Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Logica, Wiskunde en Natuurkunde Model Martin Korhorn 2001 Inhoud LOGICA, WISKUNDE EN NATUURKUNDE MODEL 3 Inhoud 3 Inleiding 5 Systeemmodel van de Werkelijkheid Eigenschappen en toestanden De meer dimensionale Toestandsruimte Verzamelingen Objecten Processen Systemen en Subsystemen Regels en Wetten 6 6 6 6 6 6 7 7 Logische beschrijving van Psychische Processen De Rol van het Individu in de Systeemcontext Zelforganiserende Systemen Indrukken in de Toestandsruimte Conditonering en Cognitieve Herkenning Verwachtingspatronen Subjectieve Beleving Associaties 8 8 8 8 8 8 8 8 Gedragspatronen Vertaling Patroon Taalanalyse Patroon Synthese Patroon Constructies Blackbox 9 9 9 9 9 9 Interactie tussen Systemen Referentie Rolvervulling Funktie Organisatie Communicatie Systeemregels 10 10 10 10 10 10 10 Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Systeemwetten Toepassing van regels en wetten 10 10 Veld Theorie Inductie Deductie Kracht (F) Veld (B) Symbool Stroom (Is) Symbool Frequentie (fs) Patroon Stroom (Ip) Patroon Frequentie (fp) Voorwaarde (O) Repetitie (*) Logisch Diagram 11 11 11 11 11 11 11 11 11 12 12 12 Valkuilen 13 Patroon COMPARE & MATCH 14 Literatuurlijst 15 Index 17 The Future of Mankind Is not in Outer Space But in Inner Space Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Inleiding In het omvangrijke boek over het Psychologisch Sociaal Model ‘Mind’ wordt ingegaan op de beperkingen van de menselijke interpretatie en de tekortkomingen van algemeen geaccepteerde logische concepten. Langzaam komen we erachter dat onze wetenschap, die we in complexe modellen, berekeningen en programma’s beschrijven niet zo vanzelfsprekend zijn als zij lijkt. De persoonlijkheid zelf, waaruit de wetenschap is ontwikkeld, is op zich ook een universum, dat aan logische, mathematische en fysische wetten voldoet. Freud en Jung hebben in hun werk al zijdelings naar deze analogie tussen psychodynamische wetten en fysische principes verwezen. Het is jammer dat de wiskunde en natuurkunde van de psychologie slechts marginaal is uitgewerkt en geen belangrijke, samenhangende theorieen heeft. In dit boek wordt ingegaan op de filosofische, fysische en mathematische beschrijving van processen binnen de persoonlijkheid. Hierbij wordt gebruik gemaakt van vergelijkbare modellen uit de dynamica, electricteitsleer, quantummechanica, atoomfysica en relativiteitstheorie. Daarnaast wordt een wiskundig model onwikkeld voor de meerdimensionale ruimte van de persoonlijkheid, waarin verzamelingen, modellen, verwachtingspatronen, associaties en een logische oplossing van vraagstukken een rol spelen. Het is zeker geen overschatting van dit wetenschappelijk terrein als ik beweer, dat de fysica, mathematica en logica, die ten grondslag ligt aan de innerlijke beleving van het individu, vele malen complexer is als een compleet model van de werkelijkheid, omdat dit model slechts één van de mogelijke uitkomsten is. De structuur van onze persoonlijkheid is in principe ook in staat om alternatieve vormen van werkelijkheid te doorgronden. Het wetenschappelijk onderzoek naar de fundamenten van de menselijke geest zal één van de belangrijkste taken van de 21e eeuw worden, die verband heeft met alle voorgaande wetenschappelijke ontwikkelingen. In dit boek wordt een bescheiden poging ondernomen om dit gebied alvast te verkennen. Omdat de wiskunde en natuurkunde van het menselijk bewustzijn nog vrijwel onbekend terrein is, zal begonnen worden met eenvoudige modellen, die begrijpelijk maar onvolledig zijn. Vervolgens worden deze ingewikkelder om uiteindelijk uit te komen bij een mathematische beschrijving van de meerdimensionale persoonlijkheidsruimte, die de verschillende processen binnen de persoonlijkheid in een sociaal maatschappelijke context beschrijft. Het doel van dit boek is te komen tot een algemene systeemtheorie, die zowel processen in de realiteit als in de persoonlijkheid van de mens beschrijft. De persoonlijkheid interpreteert indrukken uit de omgeving tot verwachtingspatronen, waaraan een subjectieve waardering wordt toegekent. De waardering van begripstructuren stuurt de driftwerking en het handelen van het individu. Door de combinatie van de werking van de persoonlijkheid met de theorie over systeemvorming, wordt het mogelijk gedragscenario’s voor individuele personen of georganiseerde groepen mensen onder bepaalde omstandigheden op te stellen of deze omstandigheden nu cultureel, politiek, materieel, sociaal of maatschappelijk zijn. Gedragscenario’s kunnen worden gebruikt bij besluitvorming in het bedrijfsleven of de overheid. Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Systeemmodel van de Werkelijkheid Hoe kan de werkelijkheid het best beschreven worden? Veel filosofen, wiskundigen en natuurkundigen hebben zich in dit thema verdiept. Volgens de moderne inzichten kan de realiteit beschreven worden als systemen, die op verschillende lagen van ervaring zijn georganiseerd. Systemen transformeren door middel van processen en objectdentificatie is slechts een tijdelijke configuratie van altijd veranderende systemen. Voor de beschrijvng van de werkelijkheid op basis van systemen zijn een aantal elementaire begrippen nodig, die in de volgende paragraven worden toegelicht. Eigenschappen en toestanden Hoewel objecten in de realiteit een zeer stabiel karakter lijken te hebben, zijn zij aan transformatie onderhevig. Objecten veranderen door middel van processen in produkten met andere eigenschappen of zij krijgen een andere toestand van dezelfde eigenschappen. Een eigenschap is eigenlijk niet meer dan een klasseindeling van vergelijkbare indrukken. Zo is ‘kleur’ een eigenschap, die gebaseerd wordt op het gezamenlijke kenmerk, dat alle kleuren een bepaalde visuele indruk achterlaat. Een eigenschap kan zich in een aantal mogelijke toestanden bevinden. De toestand van een eigenschap is een waarde, die toegekend wordt aan de eigenschap. Zo zijn een aantal mogelijke kleuren: ‘rood’, ‘wit’, ‘groen’ of ‘blauw’. Volgens de regels van de moderne filosofie is een object of verschijnsel een stelsel van onderling gerelateerde combinaties van toestanden van eigenschappen, die voor korte of lange periode stabiel blijft. Objecten worden herkend aan een unieke combinatie van eigenschapstoestanden. Welke eigenschappen en daaraan gerelateerde toestanden worden onderscheiden is op zich weer het gevolg van conditionering, cognitieve herkennng en verwachting. Als wij elementare deeltjes onderscheiden op grond van de vormen: rond, vierkant en ellipsvormig en wij bedenken hierover een samenhangende theorie, dan moeten wij ons wereldbeeld en de theorie aanpassen, als er ook stervormige deeltjes worden gevonden. Het is een grote vergissing om aan de eigenschappen een objectieve betekenis toe te kennen. Wij herkennen slechts datgene wat we eerder hebben meegemaakt. De meer dimensionale Toestandsruimte Objecten en systemen hebben in de verschillende fasen van hun ontwikkeling een unieke combinatie van eigenschapstoestanden. Deze combinatie is weer te geven als een coordinaat in een ruimte, waarin onderling onafhankelijke eigenschappen als assen zijn weergegeven en de toestanden als waarden op deze assen. Een dergelijke weergave van systemen wordt in de wiskunde en natuurkunde ook wel een toestandsruimte of faseruimte genoemd. In plaats van enkel onderscheid te maken tussen ruimte- en tijdcoordinaten, kunnen veel meer eigenschappen in een meer dimensionale toestandsruimte worden aangegeven, zoals kleur, vorm, enzovoort. Een transformatie van eigenschappen wordt hierin weergegeven als een lijn of een verzameling losse punten. Een transformatie wordt ook wel een proces genoemd. Verzamelingen In de meer dimensionale toestandsruimte kunnen we verzamelingen van toestandscombinaties weergeven, die een object, systeem of beginconditie van een proces identificeren. Objecten Processen Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Systemen en Subsystemen Regels en Wetten Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Logische beschrijving van Psychische Processen De Rol van het Individu in de Systeemcontext Zelforganiserende Systemen Indrukken in de Toestandsruimte Conditonering en Cognitieve Herkenning Verwachtingspatronen Subjectieve Beleving Associaties Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Gedragspatronen Vertaling Syntax Patroon Taalanalyse Patroon Synthese Patroon Constructies Blackbox Patroon Input Patroon Output Productie Proces Productieregels Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Interactie tussen Systemen Referentie Rolvervulling Funktie Organisatie Communicatie Systeemregels Systeemwetten Toepassing van regels en wetten Systemen Elementen Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Veld Theorie Inductie Pre Deductie Kracht (F) Veld (B) Symbool Stroom (Is) Symbool Frequentie (fs) Patroon Stroom (Ip) Patroon Frequentie (fp) Post Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Voorwaarde (O) Repetitie (*) Logisch Diagram Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Valkuilen Valkuilprogramma Do Step Error Trauma Trap Problem Choice Action Reaction Effect Projection Step End Do Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Patroon COMPARE & MATCH Patroon COMPARE & MATCH Commando’s LOOKSLIKE PATTERN RECOGNISE PATTERN MATCH PATTERN ON PATTERN BEHAVIOUR MATCH PATTERN ON FITTING FRACTAL PUZZLE MATCH IMITATE BEHAVIOUR PATTERN TRACE BEHAVIOUR PATTERN FIND MATCHING PROPERTY STATES IN PATTERN SYMBOLS FIND CAUSE OF PATTERN FLUCTUATION EVALUATE CONSEQUENCES OF PATTERN FLUCTUATION Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Literatuurlijst De hier gepresenteerde literatuurlijst bevat lang niet alle boeken die ik ter voorbereiding voor dit model gelezen heb. Er is hier een selectie weergegeven waarbij criteria gehanteerd zijn als: leesbaarheid, toegankelijkheid en filosofische of historische betekenis. De lijst is meer een aanbeveling dan een volledig overzicht. Omdat de theorie een groot aantal wetenschappelijke gebieden combineert, staat in de laatste kolom het onderwerp weergegeven. AUTEUR Aufenanger, J. Carnap, R. Ferguson, M. Kulenkampff, A. Popper, K. Russel, B. Störig, H.J. Buschmann, F. Essink, L. & Romkema, H. Gradecki, J. Jackson, M. Kirsten, G. Meyenfeldt, F. von Mindscape Bueche F.J. & Jerde D.A. Capra, F. Adams, R. A. Axelrod, R. Cohen, H. & Stewart, I. Kauffmann, S. JAAR 1985 1950 1980 1982 1935 1910 1959 1996 1989 1996 1982 1993 1990 1998 1995 1996 1999 1984 1994 1991 TITEL Philosophie – Eine Einführung Testability and Meaning The Aquarius Conspiracy Klassiker des philosophischen Denkens Logik der Forschung Principia Mathematica Kleine Weltgesichte der Philosophie A system of patterns Ontwerpen van Informatiesystemen Programming multiplayer games for Windows Jackson Structured Programming KISS-methode voor Object Orientatie Informatief Communiceren Creatures 2 Principles of Physics, 6th Edition The Web of Life Calculus, 4th Edition The Evolution of Cooperation The Collapse of Chaos Origin of Order: Self Organization and Selection in Evolution Artificial Life Actions and Habits: Variation in asociative representations during instrumental learning Researching functional relations in behavior analysis and therapy The effects of punishment on human behavior Constructionele gedragstherapie Principles of behavior modification Contigency awareness in evaluative conditioning ONDERWERP Filosofie Filosofie Filosofie Filosofie Filosofie Filosofie Filosofie Informatica Informatica Informatica Informatica Informatica Informatica Informatica Natuurkunde Natuurkunde Wiskunde Wiskunde Wiskunde Wiskunde Langton, C.G. Adams, C.D. & Dickinson, A. Arco, L. 1989 1981 Axelrod, S. & Apsche, T. Bakker-de Pree, B.J. Bandura, A. Bayens, F., Eelen, P. & Van de Bergh, O. Beck, A.T. Bellack, A.S., Hersen, M. & Kadzick A.E. Bergin, A.E. & Garfield, S.L. 1983 1987 1969 1990 Psychologie Psychologie 1987 Cognitive therapy and the emotional disorders International handbook of behavior modification and therapy Handbook of psychotherapy and behavior change Applied Behavior Analysis Cooper, P., Heron, T.E. & Heward, W.L. DSM-IV Ellis, A. 1995 1962 Reason and emotion in psychotherapy 1987 1976 1990 1971 Wiskunde Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. AUTEUR Emans, B. Freud F. Gray, J.A. Groot, de A.D. Hoekstra, L. Hull, C.L. Köhler, W. Lang, P.J. Lazarus, R.S. Mahoney, M.J. Miller, A. Olbricht, I. JAAR 1985 1901 1987 1961 1989 1952 1917 1984 1991 1974 1995 1989 ONDERWERP Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie 1994 TITEL Interview, theorie, techniek en training Psychopathologie van het dagelijks leven The psychology of fear and stress Methodologie Intake gesprekken in het RIAGG A behavior system Intelligenz-prufungen an Mensaffen Cognition in emotion. Concept and action Emotion and adaption Cognitive behavior modification Het drama van het begaafde kind Alles Psychisch? Der Einfluss der Seele auf unsere Gesundheit Handboek voor de gedragtherapie Orlemans, J.W.G., Eelen P. & Haaijman, W.P. Pavlov, I.P. Palmarini, M.P. Reef, O. Rigter, J. Rosseli, M. Sacks, O. Skinner, B.F. Skinner, B.F. Springer S.P. & Deutsch, G. Verrips, M. Vroon P. Wolf, H. Yates, A.J. 1955 1996 1995 1994 1992 1986 1979 1983 1993 1999 1989 1995 1970 Selected works Onvermijdelijke Illusies Van Ontkenning naar Acceptatie Psychologie voor de praktijk Handboek Psychosynthese De man die zijn vrouw voor een hoed hield The shaping of a behaviorist A matter of consequences Left Brain, Right Brain De taal van je kind Tranen van de krokodil De gespijkerde God Behavior therapy Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Psychologie Error! Use the Home tab to apply Kop 2 to the text that you want to appear here. Index C Carnap M 5 F Freud 6 Ontkenning 6 P 6 K Köhler 6 O H Hull Miller Pavlov Popper 6 5 S 6 Skinner 6