Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde

Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
Richtlijnen Stage Heelkunde
voor Studenten Geneeskunde
Versie 1.7- 02 mei 2016
Auteurs: D. Aerden, M. Vanhoeij, E. Van Eetvelde, N Pouliart
Tot wie moet ik me wenden?
Wat wordt er van mij verwacht?
Hoe word ik geëvalueerd?
1
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
1. Inhoudsopgave
1. Inhoudsopgave ............................................................................................................ 2
2. Onthaal ........................................................................................................................... 3
3. Eindtermen ................................................................................................................... 4
4. Beoordeling .................................................................................................................. 4
4.1.
4.2.
4.3.
Domeinen ........................................................................................................................... 4
Quotering ............................................................................................................................ 4
Opleiding chirurgie ......................................................................................................... 5
5. Vaardigheden ............................................................................................................... 6
5.1. Basisvaardigheden .......................................................................................................... 6
5.1.1. Opstellen patiëntendossier ................................................................................................ 6
5.1.2. De beknopte (telefonische) briefing .............................................................................. 6
5.1.3. Surgical Site Infections (SSI’s) .......................................................................................... 6
5.1.4. Wondzorg .................................................................................................................................. 6
5.1.5. Thrombose profylaxe ........................................................................................................... 7
5.1.6. Operatie Kwartier .................................................................................................................. 8
5.1.7. Consultatie ................................................................................................................................ 9
5.1.8. Hospitalisatie ........................................................................................................................... 9
5.1.9. Wetenschappelijk of educatief luik ................................................................................ 9
5.2. Gespecialiseerde vaardigheden ...............................................................................10
5.2.1. Abdominale Heelkunde .....................................................................................................10
5.2.2. Vaatheelkunde ......................................................................................................................10
5.2.3. Oncologische Heelkunde ...................................................................................................10
5.2.4. Hartheelkunde ......................................................................................................................11
5.2.5. Orthopedie ..............................................................................................................................11
5.2.6. Kinderheelkunde..................................................................................................................11
5.2.7. Neurochirurgie......................................................................................................................11
5.2.8. Plastische Heelkunde .........................................................................................................12
2
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
2. Onthaal
Studenten worden op de eerste dag van hun stage heelkunde verwacht om 8 uur
op het secretariaat van Hilde Verhelst – secretaresse Prof. J. Lamote
(stagemeester Heelkunde). UZ Brussel Route 1120,
telefoonnummer 02/477 6537
Per dienst zijn er één of twee artsen verantwoordelijk voor de opvang van
studenten. U krijgt van hen ter plaatse
- dit document
- een briefing
- activiteitenschema (of organigram)
- contactgegevens van de stafleden
Omgekeerd vragen wij u ook uw eigen contactgegevens op de dienst achter te
laten (GSM-nummer, email adres).
Abdominale
Heelkunde
Vaatheelkunde
UZ Brussel
Ellen Van Eetvelde
A460
Dimitri Aerden
Sara Gallala
A650
Oncologische
Heelkunde
Hartheelkunde
Marian Vanhoeij
A460
Jens Czapla
A650
Orthopedie
Barbara Staelens
A550/A560
Kinderheelkunde
Toon Debacker
Kim Vanderlinden
Neurochirurgie
Plastische Heelkunde
Sven Gläsker
Assaf Zeltzer
ASZ Aalst
Perifere Ziekenhuizen
Tijl Vierendeels
AZ St-Jan
Brugge/Oostende
St Elisabeth Ukkel
Alain Vanhulle
Marc Meskens
A510
A480
3
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
3. Eindtermen
Heelkunde draait rond het uitvoeren van chirurgische ingrepen. Het
