Vrijwilligers: het maatschappelijk kapitaal van GGz Breburg!

Vrijwilligers: het
maatschappelijk
kapitaal van
GGz Breburg!
Door de hulp van vrijwilligers zijn veel extra’s en activiteiten binnen
GGz Breburg mogelijk. Vrijwilligers doen van alles: ze zijn gastheer
of gastvrouw op een afdeling of in een inlooppunt, ze organiseren
of ondersteunen activiteiten in een activiteitencentrum, ze bezoeken
of wandelen met mensen op een afdeling, ze verzorgen gastlessen
over eetstoornissen, ze zijn een maatje voor mensen met een klein
sociaal netwerk of ze delen hun ervaringsdeskundigheid met anderen. Het zijn slechts enkele voorbeelden uit onze dagelijkse praktijk.
De inzet van vrijwilligers is onmisbaar in de geestelijke gezondheidszorg. Ook voor de vrijwilligers zelf is het vaak een verrijking. Het
levert voldoening op omdat ze met hun inspanningen en betrokkenheid mensen een plezier doen. Het geeft hen ook de gelegenheid
om competenties te ontwikkelen en nieuwe contacten op te doen.
Omdat 2011 het Europees jaar van het Vrijwilligerswerk is, hebben we
extra reden om meer bekendheid te geven aan deze onbetaalde werkzaamheden. De portretten van onze vrijwilligers zijn een kleine greep uit
de meer dan 200 mensen die zich met veel enthousiasme en betrokkenheid inzetten voor de cliënten van GGz Breburg en de burgers uit onze
regio.
Wil je meer informatie over het vrijwilligerswerk van
GGz Breburg, neem dan contact op met een van de
onderstaande adressen:
Tilburg/Midden-Brabant:
Mail: [email protected]
Tel: 088 - 016 83 10
Coördinatie: Anne-Marie Buhck, Arianne Verhoeven
Etten-Leur:
Mail: [email protected]
Tel: 088 - 016 40 32
Coördinatie: Herma van Gijn
Breda:
Mail: [email protected]
Tel: 088 - 016 52 82
Coördinatie: Marian Breedijk
Project Eetstoornissen (Breda):
Mail: [email protected]
Tel: 088 - 016 52 82
Coördinatie: Angela van Dongen
Project Eetstoornissen (Tilburg):
Mail: [email protected]
Tel: 088- 016 18 00
Coördinatie: Mariet Bastiaansen
Inlooppunten Breda, Oosterhout en Etten-Leur:
Mail: [email protected]
Tel: 0162 - 45 55 00 of 06 - 23 31 02 99
Coördinatie: Els Scheepers
Dagbesteding- Arbeid- Educatie Breda:
Mail: [email protected]
Tel:088 - 016 58 00
Coördinatie: Ine Jongenelis
Dagbesteding-Arbeid-Educatie Oosterhout:
Mail: [email protected]
Tel:088 - 016 01 90
Coördinatie: Anneke van Drongelen
Regionaal Service Centrum GGZ:
Mail: [email protected]
Tel: 088 - 016 16 61
www.rsc-ggz.nl
2
Stan Seremak
Selma Pietersen
‘Als zij genieten, geniet ik ook’
“Ik heb zelf mijn ervaringen gehad binnen de psychiatrie en daarbij heb ik mijn
creatieve kant leren kennen”, zegt Selma
Pietersen als haar gevraagd wordt waarom
ze als vrijwilligster juist op het activiteitencentrum in Dongen werkt. “Via de Vrijwilligerscentrale kwam ik in aanraking met het
vrijwilligerswerk hier. Aangezien ik meer een
groepspersoon ben en mijn creatieve kant
graag wilde benutten, koos ik hiervoor. Ik
doe dit nou anderhalf jaar met veel plezier.”
Plezier
Selma volgt de opleiding SPW 4 Activiteitenbegeleiding, dus haar vrijwilligerswerk sluit
daar mooi bij aan.”Naast mijn voltijdstudie
ben ik hier twee vaste ochtenden per week.
