De middeleeuwen

De middeleeuwen
5.1 Leenheren en leenmannen
A. Het Frankische rijk
• Oorlog en verovering
– Karel de Grote voerde veel oorlogen.
– Welke volken bracht hij onder zijn gezag:
•
•
•
•
•
Slavische
Longobarden
De Moren
De Friezen
De saksen
• Karel won veel oorlogen omdat:
?
Ridders:
Soldaten te paard, meestal van
adel.
Zij gebruikten de stijgbeugel,
dit hadden ze van de Arabieren
overgenomen waardoor ze
stevig op hun paard zaten.
De cavalerie werd het sterkste
legeronderdeel
Keizer Karel
• Paus Leo III vroeg Karel hulp, zijn
tegenstanders wilden hem verbannen.
• Karel versloeg de tegenstanders
• Paus Leo kroonde hem tot keizer als dank
Het leenstelsel
• Tijdens de rijksdag benoemde Karel
leenmannen/vazallen
• Zo een leenman kreeg in ruil voor hulp en trouw
een gebied “in leen”
• De leenman mocht dit gebied besturen
• Dit noemen we leenstelsel of feodalisme
Het bestuur
• Om de leenmannen te controleren stuurde Karel
koningsboden.
• Soms verplaatste hij tijdelijk zijn hof
• De leenmannen van Karel verdeelden hun stukje
grond en leende die weer aan anderen.
• Dit maakte het soms erg ingewikkeld
• Na de dood van Karel in 814 viel zijn grote rijk
uiteen.
• Jaartallen, Personen, Gebeurtenissen 5.1 A.
–
–
–
–
–
796 overwinning Avaren door karel de Grote
814 dood Karel de Grote (begin val rijk)
785 Karel verslaat de Friezen, begin opstand Saksen.
800 Karel wordt Keizer Roomse rijk.
805 Saksen worden definitief verslagen
Gebeurtenissen:
- In de rijksdag werden leenmannen benoemd en nieuwe
wetten voorgelezen.
- Personen
- -Karel de Grote
- Paus Leo III
B Ridders en Kastelen
• Een onveilige tijd
– Kustgebieden bedreigd door Vikingen
– Oorlogen tussen koningen, hertogen en graven
– Boeren en ridders moesten als militair dienen.
– Ridders waren vaak ook een soort politie
– Bewoners zochten bescherming in kasteel of burcht
van hun heer.
Burcht
Kunstmatige heuvel met
gracht eromheen, hierop
hoog houten gebouw.
Vanaf 900 steeds vaker
steen inplaats van hout.
• Ridders worden van adel.
– Meeste ridders waren niet van adel.
– Later in de middeleeuwen mochten alleen edellieden
ridder worden.
– Lid van een ridderorde.
– Ridderromans ontstaan
• Steekspelen en toernooien
– Vanaf 12de eeuwriddertoernooien
– Veel adellijke families hadden een familiewapen dat
hoorde bij hun machtsgebied.
– Heraldiek is de wetenschap die zich bezighoudt met
(familie) wapens.
Opdracht
• Ontdek Kasteel Hoensbroek
– Groepjes van 4
– Maak samen een presentatie
– Na de meivakantie mag je deze presenteren
– In de tussentijd moet je wel laten zien hoe je bezig
bent.
Vaardighedenoverzicht blz 153,154
• Onderzoek doen
– Uitvoering
– Controle
Samenwerken
- Verdeel de taken
- Maak een planning
• Uitvoering
– Zorg voor goede samenwerking
– Overleg
Controle
Alles gedaan, iedereen tevreden?
• Informatie verzamelen
– Voorbereiden
•
•
•
•
Schrijf op wat je wilt weten?
Hoe komt je aan informatie?
Hoe ga je informatie bewaren?
Planning
Planning
• 11 april: Inleveren groepssamenstelling
• 16 april: inleveren onderzoeksvragen
• 18 april: inleveren sites en boeken die je gaat
gebruiken
• 25 april: eerste versie presentatie inleveren
• 16 mei: inleveren laatste versie met
verbeteringen
• 21/23 mei presentaties