Algemene Beschouwing GroenLinks Programmabegroting Delft 2011 – 2014 Voorzitter, collega-raadsleden, beste aanwezigen, Nederland Er waait een ijzige wind door Nederland. Een wind die Delft ook treft. Het nieuwe kabinet bezuinigt fors. En de bezuinigingen worden niet sociaal en solidair verdeeld, maar zullen vooral de mensen met een laag inkomen raken, o.a. door kortingen op de bijstand en de sociale werkvoorziening. Het mes wordt gezet in de inspanningen die de gemeente doet om mensen aan het werk te helpen. De werkloosheid wordt door het nieuwe kabinet niet aangepakt. Sterker nog, het CPB heeft uitgerekend dat de werkloosheid met 100.000 werklozen stijgt door de bezuinigingen van het kabinet Rutte. En door eenzijdig de nadruk te leggen op een kleine minderheid die problemen veroorzaakt, worden hele groepen Nederlanders weggezet. Ook constateert GroenLinks dat het nieuwe kabinet milieu en klimaat tot een bijzaak degradeert. Kortom, het nieuwe kabinet hervormt niet, bezuinigt wel en investeert in de verkeerde zaken: repressie, asfalt en het verminderen van de immigratie. Het drijft Nederlanders uit elkaar – arm en rijk, autochtoon en allochtoon. Delft Delft laat zien dat het anders kan. Om het huishoudboekje op orde te houden, bezuinigt Delft. De bezuinigingen leiden er toe, dat er ook geïnvesteerd kan worden. O.a. in economie, werk en duurzaamheid. En Delft gaat hervormen - door anders te werken. De gemeente geeft meer ruimte voor eigen initiatief en gaat meer en beter samenwerken met alle partners in de stad. Bezuinigingen Voor 2011 zijn de bezuinigingsvoorstellen concreet. Voor de jaren daarna zijn de voorstellen richtinggevend. Hierover wordt nog gesproken met de stad en hierbij worden de gevolgen van het nieuwe regeerakkoord wat ons betreft ook betrokken. Algemene Beschouwing Programmabegroting 2011 – 2014 26 oktober 2010 1 Op enkele bezuinigingen wil ik dieper ingaan. Beheer van het groen Allereerst de bezuinigingen op het groenonderhoud. Onkruid wordt voortaan niet met schoffelen maar met gif bestreden, het zwerfvuil in het groen wordt voortaan door bewoners verwijderd en de kwaliteit van het groenonderhoud wordt lager. Dit zijn besparingen waar wij moeite mee hebben, want gif willen we niet en zwerfvuil ook niet. Bovendien wordt een deel van het groenbeheer uitgevoerd door Combiwerkers en zij lijken hun werk te verliezen. Op microniveau lijkt het een besparing, maar op macroniveau is het dat niet, want ze belanden met uitkering, maar zonder werk, op de bank. Kan het niet anders? Wij zien wel brood in het samenwerkingsverband tussen Stadsbeheer en Combiwerk. Geen gif inzetten, maar mensen. Waarbij Combiwerk Groen extra eigen inkomsten gaat genereren in de regio met groenonderhoud. Een andere besparing op het groenbeheer verdient ook de aandacht: het terugschroeven van het onderhoud van het Arboretum-Heempark. Het lijkt ook contrair aan het streven naar meer bezoekers van het ernaast gelegen natuur- en milieucentrum de Papaver te zijn. De KNNV heeft al aangegeven te willen meedenken over deze bezuiniging. Met de Commissie Arboretum Heempark, die Stadsbeheer al vanaf het begin in 1966 adviseert over het beheer van het Heempark, is gek genoeg niet gesproken over de bezuiniging. College, zij willen ook graag meedenken! Cultuur Kunst en cultuur zijn belangrijk voor Delft. Ze verrijken het leven, maken de stad aantrekkelijk en vele Delftenaren zijn actieve kunstbeoefenaars. De bezuinigingen vallen in 2011 mee. Er wordt extra