Eerste Leerjaar 1 www.lessenpakket.be Afrikaantjes in de klas! Doelen Werkwijze • de zaadjes correct zaaien volgens een gegeven stappenplan; • kunnen verwoorden wat plantjes nodig hebben om goed te groeien; • zin voor verantwoordelijkheid en liefde voor de natuur opvoeren: zorg dragen voor de plantjes. Toon de leerlingen de zaadjes. Vraag hen waartoe deze dienen of waarom zaadjes geplant of gezaaid worden. Wellicht zullen de meeste kinderen zelf wel het idee aanbrengen. Bespreek met de leerlingen wat plantjes nodig hebben om te groeien: aarde, water, licht en warmte. Stel de kinderen voor het probleem: “Wat moeten we doen om de zaadjes aan het kiemen (= groeien) te krijgen?” Kom tot onderstaand stappenplan, dat we meteen ook uitvoeren: 1. Geef elk kind een plastic bakje. 2. Vul het plastic bakje met plantaarde. 3. Plant er voorzichtig de zaadjes in. 4. Bedek de zaadjes met een laagje aarde en druk zachtjes aan. 5. Met een gieter geef je alles een beetje water. 6. Zet het bakje op een warme, goed verlichte plaats, bijvoorbeeld op een vensterbank. 7. Vergeet niet de zaadjes regelmatig water te geven. 8. Wat vinden de leerlingen van het Afrikaantje? Vooraf Voorzie het nodige materiaal: • plastic bakjes • plantaarde • zaadjes van Afrikaantjes • water • gieter Tip: Werk eventueel met een kalender. Daarop kun je aanduiden wanneer de zaadjes gezaaid zijn, wanneer de eerste sprietjes tevoorschijn kwamen… www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 24 1 De delen van een bloem en een plant Doelen • de verschillende onderdelen van een bloem kennen en kunnen benoemen; • de verschillende onderdelen van een plant kennen en kunnen benoemen; • de woordkaarten bij de juiste onderdelen en. Toon de leerlingen de tekening van een plant. Ook nu verwoorden ze dat een plant uit verschillende delen bestaat, net zoals een bloem. Welke delen kennen we al? Laat deze aanduiden op de prent. Onderdelen van een plant Materiaal • • • • voor elke leerling een knip- en plakblad schaar lijm kleurpotloden • • • • stengel bladeren wortels bloem Werkwijze Toon de leerlingen de tekening van een bloem. Laat hen vaststellen dat een bloem uit verschillende delen bestaat, net zoals een kind ook verschillende lichaamsdelen heeft. Welke delen kennen de leerlingen al? Laat ze deze aanduiden op de prent. Onderdelen van een bloem • • • • bloemblad steel blad wortel Geef de leerlingen nu het knip- en plakblad. Ze knippen de woordkaarten uit en kleven die in het juiste kadertje. Wanneer de leerlingen klaar zijn, mogen ze de bloem en de plant inkleuren. Tip: Vertrek liefst van een echte plant en ga dan over naar de tweedimensionale voorstellingen. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 25 1 De delen van een bloem en een plant bloemblad www.lessenpakket.be steel blad sierteelt - eerste leerjaar - pagina 26 wortel 1 De delen van een bloem en een plant stengel www.lessenpakket.be blad wortel sierteelt - eerste leerjaar - pagina 27 bloem 1 Hoe heet ik? Hoe zie ik eruit? Doelen Werkwijze • een passende, creatieve naam bedenken voor een bloem of een plant; • de bloem en plant inkleuren zoals deze er volgens hen kan uitzien. Toon een afbeelding van een, voor de leerlingen onbekende, bloem. Of beter nog: toon hen een echte bloem waarvan ze de naam niet kennen. Bevraag of iemand deze bloem kent. Vraag hen een naam te bedenken voor deze bloem. Doe hetzelfde met de plant. Daarna mogen de leerlingen de bloem en de plant inkleuren. Ze kiezen zelf hoe hun bloem eruit ziet. Materiaal • tekeningen • kleurpotloden www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 28 1 Bloemen hier, bloemen daar… Doelen Werkwijze • een bloemstuk creatief en esthetisch tot een mooi geheel kunnen creëren; • verwonderd zijn over wat allemaal met bloemen kan aangemaakt worden. De leerkracht heeft al het materiaal tentoongesteld op een demotafel. Vraag hen waarvoor dat materiaal dient. De leerlingen ontdekken nu zelf wel dat we bloemstukjes gaan maken. Bespreek: • Waarop moeten we letten wanneer we bloemstukjes maken? p De bloemen moeten voldoende stevig vast zitten in het schuim. p De bloemen mogen niet te ver van elkaar staan. … Vooraf Vraag de leerlingen om bloemen mee te brengen. Materiaal • • • • • bloemen en blaadjes oasis schaar om steeltjes in te korten ijzerdraad om te steunen kniptang De leerlingen gaan zelf aan de slag. Tip: • Je kunt eventueel een ouder inschakelen om de kinderen mee te begeleiden. • Je kunt dit bloemstukje als geschenkje geven voor moederdag, grootouderdag, … • Voorzie een afrondend waarderingsgesprek, vanuit een positieve ondertoon. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 29 1 Bloemen horen bij elkaar! Doelen • weten welke bloemen bij elkaar horen op basis van hun kleur; • winnen en verliezen op een aanvaardbare manier uiten; • inzien dat eerlijk spelen het haalt op oneerlijk spel. Vooraf Voorzie voldoende kwartetten, zodat de leerlingen in kleine groepjes van 3 à 4 kinderen het spel kunnen spelen. Materiaal Wit: • madeliefje • margriet • haagwinde • meiklokje Rood: • roos • klaproos • rode klaver • vingerhoedskruid Geel: • zonnebloem • paardenbloem • boterbloem • speenkruid Blauw: • vergeet-me-nietje • ooievaarsbek • blauwe druifjes • kattekruid • kwartetten Werkwijze Laat de kinderen verwoorden hoe een kwartetspel in zijn werk gaat. Toon hen het spel met de bloemen. Ze zijn vooraf ingekleurd of de kinderen doen het zelf. Opdracht: verzamel telkens vier bloemen van eenzelfde kleur. De leerlingen spelen in groepjes van 3 à 4 leerlingen het kwartet. De leerkracht duidt op elke kaart met een stift de kleur aan! Paars: • aster • lis • viooltje • speerdistel Oranje: • zinnia • dahlia • goudsbloem • Afrikaantje Tip: • Voor meer afbeeldingen en info, neem een kijkje op www.zoekjeplant.be. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 30 1 Bloemen horen bij elkaar! madeliefje margriet Haagwinde meiklokje roos klaproos www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 31 1 Bloemen horen bij elkaar! rode klaver vingerhoedskruid zonnebloem paardenbloem boterbloem speenkruid www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 32 1 Bloemen horen bij elkaar! vergeet-me-nietje ooievaarsbek blauwe druifjes grasklokje aster lis www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 33 1 Bloemen horen bij elkaar! viooltje speerdistel zinnia dahlia goudsbloem Afrikaantje www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 34 1 Ik duim… van een sprookjestuin. Doelen Werkwijze: • een persoonlijke, unieke voorstelling creëren bij de inhoud van het verhaal; • dit authentiek beeld meedelen aan anderen en verrijken door anderen; • op een originele manier hun droomtuin visualiseren via een tekening; • de eigen droomtuin voorstellen aan anderen en waarderen hoe anderen dit (anders) weergeven. Vraag de leerlingen om een rustig plekje in de klas te zoeken. Zet ontspannende achtergrondmuziek op en laat ze de ogen sluiten. Vertel nu met een zachte stem. Materiaal • rustige achtergrondmuziek • tekenpapier • kleurpotloden en stiften Je wandelt buiten. Het is mooi weer, de zon schijnt, er waait een zacht windje. De vogels fluiten en de vlinders fladderen vrolijk in het rond. Je wandelt verder. Overal waar je kijkt, zie je gras, bomen en kleurrijke bloemen en planten. Plots kom je aan een hek. Voorzichtig doe je het open. Wat je nu ziet, is echt fantastisch. Dit is echt je droomtuin! Zo’n tuin zou je zelf ook wel willen! Laat de achtergrondmuziek nog even spelen alvorens de kinderen de ogen openen, zodat ze hun fantasie op een persoonlijke manier vorm geven en ontwikkelen. Ze verwoorden aan elkaar wat ze zoal zagen in hun droomtuin. Op die manier verruimen kinderen hun eigen voorstellingswereld. Geef nu aan elke leerling een blad en kleurpotloden waarop ze hun droomtuin gaan tekenen. Tijdens het visueel voorstellen, kun je de muziek opnieuw opzetten. Als ze klaar zijn, stellen de kinderen aan de hand van hun realisatie, hun droomtuin voor aan de anderen. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 35 1 Een groene school! Doelen Werkwijze • persoonlijke ideeën aanreiken voor een groene school; • anderen aanmoedigen om mee te werken aan een groene school; • bewust worden van en verantwoordelijkheid opnemen voor een groene school. Bespreek met de leerlingen: • Hebben jullie thuis planten of bloemen? Wat vind je er (minder) leuk aan? Waarom? • Als jij zou mogen beslissen, zou je meer of minder planten thuis voorzien? • Vind je planten en bloemen leuk in de klas? Welke? Waarom wel of niet? • Hoe kunnen we van onze klas een groene klas maken? • Zouden we ook een groene school kunnen ontwerpen? • Hoe gaan we tewerk? • … Materiaal • planten • tekenpapier • kleurpotloden Geef de leerlingen zelf inspraak in de uitbouw van ‘hun’ groene klas. Laat hen ook zelf voor de plantjes zorgen, het onderhoud ervan, het uitplanten... Hoe kunnen we een groene school worden? Reik eventueel zelf suggesties aan, bv. affiches maken, een slogan bedenken, … Tip: • Neem zeker een kijkje op www.groeninbedrijf.be. • Is een groene school moeilijk realiseerbaar, voorzie dan zeker een groene hoek in je klas of in meerdere klassen. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 36 1 Van zaadje tot bloem... een lange weg! Doelen Werkwijze • de evolutie van zaadje tot bloem kennen en deze weergeven in een dominopuzzel; • aan de hand van de puzzel de verschillende fasen verwoorden. Toon de vergrote dominoprent van een boeket bloemen of van een plant die in huis staat. Bespreek samen met de leerlingen. • Wat zie je op de prent? • Hoe is die bloem of plant ontstaan, gegroeid en uiteindelijk in huis beland? Hier passen verschillende antwoorden: • De plant kan zichzelf gezaaid hebben. • De bewoners hebben de bloemen geplukt en geplant. • Ze kunnen ook gekocht zijn in de winkel. • … Vooraf Vergroot de dominoprenten. Kopieer deze op stevig papier. Je kan de prenten ook lamineren. Materiaal • domino-afbeeldingen op gekartonneerd papier • schaar, lijm en kleurpotloden indien je werkt met het knip- en plakblad • in voorkomend geval: knip- en plakblad Daarna spelen de kinderen het dominospel, dit kan individueel of in kleine groep. Op die manier ontdekken ze de weg die planten en bloemen afleggen van de oorsprong tot de eindbestemming. Zinvolle opdracht vooraf: bedeel aan de kinderen het knipblad. Ze knippen de dominoprenten uit en leggen deze in de juiste volgorde. Wie klaar is, kan de prenten inkleuren. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 37 1 Van zaadje tot bloem... een lange weg! www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 38 1 Rijmende bijen Doelen Werkwijze • verwoorden en/of vernemen waarvan honing afkomstig is; • ontbrekende, betekenisvolle rijmwoorden kunnen invullen; • plezier beleven aan het spelen met taal, c.q. met eindrijm. Klasgesprek: wie lust honing? Hoe is die ontstaan? De leerkracht draagt het gedicht voor, stopt aan het in te vullen woord en beeldt dit uit via mimiek en pantomimiek De leerlingen vullen het rijmwoord in. Kato de bij doet zoem, zoem, zoem... Ze gaat op zoek naar een mooie ................................. Vooraf Vergroot de prenten die bij het gedicht horen. Kato ruikt heerlijke geuren en ze ziet bloemen met vrolijke ................................... Materiaal Oh, denkt Kato blij! Dat mooie bloempje lacht zo lief naar ...................... • prenten • gedicht • eventueel kledij en schmink zodat kinderen zich kunnen verkleden Katootje, zou je dat wel doen? Ja hoor! Ik geef haar snel een dikke ............................ Mmmm, wat smaakt dat goed! De nectar van dat mooie bloempje is lekker ............ Ik voel me net een koning, van die nectar maak ik heerlijke .................................. Verwerking: Laat de leerlingen het gedicht naspelen. Eventueel kunnen ze zich verkleden in Kato de bij en het mooie bloempje. www.lessenpakket.be sierteelt - eerste leerjaar - pagina 39 1