Op maandag help ik bij de vrije inloop. Die
inloop heeft een sociaalcreatief karakter.
Cliënten geven zelf aan wat ze willen doen.
Dit loopt uiteen van een gezellig praatje
maken tot en met het ontplooien van ideeën
van de cliënt. Zo draag ik een steentje bij
aan hun creatieve kant”, vertelt Selma. “Ik
doe dit met liefde en plezier, als zij genieten
geniet ik ook!”
Echtheid
Op dinsdagmorgen is ze vast betrokken bij
de groep die keramiek maakt. ”Dan maken
we nieuwe keramiek, die deels verkocht
wordt via een winkel in Tilburg. Er is dan
een vaste groep cliënten die je beter leert
kennen. Deze activiteit versterkt hun vertrouwen in zichzelf en levert bijzonder mooie
producten op.” Daarnaast springt ze soms
in bij de ouderen of bij andere activiteiten
zoals bij een uitstapje. “Na mijn vakantie voelt het weer goed om hier te zijn”,
omschrijft Selma haar betrokkenheid. “Ik
ervaar echtheid en respect naar de cliënten
toe en wat me aanspreekt is dat iedereen in
zijn waarde wordt gelaten.”
Vechtlust
De rolverdeling met de verpleging op de
afdeling is duidelijk: “Wij zijn er voor de
activiteiten, niet voor de verzorging en verpleging. Dat is helder en goed afgesproken.
Daarnaast kan ik altijd terugvallen op de
activiteitenbegeleiding. Ik kan alles vragen, maar krijg ook ruimte om mijn eigen
creatieve ideeën te ontwikkelen.” Selma wil
voorlopig graag hier blijven en -wie weet- in
de toekomst wel haar stage doen. “Ik wil
in ieder geval met deze doelgroep blijven
werken. Ondanks dat het soms ontzettend
moeilijk voor ze kan zijn, zie ik ook vechtlust. Het zijn zulke mooie mensen en het
stimuleren van hun creativiteit is voor mij
dan ook een extra uitdaging.”
‘Mensen
kunnen hier
zijn wie ze zijn’
Sinds 2004 bevindt zich in de Oosterhoutse
wijk Dommelbergen het Inloop-Punt, bedoeld
voor mensen die door langdurig psychische
problemen te maken hebben met eenzaamheid, moeilijk contact maken met anderen
en op zoek zijn naar een ontmoetingsplek
in de buurt. Het Inloop-Punt biedt een plek
waar mensen uit Oosterhout en omgeving
een krant kunnen lezen, iets kunnen drinken,
samen een hapje kunnen eten en hun verhaal
kwijt kunnen. Ze worden daar ontvangen
door een begeleider die, samen met een
aantal vrijwilligers, zorgt voor gezelligheid en
een veilige sfeer.
Op mijn plaats
Een van die vrijwilligers is Stan Seremak. Hij
is al vier jaar betrokken bij het Inloop-Punt.
”Ik ben afgekeurd maar zocht toch een activiteit die dicht bij mezelf staat. Ik kan goed
luisteren, heb zelf het nodige meegemaakt en
herken de verhalen die hier verteld worden.
Met een luisterend oor en geduld kan ik wat
betekenen voor de bezoekers van het InloopPunt. Ik ben eigenlijk wel op mijn plaats hier.”
Drie keer per week is Stan aanwezig op het
Inloop-Punt.”Soms ga ik met een van de
bezoekers de stad in, naar de winkel of een
terrasje. Dat is voor ons een vanzelfsprekendheid, maar zeker niet voor alle bezoekers
hier”, zegt Stan. “Het simpele feit dat je dat
doet en naar hun persoonlijke -en vaak
Samenloop #3 oktober 2011
Suzanne Heesbeen
‘Wat is nou twee uur
in de twee weken!’
ernstige- verhaal luistert, is belangrijk. Ik ben
geen hulpverlener. Als er iets ernstigs aan
de hand is, nemen we contact op met de
begeleiding.”
