weerstand “Bijgevolg moeten de kenmerken voor de uitwendige invloeden geval per geval worden bepaald op basis van de in deel 1 aangegeven definities.” Contacten 1 BC Ontruiming 1 BD Stoffen 1 BE 1 CA Bouwmaterialen “De complexiteit, diversificatie en specificiteit van de lokalen en plaatsen waarnaar dit deel verwijst, zijn zeer uitgebreid en maken het niet mogelijk een tabel op te stellen die de kenmerken voor de uitwendige invloeden zou aangeven voor elk geval dat, volledigheidshalve, zou moeten worden behandeld.” In deze norm leest men : Naast de bovenstaande documenten beschikt men nog over de NBN C15-101-5 : Uitwendige invloeden in werkruimten van ondernemingen die beschikken over gewaarschuwd of bevoegd personeel in de zin van artikel 47 van het A.R.E.I. 1 CB Structuur gebouw Beter Zeker. Pagina 11 Pagina 12 Beter Zeker. Uitwendige invloeden / Aanduiding van het lokaal of van de plaats. Water AD Temperatuur AA AE Vaste voorwerpen AF Corrosie AG Schokken AH Vibraties AK Flora AL Fauna AM Zwerfstromen, elektromagnetische, -statische of ioniserende invloeden. AN Zonnestraling BA Bevoegdheid BB Lichaams-weerstand BC Contacten BD Ontruiming BE Stoffen CA Bouwmaterialen CB Structuur gebouw Nota’s EenSûr. afspraak of meer informatie nodig? Bien Contacteer het kantoor in uw regio: BTV Antwerpen BTV Brussel (arr. Halle-Vilvoorde) BTV Oost-Vlaanderen BTV Brabant-Wallon BTV West-Vlaanderen BTV Liège BTV Limburg BTV Namur / Luxembourg BTV Vlaams-Brabant (arr. Leuven) BTV Hainaut Van der Sweepstraat 3, 2000 Antwerpen T: 03 216 28 90, F: 03 238 86 65 E: [email protected] Brusselsesteenweg 326, 9090 Melle T: 09 252 45 45, F: 09 252 50 50 E: [email protected] Jan Breydelstraat 98, 8530 Harelbeke T: 056 70 54 05, F : 056 70 54 22 E: [email protected] Sint-Janstraat 57, 3583 Paal T: 011 42 18 34, F: 011 45 44 83 E: [email protected] Leuvensesteenweg 383 bus 1, 3200 Aarschot T: 016 63 47 45, F: 016 63 12 21 E: [email protected] Ruisbroeksesteenweg 75, 1190 Brussel T: 02 230 81 82, F: 02 230 80 08 E: [email protected] Av. Wilmart 129 bte 1, 1360 Perwez T: 081 65 84 59, F: 081 65 84 78 E: [email protected] Rue Julien d’Andrimont 1, 4000 Liège T: 04 253 19 72, F: 04 225 01 58 E: [email protected] Avenue du Sainfoin 25, 5590 Ciney T: 083 21 35 27, F: 083 21 45 17 E: [email protected] Rue des Bureaux 1a, 7160 Chapelle-lez-Herlaimont T: 064 33 64 55, F: 064 33 05 08 E: [email protected] BTV Academy Jan Breydelstraat 100, 8530 Harelbeke T: 056 71 02 07, F: 056 70 54 22 E: [email protected] www.btvacademy.be BTV Audit Van der Sweepstraat 3 bus 37, 2000 Antwerpen T: 03 216 28 90, F: 03 238 86 65 E: [email protected] www.btvaudit.be professional.btvcontrol.be Maak uw afspraak op professional.btvcontrol.be/nl/contact/ © Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of opgeslagen of openbaar gemaakt worden in welke vorm dan ook (elektronisch, mechanisch of fotograļ¬sch), zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. BTV kan nooit aansprakelijk worden gesteld voor de verstrekte informatie in dit document. Uitgiftedatum: 15/04/2014. Verantwoordelijke uitgever: BTV vzw, Dhr. Yves Lemense, Potvlietlaan 7, 2600 Berchem (Antwerpen).