Een te snel werkende schildklier (Hyperthyreoïdie) Inleiding De schildklier is een orgaan in de hals. Het geeft aan het bloed 2 hormonen af: schildklierhormoon T4 (thyroxine)en T3. T4 wordt in het lichaam omgezet in het werkzame T3. Beide hormonen bevatten jodium en hebben invloed op de stofwisseling van alle lichaamsdelen. Via de hersenen (hormoon TSH) wordt de afgifte van T4 en T3 geregeld. Als de schildklier te snel werkt Bij een te snel werkende schildklier is er teveel schildklierhormoon. De schildklier werkt te hard, zonder dat hieraan behoefte bestaat. Het gevolg is dat de stofwisseling van de cellen toeneemt. Verschillende klachten die u hierdoor kunt krijgen zijn: last van warmte veel zweten diarree vermagering nervositeit prikkelbaarheid Halsslagaders onrustig zijn, gejaagdheid De schildklier kan te snel werken en tegelijkertijd normaal van grootte zijn. Of te groot; we spreken dan van een struma. Er is dan een duidelijke zwelling zichtbaar in de hals die problemen kan geven bij praten en slikken. Omgekeerd kan de schildklier ook vergroot zijn en toch normaal werken. Kortom de groote van de schildklier zegt niets over de schildklierfunctie. Strottenhoofd Schildklier Luchtpijp Aorta Ligging van de schildklier in de hals Vormen van hyperthreoïdie kunnen zijn Ziekte van Graves Hierbij vinden we een egaal struma en dit komt meestal voor bij vrouwen tussen de 20 en 40 jaar. Bij enkele tientallen procenten van de patiënten bestaan eveneens oogafwijkingen. Toxisch multi-nodulair struma Dit is een te snel werkende schildklier met een hobbelig struma. Toxisch adenoom De patiënten hebben een te snel werkende haard (= nodus) in de schildklier. Pagina 1 van 3 Diagnose De diagnose van een te snel werkende schildklier wordt gesteld naar aanleiding van de uitslagen van het bloedonderzoek. Om te kijken of de hele schildklier meedoet aan de te snelle werking, kan op de afdeling Nucleaire geneeskunde een foto van de schildklier gemaakt worden, het zogenaamde schildklierscintigram. Behandeling De te snel werkende schildklier kan op verschillende manieren behandeld worden Medicijnen Er zijn medicijnen die de afgifte van het schildklierhormoon remmen. Deze medicamenten heten strumazol, carbimazol of propylthiouracil. Bij het gebruik van deze medicijnen dient u bij koortsof keelpijn contact op te nemen met de internist. Eventueel met de huisarts. Want het aantal witte bloedlichaampjes kan namelijk sterk verlaagd worden. Dit is gelukkig zeldzaam, maar wel gevaarlijk. Na enkele weken wordt de hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed gemeten. Werkt de schildklier weer normaal dan wordt bij de ziekte van Graves meestal gestart met de combinatietherapie. U blijft de schildklierremmende tabletten gebruiken in combinatie met een tablet schildklierhormoon (thyroxine). Deze combinatie moet u dan gedurende een jaar gebruiken. Regelmatig wordt ter controle bloed geprikt. Na ruim een jaar combinatietherapie wordt gekeken of de schildklier weer normaal werkt. Bij 50% van de patiënten is dat het geval. Radioactief jodium De mogelijkheid bestaat echter dat de schildklier te snel blijft werken. U kunt dan kiezen voor een definitieve behandeling: meestal toediening van radioactief jodium. Dit gebeurt in het Catharinaziekenhuis te Eindhoven. Daar kan een lage dosis radioactief jodium worden toegediend waardoor de schildklier wordt bestraald. U wordtgedurende een dag opgenomen in het Catharinaziekenhuis, omdat behandeling met radioactieve stoffen namelijk met speciale voorzorgsmaatregelen wordt omringd (zie de folder Hyperthereoïdie, behandeling met radioactief jodium van het Catharinaziekenhuis). Het is een pijnloze methode, die de voorkeur verdient boven een schildklieroperatie. Het duurt enige maanden voordat het radioactief jodium zijn volle werking heeft bereikt. Dan kunnen de schildkliermedicijnen pas worden verminderd en gestopt. Soms is na een half jaar een tweede behandeling met een dosis radioactief jodium nodig. Daarna hoeft men alleen nog maar op gezette tijden ter controle terug te komen. Af en toe moeten mensen na de behandeling met radioactief jodium schildklierhormoon blijven gebruiken, omdat de schildkier te traag is gaan werken. Operatie Soms is een operatie nodig, vooral als de schildklier erg groot is. Hierbij wordt een (groot) deel van de schildklier weggehaald. Meestal maakt het overgebleven deel van de schildklier precies genoeg schildklierhormoon aan. Tot slot Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek van de internisten. Pagina 2 van 3 Evaluatie voorlichting Bent u van mening dat in deze folder bepaalde informatie ontbreekt, onduidelijk of onjuist is, dan horen wij dit graag. U kunt dit aangeven bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau. Telefoonnummers en adressen Polikliniek Internisten locatie Deurne T: 0493 – 32 89 19 locatie Helmond T: 0492 – 59 59 59 Patiëntenvoorlichting T: 0492 – 59 51 02 E: [email protected] Elkerliek ziekenhuis www.elkerliek.nl [email protected] Locatie Helmond Wesselmanlaan 25 5707 HA Helmond Locatie Deurne Dunantweg 16 5751 CB Deurne Locatie Gemert Julianastraat 2 5421 DB Gemert model 12400 ag 0212 Pagina 3 van 3