De bloedbank na de aardbeving

De bloedbank na de aardbeving
Auteur
S. Stienstra
Trefwoorden
Bloedscheiding, bloedstelping, oorlogschirurgie, rampengeneeskunde
(Tijdschr Bloedtransfusie 2012;5:24)
Bloedtransfusie in rampgebieden
Landen, die een risico hebben op natuurrampen, zoals
aardbevingen, schrijven plannen om ook na het wegvallen van de infrastructuur door zo’n aardbeving nog
voldoende capaciteit te houden voor het leveren van
bloed van de functionerende noodziekenhuis-voorzieningen. Vorige maand werden in een Aziatisch land de
scenario’s voor de bloedvoorziening na natuurrampen
bij een symposium besproken.
Na natuurrampen zal men vergelijkbaar met de militaire geneeskunde, voornamelijk traumapatiënten moeten
behandelen. Er is echter een beperking in de behandelmogelijkheden omdat de infrastructuur vernietigd is en
de gebruikelijke laboratoriumapparatuur, zoals centrifuges, niet meer functioneren door het gemis van een
elektriciteitsvoorziening.
De behandeling van traumapatiënten, die grote open
wonden hebben door het natuurgeweld, vergt veel donorbloed. Door bloedingen snel te stelpen, kan men
bloedverlies beperken. Sinds enige jaren zijn daarvoor
verschillende producten op de markt gekomen, die niet
zozeer de trombocyten vervangen, maar gewoonweg
het bloed doen stollen. Dit zijn QuickClot® (Z-Medica
Corporation, Wallingford, Verenigde Staten), gebaseerd op kaoline, dat snel de stolling activeert en het
bloed laat stollen. Ook kan men HemCon® (Hemcon
Medica Technologies Inc., Oregon, Verenigde Staten)
of Celox® (Medtrade Products LTD, Groot-Brittannië)
gebruiken, dat positief geladen chitosandeeltjes bevat,
die de bloedstolling snel op gang brengen. Dit natuurlijke polysaccharide is geproduceerd uit schelpdieren of
garnalen. Daarnaast bestaat Arista® (Medafor, Verenigde Staten),, dat stabiele zetmeelbolletjes bevat die snel
wondvocht opnemen en zodoende de concentratie van
stollingseiwitten rond het oppervlak snel verhoogt wat
stolling bewerkstelligt.
De autoriteiten verwachten dat de bereidwilligheid onder de niet-gewonde bevolking om bloed te doneren na
een aardbeving hoog is. Toch moet voor de optimale
behandeling het donorbloed in componenten gescheiden worden en de leukocyten worden verwijderd. Dat
kan met een sinds kort verkrijgbaar systeem dat op basis
van een ‘hollow fiber’-bundel bloed kan scheiden in een
t i j d s c h r i f t
v o o r
b l o e d t r a n s f u s i e plasmafractie en een celfractie. Met een volbloed leukocytenfilter in de voorloop, kan op basis van de drijvende
kracht vanuit de zwaartekracht een volledig gesloten
bloedbank ‘in-a-pack’ een plasma zakje en een standaard erytrocytenconcentraat produceren. Het Duitse
bedrijf Hemacon, maakt deze ‘Blood Banks in a Pack’systemen onder de naam ProBlood Rescue.
Een trombocyteneenheid is helaas met dit systeem niet
te oogsten uit de eenheid donorbloed, maar het gebruik van QuickClot®, HemCon®, Celox® of Arista®,
maakt de behoefte aan trombocyten voor bloedstelping
kleiner. Vanuit de satellietzak naast de donorbloedopvangzak in het ProBlood Rescue zaksysteem met
geïntegreerde ‘hollow fiber’-bundel voor bloedcomponentenscheiding, zijn de veiligheidstesten met drogechemie teststrips uit te voeren.
Met de ‘stockpiling’ van de bloedstelpingsbevorderaars
en de ProBlood Rescue ‘Blood Bank in a Pack’-systemen, is men beter voorbereid op de bloedvoorziening
na een infrastructuur vernietigende aardbeving; dit was
de conclusie op het symposium. Een bloedvoorziening,
die in het geheel niet lijkt op de onze, maar in noodsituaties vele levens kan redden.
Ontvangen 16 januari 2012, geaccepteerd 23 januari 2012.
Correspondentieadres
Dhr. drs. S. Stienstra, zelfstandig adviseur
Postbus 110
6573 ZK Beek-Ubbergen
Tel.: 024 684 19 03
E-mailadres: [email protected]
Belangenconflict: De auteur is door een overheid van
een Aziatisch land uitgenodigd als spreker voor een
intern symposium. Alleen reis- en verblijfkosten zijn hiervoor betaald. De auteur heeft een klein belang bij het
product ProBlood Rescue van Hemacon omdat ten tijde
van de ontwikkeling hij werkzaam was als wetenschappelijk adviseur ( 1 dag in de maand) voor dit bedrijf.
Financiële ondersteuning: geen gemeld.
vol.
5
nr.
1 - 2 0 12
24