geld bestemd voor themaweekenden, cultuurjaar en poppodium. Wat de plannen zijn, wordt nog niet duidelijk. Wat ons betreft worden de themaweekenden rond bestaande evenementen georganiseerd. Door zoveel mogelijk culturele partners, die met een minimum aan coördinatie en dure professionals, maximaal resultaat behalen. De verlaging van de subsidies aan DOK vanaf 2012 en Theater de Veste vanaf 2013 zijn fors. GroenLinks vindt dat het komende jaar op tafel moet komen wat dat voor beide instellingen betekent. Worden er filialen van DOK gesloten? Gaat het theater drie dagen per week dicht? We krijgen de gevolgen van de besparingen graag zo helder mogelijk in beeld en hopen dat het college samen met de instellingen tot voorstellen komt. Internationaal solidariteitsbeleid Algemene Beschouwing Programmabegroting 2011 – 2014 26 oktober 2010 2 De bezuiniging op het internationaal solidariteitsbeleid, betekent feitelijk dat de twee stedenbanden met Esteli (Nicaragua) en Mamelodi/Tshwane (Zuid-Afrika) ophouden te bestaan. De ambtelijke ondersteuning verdwijnt geheel en de bijdrage aan de stichtingen Esteli en Mamelodi/Tshwane wordt meer dan gehalveerd. Het is wrang dat als het ons een keer tegenzit in Delft, mensen die het veel beroerder hebben, daaronder moeten lijden en het is ook heel zuur dat de bestaande stedenbanden tegelijk zo zwaar worden gekort. Dat doet geen recht aan oude vriendschapsbanden, waar door veel inzet van met name vrijwilligers veel is opgebouwd en veel vertrouwen is ontstaan. Wijken We staan achter de keuze om van de wijkaanpak meer maatwerk te maken. Met daarbij meer aandacht voor Voorhof, Buitenhof en Bomenwijk. GroenLinks vindt de benadering wel erg probleemgericht en heeft een voorkeur voor vraag gestuurd. Het is een goed idee om de accommodaties in de wijken te clusteren en deze multifunctioneel te maken. Een buurthuis met louter koffie- en cursusruimte is uit de tijd. Anno 2010 is het tijd voor een buurthuis 2.0 – waar werken, ontmoeten en ontspannen elkaar vinden in één gebouw. Een gebouw dat zowel overdag als in de avonduren een aangename en levendige indruk maakt op zijn omgeving, is ook goed voor de buurt. Alles afgestemd op de mensen in de buurt waarin het gebouw staat en vooral ook mét die mensen. Zoals de Machinist in Rotterdam met een restaurant annex kinderdagverblijf, dansschool, oefenkelder voor bandjes en werkplekken voor zzp’ers - alles onder één dak. Arbeidsmarkt GroenLinks wil dat iedereen kan blijven meedoen, de Nederlandse taal leert en niemand in armoede hoeft te leven. Er wordt geïnvesteerd in taalonderwijs en het anti armoede beleid blijft overeind. De gemeente wil besparen op de taken op het gebied van arbeidsmarkt, door activiteiten van WIZ, Combiwerk en de re-integratiebedrijven beter op elkaar af te stemmen. Prima. GroenLinks is het er mee eens dat re-integratie zakelijk benaderd wordt. Er moet goed gekeken worden naar de effectiviteit en efficiëntie van de activiteiten. Mensen moeten ook op hun eigen verantwoordelijkheid worden gewezen. Om met het beschikbare geld zoveel mogelijk mensen aan het werk te kunnen helpen. Maar de Haagse maatregelen komen nog bovenop onze eigen. De participatie- en reintegratiebudgetten gaan op de schop en tegelijkertijd verwacht Den Haag dat mensen actiever worden in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Deze tegenstelling vereist creatief beleid van het college. Bedrijven moeten op hun rol in de maatschappij gewezen Algemene Beschouwing