Bestand downloaden - Nederlands in de onderbouw

SPELLING
1.3
*ALLE OF ALLEN? SOMMIGE OF SOMMIGEN?
*ACCENTTEKENS
WAT GAAN WE DOEN?
1: instructie ‘ sommige/sommigen’ en ‘ accenttekens’
2:maken opdrachten 6 t/m 8
KLAAR: start vast met paragraaf 2.3 opdr 1 t/m 7
3: Instructie ‘ meervouden’ 2.3
4: maken opdrachten 1 t/m 12
SOMMIGE OF
SOMMIGEN?
Schrijf woorden als sommige, enkele, vele, beide met een –e:
*Wanneer ze bijvoeglijk gebruikt worden:
Enkele kopjes koffie, sommige jongens, beide leerlingen
*Wanneer ze verwijzen naar zaken of dieren:
Enkele koeien zijn ziek. Beide computers waren stuk.
Sommige stoelen hebben drie poten.
3
SOMMIGE OF
SOMMIGEN?
Schrijf woorden als sommigen, enkelen, velen, beiden met –en:
*Wanneer ze zelfstandig én verwijzen naar personen:
Enkelen waren te laat voor de les.
Sommigen vinden het maar raar dat je dan na moet blijven.
Velen zijn het er gelukkig wel mee eens.
4
SOMMIGE OF
SOMMIGEN?
Let op!
Soms lijkt het alsof ze zelfstandig gebruikt worden terwijl dit niet
zo is, het zelfstandig naamwoord uit de zin kun je er dan achter plaatsen:
*De leerlingen waren teleurgesteld over hun cijfer terwijl sommige (leerlingen)
dat niet waren.
*Enkele studenten gingen naar de bar, andere (studenten) gingen naar bed.
*De docenten waren bijna allemaal aanwezig, terwijl enkele (docenten) te laat
waren.
5
ACCENTEN
Er zijn drie accenttekens:
1.Accent aigu (streepje voorover é)
2.Accent grave (streepje achterover è)
3.Accent circonflexe (dakje ê)
Accenttekens komen eigenlijk alleen voor bij de letter –e.
Bij enkele woorden ook op andere letters: maîtresse, twee à drie letters,
ACCENTEN
Nederlands>>geen taal met dit soort accenten>>bij veel woorden zijn de
Franse accenten verdwenen.
Sommige woorden worden zoveel gebuikt>>aangepast aan de Nederlandse
spelling:
abonnee (Frans: abonné)
aperitief (Frans: apéritif)
controle (Frans: contrôle)
LET OP:
Niet altijd een aanpassing>>sommige woorden behouden hun Franse
variant (zoals café), ondanks de inburgering.
Bij twijfel altijd het Groene Boekje raadplegen!! www.woordenlijst.org
7
ACCENT AIGU (É)
Dit teken op de enkele –e geeft de uitspraak –ee
Zoals in het woord been.
Waneer gebruik je het accent aigu?
Bij Franse woorden met een enkele eind –e behouden dit
accentteken:
Wel: comité, defilé , coupé, evacué
Niet: dEmarreren, dEpot, dErailleur
8
ACCENT GRAVE (È)
Wanneer gebruik je een accent grave (`)?
Bij woorden uit het Frans waar dit accent ook staat: à la crème
9
UITSPRAAK
Accent aigu/grave gebruik je ook om aan te geven hoe je het
woord uitspreekt:
Hé!
Hè?
Blèren
ACCENT AIGU ALS
KLEMTOONTEKEN
Als je een lettergreep of woord extra nadruk wilt geven, moet je een
'accent aigu' gebruiken. Dat is het accent dat naar rechtsboven
wijst (´). Het klemtoonteken wijst altijd dezelfde kant op, ook bij korte
en stomme klanken, zoals in 'én' en 'dé'.
Bijvoorbeeld:
We gaan naar het zwembad én naar de speeltuin!
Koop nú nieuwe loten.
Frans Langer, dé behanger.
We hebben daar zó lang staan wachten.
Niet lanterfanten, wérken!
Inleveren vóór 1 december.
1
1
SAMENVATTEND
Accent aigu (é):
1. op de enkele –e geeft de uitspraak –ee
2. Klemtoonteken
3. Uitspraak
Accent grave (è):
1. Bij woorden uit het Frans waar dit accent ook staat: à la crème
2. Uitspraak