Factsheet: De één- of tweestatenoplossing

1
Oktober 2015
Factsheet:
De één- of tweestatenoplossing
Introductie
De tweestatenoplossing werd sinds de Oslo-akkoorden uit 1993 gezien als dé formele politieke
oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Tegenwoordig blijkt uit opiniepeilingen dat steeds
minder Palestijnen en Israëli’s daarin geloven. Er gaan steeds meer stemmen op voor één staat voor
Israëli's en Palestijnen. Dit factsheet gaat in op argumenten voor en tegen de één- en de
tweestatenoplossing, en op het draagvlak daarvoor onder de bevolkingen. Ook alternatieven voor
deze twee oplossingen komen kort aan bod.
Achtergrond
In de eerste jaren na de oprichting van de PLO (Palestine Liberation Organization) in 1964, zag zij de
gewapende strijd als de enige manier om haar doel te bereiken: de bevrijding van Palestina tot aan de
grenzen van het voormalige Britse Mandaatgebied. Sinds midden jaren ’70 kwamen er binnen de PLO
meer gematigde stemmen op die Israël wilden erkennen en streefden naar een Palestijnse staat in
enkel de bezette Palestijnse gebieden, namelijk de Westelijke Jordaanoever (inclusief OostJeruzalem) en de Gazastrook. In 1989 sprak de PLO voor het eerst haar steun uit voor een
tweestatenoplossing, door VN-resoluties 242 en 338 te aanvaarden. De Oslo-akkoorden (1993)
worden gezien als de formele aanzet tot deze tweestatenoplossing1. De akkoorden hielden in de
terugtrekking van het Israëlische leger uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever en het recht
op zelfbestuur van de Palestijnen door de vorming van de Palestijnse Autoriteit2 (PA) over een periode
van vijf jaar, waarbinnen vervolgens over een nieuw verdrag (Oslo II) moest worden onderhandeld.
Bepaalde onderwerpen zoals de status van Jeruzalem, de kwestie van de Palestijnse vluchtelingen,
de Israëlische nederzettingen op Palestijns gebied en de uiteindelijke grenzen tussen Israël en
Palestina waren nadrukkelijk uitgesloten in de akkoorden. Oslo II gaf de Palestijnen zelfbestuur in
Bethlehem, Hebron, Jenin, Nablus, Qalqilya, Ramallah, Tulkarem, en over ongeveer 450 dorpen.
De twee partijen hadden verschillende verwachtingen over het einddoel van ‘Oslo’. Aan Palestijnse
kant ging men ervan uit dat het einddoel de vorming van een Palestijnse staat naast Israël was. Israël
had daar andere ideeën over, gesteund door het feit dat in de officiële documenten niets staat vermeld
over de stichting van een Palestijnse staat. Voor de Israëli's leek scheiding tussen de twee
bevolkingen het oogmerk te zijn. Uiteindelijk resulteerde de uitvoering van onderdelen van de Osloakkoorden in een grote beperking van bewegingsvrijheid van Palestijnen en in Israëlische controle
over grote delen van de Palestijnse gebieden. Daarnaast ging de nederzettingenbouw in hoog tempo
door3.
Aangezien oprichting van de Palestijnse staat niet gebeurde, nam de PA het diplomatieke heft in
eigen hand en zocht erkenning als staat bij de Verenigde Naties. Dit resulteerde uiteindelijk in een
statusophoging bij de VN tot ‘waarnemer niet-lidstaat’ op 29 november 20124. Recent op 30
september 2015, heeft de Palestijnse president Mahmoud Abbas in zijn jaarlijkse toespraak bij de
1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweestatenoplossing
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oslo-akkoorden
3
‘Two states in one space, a new framework for resolving the Israeli-Palestinian conflict’, pagina 9, IPCRI,
november 2014, http://issuu.com/ipcri/docs/two_states_in_one_space
4
Meer over de consequenties van de VN-statusophoging is te lezen in het factsheet ‘De consequenties van de
VN-statusophoging van de Palestijnse Autoriteit naar ‘waarnemer niet-lidstaat’, Een Ander Joods Geluid,
december 2012, http://www.eajg.nl/system/files/Factsheet__Palestijnse_VN_statusophoging__Consequenties.pdf
2
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
2
Algemene Vergadering van de VN verklaard dat de Palestijnen zich niet langer gebonden voelen aan
de Oslo-akkoorden, vanwege de systematische schendingen van de akkoorden door Israël5.
