Wat zijn de menselijke verschijnselen in Finland?

Finland & Noorwegen
Sanne Kuiper & Daniëlle Koops
G3E
16-4-2016
19-04-2016
Inhoud
Inleiding ................................................................................................................................................... 2
Hoe is Noorwegen gelegen? .................................................................................................................... 3
Hoe is Finland gelegen? ........................................................................................................................... 3
Wat zijn de menselijke verschijnselen in Finland? .................................................................................. 4
Wat zijn de menselijke verschijnselen in Noorwegen? ........................................................................... 6
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Finland? ............................................................................... 8
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Noorwegen? ........................................................................ 9
Wat zijn de verschillen tussen deze landen?......................................................................................... 10
Verschillen in de natuurlijke verschijnselen ...................................................................................... 10
Verschillen in de menselijke verschijnselen ...................................................................................... 10
Conclusie ............................................................................................................................................... 11
1
Inleiding
Wij hebben in dit werkstuk onze hoofdvraag: Is Noorwegen of Finland beter ontwikkeld? Wij
hebben doormiddel van vragen de verschillen tussen Noorwegen en Finland onderzocht en
hieruit de conclusie getrokken. Wij hebben de volgende vragen gesteld:







Hoe is Noorwegen gelegen?
Hoe is Finland gelegen?
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Noorwegen?
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Finland?
Welke menselijke verschijnselen zijn er in Noorwegen?
Welke menselijke verschijnselen zijn er in Finland?
Wat zijn de verschillen tussen Noorwegen en Finland?
2
Hoe is Noorwegen gelegen?
Noorwegen is een land in Noord-Europa, en het ligt op het westelijk deel
van het Scandinavisch schiereiland. In het oosten grenst Noorwegen met
Zweden en in het noorden grenst het aan Finland. In het noorden grenst
het land aan de Barentszzee, in het westen aan de Noorse zee en in het
zuiden aan de Noordzee. Ook behoren tot Noorwegen de eilandengroep
Spitsbergen, het eiland Jan Mayen en het eiland Bouvet. Ook een deel
van Antarctica hoort bij Noorwegen.
Noorwegen is een langgerekt land, met een kustlijn van ruim 25.000 km.
En de lengte van Noord naar Zuid is ongeveer 1800 km. Noorwegen heeft
een oppervlakte van 385.155 km2. De hoofdstad van Noorwegen is Oslo,
en verder is Noorwegen verdeeld in 19 provincies.
Hoe is Finland gelegen?
Finland is een land in Noord-Europa, en het ligt op het oostelijk deel van het Scandinavisch
schiereiland. Finland grenst in het oosten aan Rusland, in het noordenwesten aan Zweden en
in het noorden aan Noorwegen. In het zuiden grenst het aan de Finse Golf, in het westen
grenst het aan de Botnische Golf en in het zuidwesten aan de Oostzee. Het land bestaat uit
ongeveer 188 duizend meren. Het grootste meer in Finland is het Saimaameer.
De hoofdstad van Finland is Helsinki. Ook Finland is een lang gerekt land, en het heeft een
oppervlakte van 338.145 km2.
3
Wat zijn de menselijke verschijnselen in Finland?
Finland is een land met 5.238.000 inwoners en heeft een bevolkingsdichtheid van 16,3/km2.
Op de afbeelding hiernaast is dit aantal naast de bevolkingshoeveelheden van Zweden en
Noorwegen gezet. Deze afbeelding is afkomstig uit 2013 en geeft dus andere aantallen weer
maar geeft wel de verhouding goed
weer. De Finse bevolking groeit met
0,1%. Het Fins (suomi of suomenkieli)
is een taal die door ongeveer 6 miljoen
mensen over de wereld wordt
gesproken. Het wordt gesproken door
bijna 95% van de Finse bevolking. In
Finland zijn de officiële talen Fins
(92%) en Zweeds (5,6%). De andere
2,4% zijn kleine minderheden die Sami en Russisch spreken. De hoofdstad van Finland is
Helsinki. Finland staat bekend als ‘het land van de duizend meren’ dit komt omdat er in
Finland ongeveer 188.000 meren zijn, het grootste meer heet het Saimaameer. In het
zuidoosten van Finland is het land getekend met ontelbare veel meren.
In Finland is de verhouding tussen landbouw, industrie en diensten ongelijk. In 2008 was 4,9%
van de Finse bevolking werkzaam in de landbouw, 16,7% in de industrie en 78,4% was
werkzaam in de sector diensten. Finland heeft een erg lage werkloosheid, in 2008 was maar
8,2% van de bevolking werkloos. De beroepsbevolking bestaat uit 2,68 miljoen mensen van
het totaal van 5.238.000 mensen in heel Finland. De valuta van Finland is de Euro. Het BNP
van Finland is €124 miljard.
4
De kerk is een belangrijk onderdeel van het leven in
Finland. Er worden in Finland verschillende geloven
beleden. De Lutherse kerk 84,2%, de Orthodoxe kerk
1,1%, een ander Christelijk geloof 1,1%, anders 1,1%
en geen geloof 13,5%.