Inplannen
Vanwege zijn lichamelijke klachten moet Stan
wel opletten dat hij goed naar zijn lichaam
luistert. ”Ik wil dit graag blijven doen, net als
gitaarspelen. Door al mijn activiteiten goed in
te plannen, kan ik me hier erg nuttig maken.
Lichamelijk kost het me niet veel energie en
praten en luisteren kan overal, dus ook hier!”
Leren
Behalve de vrijwilligers komen er soms ook
leerlingen van het Mgr. Frencken College op
het Inloop-Punt voor een maatschappelijke
stage. Stan daarover: “Het is mooi om te zien
hoe zij op hun jonge leeftijd al geconfronteerd worden met deze kant van de samenleving. Sommigen zijn er echt voor geschikt en
die studeren dan ook vaak in deze richting
verder. Dat is erg leuk om mee te maken.
Mensen kunnen hier zijn wie ze zijn”, vat Stan
zijn grootste motivatie samen. “En zij hebben
niet alleen iets aan mij, ik kan ook nog wat
leren van hun verhalen en hun benadering!”
Een keer per twee weken bezoekt Suzanne
Heesbeen de bewoners van Heuvelstraat
11. “Ik kom gewoon binnen, kijk wie er
is en vraag wie er mee wil”, zo omschrijft
Suzanne haar betrokkenheid bij de afdeling.
“Ik ben beschikbaar voor activiteiten. Van
de elf bewoners zijn er vaak maar twee of
drie die gebruikmaken van mijn aanbod,
maar dat maakt niet uit. Soms blijft het bij
een praatje in de huiskamer, soms gaan
we de deur uit. Naar het Trefpunt of soms
wat verder naar een terrasje.” Het gaat niet
altijd om grote activiteiten. “Dat dacht ik in
het begin wel”, zegt ze. “Ik zie dat iets kleins
als een gesprekje of samen een kop koffie
drinken, veel meer betekent dan ik ooit
dacht. We plannen ook nooit iets vooraf.”
Maatjes
De uit Dongen afkomstige jonge vrouw had,
hoewel ze in de buurt van de Heuvelstraat
woont, geen echt beeld van de geestelijke
gezondheidszorg. Via een advertentie op
het prikbord op school (ze studeert maatschappelijk werk) werd ze attent gemaakt
op het maatjesproject. “Daarvoor ben ik
ook komen kennismaken, maar uiteindelijk
werd het een tweewekelijks bezoek”, zegt ze
lachend. “En dat bevalt me bijzonder goed.”
Besef
Dat ze gewaardeerd wordt werd duidelijk
toen ze, vanwege studieredenen, tijdelijk
afwezig was en ze enkele bewoners toevallig
tegenkwam op de jaarmarkt in Dongen.
Hun enthousiasme maakte duidelijk hoe
waardevol haar bezoekjes zijn. “Zolang
ik het kan doen, blijf ik dit doen, al is dat
natuurlijk wel een beetje afhankelijk van
mijn toekomstige werk.” Ook voor haar
opleiding maatschappelijk werk heeft het al
wat opgeleverd: “Volgend jaar ga ik bij mijn
opleiding de minor geestelijke gezondheidszorg volgen. Ik besef steeds meer dat ik in
mijn werk veel psychiatrische problemen zal
tegenkomen en dan is uitbreiding van kennis op dit terrein nooit weg”, benadrukt ze.
Ontlasten
Enthousiast vertelt Suzanne over een vergelijkbaar project: “Familie en kennissen
van een vroegere schoolvriendin zijn recent
gestart met een soort maatjespool voor deze
vrouw. Om te voorkomen dat ze vereenzaamt tijdens haar verblijf in een begeleide
woonvoorziening in Tilburg, is aan kennissen en familieleden gevraagd of ze af en toe
met haar een activiteit willen ondernemen.
Ook bedoeld om de ouders te ontlasten.
Daar ga ik ook aan meedoen, een keer per
twee maanden een activiteit ondernemen,
een kleine moeite en een groot plezier!”
