Het woonzorgdecreet

Het woonzorgdecreet
december 2009
Stand van zaken
• Woonzorgdecreet van 13 maart 2009: BS 14 mei 2009
• Uitvoeringsbesluiten
- procedurebesluit van 5 juni 2009: BS 14 aug 08
- Voorafgaande vergunning van 5 juni: BS 4 sept 09
- Stambesluit + bijlagen: Vl Reg 24 juli 09 (nog niet in B.S.)
! Niet in uitvoering: assistentiewoningen en woonzorgnetwerken
Decreet : twee in één
Thuiszorg + ouderenzorg = woonzorg
→integratie van thuiszorgdecreet en
ouderenzorgdecreet
→nieuwe voorzieningen
→zorgcontinuïteit
→ zorgafstemming
Decreet :thuiszorg
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gezinszorg en aanvullende thuiszorg
Logistieke hulp
Diensten voor oppashulp
Diensten voor thuisverpleging
Lokale dienstencentra
Regionale dienstencentra
Dienst voor gastopvang
Centrum voor herstelverblijf
Dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds
Decreet : ouderenzorg
•
•
•
•
Dagverzorgingscentrum
Centrum voor kortverblijf
Groep van assistentiewoningen
Woonzorgcentrum
Woonzorg: Ouderenzorg +
thuiszorg
• Woonzorgnetwerken
3 niveau’s
1. Aanmelding en controle op algemeen
aanvaardbare maatschappelijke principes
2. Erkenning en controle op het niveau van de
erkenningsnormen
3. Supplementaire erkenning en controle op het
niveau van bijkomende kwaliteitseisen
Decreet :3 niveau’s
Bijkomende kwaliteitseisen:
- Reële inzet personeel in de voorziening
- Vorming en bijscholing personeel
- Prijzenbeleid
- Opnamebeleid
(! Bijkomende subsidiëring mogelijk – nog niet in
uitvoering)
Kader
Wat kan de wens om zelfstandig te blijven
bemoeilijken?
1. Zorgbehoevendheid
2. Nood aan toezicht
3. Beperkt netwerk
4. Onveilige en onaangepaste woning
5. Versnippering van het zorglandschap
6. Dualiteit eigen huis – eigen thuis
7. Kostprijs van de zorg
Werkingsprincipes
• de toegankelijkheid van de woonzorg waarborgen zonder
enige vorm van discriminatie op basis van ideologische,
godsdienstige en filosofische overtuiging of lidmaatschap of
enig ander criterium waarop kan worden gediscrimineerd.
• door de gebruiker, in gevraagd en aanvaard voorkomend
geval de mantelzorgers, zijn.
• oog hebben voor de hele zorgsituatie, inclusief palliatie.
• naar aard, tijdstip, plaats, duur en intensiteit het best
aangepast zijn aan de behoeften van de gebruiker.
Werkingsprincipes
• de persoonlijke levenssfeer van de gebruiker en zijn mantelzorgers
eerbiedigen zonder discriminatie op grond van ideologische, godsdienstige
en filosofische overtuiging of lidmaatschap of enig ander criterium op
grond waarvan kan worden gediscrimineerd
• de persoonlijke autonomie en zelfverantwoordelijkheid van de gebruiker
en zijn mantelzorgers vrijwaren, ondersteunen en stimuleren.
• maximaal een beroep doen op het zelfzorgvermogen en de
zelfredzaamheid van de gebruiker en zijn mantelzorgers, rekening
houdend met hun draagkracht.
• de gebruiker en zijn mantelzorgers informeren over de mogelijkheden en
beperkingen van de woonzorg en van eventuele andere hulp- en
dienstverlening.
Werkingsprincipes
• De prijsvorming bepaald door de Vlaamse Regering naleven.
• Een beleid ontwikkelen rond ethisch verantwoorde zorg. Het
woonzorgnetwerk kan hiervoor het vertrekpunt zijn.
• De vrijwilligerszorg (zorg geboden door vrijwilligers) stimuleren,
organiseren of samenwerkingsverbanden aangaan met organisaties die
vrijwilligerszorg aanbieden.
• De inspraak van de gebruikers organiseren.
