vrijwilliger

Vrijwilligerswerk in
zelfhulpgroepen
8 oktober 2007
Trefpunt Zelfhulp
Peter Gielen
- 8 oktober 2007 - Gent
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Participatie
 is
een ‘continuüm’ met verschillende
gradaties
niet-actieve
participatie
actieve
participatie
Participatie
 is
een ‘continuüm’ met verschillende
gradaties
 en met verschillende soorten
participanten
(niet-actief)
lid
deelnemer
medewerker
bestuurder
Participatie
 is
een ‘continuüm’ met verschillende
gradaties
 en met verschillende soorten
participanten
(niet-actief)
lid
deelnemer
medewerker
bestuurder
Participatie
PARTICIPANTEN
Niet-actieve
participanten
(niet-actieve)
leden
deelnemers
‘actieve’
participanten
VRIJWILLIGERS
medewerkers
bestuursleden
Participatie
PARTICIPANTEN
Niet-actieve
participanten
(niet-actieve)
leden
deelnemers
‘actieve’
participanten
VRIJWILLIGERS
medewerkers
bestuursleden
Interludium:
Vrijwilligers in
zelfhulpgroepen/patiëntenvereniging
en ontmoetingsgroepen
Wat verstaat men daaronder ?
 lotgenoot
 vrijwillig
engagement
 stabiel / evenwichtig iemand
 empathisch iemand
 kan relativeren
 met verantwoordelijkheidsgevoel
 assertief
Waarom vrijwilliger worden ?
 anderen
steunen in hun verwerking of
leven met …
 zelftherapie
 verhoogd zelfbeeld en zelfrespect
 «iets» terug doen
 outing
Voorwaarden
 lotgenoot
 eigen
probleem in voldoende mate
verwerkt hebben
 jezelf op de achtergrond kunnen plaatsen
 formele voorwaarden
 praktische voorwaarden (bereikbaar,
mobiel, steun van de familie, …)
Vaardigheden








ervaringsdeskundigheid
communicatief
luisterbereid
gesprekstechnische vaardigheden
neutraal
goed geïnformeerd
nauwkeurig
samenwerkingsbereid
Moeilijkheden





Overbelasting
Steeds beschikbaar
Aard van vragen en publiek
Verkeerde verwachtingen
Moeilijke klanten
Oplossingen
–
–
–
–
–
Goede afspraken
Steun en aanmoediging
Overleg
Vorming
Parkeren of fakkel doorgeven
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Het hedendaags profiel van de vrijwilliger

12,9 % van de Vlamingen verricht regelmatig vrijwilligerswerk










14% in de welzijns- en gezondheidszorg
15 % in sportclubs
5,5% in hobbyclubs en ‘kunst’
7% in buurt- en parochiewerking
5,5% in actiegroepen
3% in vakbonden of beroepsverenigingen
4% in levensbeschouwelijke verenigingen
1,5% in gem. advies- of schoolraden
2% in politieke organisaties
42,5% in de sociaal-culturele sector (vorming en ontspanning)

In zowel ‘pure’ vrijwilligersorganisaties als professionele

37,6% verricht daar ‘bestuurlijke’ activiteiten (vergaderen en
besluitvorming – organisatie van activiteiten – administratie), 62,4% uitvoerende
activiteiten (hulpverlening, verzorging, ondersteuning – fundraising – voordrachten
of lesgeven)
Het hedendaags profiel van de vrijwilliger
(socio-demografische kenmerken)
Geslacht: mannen
vrouwen
14,6%
11,3%
Leeftijd:
16-30 jaar
31-44 jaar
45-54 jaar
55-70 jaar
70+
14%
14,8%
12,7%
10,9%
9%
Leefsituatie: samenwonend
niet samenwonend
12,8%
7,9%
Onderwijs:
8,1%
11,1%
13,9%
18,9%
20,7%
lager
lager secundair
hoger secundair
nuho
universitair
Beroepsactiviteit: betaald werk
geen betaald werk
14%
11,7%
Het veranderd profiel van de vrijwilliger
Maatschappelijke
tendensen







individualisering
grotere keuzevrijheid
verhoogde tijdsdruk
flexibiliteit op het werk en in
het gezin
ruimer vrijetijdsaanbod
afkalvende ideologieën
…
De zappende vrijwilliger