allerbelangrijkste is dat u als student heelkundige ingrepen bijwoont en
participeert in de werking van het operatiekwartier
4. Beoordeling
4.1. Domeinen
Volgende deelgebieden zullen beoordeeld en gequoteerd worden
1. medische kennis
2. assertiviteit en initiatief (stellen van vragen, hulp in OK)
3. contact met patienten / familie / verpleging /artsen / collega studenten
4. communicatie vaardigheden (briefing patiënt)
5. ethische richtlijnen (houding tov palliatie, huisstijl oprechte
communicatie mbt prognose, mogelijke complicaties
4.2. Quotering
Punten Beschrijving
<12
onvoldoende
Freq*
<5%
Vaststelling
ongewettigd afwezig
onbeleefd (naar patiënten of personeel toe)
(flagrant) ontoereikende kennis
onbetrouwbaar
12/20 voldoende
20%
gebrek aan initiatief
matige theoretische kennis
weinig inzicht of logisch
redeneringsvermogen
14/20 goed
50%
adequate kennis
punctueel en geïnteresseerd
stelt spontaan vragen
brede kennis behandelingsmodaliteiten
16/20 zeer goed
20%
zeer goede theoretische kennis
wetenschappelijke interesse
frequente, kritische vragen
brede kennis behandelingsmodaliteiten (en
kent de voor- en nadelen van verscheidene
behandelingsstrategiën)
pragmatische houding, groot oplossend
vermogen
18/20 uitzonderlijk <5%
stagemeester heeft zelf wat bijgeleerd (uit het
eigen vakgebied)
zou autonoom een patiëntenronde kunnen
toevertrouwd worden
*Deze frequenties hoeven uiteraard niet nagestreefd te worden maar tonen aan
hoe vaak zeer hoge (en zeer lage) punten gerechtvaardigd zijn.
4
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
4.3. Opleiding chirurgie
Indien u na uw opleiding tot arts overweegt te specialiseren in chirurgie, kan u
facultatief een bijkomende beoordeling vragen op chirurgie-specifieke
kwaliteiten. Concreet: u kan uw stagebegeleiders vragen of ze u een geschikte
kandidaat voor chirurgie vinden, en waarom (wel of niet).
Deze beoordeling staat echter volledig los van de beoordeling als geneeskunde
student.
5
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
5. Vaardigheden
De vaardigheden die u als student onder de knie moet krijgen zijn:
- basisvaardigheden (skills die u op ELKE dienst heelkunde
moet beheersen)
- specifieke vaardigheden (skills die eigen zijn aan de
gespecialiseerde dienst heelkunde waar u vertoeft).
De mate waarin u deze vaardigheden moet eigen maken wordt aangegeven met
een code:
CODE 1
CODE 2
CODE 3
CODE 4
u dient een notie te krijgen (erover gehoord hebben) van deze vaardigheid
u diende een demonstratie van deze vaardigheid bijgewoond te hebben
u dient deze vaardigheid zelf onder supervisie of in een skills-lab uitgevoerd te hebben
u dient deze vaardigheid zelfstandig uit te kunnen voeren
5.1. Basisvaardigheden
5.1.1. Opstellen patiëntendossier
CODE 4
Oplijsten van antecedenten (heelkundig volledig + medisch indien relevant)
Anamnese: bondig en relevante tekens en symptomen weerhouden
Fysiek onderzoek
5.1.2. De beknopte (telefonische) briefing
CODE 4
Er wordt studenten gevraagd om beknopt over een patiënt te rapporteren
volgens een geijkte vorm:
1. geslacht, leeftijd
2. verwezen via… of binnengekomen via…
3. hoofdklacht
4. (eventueel relevante ATCD)
5. uitgevoerde en geplande onderzoeken
6. differentiaal diagnose
7. vraag
5.1.3. Surgical Site Infections (SSI’s)
CODE 4
Kennis van factoren die het risico op SSI’s verhogen
- langdurige ingreep
- immuungedeprimeerde patiënt
- anatomisch ‘vuile’ regio’s
- insertie vreemd lichaam
- redo ingrepen
5.1.4. Wondzorg
6
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
CODE 1
Beschrijven van normale wondgenezing (hemostase, inflammatie,
celproliferatie, remodelling)
Vijf oorzaken van non-healing
 infectie
 residuele kanker
 corpus aliënum
 arteriële insufficiëntie
 hyperkatabolisme en malnutritie
Wanneer mogen de draadjes uit (factoren die de duur kunnen beïnvloeden)
CODE 1
Symptomen en tekens van de geïnfecteerde wonde
 exsudaat, etter, fistulisatie
 Rubor, Calor, Dolor, Tumor
 uitblijven epithelialisatie
 geur, botcontact, necrose, fibrine
CODE 4
Correct preleveren van een wonduitstrijkje (NA debridement, VOOR het
ontsmetten, transportmedium, weefsel>etter>uitstrijk
5.1.5. Thrombose profylaxe
CODE 1
Waarom (DVT, LE)
Risicofactoren (immobilisatie, kanker, ingrepen thv de venen)
Dosering met LMWH
7
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
5.1.6. Operatie Kwartier
5.1.6.1.
Steriele voorbereiding
CODE 3-4
Handen wassen (wanneer? ‘s morgens, na het eten, na toilet)
Rubben (producten, duur, techniek)
Masker, hoedje (volgens haarsnit)
Schort & handschoenen aantrekken (no-touch techniek)
Desterilisatie protocol (honest reporting of sterility breach, rug = ’onsteriel’)
5.1.6.2.
Sign-in, Time-out, Sign-out
CODE 3-4
De surgical checklist dient door de student doorlopen te worden
Dit impliceert dat de student systematisch moet weten
- WELKE ingreep gepland staat
- WAAROM ze uitgevoerd diende te worden (indicatie)
- HOE de ingreep (in grote lijnen) zal verlopen
5.1.6.3.
Materiaal
5.1.6.3.1.
Courante instrumenten
CODE 1
Kocher, Mayoschaar, Dissectieschaar, Bengolea, Mosquito, Faraboeuf,
Langenbeck, Wondsperder, Naaldvoerder
5.1.6.3.2.
Hechtdraad
CODE 1
mono- en polyfilament
dikte-aanduiding (X/0)
(niet)-resorbeerbaar
5.1.6.3.3.
Wonddrainage
CODE 1
Redons, lamel, drains
5.1.6.4.
Elke student
Actieve participatie

