proprioceptie

ORIENTATIE
Wat zijn de voordelen voor de voetballers om dansles te krijgen tijdens de
voorbereiding?
 Betere lenigheid, betere lichaamscontrole
A SPIERSPOELTJES EN PEESLICHAAMPJES
Proef 1: Ken je lichaam
UITVOEREN:
-
2 Leerlingen staan voor de klas
-
2 Leerlingen observeren
-
Leerkracht noemt in willekeurige volgorde lichaamsdelen, leerlingen duiden deze
aan.
-
De leerlingen die observeren kijken of er fouten gemaakt worden
WAARNEMING:
Maakte de leerling fouten?
A SPIERSPOELTJES EN PEESLICHAAMPJES
Proef 2: Zoek je neus
UITVOEREN:
-
Sluit je ogen
-
Raak je neus aan met je wijsvinger
WAARNEMING:
Hoe komt het dat je met gesloten ogen toch je neus kunt aanwijzen?
 Je ‘weet’ waar je neus is, je hoeft hem daarom niet te zien
PROPRIOCEPTIE?
HET LICHAAM HEEFT NAAST SMAAK, RUEK, ZICHT, GEHOOR, TAST EN EVENWICHT
NOG EEN ZEVENDE ZINTUIG: PROPRIOCEPTIE
 Zorgt ervoor dat hersenen constant info krijgen over de positie en de beweging
van het lichaam. Deze info komt van 2 soorten zintuigcellen in de skeletspieren:
spierspoeltjes en peeslichaampjes
SPIERSPOELTJES
-
7 mm lang, gewikkeld rond een deel van de spier
-
Geven signalen aan de hersenen over de verandering van lengte van de spier
(samentrekken en ontspannen)
-
Geven signalen aan de hersenen over de snelheid van die verandering
PEESLICHAAMPJES
-
Nemen spanning waar
-
Bevinden zich in overgang tussen spier en pees
-
Te grote spanning: detectoren zorgen ervoor dat spier ontspant
 Spierschade vermijden
 Zwaar voorwerp laten vallen
ZINTUIGCEL
LIGGING
FUNCTIE
Spierspoeltjes
In alle skeletspieren
Coördinatie en lichaamsbesef
(geven informatie over
opspannen/ontspannen van
de spier)
Peeslichaampjes
In alle skeletspieren –
overgang tussen pees en
spier
Bescherming
(spanningsdetectoren
beschermen de spier tegen
overbelasting)
B VERWERKING DOOR DE HERSENEN
Proef
-
3 flesjes water
-
1 vol, 1 halfvol, 1 leeg
Waarneming:
Ons lichaam moet zich aanpassen als een voorwerp zwaarder lijkt te zijn dan we
dachten.
PROPRIOCEPTIE EN VISUALISATIE
-
Lees de tekst
-
Wanneer heb jij dit toegepast?
GEUREN HEBBEN MEER EFFECT DAN JE DENKT
-
Japanse bedrijven  citrusgeur  wakker worden
-
Groningen  chocoladekoekjes  zin krijgen in koekjes
-
Rotterdam  sinaasappelachige geur in politiebureau  rustger
worden, willen douchen, beleefd zijn,…
A FUNCTIE
WELKE FUNCTIE HEEFT HET REUKZINTUIG?
-
Geur heeft een signaalfunctie
-
Geur heeft een sociale functie
-
Geur heeft een genotfunctie
-
…
B BOUW
Reukslijmvlies
Steuncellen
Reukcellen
Slijmkliertjes
Reukhaartjes
Slijmlaagje
Zenuwuitlopers
Zeefbeen
Geurzenuw
Slijmkliertjes
C WERKING
Proef 1: WAT ruik je het best?
-
Doe een lepel koffiepoeder in een beker
-
Plaats de beker op de tafel op ongeveer 30 cm onder je neus
 Ik neem de geur van de koffie matig waar
-
Voeg heet water toe aan de beker met het koffiepoeder
-
Plaats de beker op tafel op ongeveer 30 cm onder je neus
 Ik neem de geur van de koffie sterk waar
Vaststellen
 Wanneer de koffie is opgelost in warm water gaan we door de dampen de koffie veel
beter ruiken.
HOE WERKT HET REUKZINTUIG?
1. De geurmoleculen komen in de neusholte binnen en lossen op in de slijmlaag
van het reukslijmvlies.
2. De reukhaartjes die in de slijmlaag liggen, worden geprikkeld.
3. De reukcellen geven via zenuwvezels de informatie door aan de hersenen.
4. In de hersenen ontstaat er een reukgewaarwording.
 Reukcellen wennen snel aan een geurprikkel.
 Na enkele sec nemen we de oorspronkelijke geur niet meer waar
 Gewenning treedt het snelst op.