“engageert zich eerder
voor kortlopende en
concrete projecten, in het
verlengde van zijn
persoonlijke levenssfeer en
bevoorkeurt hierbij trendy
en actuele thema’s”
(Hustinx, 2004)

bevoorkeurt
basisdemocratie en
concrete actiepunten
‘FLEXIVOLunteering”
(= verlanglijstje van de ‘draaideurvrijwilliger’)








Flexibility
Legitimacy
Ease of access
Xperience
Incentives
Variety
Organisation
Laughs
(flexibel werk en –tijden)
(legitimiteit)
(gemakkelijk toegankelijk)
(ervaring)
(stimulansen en beloningen)
(variatie)
(efficiënte maar informele organisatie)
(lachen)
Het veranderd profiel van de vrijwilliger

Waarom participeren ?





Sociaal contact
Zelfontplooiing
Vrijetijdsbesteding
Doelstelling van de vereniging
Waarom niet participeren ?

Niet ‘kunnen’



Beschikbaarheid
Niet kunnen voldoen aan hoge eisen en verwachtingen
Niet gevraagd


Geen beleid
Louter in ‘persoonlijke’ kennissenkring
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Omgaan met vrijwilligers: activeren

Activeren is geen kwestie van ‘aan/uit’

Activeren = ‘aanmoedigen’, ‘aanwakkeren’ opdat
mensen opschuiven in het continuüm
niet-actieve
participatie

actieve
participatie
Activeren is een combinatie van drie volgehouden
handelingen
WARM
KLIMAAT
BETREKKEN
WAARDEREN
INFORMEREN
ACTIVEREN
Informeren
 Over
•
•
•
•
het reilen en zeilen in de vereniging
activiteiten
werkwijzen
aanbod
bestuursaangelegenheden (niveaus)
 Over
wederzijdse verwachtingen
• doelstellingen en visie
• afspraken, profielen en taakomschrijvingen


bijv. afsprakennota of vrijwilligerscharter
persoonlijk contact en mond-aan-mondreclame
Betrekken


= aanspreken, rekruteren
= blijven uitnodigen, een kwalitatief
activiteitenaanbod
 = inspraak (rekening houden met wensen,
voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen)
• activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden:
het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale,
het ondernemende, het nauwkeurige type)
• focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses,
voorkeuren, kwaliteiten en motieven
• ‘stage’, coachen
• regelmatige gesprekken over het ‘werk’
(functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers
• vrijwilligerssamenkomsten
• mentoring
• motiveren op maat
Betrekken


= aanspreken, rekruteren
= blijven uitnodigen, een kwalitatief
activiteitenaanbod
 = inspraak (rekening houden met wensen,
voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen)
• activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden:
het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale,
het ondernemende, het nauwkeurige type)
• focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses,
voorkeuren, kwaliteiten en motieven
• ‘stage’, coachen
• regelmatige gesprekken over het ‘werk’
(functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers
• vrijwilligerssamenkomsten
• mentoring
• motiveren op maat
Voorbeeld van een activiteitenzoeker
Type
Activiteiten
praktisch
•
verzenden van bulk-drukwerk
• reparaties aan materiaal
• tentoonstellingsborden maken
•
intellectueel
•
evalueren van een beleidscampagne
• ontwikkelen van infomateriaal
• voorlichting geven aan ouders, …
•
artistiek
•
infomateriaal ontwerpen
• de infostand aankleden
•
sociaal
•
lotgenoten bezoeken
• telefoonpermanentie
• onthaal
•
ondernemend
•
promotiecampagne opzetten
• uitstap organiseren
•
nauwkeurig
•
•
boekhouding bijhouden
• secretariaatsmedewerker
logistiek vóór vergaderingen
• verdelen van materiaal
doorlichten van de vereniging
• een activiteitenzoeker ontwerpen
invullen van kinderopvang
• pauzemomenten tijden symposium invullen
bardienst tijdens praatcafé
• begeleiden van activiteiten voor mensen
met een handicap
coördineren van vrijwilligers
• organiseren van een beurs
documentatiebeheer
• ledenadministratie
Betrekken


= aanspreken, rekruteren
= blijven uitnodigen, een kwalitatief
activiteitenaanbod
 = inspraak (rekening houden met wensen,
voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen)
• activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden:
het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale,
het ondernemende, het nauwkeurige type)
• focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses,
voorkeuren, kwaliteiten en motieven
• ‘stage’, coachen
• regelmatige gesprekken over het ‘werk’
(functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers
• vrijwilligerssamenkomsten
• mentoring
• motiveren op maat
Focustest