• Belemmerende factoren in het aanbieden van de woonzorg beleidsgericht
signaleren
• Programma’s ontwikkelen rond vorming, training en systemen van
intervisie ter bevordering van de deskundigheid van personeel en
management.
Werkingsprincipes
• de communicatie tussen gebruiker, mantelzorgers en voorziening
stroomlijnen om de gebruiker en zijn mantelzorgers naar de
gepaste zorg te kunnen toeleiden.
• bijzondere aandacht besteden aan gebruikers die een verhoogd
risico lopen op verminderde welzijnskansen.
• bijzondere aandacht hebben voor diversiteit zoals allochtonen autochtonen, hetero’s – holibi’s, hooggeschoolden –
laanggeschoolden, stad-platteland, mannen - vrouwen.
• bijzondere aandacht besteden aan specifieke doelgroepen zoals
psychiatrische patiënten, dementerenden, personen met een
handicap, …
Werkingsprincipes
• De voorzieningen indiceren de behoeften van
de gebruiker, rekening houdend met diens
zelfzorgvermogen en met de beschikbare
mantelzorg en de behoefte aan ondersteuning
ervan.
UITVOERINGSBESLUITEN
3 soorten :
- Voorafgaande vergunning
- Procedurebesluit
- Erkenningsbesluiten : stambesluit + bijlage per
voorziening
! Niet in uitvoering: assistentiewoningen en
woonzorgnetwerken
Uitvoeringsbesluiten: voorafgaande
verguning
Aanvraag voorafgaande vergunning
Beslissing voorafgaande vergunning
Bewijs eigendom na 1 jaar => zo niet verval
Bewijs aanvraag stedenbouwkundige vergunning na 3
jaar => zo niet verval
Winddichte infrastructuur na 5 jaar => max 3 jaar
uitstel
! Overgangsmaatregelen voor wie reeds Voorafgaande
vergunning heeft
Uitvoeringsbesluiten: procedurebesluit
Erkenning = onbepaalde duur
Erkenning via aanvraag tot erkenning
Mogelijkheid tot voorlopige erkenning
Mogelijkheid tot wijziging erkenning (vrijwilllig)
Wijziging erkenning, schorsing en intrekking erkenning
Uitvoeringsbesluiten: stambesluit
- Erkenning enkel binnen programmatie
- Erkenningsvoorwaarden voldoen aan spec
erkenningsvwdn infrastructuur per voorziening
- Werkingsprincipes en andere voorwaarden uit
decreet
- Kwaliteitshandboek
- Jaarplanningverslag en kwaliteitsplanning
- Erkenningsvoorwaarden per soort voorziening
- Zelfzorgvermogen van gebruiker evalueren en
indiceren
Stambesluit
Jaarlijks voor 15 april bezorgen aan het Agentschap:
• Jaarverslag van het voorbije jaar
• Kwaliteitsplanning voor het lopende jaar
Jaarverslag: registratiegegevens over de activiteiten (onderwerp, doel, vorm,
frequentie, intensiteit, bereikte doelgroep), evaluatie van de kwaliteitsplanning
Kwaliteitsplanning: omschrijving van activiteiten die worden ontplooid om de
doelstellingen, de kwaliteitseisen en het kwaliteitssysteem te bepalen en te
realiseren + de zelfevaluatie
Opgelet: ouderenzorg : niet opsturen maar ter beschikking
hebben
Uitvoeringsbesluiten: stambesluit
Zelfevaluatie
telkens gedurende een periode van 2 jaar
( eerste keer tegen 1/1/2012)
5 verplichte stappen:
1° syst wijze gegevens verzamelen en registreren
2° gegevens aanwenden om doelstellingen te bereiken
3° stappenplan met tijdspad om doelstellingen te bereiken
4° frequentie evaluatie van bereikte doelstellingen
5° stappen ondernemen bij niet bereiken doelstellingen
(art 5§3 van het kwaliteitsdecreet van 17.10.2003)
Uitvoeringsbesluiten: stambesluit
- Afwijkingen:
Gemotiveerd verzoek aan administrateur – generaal
- Afwijken leeftijdsgrens 65 jaar :
- Woonzorgcentra: gemotiveerd verzoek aan
administrateur- generaal
