Project B: Assess “Mentally ill meets authority” Het belang van procedurele rechtvaardigheid Ciska Wittouck Promotor: Prof. Dr. Kurt Audenaert Co-promotor: Prof. dr. Tom Vander Beken Inhoudstafel 1. Procedurele rechtvaardigheid? 2. Belang van PR bij wetsovertreders met een psychiatrische problematiek 3. Internationale onderzoeksbevindingen? 4. Discussie 1. Procedurele rechtvaardigheid (PR) • PR = het ervaren van een sociale interactie (vaak een beslissingsproces) als rechtvaardig, onafhankelijk van de uitkomst van deze interactie • Ervaring PR ~ meerdere (interpersoonlijke) aspecten – – – – – – Eerlijkheid Stem Bevestiging Respect Motivering Informatie reactie op sociale interactie / beslissingsproces Lind & Tyler, 1988; Lind, Kanfer & Earley, 1990; Tyler & Blader, 2003; Huo & Binning, 2008 3 ~ interacties met autoriteiten uit politioneel en justitieel systeem + tevredenheid + attitude wetten naleven + emotie zelfregulatie! PR (Tyler, 2009) gedrag (meewerken) 4 2. Belang van PR bij wetsovertreders met een psychiatrische problematiek • PR extra belang voor kwetsbare groepen (Lind & Tyler, 1988) • personen met psychiatrische problematiek ~ politioneel & justitieel systeem = sociale interacties waarin beslissingen worden genomen over de betrokkene ~ dwangmaatregel: interneringsmaatregel • PR ~ reactie tov maatregel met oa therapeutische doeleinden • PR ~ therapeutische jurisprudentie (Lurigio & Snowden, 2009) = mate waarin juridische procedures en beslissingen een invloed kunnen hebben op therapeutische uitkomsten bij de betrokkenen 5 3. Internationale onderzoeksbevindingen? - ↓ dwang - ↓ dwang - ↓ negatieve druk - ↓ weerstand - ↑ medewerking - ↑ beslissing aanvaarden - ↑ legitimiteit politie - ↓ negatieve druk - ↑ tevreden beslissing - ↓ dwang - ↑ vertrouwen rechter & personeel - ↑ + gevoelens zitting / behandeling - ↑ nakomen behandelafspraken - + recoveryproces (hoop & empowerment) - ↓ symptomen Wittouck et al., 2016 - ↓ recidive 6 4. Discussie • PR kan veranderingsprocessen bevorderen (Canada &Watson, 2013) ~ recovery = herstelproces van psychiatrische problematiek ~ desistance = proces waarbij men stopt met het plegen feiten • Onderliggende mechanismen ~ therapeutische procesvariabelen (McKenna et al., 2001; 2003; Roche et al., 2014) therapeutische relatie ~ sociale identiteit (Hogg, 2006; Huo & Binning, 2008; Tyler & Lind, 1992) waardevol lid van de groep ~ legitimiteit (Tyler, 2006; Bottoms & Tankebee, 2012; Liebling) relationeel: machthebber en publiek 7 • PR oplossingsgericht justitieel systeem (ipv respressief & bestraffend) ~ creëren gunstig klimaat voor op recovery & desistance gerichte interventies ~ zelfregulatie als doel ~ PR = fundamenteel recht ≠ instrument ikv maatschappelijke gewenste uitkomsten ~ mensbeeld & attitudes 8 “Ze geven me kansen, ook al verdien ik dat niet altijd. Blijkbaar zien ze iets in mij wat ikzelf nog niet kan zien. Ik wil het goed doen nu.” Respondent X Contactgegevens Ciska Wittouck +32 9 264 97 05 +32 9 264 69 71 [email protected] Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Psychiatrie en Medische Psychologie