In Finland is er 78.189 kilometer aan wegen
aangelegd, van deze wegen is er 50.760 kilometer verhard en 27.429 kilometer onverhard.
Ook zijn er in Finland 148 luchthavens en is er een spoorwegennet van 5714 kilometer.
In 2010 waren de ontwikkelingskenmerken van Finland: het
geboortecijfer was 10 per 1000 inwoners. Het sterftecijfer
was ook 10 per 1000 inwoners. Er was een
zuigelingensterfte van 3 in het 1e jaar per 1000 geboortes.
En er was een geboorteoverschot van 0. Analfabetisme
komt in Finland niet voor, het land heeft een alfabetisme
van 100%. De artsendichtheid van Finland is 3 per 1000
inwoners.
In 2009 woont 64% van de Finse bevolking in stedelijk
gebied. Het grootste stedelijke gebied van Finland is bij
Helsinki. Finland is lid van de volgende internationale
organisaties: de Verenigde Naties, de Europese Unie, de
Noordse Raad, de EVA, de Wereldbank, de OESO en het
Internationaal Monetair Fonds.
5
Wat zijn de menselijke verschijnselen in Noorwegen?
Noorwegen is een land met
5.147.792 inwoners en heeft
een bevolkingsdichtheid van
16/km2. Dit is de laagste
bevolkingsdichtheid van
Europa. Op de afbeelding
hiernaast is het
bevolkingsaantal naast de
bevolkingshoeveelheden van
Finland en Zweden gezet.
Deze afbeelding is afkomstig
uit 2013 en geeft dus andere aantallen weer maar geeft wel de verhouding van de
bevolkingshoeveelheden goed weer. De Noorse bevolking groeit met 0,3%. Het Noors (norsk)
is een Noord-Germaanse of Scandinavische taal en wordt door 4,5 miljoen mensen over de
wereld gesproken. De officiële taal in Noorwegen is het Noors, er zijn 2 dialecten in het
Noors. Dit zijn Bokmal en Nynorsk. In Noorwegen wordt ook nog in sommige gemeenten Sami
en Fins gesproken. Het Noors lijkt heel erg op het Deens en op het Zweeds, de 3 talen zijn ook
onderling redelijk verstaanbaar.
In Noorwegen is de verhouding tussen landbouw, industrie en diensten ook erg ongelijk. In
2008 was maar 2,9% van de Noorse bevolking werkzaam in de landbouw sector. 21,1% van de
bevolking was werkzaam in de industrie en 76,0% was werkzaam in de diensten sector. De
werkloosheid in Noorwegen is lager dan in Finland, in 2008 was maar 3,2% van de bevolking
werkloos. De Noorse beroepsbevolking bestaat uit 2,5 miljoen mensen van het totaal van
4.628.00 mensen in Noorwegen. De valuta van Noorwegen is de Noorse Kroon. Het BNP van
Noorwegen is €171,6 miljard.
6
In Noorwegen worden verschillende geloven
beleden. Noorse Kerk 85,7%, Pentecostal 1%,
rooms-katholiek 1%, Ander Christelijk geloof 2,4%,
Moslim 1,8% en Anders 8,1%.
In Noorwegen is er 92.513 kilometer aan wegen
aangelegd, van deze wegen is er 71.832 kilometer
verhard en 20.681 kilometer onverhard. Ook zijn er in Noorwegen 98 luchthavens en is er een
spoorwegennet van 4043 kilometer.
In 2010 waren de ontwikkelingskenmerken van Noorwegen:
het geboortecijfer was 11 per 1000 inwoners. Het sterftecijfer
was 9 per 1000 inwoners. Er was een zuigelingensterfte van 4
in het 1e jaar per 1000 geboortes. En er was een
geboorteoverschot van 2. Noorwegen heeft een alfabetisme
van 95%, er is dus een analfabetisme van 5%. De
artsendichtheid is 4 per 1000 inwoners.
In 2009 woont 78% van de Noorse bevolking in stedelijk gebied.
Het grootste stedelijke gebied in Noorwegen is de stad Oslo.
Noorwegen is ook lid van internationale organisaties, namelijk
van de Verenigde Naties, de Noordse Raad, de NAVO, de OESO
en de GATT.
7
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Finland?
In Finland heerst een gematigd landklimaat. In het zuiden is er een gemiddelde
zomertemperatuur van 17 graden Celsius, in het noorden is de gemiddelde
zomertemperatuur 15 graden Celsius. De gemiddelde wintertemperatuur in het zuiden is -6
graden Celsius en in het noorden is dat -11 graden
Celsius. In Finland is er
in alle jaargetijden
neerslag. De meeste
neerslag valt in
oktober en november.
De zomer in Finland is
van juni tot en met
augustus, dan is het
meestal droog en zonnig maar kan er wel neerslag vallen. In het
zuiden van Finland is ongeveer 4 maanden bedekt met sneeuw,
in het noorden is dit ongeveer 7 maanden. Hiernaast zie je de
temperatuurgrafiek van Helsinki. Ook is de temperatuur van 1604-2016 te zien.