Focustest:  om uit te vinden welk werk best bij
welke vrijwilliger past
bewuste keuze
 gesloten vragen over
- interesses
- voorkeuren
- kwaliteiten
- motieven
 leiden tot een persoonlijkheidstype:
(praktisch, intellectueel, artistiek, sociaal, ondernemend,
nauwkeurig)
 en tot inzicht in motieven
(ideale, sociale, ontplooiing, structuur)
Betrekken


= aanspreken, rekruteren
= blijven uitnodigen, een kwalitatief
activiteitenaanbod
 = inspraak (rekening houden met wensen,
voorstellen, verantwoordelijkheid gunnen)
• activiteitenzoeker (koppelen van taken aan persoonlijkheden:
het praktische, het intellectuele, het artistieke, het sociale,
het ondernemende, het nauwkeurige type)
• focustest (peilt a.h.v. gesloten vragen naar interesses,
voorkeuren, kwaliteiten en motieven
• ‘stage’, coachen
• regelmatige gesprekken over het ‘werk’
(functioneringsgesprekken) voor vastere vrijwilligers
• vrijwilligerssamenkomsten
• mentoring
• motiveren op maat
Motiveren op maat
hoog
relatie
gericht
heid
laag
3
2
participerend
overtuigend
4
1
delegerend
laag
directief
taakgerichtheid
hoog
WARM
KLIMAAT
BETREKKEN
WAARDEREN
INFORMEREN
ACTIVEREN
Waarderen









Vaak
Gevarieerd (activiteit, attenties, voordelen,…)
Eerlijk
Met respect voor proporties
Consistent
Op tijd
Maatgesneden
Beloon waar je meer van wil
Waardeer, want anders ...
WARM
KLIMAAT
BETREKKEN
WAARDEREN
INFORMEREN
ACTIVEREN
Samengevat

















Aandacht voor goed uitwerken en plannen van activiteiten
Bewust zijn van de bijdragen van medewerkers en bestuursleden
Die bijdragen appreciëren en er respect voor uitdrukken
Mogelijkheden creëren voor ‘ontmoeting’
Zorgen voor aangename en gevarieerde bijeenkomsten
Luisteren en begrip tonen
Niet overvragen
Verschillende niveaus en combinaties van engagement mogelijk maken
Aandacht voor eenvoud en kortere duur
Informeren
Vorming aanbieden
Ruimte om taken en verantwoordelijkheden op te nemen zonder
‘inmenging’
“vrijer” met taken omgaan
Gericht en gevarieerd taken verdelen
Meer inspraak
Minder hiërarchie
Samen evalueren
Uitsmijter

Wat vinden deelnemers aan een team
belangrijk: top drie
•
•
•

Samenwerking
Resultaatgericht werken
Duidelijke planning
‘Hefbomen’ uit onderzoek Steunpunt
Gelijkekansenbeleid
•
•
•
•
•
Meerdere niveaus van betrokkenheid voorzien, zodat
mensen kunnen kiezen in welke mate zij zich engageren
Een flexibele in- en uitstroom van vrijwilligers
Van getrapte, geografische democratie naar
themagebonden inspraakmogelijkheden
Geen grote ideologische verhalen
Vooroordelen opheffen tussen vrijwilligers van
verschillende generaties en met uiteenlopende leefstijlen
Inhoud
 deel
1:
 deel 2:
 deel
3:
 deel 4:
participatie
het veranderd profiel van de
vrijwilliger
omgaan met vrijwilligers
de federale wet op het
vrijwilligerswerk
Historiek:






Eerste aanzetten in 1999
Onderzoek en terreinverkenning tijdens en na
2001 (jaar van de vrijwilliger) met een aantal informele
maatregelen (vergoeding, kwaliteitsbevordering,…)
Eerste wetsvoorstel in 2003
Goedgekeurd juli 2005
Eerste wijzigingen al in mei 2006
Goedgekeurd op 8 juni 2006 (invoegetreding in
twee schijven)
Bedoeling van de wet

Bestaande regelingen (KB’s, omzendbrieven,…) in één
wet samenvoegen + 2 nieuwe rechten/plichten
 Inspelen op de ‘zekerheidstrend’ (juridisering)
 Inspelen op veranderd profiel van de vrijwilliger
 Een aantal onzekerheden wegnemen