- Dagverzorging en kortverblijf: verslag beschikbaar (
geen andere voorziening beschikbaar die de zorg
gepast kunnen beantwoorden)
Uitvoeringsbesluiten: stambesluit
Voorwaarden subsidiëring:
-
Erkenning
Boekhoudregels volgen
Ouderenvoorzieningen: bepaalde rechtsvorm
Subsidie-enveloppe: minister bepaalt, voorschot
90 % mogelijk
- Indexering
Stambesluit
Projecten:
Minister kan projecten subsidiëren. De minister
bepaalt nadere regels over:
1. Wijze waarop men moet aanvragen
2. Criteria en methode van evaluatie
3. Vaststelling van bedrag
4. Wijze van uitbetaling
→ moeten geen vastgelegde thema’s zijn
Uitvoeringsbesluiten: bijlagen
I : Diensten voor gezinszorg en aanvullende
thuiszorg
II: Diensten voor logistieke hulp
III: Diensten voor oppashulp
IV: Diensten voor thuisverpleging
V: Diensten maatschappelijk werk van het
ziekenfonds
VI: Lokale dienstencentra
Uitvoeringsbesluiten: bijlagen
VII : Regionale dienstencentra
VIII: Diensten voor gastopvang
IX: Dagverzorgingscentra
X: Centra voor herstelverblijf
XI: Centra voor kortverblijf
XII: Woonzorgcentra
XIII: Verenigingen van gebruikers en mantelzorgers
XIV: Subsidiëring van de animatiewerking in de
woonzorgcentra en de centra voor kortverblijf
Decreet en besluit : thuiszorg
Geen leeftijdsgrens
Geen commerciële initatieven
Relevante voorzieningen voor OCMW’s:
 Diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg
 Diensten voor logistieke hulp
 Lokale dienstencentra
Voorzieningen:thuiszorg
Diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg
1. Persoonsverzorging
2. Huishoudelijke hulp
3. Algemene psychosociale en pedagogische
ondersteuning en begeleiding
4. Schoonmaakhulp (al dan niet in samenwerking)
5. Optioneel: oppashulp en karweihulp
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg:
aandachtspunten
1.
De dienst indiceert de behoeften van de gebruiker op het
vlak van gezinszorg en aanvullende thuiszorg. Daartoe
verricht begeleidend personeel van de dienst jaarlijks in het
natuurlijk thuismilieu van de gebruiker een sociaal
onderzoek. De behoeften van de gebruiker worden
vastgesteld aan de hand van de BEL-profielschaal.
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg:
aandachtspunten
2. Schoonmaakhulp moet in eerste instantie verricht worden door logistiek
personeel of doelgroepwerknemers. Verzorgend personeel kan
schoonmaakhulp nog alleen verrichten wanneer de taken die het
verzorgend personeel bij de gebruiker verricht overwegend
persoonsverzorging en huishoudelijke hulp blijven, tenzij het doel van
de zorg of de aard van de zorgsituatie de competentie van een
verzorgende vereisen. Wanneer de verzorgende schoonmaakhulp
verricht dan moet de dienst dit motiveren en deze motivatie bij het
gebruikersdossier voegen.
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg:
aandachtspunten
3.
4.
Bij opname van een gebruiker in een woonzorgcentrum, kan
een verzorgend personeelslid zorg verlenen aan de
bewoner in het woonzorgcentrum, als dat aangewezen is
voor het welzijn van de gebruiker en de kwaliteit van de
zorg, en met akkoord van de gebruiker en de initiatiefnemer
van het woonzorgcentrum.
Aanvullende thuiszorg: bijdrage per gepresteerd uur
aanvullende thuiszorg obv minstens het inkomen en de
gezinssamenstelling.
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg:
aandachtspunten
5.
6.
7.
Minstens 10 vte verzorgend personeel doorlopend tewerkstellen.
Mogelijkheid tot aanpassing tegen ten laatste 31 december 2015 (art.
42).
Iedere dienst verleent onregelmatige prestaties afhankelijk van de
noodwendigheden. Onregelmatige prestaties zijn uren die gepresteerd
worden, hetzij op weekdagen tussen 20 uur en 7 uur, hetzij op zater-,
zon- en feestdagen, met het oog op een continue hulp- en
dienstverlening .
Kwaliteitsnormen nu ook van toepassing op de aanvullende thuiszorg.
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor logistieke hulp
1. Schoonmaakhulp aan gebruikers met een
verminderd zelfzorgvermogen.
2. Optioneel: karweihulp (al dan niet op basis van een
samenwerkingsverband).
Enkel voor OCMW’s of gemeenten die geen erkende
dienst voor gezinszorg hebben !!!
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor logistieke hulp: aandachtspunten
1. Bijdragen bepalen obv inkomen en gezinssituatie.
Naar de toekomst mogelijks opgelegde
bijdrageschaal
2. Sociaal onderzoek
3. Voldoen aan alle kwaliteitsvereisten vanuit de
gezinszorg en aanvullende thuiszorg
4. Geen opgelegde schaalgrootte
5. Geen duidelijkheid voor de dienstencheques
Voorzieningen:thuiszorg
Dienst voor logistieke hulp: erkenning vragen?
+ subsidiëring nieuwe werknemers (doelgroepwerknemers),
toegang tot VIA-toeslagen, recurente subsidies (ook voor
omkadering), spelen binnen de woonzorg en vooral komt in
aanmerking voor het maximumfactuur in de thuiszorg
- opgelegde bijdrageschaal, kwaliteitszorg, voldoen aan alle
werkingsprincipes, nog niet direct een subsidie voor de
gesco‘s, enkel subsidiëring voor uitbreiding
Bemerking: logistieke hulp voor zorgbehoevenden zal voortaan
moeten gemeld worden
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra
Verplichte activiteiten al dan niet op basis van een
samenwerkingsverband:
1. Activiteiten van algemeen informatieve, vormende
en recreatieve aard organiseren.
2. Hygiënische zorg aanbieden.
3. Warme maaltijden aanbieden.
4. Hulp bieden bij het boodschappen doen.
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra
5. Buurthulp aanbieden. Buurthulp is het organiseren
en ondersteunen van activiteiten en initiatieven die
het sociale netwerk, de communicatie en het
veiligheidsgevoel versterken.
6. Initiatieven nemen of ondersteunen die de mobiliteit
van de gebruikers tot stand brengen of verhogen
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra
Optionele activiteiten:
• uitlenen van personenalarmtoestellen en een
personenalarmcentrale organiseren al dan niet op
basis van een samenwerkingsverband
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra: extra werkingsprincipes
• een maximale laagdrempeligheid waarborgen;
• bijzondere aandacht besteden aan het voorkomen
van vereenzaming door te werken aan het behoud en
herstel van het sociale netwerk;
• bijzondere aandacht besteden aan de
toegankelijkheid van het zorgaanbod voor
nieuwkomers en etnisch-culturele minderheden.
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra: aandachtspunten
1. Veel optionele activiteiten worden verplicht zoals
aanbieden van warme maaltijden in LDC op
regelmatige basis
2. Antennewerking (deels) mogelijk voor vormende,
informatieve en recreatieve activiteiten
3. Samenwerking andere thuiszorgvoorzieningen:
activiteiten tellen mee voor 1/3 van vormende,
informatieve en recreatieve activiteiten
Voorzieningen:thuiszorg
Lokale dienstencentra: aandachtspunten
4. Bijzondere aandacht voor nieuwkomers en etnischculturele minderheden
5. Samenstelling en organisatie centrumraad
6. Woonassistent kan iemand van LDC zijn
7. Nieuwe LDC‘s: meer infrastructuurnormen
(ontmoetingsruimte, lokaal voor activiteiten en
ruimte voor centrumleider), rolstoeltoegankelijk !!!
