hsp vlaanderen - gezinsbondardooie.be

advertisement
HSP VLAANDEREN
Interactieve lezing
Hooggevoeligheid, wat is dat?
Ardooie, 4 november 2013
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------Vlaamse Vereniging voor Hooggevoelige Personen VZW
Informatie en consultatiecentrum – P. Van Duyseplein 12a – 9000 Gent – 0473/33.96.33
www.hspvlaanderen.be – [email protected] – KBC 737-0195231-13 – ondernemingsnr. 0884-742-245
Wat is HSP?
•
•
•
•
Gevoeliger dan gemiddeld
HSP: Highly Sensitive Person (E. Aron)
Centraal zenuwstelsel uiterst gevoelig-> fysieke component!
Gevoeliger voor prikkels en indrukken, alles wordt vlugger teveel
• Prikkels van buitenaf
• Prikkels van binnenuit
• Snel overprikkeld raken
• Zich terugtrekken
• Ongecontroleerd handelen
Wat is HSP niet?
• Ziekte, aandoening
• Excuus om zich achter te verschuilen
• Probleem
• Kan problemen wel intenser maken
Wat is HSP?
• Persoonlijkheidskenmerk, karaktereigenschap
• Erfelijk
• 15 tot 20 % van de bevolking
• Veel gradaties
• Grote verschillen in intensiteit en beleving
Kenmerken
• Empathie / inlevingsvermogen
• Voelen mensen, dieren en planten aan
• Houden (te veel) rekening met anderen
• Handelen vanuit het gevoel
• Goede concentratie
• Bewust en intens leven
• Zeer intense emoties
• Creatief
Kenmerken
• Verborgen talenten
• Onderschatten zichzelf / worden onderschat
• Perfectionistisch
• Voelen zich vaak ‘abnormaal’
• Dromen en fantaseren veel
• Snel en diep ontroerd
Kenmerken
• Nadenken over de diepere zin van het leven
• Zoeken naar authentiek contact en diepe verbondenheid
• Gevoelig voor sfeer
• Sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel
• Meer behoefte aan rust en ontspanning
3 soorten hooggevoeligheid
• Fysiek
• Psychisch / emotioneel
• Gevoelig voor veranderingen van omgeving / gewoontes
Fysieke gevoeligheid
•
•
•
•
•
•
Lage pijngrens
Maakt veelal niet vlug koorts
Last van veel en hard lawaai
Soorten stof niet kunnen verdragen,
Allergieën
Meer of andere reacties op medicatie dan gemiddeld
Psychische gevoeligheid
•
•
•
•
•
•
•
Stemmingen van anderen aanvoelen en overnemen
Gevoelig voor stemming en sfeer
prikkelbaarheid
Snel huilen
Vlug overstuur raken
Snel en hard schrikken, lange recuperatie nodig
Makkelijk ontroerd
Gevoelig aan veranderende omgeving
/ gewoontes
•
•
•
•
De kleinste veranderingen kunnen hen soms uit evenwicht brengen
Angst voor onbekende mensen of situaties
Angst voor alles wat nieuw is
Moeilijk kunnen omgaan met onverwachte situaties
Overprikkeling: 2 mogelijke reacties
• Zich terugtrekken
• Bestempeld als verlegen, teruggetrokken, lijkt ‘autistisch’
• Ongecontroleerd handelen
• Bestempeld als druk, onhandelbaar, lijkt ‘adhd’
• Combinatie van beide gedragingen is ook mogelijk
• Als de overprikkeling verdwijnt, verdwijnt ook het
gedrag
Hoe komt het dat er soms problemen
ontstaan
• Als kind: aangepast aan je omgeving
• Aanpassen = weggedreven van je kern
• Binnen- en buitenkant functioneren verschillend: je hebt je
afgesplitst!
• Jezelf weggecijferd
• Vervreemding van zichzelf
Hoe komt het dat er soms problemen
ontstaan
• Over je grenzen (laten) gaan
•
Laag zelfbeeld
• Te weinig
basisveiligheidsgevoel
• Constante strijd om te overleven
• Ziekte
Stress - Gerelateerde Aandoeningen
• Hooggevoeligheid is gelinkt met
•
•
•
•
•
•
CVS
Fibromyalgie
Depressie
Burn-Out
Eetstoornissen
Zelfdoding
=> Zie ook Boeken / Onderzoek van Elaine N. Aron (universitair docent psychologie
en psychotherapeute)
Signalen?
• Psychosomatische klachten, hoofdpijn, buikpijn,
vermoeidheid, slaapproblemen,
spijsverteringsproblemen, …
• Gevoel van tekortkoming: overcompenseren!
• Driftaanvallen: woede-uitbarstingen als overreactie:
je hebt jezelf niet in de hand
Signalen?
• Creëert eigen wereld, zoekt beschutting in droomwereld
• Structuur wordt chaos
• Het gevoel alles geprobeerd te hebben, maar niets helpt
• Je haakt af
Wat je kunt doen:
• Zorgen dat je niet in de weerstandsfase terecht komt door voor jezelf
te zorgen.
•
•
•
•
Meer rustmomenten
Andere job / minder uren
Hulp vragen (vb. huishouding)
Stoppen als je merkt dat je overprikkeld geraakt
Wat je kunt doen:
• Negatieve denkpistes vervangen door positieve
• Focus leggen op wat goed gaat
• Cursussen:
• hooggevoeligheid en zelfzorg
• Assertiviteit voor hooggevoeligen
• mindfulness
Omgaan met jezelf
• Ieder mens is uniek en heeft z’n eigen tempo, ritme
• Wie ben ik?
• Hoe zit ik in elkaar?
• Waarom voel ik me anders? Wat is er anders?
• Met wie vergelijk ik mezelf?
Omgaan met jezelf
• Jezelf leren kennen, terug contact maken met je
kern
• Signalen van stress herkennen en maatregelen
nemen
• Zoeken naar jezelf, zoeken naar wat jou
ontspanning en heling brengt
Wat werkt helend
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Regelmatige levensstijl, Relaxatie en rustmomenten inbouwen
Lichamelijk contact: knuffels, massage
Creativiteit leren ontplooien
Op zoek gaan naar jouw verborgen talenten
Leren doseren
Gun jezelf een time-out
Situaties vanuit een ander standpunt bekijken, positieve denkpistes
Zoek gelijkgestemden (cocon, praatkaffees)
Wees je bewust van wat je lichaam je vertelt!
Wees alert voor:
• Je te sterk inleven in anderen
• Verkeer interpreteren en verkeer geïnterpreteerd worden
vanuit je gevoeligheid
• Perfectionisme, uitstelgedrag (vanuit faalangst)
• Gewoon goed is goed genoeg
• Verslavingen
• Leer je eigen valkuilen kennen
Altijd welkom op onze websites
• www.hspvlaanderen.be
• www.jeshuis.be
• [email protected]
Download