3
4
Maurie Mutsaers
‘Ik haal hier veel voldoening uit’
Je bent 17 jaar, studente creatieve therapie
en je wilt naast je studie vrijwilligerswerk
doen. Hoe kom je dan op een woonzorgafdeling van GGz Breburg terecht? “Muziek
is mijn passie”, vertelt Maurie. “ik speel in
diverse muziekgroepen en met één daarvan,
een wereldmuziekensemble, deed ik hier in
Etten-Leur een optreden. Ondanks het feit
dat de doelgroep voor ons niet standaard
was, beviel dit goed: leuke sfeer en positieve
reacties. Hoewel dit soort vrijwilligerswerk
me altijd al trok, hielp deze leuke ervaring
me over de streep. Kort na het optreden
reageerde ik dan ook op een oproep voor
vrijwilligers in de krant.”
Fascinerend
Ook al woonde Maurie vlak bij de locatie
van Bergenplein, ze had geen duidelijk beeld
van wat haar te wachten stond: “Ik kende
de locatie wel, maar wist feitelijk niks van de
geestelijke gezondheidszorg. Het leek me wel
fascinerend. Er zijn nog steeds veel eenzijdige
beelden over deze doelgroep en ik wilde wel
eens verder kijken. Ik zie nu dat het mensen
zijn met een eigen persoonlijkheid en een
eigen verhaal.” Maurie bezoekt wekelijks op
zondagmiddag een oudere bewoonster. Het
feit ze nog zo jong is (nu 18) heeft, in haar
ogen, niet heel lang een rol gespeeld. “In het
begin was er natuurlijk wel extra aandacht
voor vanuit de vrijwilligerscoördinator, maar
nu doet het er niet meer toe. De betrokken
bewoonster heeft daar nooit een punt van
gemaakt. Ik merkte al vrij snel dat ze het contact leuk vindt.” De activiteiten zijn laagdrempelig, soms kort soms wat langer. Dat hangt
ook af van de stemming van de bewoonster.
“Ze geeft zelf heel goed aan wat we wel en
niet kunnen doen. Mijn wekelijkse bezoekjes
zijn nooit echt lang, want ze heeft haar rustmomenten zeker nodig.”
Voldoening
“Ik haal hier veel voldoening uit, het voelt
zeker niet als een verplichting”, beschrijft
Maurie haar ervaring van het afgelopen jaar.
“Ik wil hier dan ook absoluut voorlopig mee
doorgaan: niet alleen voor de bewoonster is
het contact gezellig, maar ik vind het zelf ook
leuk. Je krijgt toch een band met elkaar!”
Ook haar omgeving reageert positief op
haar vrijwilligerswerk bij GGz Breburg. “Mijn
studiegenoten en vrienden vinden dat dit wel
bij mij past. Ik krijg eigenlijk nooit negatieve
reacties.”
Carrière
Haar vrijwilligerswerk beïnvloedt ook haar
toekomstige carrièrekeuze. “Vooral het in
contact komen met mensen en het samen
dingen ondernemen is leerzaam voor mijn
studie. Verder heb ik ook gemerkt dat ik,
ondanks de vele keuzemogelijkheden die ik
nu nog heb, toch vooral interesse heb in de
psychiatrie en dan vooral de senioren. Dat
trekt me erg aan; ik heb er een klik mee. Zij
hebben een heel levensverhaal met hun ups
en downs, iets wat mij boeit en fascineert.”
Hier en nu
”Voor mij als vrijwilliger ligt de nadruk op het
hier en nu en op dingen waar de bewoonster
plezier in heeft. Hoewel er natuurlijk ook wel
eens zwaardere verhalen naar boven komen,
heeft dat niet de prioriteit”, zegt ze over de
invulling van haar contact. “In het begin vond
ik het soms lastig hiermee om te gaan. Daar
heb ik een gesprek over gehad. Daarna wist
ik beter in te spelen op de behoeftes van de
bewoonster, iets wat ons contact zeker ten
goede kwam. Het is prettig dat deze begeleiding er is: als ik ergens tegenaan loop, is
er altijd iemand met wie ik kan praten.” Op
de vraag wat haar van dit jaar het meeste is
bijgebleven, komt een duidelijk antwoord.
