1 WNP tevreden met advies SER en Raad voor Cultuur

WNP tevreden met advies SER en Raad voor Cultuur: pakket maatregelen nodig voor verbetering
arbeidsmarkt culturele sector
21 april 2017
Op 21 april 2017 hebben de Sociaal-Economische Raad (SER) en de Raad voor Cultuur hun
gezamenlijke advies ‘Passie gewaardeerd; Versterking van de arbeidsmarkt in de culturele en
creatieve sector’ gepubliceerd. Dit advies hebben zij opgesteld op verzoek van de Federatie Cultuur,
waarin ook de VSCD een zetel heeft, en de Kunstenbond.
De raden concluderen dat de arbeidsmarktsituatie in de cultuursector als geheel zorgwekkend is. Het
begrip ‘culturele sector’ moet daarbij in de brede zin van het woord begrepen worden (inclusief
grafisch vormgevers, beeldend kunstenaars, etc.). De combinatie van dalende werkgelegenheid, een
relatief hoge kans op werkloosheid, lage en dalende inkomens, een slechte onderhandelingspositie
voor werknemers en zzp’ers, het vaak niet verzekerd zijn voor inkomensverlies bij
arbeidsongeschiktheid en een geringe pensioenopbouw maakt de positie van werkenden kwetsbaar.
Veel trends en knelpunten op de Nederlandse arbeidsmarkt zijn in de cultuursector uitvergroot
zichtbaar, zoals bijvoorbeeld de inzet van en omgang met zzp’ers. Deze verkenning is daarom niet
alleen relevant voor de sector zelf, maar ook voor de economie als geheel.
Om de zwakke positie van groepen werkenden op de arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector
te verbeteren, is er volgens de raden een breed pakket aan maatregelen nodig. In een gezamenlijk
advies komen de SER en de Raad voor Cultuur daarom met concrete voorstellen om het
verdienvermogen in de sector te vergroten, de inkomenszekerheid te verbeteren, scholing te
bevorderen en het overleg tussen werkgevers en de vakbeweging te versterken.
Situatie van de arbeidsmarkt binnen de Nederlandse podia
De zorgelijke situatie die door de raden beschreven wordt, is in geringe mate van toepassing op de
theaters, schouwburgen en concertgebouwen. Er is in onze branche relatief weinig sprake van
schijnzelfstandigheid en onderbetaling van zzp’ers. De leden van de Werkgeversverenging
Nederlandse Podia (WNP) bieden hun medewerkers via de Cao Nederlandse podia een goed pakket
aan arbeidsvoorwaarden; de WNP maakt zich al jaren in goede samenwerking met de vakbond hard
voor goed werkgeverschap. Een mooi voorbeeld van goed opdrachtgeverschap in de branche is
daarnaast het gezamenlijke besluit in het laatste cao-akkoord waarin de salarisschalen uit de cao
voor zzp’ers aan een minimumtarief zijn gekoppeld.
Wel geldt voor de medewerkers van de Nederlandse podia hetzelfde als voor werkenden in andere
cultuurbranches; de interne gedrevenheid en passie voor het vak vragen om instrumenten die
ingrijpen in de markt, zoals een cao en een sociaal kader voor zzp’ers. VSCD en WNP nemen hierin
zoals gezegd al jaren verantwoordelijkheid in nauwe samenwerking met de vakbonden.
Daarbij tekenen de podia aan dat net als voor de gehele sector ook voor de Nederlandse podia een
versoepeling van wetgeving, zoals de Wet werk en zekerheid (WWZ) en de Wet deregulering
beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA), noodzakelijk is. Deze nieuwe wetten houden werkgevers nu
in een klem en zorgen ervoor dat er vaker naar alternatieven zoals payroll wordt uitgeweken.
1
“Wij staan als Nederlandse podia voor een gezonde sector en nemen daarin graag met partners
zoals de overheden onze verantwoordelijkheid. Wij zien kansen in het vergroten van het
verdienvermogen van de sector en worden daarbij geholpen door versoepeling van regelgeving en
daar waar echt nodig, financiële ondersteuning. Een prijsopdrijvend effect is noch binnen de
exploitatie van de Nederlandse podia, noch door het publiek op te vangen.”
Hedwig Verhoeven, directeur Werkgeversvereniging Nederlandse Podia (WNP)
Wij pleiten voor een totaal gezonde sector
De WNP benadrukt het belang van een gezonde arbeidsmarkt en neemt graag hierin een
gezamenlijke verantwoordelijkheid, maar stelt ook dat eventuele prijsopdrijvende effecten van
maatregelen niet louter door de podia of het publiek kunnen worden opgevangen. De podia
aangesloten bij de WNP zien kansen in verruiming van het verdienvermogen door hechtere
samenwerking tussen makers en podia, versoepeling van regelgeving op het gebied van arbeidsrecht,
BTW en reserves, verhoging van financiering door subsidiënten, enz. Deze aanbevelingen zijn ook
duidelijk in het advies van de raden terug te lezen. Landelijke, regionale en lokale overheden zullen
de verantwoordelijkheid daarom samen met de sector moeten oppakken als we willen voorkomen
dat delen van de cultuursector afsterven.
Invloed WNP
Het rapport wordt naast dat van beide raden gebaseerd op input van de Federatie Cultuur, de
Kunstenbond, VNO-NCW, OCW en sector cultuur als geheel. De WNP heeft via het VCSD lidmaatschap van de Federatie Cultuur input geleverd ten behoeve van het rapport. We hebben
daarbij steeds fors gepleit voor een versteviging van de financiële fundatie zonder daarbij de
verschillen binnen onze sector uit het oog te verliezen.
Vragen en opmerkingen
Met vragen en opmerkingen kunt u terecht bij de WNP, beleidsmedewerkers Anne Marie ’t Hart en
Silvia Hofkamp, tel. 020 - 664 72 11, [email protected].
Meer informatie
- Lees hier het Persbericht van de SER, het volledige advies met voorgestelde maatregelen en
het bijbehorende animatiefilmpje;
- Lees hier het persbericht van de Federatie Cultuur in reactie op het rapport.
2