De tweestatenoplossing in de praktijk
Onder terugverwijzing naar het VN-verdelingsplan uit 1947, vindt de tweestatenoplossing haar
oorsprong in VN-resolutie 242 (uit november 1967) waarin Israël opgeroepen wordt zijn troepen terug
te trekken uit gebieden die het in de Juni-oorlog in 1967 bezet heeft, en waarin alle partijen tot
beeïndigen van oorlogvoering worden opgeroepen. Ook wordt de betrokken partijen gevraagd om alle
soevereine staten in de regio te erkennen en te respecteren6. De Palestijnen leggen deze resolutie uit
als de verplichting tot volledige terugtrekking van de Israëlische troepen uit de bezette Palestijnse
gebieden. Israël interpreteert de resolutie echter als terugtrekking van het Israëlische leger uit ‘bezette
gebieden’, maar niet per se uit álle bezette gebieden7.
In de internationale gemeenschap bestaat de overtuiging dat het mogelijk en noodzakelijk is om
naast Israël een Palestijnse staat te stichten op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook 8.
Hoe dit in de praktijk moet worden gerealiseerd, is een andere zaak. De opeenvolgende Israëlische
regeringen hebben het mogelijk gemaakt dat anno 2015 meer dan een half miljoen joodse Israëli’s in
nederzettingen in de bezette gebieden wonen. Deze circa 250 nederzettingen9, inclusief infrastructuur
en economie, maken de uitvoering van een tweestatenoplossing praktisch gezien zeer problematisch,
al is het een door Israël gecreeërd probleem. In 2005 heeft Israël de nederzettingen in de Gazastrook
ontmanteld en de ruim 8000 kolonisten uit het gebied geëvacueerd, maar algemeen wordt de
Gazastrook beschouwd als nog steeds bezet door Israël, krachtens de normen van het internationaal
recht.
De kolonisten op de Westelijke Jordaanoever zijn ruwweg onder te verdelen in twee categorieën: zij
die om economische redenen in een nederzetting wonen (vanwege goedkopere huizen, gunstige
hypotheken en andere leningen, lagere belastingen) en zij die daartoe ideologisch en religieus
gemotiveerd zijn. In die ideologie is de Westelijke Jordaanoever onlosmakelijk onderdeel van het ‘land
van Israël’, als door God aan de Joden gegeven10. Onder leden van deze categorie is een extreme
beweging die er alles aan zal doen om Israëlische terugtrekking van de Westelijke Jordaanoever en
de stichting van een Palestijnse staat te voorkomen11. Deze kolonisten zijn sterk vertegenwoordigd in
de Israëlische politiek en de huidige Israëlische regering.
In 2002 lanceerde de Arabische Liga het Arabische Vredesinitiatief. In ruil voor volledige
terugtrekking van Israël tot de grenzen van vóór 1967 en een rechtvaardige oplossing voor het
Palestijnse vluchtelingenprobleem, zal de Arabische Liga Israël erkennen en alle denkbare
betrekkingen - niet alleen de politieke - tussen de leden van de Liga en Israël normaliseren12. Volgens
Yair Lapid, leider van de Israëlische politieke middenpartij Yesh Atid, is het een grote fout dat Israël
nooit op dit plan heeft gereageerd en moet Israël dit plan accepteren als basis voor
onderhandelingen13.