Waar begint en eindigt het begrip vrijwilliger?
Waar ligt de grens tussen een vrijwilliger en een werknemer of
zelfstandige?
Wat met de aansprakelijkheid van de vrijwilliger ten aanzien van
derden en van de organisatie?
Welke verplichtingen heeft een organisatie t.a.v. een vrijwilliger?
Wat met de geheimhoudingsplicht, vergoedingen, verzekeringen,
…?
Kan iedereen vrijwilligerswerk doen?
Wordt de vrijwilligersvergoeding ergens ‘in rekening’ gebracht?
…
Toepassingsgebied

Vrijwilligerswerk in alle sectoren, ongeacht het organisatorisch
verband, de rechtsvorm, activiteiten, …

Vrijwilligerswerk in iedere organisatie die in België gevestigd is (ook
internationale dus)

Vrijwilligerswerk in organisaties die permanent of occasioneel
vrijwilligersactiviteiten in het buitenland organiseren indien:



gevestigd in België
de hoofdverblijfplaats van de vrijwilligers in België is
Vrijwilligers met hun hoofdverblijfplaats in België (geen
nationaliteitscriterium) (regeling voor buitenlandse werknemers is onderdeel van
een apart KB – tot zolang geldt de oude regeling)
Definities


Vrijwilligerswerk =
elke activiteit die onbezoldigd en onverplicht wordt
verricht ten behoeve van één of meerdere personen,
andere dan degene die de activiteit verricht, van een
groep of organisatie of van de samenleving als geheel
 die ingericht wordt door een organisatie, anders dan het
familie- of privé-verband van degene die de activiteit
verricht
 en die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde
organisatie wordt verricht in het kader van een
arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een
statutaire aanstelling
Definities

Vrijwilligerswerk =

elke activiteit die onbezoldigd en onverplicht wordt
verricht ten behoeve van één of meerdere personen, van
een groep of organisatie of van de samenleving als
geheel
•
•
•
•
activiteit: organiseren, plannen, begeleiden, …(meer dan deelname,
lidmaatschap, inschrijving,…) permanent of occasioneel
onbezoldigd: geen loon of voordelen in natura; mogelijk wel een
verhoudingsgewijze kostenvergoeding en/of een zekere vrijgevigheid
onverplicht: geen dwang, niet (juridisch) afdwingbaar (vrijwilliger kan op
ieder moment beslissen een taak niet uit te voeren of stop te zetten)
Hoe een taak wordt uitgevoerd  organisatie
ten behoeve van anderen: niet voor de eigen persoon
Definities

Vrijwilligerswerk =

die ingericht wordt door een organisatie, anders dan het
familie- of privé-verband van degene die de activiteit
verricht
• andere activiteiten behoren tot het privé-leven
• mantelzorg: zonder tussenkomst van een organisatie – geen
vrijwilligerswerk
Definities

Vrijwilligerswerk =

en die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde
organisatie wordt verricht in het kader van een
arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een
statutaire aanstelling
• geen goedkoop alternatief voor betaald werk
• je kan voor de organisatie die de vrijwillige activiteit organiseert niet
werken in de hoedanigheid van werknemer, zelfstandige of
ambtenaar voor dezelfde activiteit
• zijn dus uitgesloten: diegenen die beroepsarbeid, semi-agorale
arbeid (vrijwilliger brandweer, onthaalmoeders, au pairs, …),
betaald vrijwilligerswerk, stagiairs, PWA’ers, werkstraf of enige
andere vorm van juridisch afdwingbare ‘arbeid’ verrichten
Definities

Vrijwilliger =
elke natuurlijke persoon
• geen vennootschappen, vzw’s, instellingen van openbaar nut

Organisatie =
elke publieke rechtspersoon, rechtspersoon zonder
winstoogmerk (vzw, stichting) of feitelijke vereniging
die minstens met één vrijwilliger werkt
• geen commerciële organisaties (bvba’s, nv’s, …)
Definities