Programmabegroting 2011 – 2014 26 oktober 2010 3 worden om werk te bieden aan en stageplekken te creëren voor werkzoekenden, vooral jongeren. Er is ook een groep mensen die niet zelfredzaam is, die geholpen moet worden en dat kost tijd en geld. Het zijn mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die moeten kunnen rekenen op de overheid. Laagopgeleide alleenstaande ouders, analfabeten, mensen met psychische of lichamelijke problemen. Investeren levert mensen op die bijdragen aan de economie, meedoen aan de samenleving. Niet investeren in deze mensen, drijft hen naar de onderkant van de samenleving en zal het aantal bijstandsgerechtigden alleen maar groter maken. Het college zal alles uit de kast moeten halen om ervoor te zorgen dat de meest kwetsbaren in onze samenleving er niet aan onderdoor gaan. Onze steun heeft het. Investeringen Hoewel er fors bezuinigd wordt in Delft, wordt er ook geïnvesteerd. O.a. in duurzaamheid, werk en economie. Groen werkt De ambitie om van Delft in 2050 een klimaatneutrale stad te maken blijft het doel. Nieuw kabinet of niet, de opwarming van de aarde gaat gewoon door en vraagt om een actieve houding. Delft gaat economie maken van duurzaamheid. Dat wil de gemeente o.a. door in te zetten op groene banen. Wat ons betreft blijft het niet bij de leerwerktrajecten in de Delftse Hout. En worden de groene banen bijvoorbeeld uitgebreid met werkgelegenheid in het energiezuiniger maken van de bestaande bouw. Uit het nieuwe fonds dat een duurzame kenniseconomie moet ondersteunen, worden wat GroenLinks betreft initiatieven gesteund die bijdragen aan doelstellingen uit het duurzaamheidsbeleid en die van de kenniseconomie. Dat kunnen kleine projecten (de vrachtfiets) en grote projecten (witte biotechnologie campus) zijn. GroenLinks wil dat het college start met een onderzoek naar vergroening van het belastingstelsel. Bijvoorbeeld de koppeling van de hoogte van de parkeertarieven aan de mate van uitstoot - hoe schoner de auto, hoe lager het parkeertarief. Of de hoogte van de bouwleges afhankelijk maken van de mate waarin duurzaam gebouwd wordt - hoe duurzamer, hoe groter de korting. Bereikbaarheid ‘Werk in uitvoering’ is op Delft van toepassing. Poptahof, Bomenwijk, tramlijn 19 en het Spoorzone project. Grote projecten die van Delft een nog prettiger stad zullen maken. GroenLinks wil een bereikbare stad. Duidelijke en veilige routes. Niet alleen voor Algemene Beschouwing Programmabegroting 2011 – 2014 26 oktober 2010 4 automobilisten, maar ook voor voetgangers en fietsers. Het is goed dat de komende jaren extra aandacht en geld naar de bereikbaarheid van de stad gaat. Anders werken De gemeente gaat meer en beter samenwerken met alle partners in de stad. Alle partners, dus ook de bewoners. GroenLinks heeft bij de bespreking van het bestuursprogramma al gezegd de beginspraak te missen - het vroegtijdig betrekken van bewoners bij ontwikkelingen in de stad. We herhalen onze oproep om bij alle beleidsvoornemens een inspraak- en participatieparagraaf op te nemen. Tot slot roept GroenLinks alle organisaties en instellingen in Delft op om nog meer dan eerst, samen te werken. Alleen samen kunnen we de klus klaren en het sociale, open en duurzame karakter van Delft behouden. Om samen een antwoord te vinden op de uitdagingen van deze tijd: de economische crisis, klimaatcrisis, grote projecten en multiculturele stad. Dank u wel voor de aandacht. Algemene Beschouwing Programmabegroting 2011 – 2014 26 oktober 2010 5