In Finland zijn de meest voorkomende
plantengroeigebieden de noordelijke
naaldwouden, maar bij de kust in het
zuiden van Finland zijn loofwouden.
Na de Sovjet-Unie is er in Finland het
meeste bos te vinden van de landen in
Europa. Als je naar het Finse land kijkt
is het voor 65% bedekt met bos. In het
noorden van Finland zit je boven de
boomgrens, hier vind je in plaats van
bomen alleen rendiermos.
In Finland zit er geen aardolie in de
bodem maar wel veel turf. Dit wordt
gebruik voor elektriciteitscentrales.
Ook zit er veel koper en ijzer in de
bodem van Finland. Er is ook een
kleine hoeveelheid uraan in de bodem
gevonden.
Hiernaast is een kaart te zien waarop de
wegen, steden en hoogteligging van
Finland te zien is.
8
Welke natuurlijke verschijnselen zijn er in Noorwegen?
Noorwegen is een uitgestrekt land, hierdoor
zijn er verschillende klimaten in Noorwegen.
Het klimaat van Noorwegen wordt zwaar
beïnvloed door de Warme Golfstroom die
langs de kust stroomt. Aan de westkust
heerst een warm gematigd zeeklimaat, hier
zijn zachte regenachtige winters.
In het hoge noorden heerst een toendraklimaat. Hier
kan het in de zomer ongeveer 20 graden Celsius
worden, maar in de winter kan de temperatuur dalen
tot -40 graden Celsius. Het binnenland van
Noorwegen, ten oogsten van de bergen, heerst een
landklimaat. Ook de neerslag in Noorwegen verschilt
per klimaat, in het hoge noorden valt er veel neerslag
maar in het binnenland is het erg droog. Hiernaast zie
je de gemiddelde temperaturen van Noorwegen. Ook
is de weersverwachting te zien.
In Noorwegen zijn er verschillende plantengroei gebieden.
Langs de kust groeien weinig bomen, maar er groeit veel
heide. Ook zijn er in Noorwegen veel naaldwouden en is
er een berkenzone, die vormt de boomgrens van
Noorwegen. Als je boven de boomgrens komt kom je in de
boomvrije fjelden, en in het zuiden van Noorwegen vind je
loofbossen.
In de bodem van Noorwegen worden veel grondstoffen
gewonnen. Er wordt ijzererts, zink en graniet gewonnen.
Maar ook lood, koper en kolen. Noorwegen exploiteert dit
veel naar het buitenland. Hiernaast is een afbeelding te
zien waarop de hoogteligging van Noorwegen is
weergeven.
9
Wat zijn de verschillen tussen deze landen?
Verschillen in de natuurlijke verschijnselen
De temperatuur in Noorwegen verschilt met de temperatuur Finland. In
Noorwegen kan de temperatuur dalen tot -40 graden Celsius en in Finland
kan de temperatuur maar dalen tot -11 graden Celsius. Ook het klimaat van deze
landen verschillen, in Noorwegen heersen een toendraklimaat, een landklimaat en een
gematigd zeeklimaat. En in Finland heerst een gematigd landklimaat. En in Finland valt
gemiddeld veel meer neerslag dan Noorwegen.
In Noorwegen zijn er veel verschillende plantengroei gebieden in
tegenstelling tot Finland. In Finland vind je vooral naaldwouden en in
Noorwegen vind je naaldwouden, loofbossen en er groeit veel heide.
Verschillen in de menselijke verschijnselen
Het inwonersaantal van Finland verschilt niet veel met het inwonersaantal van Noorwegen.
Ook is de bevolkingsdichtheid van deze landen bijna gelijk. Noorwegen en Finland hebben
beiden een eigen taal. Ook het BNP van deze landen verschilt, in Noorwegen is het BNP
€171,6 miljard en in Finland is het BNP €124 miljard.
Het sterftecijfer en het geboortecijfer van deze landen is bijna gelijk. Het analfabetisme in
Noorwegen is iets hoger dan het analfabetisme in Finland. In Noorwegen woont 78% van de
bevolking in stedelijk gebied, en in Finland woont er maar 64% van de bevolking in stedelijk
gebied. Finland is, in tegenstelling tot Noorwegen, wel lid van de Europese Unie.
Ook in de politiek zijn er veel verschillen, zo wordt Noorwegen geregeerd door een koning en
Finland wordt geregeerd door een president.
Sauli Niinistö, de president van Finland
Harald V, de koning van Noorwegen
10
Conclusie
Wij hebben de vraag: is Noorwegen of Finland beter ontwikkeld? onderzocht en wij zijn tot de
conclusie gekomen dat Finland een beter ontwikkeld land is. Het BNP van Finland is lager,
maar wij vinden dat een land goed ontwikkeld is als het een goed ontwikkelingspeil heeft en
dit kun je afleiden door naar de ontwikkelingskenmerken te kijken. In Finland is er bijna geen
analfabetisme, er is een hoge artsendichtheid en een lage zuigelingensterfte. Finland is ook
veelzijdiger dan Noorwegen op het gebied van de productie van verschillende producten en
de werkloosheid in Finland is erg laag. Door al deze punten vinden wij dat Finland beter
ontwikkeld is.
11