‘Mahmoud Abbas, at U.N., says Palestinians are no longer bound by Oslo accords’, The New York Times, 3009-2015, http://www.nytimes.com/2015/10/01/world/middleeast/mahmoud-abbas-palestinian-authority-unspeech.html
6
https://nl.wikipedia.org/wiki/Resolutie_242_Veiligheidsraad_Verenigde_Naties
7
http://www.vecip.com/default.asp?onderwerp=576
8
‘One State/Two States: Rethinking Israel and Palestine’, Dissent Magazine, zomer 2010,
https://www.dissentmagazine.org/article/one-statetwo-states-rethinking-israel-and-palestine
9
Statistics on Settlements and Settler Population, B’Tselem, updated 11-05-2015,
http://www.btselem.org/settlements/statistics
10
‘The humanitarian impact on Palestinians of Israeli settlements and other infrastructure in the West Bank’,
UNOCHA, juli 2007,
http://www.ochaopt.org/documents/thehumanitarianimpactofisraeliinfrastructurethewestbank_full.pdf
11
‘One State/Two States: Rethinking Israel and Palestine’, Dissent Magazine, zomer 2010,
https://www.dissentmagazine.org/article/one-statetwo-states-rethinking-israel-and-palestine
12
https://en.wikipedia.org/wiki/Arab_Peace_Initiative
13
‘Lapid: Israel Must Accept Arab Peace Initiative as Basis for Talks’, Haaretz, 20-09-2015,
http://www.haaretz.com/news/israel/1.676779
5
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
3
Het mislukken van Oslo, de voortgaande bouw van nederzettingen, de bloedige tweede Intifada, de
drie Gaza-oorlogen en de bezettingspolitiek van Israël hebben de Palestijnse bevolking en politiek
verdeeld14. Met name de jonge generatie Palestijnen raakt er steeds meer van overtuigd dat het idee
van twee staten voor twee volken niet meer realistisch is en de oplossing dus één staat voor beide
volken moet worden. Als voorbeeld daarvan geldt zakenman Tareq Abbas, de jongste zoon van de
Palestijnse president Mahmoud Abbas. Hij vindt dat Palestijnen de tweestatenoplossing moeten
opgeven en in plaats daarvan moeten strijden voor burgerrechten binnen Israël: “Als Israël mij geen
onafhankelijkheid wil geven, geef mij dan in ieder geval burgerrechten”15. Ook binnen Israël gaan
stemmen op voor de éénstaatoplossing, zowel één staat met als één staat zonder gelijke rechten voor
de Palestijnen16.
Volgens een opiniepeiling van het Palestinian Center for Policy and Survey Research in 2013 heeft
65% van de Palestijnen ouder dan 50 jaar een voorkeur voor de tweestatenoplossing, tegenover
slechts 48% van de Palestijnen tussen de 18 en 28 jaar oud17. Khalil Shikaki, een bekende
Palestijnse opiniepeiler, legt dit verschil in voorkeur uit: “De standpunten van de oudere generatie
werden gevormd tijdens de hoogtijdagen van de Palestijnse nationale beweging, de opvattingen van
de jongere generatie tijdens de mislukte jaren van Oslo, de dagen van vermeende corruptie binnen de
Palestijnse Autoriteit, tirannie, het internet en sociale media. De oudere generatie is pragmatisch en
eist onafhankelijkheid en soevereiniteit, de nieuwe is idealistisch en eist gelijke rechten”18. Binnen de
Fatah-beweging is een nieuwe generatie Palestijnse leiders, zoals Marwan Barghouti, Mohammed
Dahlan en Jibril Rajoub, die nergens anders hebben gewoond dan in de bezette gebieden. Zij
kennen Israël beter dan de Arabische wereld, in tegenstelling tot de ‘oude garde’, die vaak in
Jordanië, Syrië of Libanon is opgegroeid en gestudeerd heeft en in de periode na het tekenen van de
Oslo-akkoorden verhuisde naar de Westelijke Jordaanoever of de Gazastrook19.