Decreet : ouderenzorg
Extra werkingsprincipes:
1. Sociale netwerkvorming stimuleren
2. Activering, ondersteuning en revalidatie aanbieden
3. Animatie en creatieve ontspanning organiseren
4. Psychosociale ondersteuning aanbieden
•
Leeftijdsgrens = 65 jaar
Decreet - ouderenzorg
Dagverzorgingscentrum - definitie
1. Hygiënische en verpleegkundige hulp-en
dienstverlening
2. Activering, ondersteuning en revalidatie aanbieden
3. Animatie en creatieve ontspanning organiseren
4. Psychosociale ondersteuning aanbieden
Decreet - ouderenzorg
Dagverzorgingscentrum (2)
• Nieuw : minimumerkenning naar 5 (ipv 7)
• Nieuw: andere intiatiefnemers
• Nieuw: leeftijdsgrens = 65 jaar
• Nieuw: nachtopvang mogelijk (optioneel)
• Nieuw : verplicht erkend
Voorzieningen - ouderenzorg
Centrum voor kortverblijf
1. Bieden van aangepaste huisvesting, gebruikelijke
gezins- en huishoudelijke zorg, hygiënische en
verpleegkundige zorg, (re)activering en
psychosociale ondersteuning, animatie en sociale
netwerkvorming
2. crisisopvang
Voorzieningen - ouderenzorg
Centrum voor kortverblijf (2)
• In woonzorgcentrum of in centrum voor
herstelverblijf
• Moet uitsluitend voor kortverblijf gebruikt worden
• Verplicht erkend
• Programmatie: Min 3 per gemeente, per WZC min 1
• Erkenning : Max 10 (tenzij < 40, dan 3)
Voorzieningen - ouderenzorg
Woonzorgcentrum
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Aangepaste huisvesting
De gebruikelijke gezins- en huishoudelijke zorg
Hygiënische en verpleegkundige zorg, kan gedifferentieerd
en gespecialiseerd
(Re)activering en psychosociale ondersteuning
Animatie en sociale netwerkvorming
Opmaak en bijwerking zorg-en begeleidingsplan voor elke
gebruiker
Woonzorgnetwerk
• Wat?
Buurtgericht functioneel samenwerkingsverband tss:
- Huisarts of huisartsenkring
- Erkend woonzorgcentrum
- Erkend centrum voor kortverblijf
- Erkende groep voor assistentiewoningen
- Erkende dienst voor gezinszorg en aanvullende
thuiszorg of andere erkende thuiszorgvoorziening die
zorg aan huis levert
Woonzorgnetwerk
1. Afspraken tussen leden met het oog op doelmatigheid,
doeltreffendheid en continuïteit van de ouderenzorg
2. Gezamenlijk aanbod ouderenzorg realiseren
3. Toegang tot ouderenzorg faciliteren met behulp van één
aanmelding
4. Acute zorgvragen beantwoorden
5. Gezamenlijk personeel en expertise inzetten
6. Informatie uitwisselen
• Niet verplicht erkend
Beslissingen voor het OCMW
• Erkenning logistieke hulp (als OCMW ook
gezinszorg aanbiedt zal er een integratie
gebeuren)
• Opnemen van coördinatie multidisciplinair
overleg
• Erkenning voor groep van assistentiewoningen
• Erkenning voor woonzorgnetwerk
COÖRDINATIE MULTIDISCIPLINAIR
OVERLEG
JA: invulling van lokaal sociaal beleid (overlegtafel),
meeste garantie neutraal aanspreekpunt, betere
opvolging eigen cliënten, betrokkenheid bij de
zorgverlening, naadloze zorgovergang garanderen,
contacten met andere actoren, mooie uitwerking
Sociaal Huis
NEEN: subsidiëring niet duidelijk, verhoging werklast
(belangrijk om hier iemand voor vrij te stellen)
ERKENNING GROEP
ASSISTENTIEWONINGEN
Niet-erkennen = woonvoorziening
Voordelen erkenning: flexibele erkenning als
woonzorgcentrum, woonassistent, deel van
woonzorgnetwerk
Nog geen zicht op uitvoeringsbesluiten en financiering
OPRICHTING WOONZORGNETWERK
Lokaal sociaal beleid in de praktijk
Mogelijkheden tot betere samenwerking
Belangrijk voor cliënten
Haalbaarheid versus wenselijkheid
Vragen en opmerkingen ?
[email protected], 02/211.55.71
(thuiszorg)
[email protected], 02/211.55.70
(ouderenzorg)