ING Weekoverzicht: Somberheid over aantal banen in de toekomst

ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag
25 juni t/m 2 juli 2014
Somberheid over aantal
banen in de toekomst
De Nederlandse economie trekt voorzichtig aan.
Over de werkgelegenheid op de lange termijn
zijn veel mensen somber. Zes op de tien
ondervraagden verwachten dat er over 10 jaar
minder banen zullen zijn dan nu. Gemiddeld
verwachten respondenten vier keer van
werkgever te veranderen voor hun pensioen.
Dit blijkt uit de ING Vraag van Vandaag van
afgelopen week onder 66.200 respondenten.
Momenteel wisselen jaarlijks 5% van de 25-45
jarigen en 2% van de 45-plussers van baan.
Minder banen verwacht in 2024
De Nederlandse economie heeft voorzichtig het pad
naar herstel ingezet. Naar verwachting zal de
werkloosheid vanaf volgend jaar gaan dalen. Maar
over de werkgelegenheid op de langere termijn zijn
respondenten op de ING Vraag van Vandaag
overwegend somber. Zes op de tien (60%)
verwachten dat er over 10 jaar in Nederland minder
banen zullen zijn dan nu. Ruim een derde (38%)
rekent zelfs op ‘veel minder’ banen. Slechts een
kwart (26%) verwacht groei van het aantal banen.
Over 10 jaar zijn er in Nederland vergeleken met nu..
(% respondenten)
40%
perioden van economische tegenwind. Hierdoor
groeide het aantal banen minder hard: met
gemiddeld 20 duizend per jaar.
Aantal banen van werknemers
(miljoenen banen)
8
7
6
5
4
1973
1983
1993
2003
2013
Bron: CBS
Zorgen over mondialisering
Mondialisering is een trend die veel respondenten
zorgen baart: één op drie (35%) ziet de komst van
buitenlandse werknemers naar Nederland als
grootste risico voor de werkgelegenheid, één op de
zeven (14%) maakt zich zorgen om verplaatsing van
werk over de grens. Uit cijfers van het CBS blijkt dat
er zo’n 680 duizend buitenlandse werknemers in
Nederland werkzaam zijn. Tussen 2006 en 2011 nam
het aantal buitenlandse werknemers met 150 duizend
toe, met name door instroom van Poolse werknemers.
30%
Grootste risico voor de werkgelegenheid in
komende 10 jaar
20%
10%
Opleidingen sluiten onvoldoende
aan bij werk (21%)
Economische crises (20%)
0%
veel minder iets minder
banen
banen
evenveel
banen
iets meer
banen
veel meer
banen
Veertig jaar banengroei
Het verleden biedt de optimisten enig houvast. De
afgelopen 4 decennia werden gekenmerkt door
vrijwel voortdurende banengroei. Met name in de
jaren ’80 en ’90 groeide het aantal banen fors.
Jaarlijks kwamen er zo’n 120 duizend banen bij. De
laatste tien jaar werden gekenmerkt door twee
Robots en technologie (11%)
Verplaatsing werk over de grens
(14%)
Buitenlandse werknemers in
Nederland (35%)
Mondialisering biedt kansen
Toch biedt mondialisering kansen voor de
arbeidsmarkt. Door de toenemende handel tussen
Oost- en West-Europa zijn in de periode 1995 tot
2012 bijvoorbeeld 2,3 miljoen banen gecreëerd in
het westen van Europa. In Nederland kwamen er in
deze periode 120 duizend banen bij, met name in de
zakelijke dienstverlening, retail- en groothandel en
de agrarische sector. Dit blijkt uit het onderzoek
‘Valuing a close connection’ van het ING Economisch
Bureau, in samenwerking met de Universiteit van
Groningen.
60-jarigen gemiddeld 23 jaar bij werkgever
Ouderen zijn relatief honkvast. Elk jaar wisselt één op
de vijftig 45-plussers van baan. Ter vergelijking:
onder 25-45 is dat één op de twintig. Werkenden van
60 jaar werken momenteel gemiddeld 23 jaar bij hun
huidige werkgever, zo blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Gemiddeld aantal jaar bij huidige werkgever
(per leeftijd)
25
20
Eén op tien negatief over technologische
ontwikkelingen
Technologische vernieuwingen hebben de economie
de laatste decennia fundamenteel veranderd. ‘Oude’
beroepen zijn verdwenen en nieuwe beroepen zijn
ontstaan. Ook het komende decennium zal
gekenmerkt worden door veranderingen. Deze
zullen het aanpassingsvermogen van mensen op de
proef stellen. Eén op de tien (11%) ziet in
technologische ontwikkeling en robotisering het
grootste risico voor de werkgelegenheid. Volgens
het ING Economisch Bureau kunnen technologische
vooruitgang en robotisering op de lange termijn juist
kansen bieden voor Nederland. Nederlandse
bedrijven en burgers benutten technologische
innovaties snel, zijn gemiddeld hoogopgeleid en
flexibel.
15
10
5
0
25jr
30jr
40jr
45jr
50jr
55jr
60jr
Bron: CBS
Bezorgd om 55-plussers
Juist ouderen zullen het de komende 10 jaar lastig
hebben op de arbeidsmarkt, zo verwacht de
meerderheid (56%) van de respondenten. Over de
jongere generaties maken zij zich veel minder
zorgen. Slechts één op de tien denkt dat 15-25
jarigen het het moeilijkst zullen krijgen op de
arbeidsmarkt.
Welke groep heeft het de komende 10 jaar het minst
makkelijk op de arbeidsmarkt?
(% respondenten)
Vijf verschillende werkgevers
De dynamiek op de arbeidsmarkt neemt de laatste
jaren toe. Het komt steeds minder voor dat mensen
hun hele werkende leven bij dezelfde werkgever
blijven. De meeste respondenten verwachten dit ook
niet. Gemiddeld gaan zij ervan uit voor vijf
verschillende werkgevers te werken. Bovendien
denkt driekwart (76%) één of meerdere keren te
switchen van branche. Veranderen van baan of
werkgever kan aantrekkelijk zijn. Zo kan men in een
nieuwe positie bijvoorbeeld nieuwe kennis opdoen
en een nieuw netwerk aanboren.
60%
40%
20%
0%
15-25
jarigen
ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag
Economisch Bureau, 25 juni t/m 2 juli 2014
35jr
2
25-35
jarigen
35-45
jarigen
45-55
jarigen
55-plussers
Verantwoording en disclaimer
Deze publicatie is gebaseerd op de antwoorden op de ING Vraag van Vandaag op ING.nl van 25 juni t/m 2 juli 2014.
Elke dag werd een andere vraag gesteld, waarop gemiddeld 66.200 mensen per dag hebben gereageerd.
De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op de door ING vergaarde informatie en door
ING betrouwbaar geachte bronnen. Deze gegevens zijn op zorgvuldige wijze in onze analyses verwerkt.
Noch de ING, noch medewerkers van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor de in deze
publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden
ontleend. ING aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van de publicaties of voor informatie
die op of via de sites wordt verstrekt. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn
van toepassing op deze publicatie. Niets in deze publicatie mag worden gereproduceerd, verspreid of
gepubliceerd zonder de uitdrukkelijke vermelding van de ING als bron van deze informatie. De afnemer van
deze informatie is verplicht aanwijzingen van de ING betreffende het gebruik van de informatie op te volgen.
Nederlands recht is van toepassing.
ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag
Economisch Bureau, 25 juni t/m 2 juli 2014
3