MOET een ingreep geassisteerd hebben CODE 3

MOET de huid gehecht hebben CODE 3

MOET de basis anatomische repairs kennen bij courante ingrepen (bvb:
ureter igv laparoscopie) CODE 2

MOET de meest frequent geanticipeerde complicaties binnen de 24u kunnen
opnoemen (algemeen + specifiek aan de ingreep) CODE 1
8
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
5.1.7. Consultatie

Kennen van de meest voorkomende ziektebeelden CODE 2

Kennen van diagnostische tools (met hun voor- en nadelen), kennen van de
work-up (=oppuntstellingsonderzoeken) CODE 1

Kennen van de basisbehandeling (en de ratio ervan) CODE 2

Kennen van mogelijke complicaties CODE 1
Op sommige diensten is het aangeraden om een bezoek te brengen aan
afdelingen waarmee ze sterk samenwerken. Deze satellietdiensten staan
hieronder opgelijst. CODE 2
UZ Brussel
Abdominale Heelkunde
Multidisciplinar Oncologisch Consult digestieve
oncologie
Gastroabdotoer
Digestieve radiologie en MRI
Endoscopieprogramma op gastro-enterologie
(gastroscopie, colonoscopie, ERCP)
Vaatheelkunde
diabetesvoetkliniek
vaatlabo (looptapijttest, ankle-brachial index)
angiozaal (digitale substractie angiografie)
Oncologische Heelkunde
Senoradiologie
Multidisciplinair oncologisch consult
(senologie, thyroid, melanoma, thorax)
Plastische heelkunde- samenwerking
Hartheelkunde
Orthopedie
Kinderheelkunde
Neurochirurgie
Plastische Heelkunde
Diabetesvoetkliniek, Spine unit
MOC, Spine unit, Neurovasculaire vergadering
5.1.8. Hospitalisatie
Opvolgen van geopereerde patiënten CODE 2-3
Voorbereiden van de stafvergadering of patiëntenronde CODE 2-3
5.1.9. Wetenschappelijk of educatief luik
Facultatief kan studenten gevraagd worden om een casus voor te bereiden en
voor te stellen aan toehoorders. Bedoeling is de student vertrouwd te maken met
PowerPoint, en hem/haar aan te leren te spreken in publiek. CODE 1
9
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
10
5.2. Gespecialiseerde vaardigheden
5.2.1. Abdominale Heelkunde
Skill
CODE
5.2.2. Vaatheelkunde
Skill
Triade van Virchow (oorzaken trombose)
Anatomie van het slagaderlijk stelsel (aorto-pedaal traject)
Ankle-Brachial Index (ABI) en looptapijttest
Beschrijven IV-DSA, IA-DSA, CT-angio, NMR-angio, Duplex
Complicaties arterieel femoraal access
Closure Devices
Fontaine- en Rutherford Stadia perifeer arterieel lijden
Complicaties PTA
Voor- en nadelen van respectievelijk veneuze- en synthetische bypass
Behandeling DVT
Dialyse access (vergelijk catheter, AV-fistel en graft)
Endograft vs aortabroekprothese voor aorta aneurysma
Indicaties aorta-aneurysma chirurgie
Indicaties carotischirurgie
Symptomatologie DVT, longembolen
Complicaties van contrast onderzoek
Wat is ‘bridging’?
Trombolyse (conceptueel)
Coronaire risicofactoren (en behandeling)
Symptomen acute ischemie (5 p’s)
Perifere pulsaties (femoraal, popliteaal , tibiaal 2x)
Capillaire refill
Tilt-test of test van Buerger
Aanleggen compressief verband (femoraal)
Dauerbinde aanleggen
Manuele compressie na verwijderen introducer
CODE
1
1-2
2-3
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
4
4
4
3
4
2-3
5.2.3. Oncologische Heelkunde
Skill
Stereotactische mammotoom biopsie
Diagnostische punctie schildklier