Feitelijke vereniging =

elke vereniging zonder rechtspersoonlijkheid van een aantal
personen die in onderling overleg een activiteit organiseren met het
oog op de verwezenlijking van een onbaatzuchtige doelstelling met
uitsluiting van enige winstverdeling onder haar leden en
bestuurders, en die een rechtstreekse controle uitoefenen op de
werking van de vereniging
• aantal personen
• onderling overleg: veronderstelt een ‘wilsovereenkomst’
• onbaatzuchtig: overstijgt het individuele belang van diegenen die zich
verenigden
• rechtstreekse controle: engagement veronderstelt kennis van zaken
(verzekeringsplicht, informatieplicht, …)
Rechten  Plichten
vrijwilliger  organisatie

Informatieplicht:

De organisatie informeert de vrijwilliger voor diens inschakeling minstens over:
•
•
•
•
•
De doelstelling en het statuut van de vereniging (indien feitelijke vereniging over
de identiteit van de verantwoordelijke(n); dwz een feitelijke vereniging duidt
iemand aan die verantwoordelijk is voor de vereniging én voor de naleving van
de vrijwilligersverplichtingen
Het verzekeringscontract voor vrijwilligerswerk dat werd afgesloten (indien
zuivere feitelijke vereniging: hoe de aansprakelijkheidsregeling dan is en het
eventuele verzekeringscontract dat er desgevallend toch is)
Eventuele bijkomende verzekeringen en tegen welke risico’s
Eventuele betaling van een vergoeding (welke vergoeding, welke gevallen)
Geheimhoudingsplicht volgens artikel 458 van het Strafwetboek
van kracht sedert 1 augustus 2006
Rechten  Plichten
 Informatieplicht:

Vormvrij:





Individueel of collectief
geen voorschriften; kan via ieder vlot toegankelijk medium (website,
tijdschrift, folder, aanplakking, …)
Bewijslast ligt bij de organisatie
Ga na bij wie de informatieplicht rust
Voorbeeld:


Voor vzw’s
Voor feitelijke verenigingen
van kracht sedert 1 augustus 2006
Rechten  Plichten
 Verzekeringsplicht

Drie pijlers:
• Het slachtoffer kan vergoed worden
• De vrijwilliger die schade veroorzaakt wordt beschermd door een
door de organisatie afgesloten verzekering (immuniteit)
• Andere vrijwilligers of leden van de organisatie kunnen niet voor die
fout worden aangesproken

Consequentie:
• Verzekeringsplicht geldt enkel voor vzw’s of andere
publiekrechterlijke verenigingen én voor de feitelijke verenigingen
die hieronder ressorteren of voor feitelijke verenigingen die
personeel tewerk stellen en hun afdelingen.
• Geldt niet voor “zuivere” feitelijke verenigingen. Hier blijft de gewone
aansprakelijkheidsregeling gelden : vrijwilliger is hoofdelijk
aansprakelijk voor de eigen fout (dekking van schade door eigen
patrimonium of familiale verzekering)
• Feitelijke verenigingen zijn verplicht hun vrijwilligers te informeren
over de aansprakelijkheidsregeling Toch aangewezen dat feitelijke
verenigingen aansluiten bij een (collectieve) aansprakelijkheidspolis
van kracht sedert 1 januari 2007
Rechten  Plichten

Verzekeringsplicht

De aansprakelijkheid van de organisatie:
• Louter extra-contractuele aansprakelijkheid (buitenrechtelijke
aansprakelijkheid tav derden)
• Niet: inbreuk op een contractuele overeenkomst, overtreden van een
wettelijke norm, onvoorzichtigheid en nalatigheid, strafrechterlijke
bepalingen
• Niet: - eigen schade van de vrijwilliger
- schade aan organisatie

Aansprakelijkheidsverzekering:
• Alleen voor lichte fout (niet: grove fout, opzet, herhaalde lichte fout)
• Ook voor schade die de vrijwilliger aan derden veroorzaakt tijdens
verplaatsingen in het kader van het vrijwilligerswerk
• Organisatie kan uiteraard ‘zwaarder’ verzekeren
•
•
Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een (collectieve)
polis
Rol van gemeenten en provincies: informeren en evt. uitsluiten
Rechten  Plichten
 Verzekeringsplicht
•
Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een (collectieve)
polis
•
KB 09/12/06 bepaalt de minimumgarantievoorwaarden van verplichte
vrijwilligersverzekering:
• Bedragen: - lichamelijke letsels 20.759.276,64 €
- stoffelijke schade 747.956,74 €
• Geografische dekking: alle landen van Europa en landen grenzend aan de
Middellandse Zee (opnemen in polis)
• Opsomming van een aantal mogelijke uitsluitingen (bijv. schade veroorzaakt
door liften, door verlies van elektronica, door bestuursfout, …)
•