Draagvlak voor de tweestatenoplossing
Een tweestatenoplossing is formeel nog het einddoel van vredesonderhandelingen, zoals in 2009 door
de toenmalige en huidige Israëlische premier Netanyahu nog werd bevestigd in een toespraak op de
Bar-Ilan Universiteit. Hij zei: “In mijn visie op vrede leven in dit kleine landje van ons twee volken in
vrijheid, naast elkaar, in vriendschap en wederzijds respect. Ieder heeft zijn eigen vlag, een eigen
volkslied en een eigen regering. Beiden zullen de veiligheid en het voortleven van de ander niet
bedreigen. Principes: erkenning van de joodse staat Israël, demilitarisering”20. Vlak voor Netanyahu in
maart 2015 werd herkozen, stelde hij echter dat de Palestijnen zolang hij aan de macht is, nooit een
staat zullen krijgen. Tegenover CNN beargumenteerde hij dat iedereen die vandaag de dag een
Palestijnse staat wil stichten en daarvoor gebieden wil ontruimen, de radicale Islam ruimte geeft om
aanvallen tegen Israël uit te voeren21. Alhoewel hij deze uitspraak later probeerde te nuanceren,
concludeerden de Palestijnen dat deze opmerking de deur naar een onderhandelde oplossing van het
conflict definitief sloot22. Saeb Erekat, hoofdonderhandelaar namens de Palestijnen, zei: “Netanyahu
‘One State/Two States: Rethinking Israel and Palestine’, Dissent Magazine, zomer 2010,
https://www.dissentmagazine.org/article/one-statetwo-states-rethinking-israel-and-palestine
15
‘A Divide Among Palestinians on a Two-State Solution’, The New York Times, 18-03-2014,
http://www.nytimes.com/2014/03/19/world/middleeast/a-divide-among-palestinians-on-a-two-statesolution.html?_r=0
16
‘+972 poll: Israelis reject the status quo, fear int'l isolation’, +972 Magazine, 24-12-2014,
http://972mag.com/972-poll-israelis-reject-the-status-quo-fear-intl-isolation/100431/
17
‘The Death and Life of the Two-State Solution’, Foreign Affairs, juli/augustus 2015,
https://www.foreignaffairs.com/articles/israel/2015-06-16/death-and-life-two-state-solution
18
‘A Divide Among Palestinians on a Two-State Solution’, The New York Times, 18-03-2014,
http://www.nytimes.com/2014/03/19/world/middleeast/a-divide-among-palestinians-on-a-two-statesolution.html?_r=0
19
‘One State/Two States: Rethinking Israel and Palestine’, Dissent Magazine, zomer 2010,
https://www.dissentmagazine.org/article/one-statetwo-states-rethinking-israel-and-palestine
20
Toespraak Benjamin Netanyahu op Bar-Ilan Universiteit, 14-06-2009,
http://mfa.gov.il/MFA/PressRoom/2009/Pages/Address_PM_Netanyahu_Bar-Ilan_University_14-Jun-2009.aspx
21
‘Israel's PM Netanyahu: No Palestinian state on my watch’, CNN, 16-03-2015,
http://edition.cnn.com/2015/03/16/middleeast/israel-netanyahu-palestinian-state/
22
‘The Death and Life of the Two-State Solution’, Foreign Affairs, juli/augustus 2015,
https://www.foreignaffairs.com/articles/israel/2015-06-16/death-and-life-two-state-solution
14
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
4
heeft al het mogelijke gedaan om de tweestatenoplossing te begraven”23. Ook andere Israëlische
politici roepen dat er geen Palestijnse staat zal komen24.
Volgens opiniepeilingen onder Palestijnen en Israëli’s (juni 2015), blijkt dat in vergelijking met juni
2014, de steun onder Israëli’s voor een tweestatenoplossing gedaald is van 62 naar 51% en onder
Palestijnen van 54 naar 51%25. Bijna 65% van de Palestijnen zegt (september 2015) niet te geloven
dat de tweestatenoplossing praktisch nog haalbaar is door de uitbreiding van de Israëlische
nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever26.
Alternatieve oplossingen
Als de kans op een tweestatenoplossing verkeken lijkt, wat zijn dan de alternatieven? Het meest
genoemde alternatief voor de tweestatenoplossing is de éénstaatoplossing. Uit een peiling door het
kritische Israëlische +972 Magazine blijkt dat 90% van de Israëli’s voorstander is van ‘iets anders dan
de status quo’. Steun voor een éénstaatoplossing waarbij iedereen gelijke rechten heeft, is laag
(10%)27, terwijl steun voor een éénstaatoplossing waarbij niet iedereen gelijke rechten heeft,
aanzienlijk gestegen is, van 13% in 2012 tot 28% eind 201428.
