Sociaal Werk(t) met een hart

Sociaal Werk(t) met een hart
Brussel, 30 november 2016
Dit is een werktekst van de SWAN-initiatiefgroep: een voorlopige samenvatting van onze inzichten na
maanden van discussie en actie rond vermarkting van sociaal werk voorzieningen, vooral in Antwerpen,
maar ook elders.
Het is ons alvast duidelijk dat de discussie zich niet beperkt tot het lokale niveau: de discussie vat ook het
Vlaamse en federale beleid, en ook de beleidsopstelling van sociaal werk organisaties uit het middenveld.
Daar moeten we het dus over hebben. De discussie gaat niet over vermarkting op zich: de vraag is hoe
we sociale basisrechten willen garanderen. Bij uitbreiding stelt zich de vraag hoe we onze democratie
opvatten en welke rol we sociaal werk daarbij toebedelen.
Dit is een werktekst. Welke sociaal werk praktijk zien we zich ontwikkelen? In welke relatie met de overheid en de maatschappelijke omgeving? Welke dynamiek van vermarkting zien we? Welke effecten zien
we? Hoe gaan we daar mee om?
Dit is een werktekst. Voor individuele sociaal werkers, voor collega-groepen, voor gesprekken met cliënten. Voor regionale SWAN-groepen. Voor sociaal werk organisaties of andere organisaties uit het middenveld. Voor docenten en studenten sociaal werk.
Onderzoek kritisch de sociaal werk praktijk. De oproep van de tekst is hiervoor een instrument.
Alle bevindingen en kritische commentaren zijn welkom op [email protected].
Op maandagnamiddag 20 februari maken we een volgende evaluatie. Je bent welkom.
Sociaal Werk(t) met een hart
Vandaag leeft één op de zeven Vlamingen in armoede. Minstens één op de vijf Belgen komt moeilijk tot
zeer moeilijk rond met zijn huidig inkomen.
Omdat wonen te duur is en er te weinig sociale huurwoningen zijn. Omdat ze almaar meer betalen voor
gezondheidszorg en ziek zijn duur is. Omdat er tien keer te weinig jobs zijn voor het aantal werkzoekenden. Omdat sociale uitkeringen onder de armoedegrens blijven. Omdat het onderwijs nog steeds heel
wat jongeren zonder diploma uitstoot. Omdat ze zodanig op hun plichten worden gewezen dat ze hun
rechten niet opeisen… De cijfers zijn bekend: sociale uitsluiting is structureel.
Maar structurele ongelijkheid is niet alleen de zaak van mensen die uit de boot vallen. Grootschalige
ongelijkheid zorgt voor meer maatschappelijke problemen en bedreigt uiteindelijk de democratie zelf.
Iedereen draait mee op voor de factuur.
Mensen die men structureel uitsluit met de vinger wijzen, helpt ons niet vooruit. Evenmin zijn we gebaat
met concurrentie tussen sociaal werk organisaties, het in de markt zetten van sociale voorzieningen en
allerminst met het aantrekken van commerciële ondernemers. Kwaliteitsvol sociaal werk gaat niet samen met het streven naar zoveel mogelijk financiële winst.
Sociaal werk kan alleen toeleiden naar woningen, werk of sociale voorzieningen als het sociaal beleid
zorgt voor betaalbare woningen, onderwijs dat resoluut kiest voor alle jongeren, voldoende werkgelegenheid en menswaardige inkomens.
Daarom vragen wij
Aan de Vlaamse en de federale overheid
-
Realiseer de sociale grondrechten zoals bepaald in de Belgische grondwet, in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en in het Internationaal Verdrag over de Rechten van het Kind:
maak nog meer werk van betaalbare huisvesting, kwaliteitsvol onderwijs en werkbare jobs voor iedereen. Benadruk de positieve resultaten van sociaal beleid.
-
Garandeer onvoorwaardelijk het recht op kwalitatieve ondersteuning. Leg de schuld voor de woonproblemen niet bij sociale huurders. Leg de schuld voor de werkloosheid niet bij de werklozen. Zoek
de reden van een tekortschietend onderwijs niet bij de jongeren met een moeilijke schoolloopbaan.
-
Waardeer de signaalfunctie en de verantwoordelijkheid van het sociaal werk, moedig samenwerking
aan en ga in tegen de dynamiek van vermarkting van sociale voorzieningen. Bescherm het beroepsgeheim van sociaal werkers.
Aan de lokale besturen
-
Voer een krachtig inclusief en integraal sociaal beleid gericht op de realisatie van de sociale grondrechten, voortbouwend op het decreet Lokaal Sociaal Beleid en op artikel 1 van de OCMW-wet.
-
Maak gebruik van de expertise van het werkveld (in al zijn diversiteit). Kies voor een doorgedreven
dialoog, beleidsgericht overleg en procesmatige samenwerking in de plaats van concurrentie en
marktwerking. Waardeer de signaalfunctie en de expertise van het middenveld.
-
Stimuleer netwerking in het middenveld, ook met nieuwe burgerinitiatieven.
Aan de organisaties van de sociale sector
-
Kom op voor algemene sociale bescherming en voor de sociale grondrechten van iedereen en in het
bijzonder van mensen geconfronteerd met sociale uitsluiting. Neem ten volle uw signaalfunctie op
ten aanzien van het beleid en de publieke opinie.
-
Kies voor een doorgedreven samenwerking en netwerking, ook met nieuwe burgerinitiatieven, vanuit een grondrechtenbenadering. Schuif sectorale en andere particuliere belangen aan de kant.
Streef naar sociale verbetering en innovatie van onderuit.
-
Kom op voor kwaliteitsvol sociaal werk en faciliteer de versterking van de professionaliteit van sociaal werkers.