Reperage technieken borst (echo-harpoen)
Core Biopsie borstklier
Sentinel procedure – technetium inspuiting
Verwijderen redondrain
Verwijderen thoraxdrain
Interpretatie lucht/vocht-lek via digitale of “analoge” Tx-drain
Slecht nieuws gesprek
Borstonderzoek
CODE
1-2
1-2
1-2
2
2
3
2
2-3
2
4
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
(hemi) Thyroidectomie
Assisteren partiële mammectomie / poortcatheter plaatsing
Hechten wonde poortcatheter plaatsing/wegname
Complicaties thyroïdectomie
Comp)licaties longheelkunde
Complicaties mammaire- en axillaire heelkunde
Correct invullen van aanvraagformulieren voor anatomopathologie
11
2
3
4
1
1
1
5.2.4. Hartheelkunde
Skill
CODE
5.2.5. Orthopedie
Skill
Meer details in document “Eindtermen en richtlijnen stage orthopedie”
CODE
Typische gangpatronen herkennen en oorzaak benoemen (Trendelenburg,
beenlengteverschil)
klinisch onderzoek en diagnose van de heup
klinisch onderzoek en diagnose van de knie
klinisch onderzoek en diagnose van enkel en voet
klinisch onderzoek en diagnose van de rug
klinisch onderzoek en diagnose van schouder en elleboog
klinisch onderzoek en diagnose van pols en hand
locomotorisch onderzoek en diagnose van ket kind
herkennen van anatomische structuren tijdens artroscopie (knie, schouder)
herkennen van normale structuren en courante pathologie op beeldvorming
herkennen van courante fracturen en luxaties op beeldvorming
kennis aantonen van indicaties en principes van fractuurbehandeling, inclusief
osteosynthese
kennis aantonen van indicaties en principes van kinesitherapie
kennis aantonen van indicaties voor bijkomende musculoskeletale onderzoeken
kennis aantonen van indicaties en principes van artrose, inclusief prothesen
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
5.2.6. Kinderheelkunde
Skill
CODE
5.2.7. Neurochirurgie
Skill
Neurologisch onderzoek
CODE
4
Richtlijnen Stage Heelkunde voor Studenten Geneeskunde
Neurologische differentiaal diagnose
Uitleg kunnen geven over operatieve complicaties bij hersentumoren
Uitleg kunnen geven over operatieve complicaties bij degenerative discuslijden
Informatie verstrekken aan patienten over kwaadaardige ziekten
Radiologische vaardigheden ivm intracraniele bloedingen in verschillende
intracraniele compartimenten
Alarmtekens herkennen van neurochirurgische urgenties
Operative behandling van intracraniele letsels
Operative behandling van spinale letsels
Diagnose van hydrocephalie
Diagnose van en lumbale discushernia
Diagnose van andere Neurochirurgische ziekten
Interpretatie van wetenschappelijke neurochirurgische literatuur
12
3
3
3
2
3
4
2
2
3
3
2
3
5.2.8. Plastische Heelkunde
Skill
Basis wondzorg: wondbeoordeling, wondzorg, verwijderen hechtingen,
instructies patient
Decubituspreventie en -behandeling
Handchirurgie: kennis van courante pathologie en bijhorend klinisch onderzoek
Reconstructieve ladder: verschillende trappen en toepassingen
Atraumatisch opereren, no touch techniek
CODE
Code 4
Huidtumoren: kennis verschillende types, adequaat beschrijven van letsel
Vrije flap monitoring: klinisch, Doppler
Herkennen lymfoedeem
Gesprek verschillende borstreconstructiemogelijkheden
Code 3
Code 1
Code 3
Code 1
Code 2
Code 3
Code 1
Code 1