Één staat zonder gelijke rechten voor iedereen, betekent volgens de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken John Kerry een ‘apartheidsstaat’. Indien in één binationale staat iedereen gelijke
rechten heeft en Palestijnen kunnen stemmen voor de regering, dan zou dit het einde van de ‘Joodse
staat’ betekenen, volgens veel Israëli’s29. Demografisch gezien zijn er nu bijna net zoveel Palestijnen
als Israëli’s in historisch Palestina (tussen Middellandse zee en Jordaan). Voor Palestijnen een
geruststelling, voor de overgrote meerderheid van de Israëli’s een nachtmerrie30.
Een aantal Palestijnen is verenigd in een beweging die oproept tot één democratische staat in
historisch Palestina. Volgens de ‘Munich Declaration for One Democratic State (ODS) in Historic
Palestine’ zal er één staat gesticht worden die toebehoort aan al de burgers die er nu wonen en die in
het verleden verdreven zijn. Het land zal een onafhankelijke soevereine staat zijn met gelijke rechten
voor alle burgers, waarin iedereen in vrijheid en veiligheid kan leven31.
IPCRI, het Israel Palestine Center for Research and Information, publiceerde in 2014 een nieuw plan
voor het oplossen van het conflict, ‘Two States One Space’. Volgens IPCRI is scheiding en opdeling
van het land in twee soevereine en van elkaar afgezonderde staten geen antwoord op de behoeften
van beide kanten aan binding met het land. Veel joodse heilige plekken zijn gesitueerd op de
Westelijke Jordaanoever en de plek van herkomst van Palestijnse vluchtelingen ligt vaak in Israël.
Zodoende pleit IPCRI voor twee staten in één ruimte: twee soevereine entiteiten met zelfbeschikking,
nauwe samenwerking tussen beide en vrijheid van beweging voor iedereen32.
‘Israel's PM Netanyahu: No Palestinian state on my watch’, CNN, 16-03-2015,
http://edition.cnn.com/2015/03/16/middleeast/israel-netanyahu-palestinian-state/
24
‘The two-state solution is dead’, AlJazeera, 27-05-2015
http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/05/state-palestine-israel-zionist-150527070943455.html
25
Joint Israeli Palestinian Poll - 56, 2 tot 14 juni 2015, http://www.pcpsr.org/en/node/611
26
‘Most Palestinians Now Oppose Two-state Solution, New Research Reveals’, Haaretz, 21-09-2015,
http://www.haaretz.com/news/diplomacy-defense/1.677005
27
‘+972 poll: Israelis reject the status quo, fear int'l isolation’, +972 Magazine, 24-12-2014,
http://972mag.com/972-poll-israelis-reject-the-status-quo-fear-intl-isolation/100431/
28
‘'Blue and White Future' Poll: Jewish and Democratic Index’, 14-04-2013,
http://www.scribd.com/doc/135828891/Blue-and-White-Future-Poll-Jewish-and-Democratic-Index
29
‘The Death and Life of the Two-State Solution’, Foreign Affairs, juli/augustus 2015,
https://www.foreignaffairs.com/articles/israel/2015-06-16/death-and-life-two-state-solution
30
‘A Divide Among Palestinians on a Two-State Solution’, The New York Times, 18-03-2014,
http://www.nytimes.com/2014/03/19/world/middleeast/a-divide-among-palestinians-on-a-two-statesolution.html?_r=0
31
‘New Palestinian Movement Calls for One-State Solution’, Al Monitor, 22-05-2013, http://www.almonitor.com/pulse/originals/2013/05/israel-palestine-one-state-solution.html#
32
‘Two states in one space, a new framework for resolving the Israeli-Palestinian conflict’, IPCRI, november 2014,
http://issuu.com/ipcri/docs/two_states_in_one_space
23
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
5
Dit initiatief van IPCRI lijkt op de inhoud van een nieuwe politieke beweging, geheten ‘Two States,
One Land’, waarin Israëli’s en Palestijnen een alternatieve oplossing voor het conflict bespreken. De
beweging staat twee aparte entiteiten met eigen nationale identiteiten voor, met open grenzen, nauw