“Het besef dat je met zo weinig middelen zo
gemakkelijk mensen gelukkig maakt. Ook
ik had grotere verwachtingen van de te ondernemen activiteiten, maar het zijn juist de
kleinere zaken waar het binnen het contact
om draait.”
Het optreden met haar ensemble op de
Etten-Leurse locatie is overigens zo goed
bevallen, dat ze er over nadenkt om er een
jaarlijkse gewoonte van te maken…
Samenloop #3 oktober 2011
Janet Fransen
‘Een klein gebaar heeft grote waarde’
Eigenlijk was het toevallig dat Janet Fransen
als vrijwilliger terechtkwam in de tuinkas in
Etten-Leur. “Twee jaar geleden moest ik, om
gezondheidsredenen, stoppen met de cabaretgroep waar ik deel van uitmaakte. Via
een advertentie zag ik de oproep voor een
vrijwilliger die mee bloemen wilde verzorgen.
Aangezien ik dacht dat het in een algemeen
ziekenhuis was, was ik verrast dat het bij
GGz Breburg bleek te zijn. Ik woonde op een
steenworp afstand hier, maar had er nooit bij
stilgestaan dat je daar ook vrijwilligerswerk
zou kunnen doen.”
Aarzeling
Na enige aarzeling en een proefperiode van
zes weken werkt Janet nu al weer twee jaar
als vrijwilliger in de tuinkas. “Na de proefperiode ben ik eigenlijk automatisch gebleven omdat het goed beviel. Het werk in de
tuinkas is leuk, maar ook de activiteiten met
bewoners bevallen me bijzonder”, vertelt ze.
Ze werkt nu iedere dinsdagmiddag van 13
tot 16 uur in de tuinkas en assisteert bij het
begeleiden van de bewoners, meestal zes.
Samen verzorgen van bloemen en planten,
de kas bijhouden, bloemstukjes maken
voor verkoop en bijzondere gelegenheden.
”Hoewel ik groene vingers heb, was tuinwerk
nooit echt mijn ding. Vooral het werk in de
kas spreekt me aan”, zegt Janet over haar
ervaringen tot nu toe.”Gaandeweg bouw je
een band op. Ik ervaar dat cliënten het leuk
vinden als ik kom.”
Klein gebaar
“Ik doe het omdat ik tijd over heb en iets
nuttigs te doen wil hebben”, zegt Janet.
“Misschien is dit niet de meest aaibare
doelgroep die je je kunt voorstellen, maar
ik ervaar de band als zeer prettig. Dat zal
ik ook niet zomaar weer loslaten.” Soms
komen daar ook andere kleine leuke dingen
bij. Zo zorgde ze tijdelijk voor een hondje
van een van de bewoners, toen deze een
voet had gebroken en er niet zelf voor kon
zorgen. Klein gebaar, grote waardering.
”Ook zijn we wel eens een dagje met z´n
allen naar de Biesbosch geweest. Als ik dan
zie hoe iedereen geniet, dan heb ik daar
zelf ook veel plezier van.”
Drempel
Net als sommige andere vrijwilligers ervaart Janet ook dat haar omgeving wat
verwonderd reageert op haar keuze voor
GGz Breburg. “Wat ga je daar nou doen?”
“De psychiatrie en deze locatie hebben toch
nog steeds een drempel”, zegt ze daarover.
“Mensen hebben een verkeerd beeld van
wat ik met en voor deze mensen kan doen.
Ze beseffen niet dat hier veel mensen zijn
waar je een goed gesprek en contact mee
kunt hebben.” Sinds kort werkt een tweede
vrijwilliger in de kas, op een ander dagdeel,
maar daar heeft Janet geen contact mee.
“Ik zie de andere vrijwilligers alleen tijdens
bijeenkomsten, die ik vrij trouw bezoek.” Op
dit moment denkt ze na over de mogelijkheid om haar werkzaamheden uit te breiden.
5
6
Jacqueline de Boer
‘Eigen ervaring inzetten voor anderen’
Sinds ongeveer zeven jaar verzorgt Jacqueline de Boer gastlessen over eetstoornissen
voor leerlingen in het voortgezet onderwijs.
Meestal voor leerlingen rond de 14-15 jaar.
De lessen maken deel uit van een -veelgebruikt- lespakket dat de afdeling Preventie
aanbiedt.
Waarom
“Ik heb zelf anorexia boulimia gehad, dus
ik weet precies wat dat betekent. Toen het
beter ging, voelde ik de behoefte om mijn
verhaal aan anderen te vertellen, vooral aan
jongeren. Om hen te waarschuwen wat een
eetstoornis teweeg kan brengen. Ook in mijn
omgeving zag ik namelijk voorbeelden genoeg
hoe het fout kan gaan”,
vertelt Jacqueline. Via
een advertentie kwam
ze in aanraking met
de afdeling Preventie
die op zoek was naar
ervaringsdeskundigen
die gastlessen willen
verzorgen. ”Na een
training waarin je leert
om je verhaal te vertellen, heb ik eerst een
keer meegekeken bij
een ander. Daarna ben
ik al snel zelf begonnen
met het verzorgen van
gastlessen, die we overigens meestal met twee
personen geven.”
Spannend
Natuurlijk was het begin
spannend. “Ik was best
zenuwachtig en moest
soms zelf huilen. Ook
was ik heel benieuwd
hoe leerlingen op mijn
verhaal zouden reageren”, vertelt ze.”Het
valt me echt op dat
vooral vmbo-leerlingen
erg open reageren. Ze
durven meer te vragen. Hoewel het vaak
meisjes betreft, is de interesse onder jongens
zeker niet minder. Met z´n tweeën kunnen
we onze verhalen ook altijd afwisselen. De
openheid van de gastdocenten maakt indruk
bij de leerlingen. Daardoor zijn ze ook sneller geneigd om -tijdens of na de les- met hun
eigen verhalen te komen.”
Hulpmiddel voor mezelf
“Ook voor mezelf is het een hulpmiddel: ik
voel me sterker dan vroeger en heb mijn
eetstoornis een plekje kunnen geven. Een
kwetsbaar plekje weliswaar, maar toch! Mijn
gevoel van eigenwaarde, mijn zelfbeeld (een
belangrijk gespreksonderwerp bij eetstoornissen) is flink verbeterd in de afgelopen jaren.
Niet alleen door deze lessen natuurlijk, maar
het draagt er wel aan bij!”
Tijd
Iedere vrijwilliger start met een training van
drie dagdelen. Daarnaast is er elke zes weken een intervisiebijeenkomst. Daarin worden
ervaringen uitgewisseld, voorbeelden en
nieuwe lesvormen besproken. De gastlessen
leggen een flink beslag op haar tijd. Zeker
één keer per twee weken verzorgt ze een
les. “Ik doe het graag en ervaar het ook niet
als een belasting. Ik wil niet zeggen dat ik
honderd procent genezen ben, maar ik trek
eerder aan de bel als ik me onzeker voel.
Van de leerlingen krijg ik het besef dat mijn
verhaal hen raakt.”
Hulp
”We maken leerlingen duidelijk dat ze op
verschillende manieren hulp kunnen krijgen
als dat nodig is. We stimuleren ze om erover
te praten. Hoe sneller de hulp in beeld komt,
hoe sneller de problemen aangepakt kunnen
worden. Ook al is de invloed van de media
op kwetsbare mensen groot, toch voelt het
niet als vechten tegen de bierkaai.”
Samenloop #3 oktober 2011
Nicole Happel
“Een groot sociaal n
­ etwerk
is heel waardevol”
“Omdat ik uit ervaring weet hoe waardevol
het is om een groot sociaal netwerk te hebben en ik weet dat niet iedereen dat heeft,
besloot ik, na een oproep in de krant, me
aan te melden als vrijwilliger van Vriendendienst”, vertelt Nicole Happel. Zij klopte in
2006 aan bij GGz Breburg. Maatje worden
via Vriendendienst leek haar een uitgelezen
mogelijkheid om mensen te helpen bij het
bouwen aan een sociaal netwerk. “En dat
bleek te kloppen. Ik werd vrij snel gekoppeld
aan een vrouw, die tot dan toe al moeite had
de deur uit te komen in haar eentje. Onze
eerste afspraak was een feestje van vrijwilligers en cliënten en het was meteen raak. Ze
had de avond van haar leven. Zo’n avondje
is voor mij heel vanzelfsprekend, maar ik
merkte meteen dat dat voor een ander dus
iets heel speciaals kan zijn.”
Zelf ontdekken
Na een jaar maatje van deze vrouw te zijn
geweest, was Nicole nog steeds even enthousiast, waardoor voor een periode van twee
jaar een nieuwe cliënte van haar gezelschap
mocht genieten. De uitjes die ze ondernamen
waren zeer divers. Nicole: “Het initiatief liet
ik wel bij haar. Want soms moeten mensen
gewoon nog ontdekken wat ze leuk vinden.
Ik ga graag er op uit. Fietsen, wandelen, de
natuur in. Maar mijn maatje was meer van
het terrasje, een biosje of winkelen. Dus dan
doen we dat. Ik heb haar in de twee jaar
helemaal zien opbloeien. Haar instelling veranderde van overleven naar leven. Die twee
jaar is een goede periode vind ik. Er moet
ruimte blijven voor de cliënt om zelf ook iets
op te bouwen en niet afhankelijk te worden
van zijn of haar maatje.”
Training
Juist daarvoor maakt Nicole zich als vrijwilliger nu sterk. “Na die laatste cliënte ben
ik zelf ziek geworden en heb ik mijn baan
opgezegd. Nu ik weer beter ben, zet ik me
graag weer in voor GGz Breburg, maar
graag op een ander vlak. Toen werd mij
gevraagd of ik niet iets met mijn praktijkervaring en onderwijsachtergrond kon betekenen. Of ik kon helpen bij het ontwikkelen
van een training voor de vrijwilligers van
Vriendendienst samen met Marian Breedijk,
de coördinator van Vriendendienst. En daar
ben ik de afgelopen tijd mee bezig geweest:
een training waarmee de vrijwilliger die cliënt
handvatten kan geven om diens ­sociale
netwerk uit te breiden. We hebben een
training opgezet die de vrijwilliger kennis laat
maken met de cliënt, het persoonlijk netwerk
laat verkennen en op kwaliteit inschatten
om vervolgens de omgeving, kwaliteiten en
interesses van de cliënt te bepalen, waardoor
er heel gericht actie genomen kan worden op
nieuwe kennismakingen.”
Zelf ontwikkelen
Het vrijwilligerswerk is voor Nicole ook een
manier om bezig te blijven en in een ritme te
blijven. “Ik ben actief op zoek naar een baan
en daarom schept dit werk zeker voldoening.
Ik doe iets met mijn kwaliteiten en ik beleef
er plezier aan. Ook anderen zijn enthousiast,
gezien de reacties op de eerste training van
afgelopen mei. Als ik een betaalde baan in
deze richting zou kunnen vinden, zou dat
helemaal geweldig zijn!”
7
8
Aad den Haan
‘Ik zit echt in mijn rol hier!’
Aad is sinds december 2010 gastheer op een
woonzorgafdeling in Etten-Leur. Op dinsdagen donderdagmorgen verleent hij hand- en
spandiensten in twee woonkamers, zorgt
daar voor gezelligheid, geeft aandacht aan
bewoners en verwent hen met koffie en thee.
Daarnaast gaat hij met hen buiten wandelen
of winkelen en begeleidt hij periodiek een
bewoonster naar het ziekenhuis. De afdeling
is heel blij met zijn hulp.
”Toen ik met prepensioen ging (ik was hoofd
personeelszaken van een Amerikaans bedrijf
in Etten-Leur), had ik eigenlijk twee redenen
om vrijwilligerswerk te gaan doen”, zegt Aad.
“Ik wilde iets doen met mensen en weer wat
om handen hebben. Na een druk en actief
leven midden tussen de mensen, wilde ik niet
van de een op de andere dag aan de zijlijn
belanden.”
Gastheer
Via de website van de Vrijwilligerscentrale
kwam Aad in gesprek met de coördinatrice
van het vrijwilligerswerk in Etten-Leur. “Na
een gesprek van een uurtje wilde ik meteen
beginnen! Ik ben nu gastheer, dat vind ik
leuker dan maatje zijn van een individuele
bewoonster. De diversiteit van personen en
karakters, de verschillende verpleegkundigen,
dat boeit me. Ik kijk ook graag hoe mensen
met elkaar omgaan. Wat me opvalt daarbij
is de consistente lijn die verpleegkundigen
uitstralen in hun contact met de cliënten. Alles
is gericht op goede omgangsvormen.”
Kleine dingen zijn waardevol
In een omgeving waarin de bewoonsters
vaak veel binnen zitten en weinig sociale contacten hebben is Aad reëel over zijn rol en
inbreng. ”Ik verwacht geen spectaculaire ac-
tiviteiten, geen grootse en meeslepende dingen. Als ik met een bewoonster ga wandelen
en die geniet van de bomen die bloeien, dan
ben ik ook blij. Het genieten van simpele
contacten, dat spreekt mij erg aan.”
Wisselende reacties
De reacties in zijn eigen omgeving zijn wisselend. Soms heel positief maar soms ook
afhoudend. Aad daarover: ”Ik zie dat er toch
nog altijd een drempel aanwezig is naar de
psychiatrie. Dat stigma is er jammer genoeg
nog steeds. Mijn vrouw is heel positief over
wat ik doe. Ze is hier ook al geweest. Op
nieuwjaarsdag maakte ze ook kennis met de
bewoners en de medewerkers en ook thuis is
het regelmatig onderwerp van gesprek.”
we regelmatig met de verpleegkundigen. In
het begin was dat één keer per week en nu
maandelijks. Ik voel dat ik daarin serieus
wordt genomen. Gaandeweg heb ik hier dan
ook goed mijn plekje kunnen verwerven.”
Gevraagd naar zijn belangrijkste ervaring
in de afgelopen periode schetst hij vooral
de toenemende –wederzijdse- betrokkenheid met de bewoonsters. ”De verhalen zijn
soms triest, maar het is wel prettig dat je
vertrouwen van de bewoners krijgt. Tenslotte
ben ik ook blij met de support, die ik van de
verpleging krijg. Daarmee wordt mijn rol nog
meer versterkt.”
Het feit dat hij als man tussen voornamelijk
vrouwen verkeert, ervaart hij niet als een probleem. “Ik bewaar een gepaste afstand waar
het de directe (lichamelijke) zorg betreft. De
rolverdeling tussen mij en de verpleegkundigen is heel duidelijk. Daar staat tegenover
dat ik, als man tussen vooral vrouwen,
misschien wel gemakkelijker een praatje
maak.” Als anekdote verhaalt Aad lachend
van de reactie van een bewoonster toen hij
kwam kennismaken, die, parafraserend op
zijn achternaam, de volgende opmerking
maakte: `Nu hebben we eindelijk een haan
in het kippenhok`.
Ondersteuning
Aad ervaart veel steun van de vrijwilligerscoördinatrice: ”Als er iets bijzonders is, loop
ik snel even bij haar binnen. Daarnaast zijn
er regelmatig vrijwilligersbijeenkomsten,
waarvan een verslag wordt gemaakt zijn voor
mij heel nuttig..Soms zijn ze themagericht,
maar vooral erg praktisch. Ook evalueren
Colofon Deze uitgave is een onderdeel van de Samenloop, het magazine voor medewerkers van GGz Breburg Redactie Theo Vervoort Teksten Theo Vervoort en Jules Pulles Ontwerp Het Inventief, oktober 2011