•
Erg minimaal: kans bestaat dat organisatie voor meer aansprakelijk is
dan waarvoor ze zich kan verzekeren – geen verplichte vermeldingen
opgesomd
Minimumgarantievoorwaarden vormen de basis voor de collectieve,
federale verzekeringspolis (KB 21/12/06). Intekening – ook voor “pure”
feitelijke verenigingen via ‘formulier’ tien dagen voor aanvang van
dekkingsperiode
Rechten  Plichten
 Verzekeringsplicht
•
•
Mogelijkheid om tegen betaling aan te sluiten bij een
(collectieve) polis
Gratis polis gefinancierd door de Nationale Loterij:
Aangeboden via de provincies
Ook voor lichamelijke schade en rechtsbijstand
In eerste instantie voor tijdelijke en occasionele activiteiten
Gratis dankzij subsidiëring
•
Verloop:
• Aanvraagformulier invullen en naar ‘loket’ mailen
• Even wachten op ‘goedkeuring’ en erkenningsnummer
• Aantal opgenomen dagen (max 100) doorgeven aan Dexia
Een goede vrijwilligersverzekering

Modelinhoud BA
• De verzekeringnemer
• De verzekerden:




Bestuur en/of organisatie
Werknemers
Vrijwilligers die duidelijk onder het toepassingsgebied van de wet
vallen
De occasionele vrijwilligers
•
•
•
•
•
•
De verzekerde activiteiten
BA van de organisatie
BA van de vrijwilligers (ook voor zware en lichte herhaalde fout)
Wereldwijde dekking
Bedragen (idem als wettelijke)
Uitsluitingen: enkel opzet en zware fout (welomschreven
dronken, drugs, …)
• Mogelijke uitbreidingen: schade aan toevertrouwde goederen,
schade na ‘levering, bestuurdersaansprakelijkheid


Lichamelijke ongevallen vrijwilligers
Rechtsbijstand
Rechten  Plichten

Aanpassing van de wet op de verplichte
autoverzekering

Ook schade aan derden tijdens de uitvoering van vrijwilligerswerk
wordt vergoed door de ‘eigen’ autoverzekering

Aanpassing van de regelgeving rond familiale
verzekering

Ook schade aan derden tijdens vrijwilligerswerk wordt vergoed door
de ‘eigen’ familiale verzekering om de vrijwilliger bescherming te
bieden bij opzet, zware fout, grove nalatigheid of herhaalde lichte
fout
Rechten  Plichten

Arbeidswet

In principe is men ook in het vrijwilligerswerk gehouden aan
regelgeving mbt





Kinderarbeid
Arbeidsduur
Nachtarbeid
Moederschapsbescherming
Vrouwenarbeid

Maar: weinig controle + soepele blik

Vergoedingen zijn mogelijk

Reële kosten terugbetaald op basis van bewijsstukken
Forfaitaire vergoeding van ten hoogste 47,12 €/dag of 1 177,91
€/jaar (index gekoppeld = 50 € en 1250 €)
Grenzen overschrijden zonder bewijzen = sz + fiscus + boete
Lijst bijhouden en vergoedingen ‘boeken’



Rechten  Plichten

Uitkeringsgerechtigde werklozen

Voorafgaand schriftelijk aangeven bij directeur VDAB + beschikbaar blijven
voor de arbeidsmarkt
 Directeur kan bezwaar inbrengen – Vrijwilliger kan daartegen in beroep bij
RVA met behoud van uitkering en vrijwilligerswerk

Bruggepensioneerden

Vereniging laat zich door directeur VDAB beoordelen (niet-winstgevend, van
openbaar nut, cultureel, sociaal, humanitair, …)
 Anderen: jaarlijks herhaalde toestemming na aangifte

Gepensioneerden – arbeidsongeschikten – leefloners –
tegemoetkoming gehandicapten – gewaarborgd inkomen
voor bejaarden
Vrijwilligerswerk is steeds ‘mogelijk’ zonder formaliteiten (adviserend
geneesheer moet vooraf beoordelen)
 Vergoedingen hebben geen gevolg voor uitkeringen


Gezinsbijslag

Vergoedingen hebben geen gevolg voor gezinsbijslag