met elkaar samenwerkend, met een gedeeld Jeruzalem en met een grote vrijheid van vestiging, in
fasen te realiseren. Het idee hierachter is het voorkomen van ontworteling van de Israëlische
kolonisten en de acceptatie van het Palestijnse recht van terugkeer, zonder dat dit de joodse identiteit
van Israël in gevaar brengt33. De Israëlische schrijver Nir Baram is betrokken bij het initiatief en zegt
hierover: “We leven nu in het post-twee-staten-tijdperk. De jaren 90-oplossing van twee staten waar
het in [Oslo en] Genève over ging, is voorbij. De eerste stap is de erkenning dat Joden en Palestijnen
in Israël gelijk zijn. Zonder die erkenning valt er niet te praten. Ze zijn geheel gelijk op alle vlakken,
binnen en buiten Israël. Daarna kun je partijen vragen wat ze willen: Eén staat, twee staten, een
confederatie. Zo denk ik dat twee gefedereerde staten de beste oplossing is. Maar mensen negeren
de noodzaak om ‘t eerst eens te worden over het principe dat Joden en Palestijnen overal gelijke
rechten moeten hebben”34. Volgens een peiling van +972 Magazine steunt een meerderheid van de
Israëli’s (56%) deze benadering, nadat zij de specifieke onderdelen in detail uitgelegd kregen35.
Opinie Een Ander Joods Geluid
Een Ander Joods Geluid is van mening dat een einde aan de bezetting en aan de
nederzettingenpolitiek een noodzakelijke maar nog niet voldoende eerste stap is in de richting van een
oplossing van het conflict, los van de vorm die de oplossing aanneemt. Zoals de bekende Israëlische
journalist Gideon Levy het formuleerde tijdens een lezing in Nederland: “Ik ben niet voor Israël, ik ben
niet voor de Palestijnen, ik ben tegen de bezetting”. Daarnaast zijn gelijke rechten en plichten voor elk
individu in het territorium essentieel. Gezien de ontwikkelingen ‘op de grond’ is hulp en vooral druk van
derden, dat wil zeggen van de internationale gemeenschap, waaronder het Kwartet (Verenigde
Staten, de Europese Unie, de Verenigde Naties en Rusland), onontbeerlijk om uit de impasse te
komen.
EAJG erkent dat beide partijen ook tot een andere oplossing dan de tweestatenoplossing zouden
kunnen komen - mits tot stand gebracht op een gelijkwaardige en democratische manier en ingebed in
het internationaal recht. Zolang het officiële standpunt van de Palestijnen het streven naar een eigen
staat is, zal Een Ander Joods Geluid dit streven erkennen en ondersteunen. De vraag welke oplossing
de voorkeur verdient, zou mede kunnen worden beoordeeld aan de hand van de praktische
uitvoerbaarheid. Omdat elke oplossing specifieke problemen en bezwaren kent, valt aan dit criterium
geen voorkeursoptie te ontlenen.
Van groot belang acht EAJG het besef dat de huidige situatie alleen maar kan leiden tot voortgaande
polarisering, tot schade aan beide volkeren. Een oplossing, mits met een minimum aan
rechtvaardigheid en duurzaamheid is in het belang van beide partijen. Te vaak wordt het conflict
gepresenteerd als een win-verlies situatie, in plaats van als een situatie waarin voor beide partijen
gelijkelijk winst te behalen is uit een oplossing waarin tenminste gelijke individuele en collectieve
rechten zijn gewaarborgd.
‘Are Israelis ready for a confederated two-state solution?’, +972 Magazine, 04-01-2015, http://972mag.com/areisraelis-ready-for-a-confederated-two-state-solution/100920/
34
‘De eerste stap is de erkenning dat joden en Palestijnen in Israël gelijk zijn’, NieuwWij, 05-10-2015,
http://www.nieuwwij.nl/interview/nir-baram/
35
‘Are Israelis ready for a confederated two-state solution?’, +972 Magazine, 04-01-2015, http://972mag.com/areisraelis-ready-for-a-confederated-two-state-solution/100920/
33
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar