Gemeenschapshuizen Cultuurcentra Theaters Vlaanderen

Gemeenschapshuizen
Cultuurcentra
Theaters
Vlaanderen - Nederland
Vlaamse Cultuurcentra en
Gemeenschapshuizen
Vlaams Brabant
Maandag 28 november 2011
Amsterdam, De Brakke Grond
Hans Onno van den Berg
Vraagstelling…
1 Hoe zien Nederlandse Cultuurcentra en
gemeenschapscentra eruit ? Bestaan ze wel ?
Wat is verschil met Schouwburgen? Wat is
verschil met Vlaanderen?
2 Hoe ziet het beleid eruit? Sturing,
financiering?
Lelystad
Hendrik Ido Ambacht
Chassétheater Breda
Het zijn niet allemaal theaters
Dorpshuizen (dorpen < 5.000 inwoners??
Doel: Dorpen leefbaar houden: ‘waar mensen bij elkaar
komen, gebeurt iets’
Aantal: 1.300 – 1.500
Omvang: 1 of 2 zaaltjes/ruimtes (100 – 30 stoelen)
Activiteiten: alles voor iedereen
(verenigingen/vergaderingen/spel/sport/podiumkunst)
Frequentie: 2 – 4 keer per week
Organisatie: vrijwilligers
Financiering: dorp en vrijwilligers
[w.v. 38 Kulturhus - overgenomen uit Denemarken]
Dorpshuizen in Gelderland
Buurt- en wijkcentra in grotere steden
[ook Spijkenisse – 40.000 inwoners]
Doel:
Buurten en wijken leefbaar houden
Aantal:
600 - 700
Activiteiten Alles voor iedereen, vaak speciale
opdrachten/doelgroepen zoals ouderen,
migranten, cursussen, inloopspreekuren…
Frequentie Elke dag open (ook koffie)
Organisatie Betaalde coördinator, verder vrijwilligers
Financiering Gemeente, deelraden – sociale zaken
En dan….. Podia
Schouwburgen, Concertgebouwen, poppodia
(gemeenten > 25.000 inwoners)
Schouwburgen en concertgebouwen/theaters
150
Poppodia
80
Doel: podiumkunst – van alle soorten en maten
Omvang: 2 – 5 zalen, grootste
600 – 2.200 zitpl
Voorstellingen
150 – 400 p jaar
Financiering gemeenten - kunsten
Buiten beschouwing..
Festivals…
(afhankelijk van definitie)
Culturele centra bestaan niet meer
wel: kerken, kasteeltjes, enz.
Centra voor de kunsten (educatie)
Centra voor beeldende kunst
50 – 350
150/ 250
150
100??
TOTAAL 1.000 PODIA (> 25 uitvoeringen p/j)
Scheiding sociaal - cultureel
1970
beleidsdoelen: schoonheid - kunst
1975/1982 Expressie – welzijn
• Decentralisatie van het welzijnsbeleid
• Kunsten zijn er buiten gebleven
1990 e.v.
• Paradiso van Jeugdzaken naar Kunst
• Welzijnsbeleid is afgebroken
• Kunstbeleid is (tot nu toe?) gebleven
Verbindingen worden nu weer gemaakt….
Waar komen de acts vandaan?
• 17.265 podiumkunstenaars (77% muziek)
• > 2.500 groepen/gezelschappen/producenten en
premières
• 67.000 + voorstellingen/concerten (officiële podia)
• 22 miljoen bezoeken – 60% van de bevolking
• Aandeel rijksgefinancierd aanbod
20%
• Aandeel publiek in rijksgefinancierd aanbod
15%
Financiering / budgetten
• Rijk Basisinfrastructuur
–
–
–
–
273
3 opera,
4 dans,
8 orkesten
8 toneel
• idem Fonds voor de PK (prof en amateur)
[NB dit is voor de bezuinigingen van 2013 ad 100 Mo]
• Gemeenten (alleen PK)
264
• Provincies
• Publiek: entrees
• Sponsoring
• Horeca/verhuur
60
24
350
100
200
Programma/budget per podium (VSCD)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gemiddelde is Kampen/Uden/Lelystad
Omzet
100%
Inkoop (programma)
30%
Gebouw gebruik/onderhoud
30%
Personeel
40%
Entrees
30%
Subsidies (gemeente)
40%
Horeca, verhuur
30%
Programma (voorstellingen/concerten)
Verhuringen (zakelijk/sociaal)
€ 3,3 Mo
€1
€1
€ 1,3
€ 1,0
€ 1,3
€ 1,0
150
50
‘Programma’s’
•
•
•
•
•
Educatie
Ondernemerschap
Internationalisering
Cultuurbereik
……….
Voor in totaal nog eens
50 miljoen
Podiumcadeaukaart
• 400.000 kaarten per jaar
• 250 verkooppunten (ook AH, VVV) en 250
verzilverpunten (podia)
• € 6 – 8 mo omzet per jaar
• 40% nieuw publiek (één jaar niet geweest)
• 15 % niet gebruikt (‘vrijval’) = € 1 mo
• collectieve promotie / onderzoek/expertise
• Prijzen: Poelifinario, Theo d’Or, Zwanen..
• hele sector samen in Bureau Promotie
Podiumkunsten
Wat is er weg bezuinigd?
• Btw verhoging 6% - 19% + financiële crisis =
- 15% publiek en – 15% entrees =
- 50
• Rijksbezuinigingen:
- 200
–
–
–
–
–
–
1 opera gezelschap
3 symfonie orkesten
20/25 productiehuizen: ontwikkeling binnen de ‘keten’
5/10 toneel-/ jeugdtoneelgezelschappen
5 sectorinstituten
30 – 50 kleine gezelschappen bij het Fonds
• Gemeenten 2012 – 20…?
- 50 – 100?
De toekomst…..??
• Publiek terugwinnen (crisis….?) op prijs en
aanbod
• Rijksfinanciering op basis van nieuwe criteria
variëteit, publieksbereik, ondernemerschap
• ‘kwaliteit’ en kwaliteit
• Nieuwe rol van brancheverenigingen
• Blijvende bouwdrift……
Verschillen Nederland - Vlaanderen
•
•
•
•
•
Verhouding rijk/gemeenschap – gemeenten?
Decreet - kunstenplan?
Visie/doelstelling van overheidsfinanciering?
Bezuinigingen?
…..??
Bronnen/ contacten
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cees Langeveld, Zaken van Zalen, proefschrift, Boekmanstichting
Cees Langeveld, Prikkelende podia, tips voor ondernemerschap
Ph. Dröge, Intelligentie, geluk en gezondheid, wetenschap over effecten
kunst en cultuur (VSCD)
Gerard Marlet, Muziek in de Stad, economie en ruimtelijke ordening (VSCD)
Gerard Marlet, Podiumpeiler, cijfers
Podia 2010, cijfers VSCD (VSCD)
Marktonderzoek Podiumkunsten, Bureau Promotie Podiumkunsten
Podiumcadeaukaart, idem
Federatie Cultuur, ‘Waarom financiert de overheid kunst?’
Federatie Cultuur, ‘Als het moet, dan zo sterk mogelijk’ (bezuinigingen)
www.vscd.nl (Marlet, podia 2010, Dröge, Langeveld)
www.promotiepodiumkunsten.nl
www.hansonnovandenberg.nl (ook publicaties van Federatie Cultuur)
www.boekmanstichting.nl (Langeveld)
Dank u wel !
VRAGEN?