EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 13 juni 2014 Consumentenrechten in het digitale tijdperk: voortaan staan de 507 miljoen Europese consumenten sterker Goed nieuws voor de meer dan 507 miljoen consumenten in Europa: dankzij nieuwe EUwetgeving genieten zij voortaan in de hele Europese Unie sterkere rechten. De nieuwe EUrichtlijn inzake consumentenrechten zorgt ervoor dat consumenten vanaf nu bij hun aankopen in Europa, zowel online als in een winkel, altijd en overal juridisch sterker staan. Ook voor de ondernemingen zijn de nieuwe regels goed nieuws: ze zorgen voor gelijke voorwaarden, waardoor het voor handelaars goedkoper wordt hun producten en diensten aan buitenlandse consumenten aan te bieden. Volgens de nieuwe regels zullen consumenten in de hele EU bijvoorbeeld 14 dagen de tijd hebben om zich te bedenken over een aankoop die zij online of buiten verkoopruimten (verkoop aan huis) hebben gedaan. Tot voor kort gold een termijn van ten minste zeven dagen. Verder zijn toeslagen voor het gebruik van creditcards en telefonische hulpdiensten niet meer toegestaan. Ook mogen op websites vakjes voor extra diensten (bv. bij de onlineaankoop van vliegtickets) niet meer vooraf worden aangevinkt. De nieuwe regels moeten over de hele EU uniform worden toegepast, zodat consumenten in elke lidstaat dezelfde rechten genieten. Daarom publiceert de Commissie tevens een leidraad voor nationale autoriteiten, met een facultatief model voor de essentiële informatie die ten behoeve van de consumenten op digitale producten zou moeten worden vermeld. IP/14/655 "Europa maakt vandaag een einde aan de online afzetterij van consumenten. Vanaf nu kunnen alle consumenten in de Europese Unie gebruikmaken van de rechten die de richtlijn inzake consumentenrechten hun toekent: geen vooraf aangevinkte vakjes meer wanneer u een vliegticket koopt, geen extra kosten meer wanneer u online betaalt met uw creditcard en geen handelaars meer die weigeren uw online aankoop terug te nemen", aldus Viviane Reding, vicevoorzitter en EU-commissaris voor Justitie. "Consumenten zekerheid bieden, is het beste wat we kunnen doen voor de eengemaakte markt. Het consumentenvertrouwen versterken en consumenten zo de touwtjes in handen geven, is het goedkoopste stimuleringspakket dat Europa zich kon wensen. De Europese Commissie zal nu nauwgezet controleren of de lidstaten de regels die zij hebben afgesproken, correct uitvoeren en de consumenten de rechten geven die hun toekomen." De nieuwe richtlijn inzake consumentenrechten zorgt voor harmonisering van nationale consumentenregels op tal van belangrijke gebieden, zoals met betrekking tot de informatie die consumenten nodig hebben vóór hun aankoop van goederen en diensten en hun recht online aankopen te annuleren. Doordat de regels op één lijn zijn gebracht, genieten consumenten nu overal gelijke rechten, waar in de EU zij ook aankopen doen. Ook de regels voor handelaars zijn eenvoudiger en voorspelbaarder geworden, waardoor zij sneller grensoverschrijdend zaken zullen doen. Enkele belangrijke elementen van de nieuwe EU-richtlijn (zie de factsheet over de nieuwe regels en de bijlage voor meer informatie): transparantere prijzen; geen onredelijke toeslagen meer voor het gebruik van creditcards en telefonische hulpdiensten; geen vooraf aangevinkte vakjes op websites, bijvoorbeeld bij de aankoop van vliegtickets; verlenging van de bedenktijd van 7 dagen tot 14 dagen, over de hele EU; recht op terugbetaling binnen 14 dagen vanaf de annulering van de aankoop door de consument; geen online valkuilen zoals "gratis" internetaanbiedingen waarvoor wel degelijk moet worden betaald (bv. horoscopen en recepten); betere bescherming met betrekking tot digitale inhoud, in het bijzonder wat betreft informatie over de software en hardware van producten. Achtergrond De Europese Commissie heeft het voorstel voor een nieuwe reeks consumentenrechten in oktober 2008 gepresenteerd (IP/08/1474). De uiteindelijke overeenstemming tussen het Europees Parlement en de Raad over de richtlijn consumentenrechten werd in juni 2011 dankzij bemiddeling door EU-commissaris voor Justitie Viviane Reding bereikt, waarna de richtlijn op 10 oktober 2011 formeel is goedgekeurd (MEMO/11/675). De regeringen hadden twee jaar de tijd, tot 13 december 2013, om de regels in nationaal recht om te zetten, met het oog op de daadwerkelijke inwerkingtreding op 13 juni 2014. In maart 2014 is de Europese Commissie een campagne over consumentenrechten gestart, om de burgers te informeren over hun rechten uit hoofde van het EU-recht en over de mogelijkheden voor hulp en advies (MEMO/14/191). De campagne richt zich vooral tot consumenten in Bulgarije, Cyprus, Griekenland, Italië, Letland, Polen, Portugal en Spanje. 2 Meer informatie Homepage van Viviane Reding, vicevoorzitter en EU-commissaris voor Justitie: http://ec.europa.eu/reding Volg de vicevoorzitter op Twitter: @VivianeRedingEU Europese Commissie – richtlijn consumentenrechten: http://ec.europa.eu/justice/consumer-marketing/rights-contracts/directive/index_en.htm Volg het justitiebeleid van de EU op Twitter: @EU_Justice Contact: Mina Andreeva (+32 2 299 13 82) Natasha Bertaud (+32 2 296 74 56) Voor het publiek: Europe Direct – per telefoon 00 800 6 7 8 9 10 11 of per e-mail 3 Bijlage: 10 belangrijke veranderingen door de nieuwe EUconsumentenregels 1) Geen verborgen kosten meer op het internet De consument wordt beschermd tegen verborgen kosten op het internet. Zo zijn er fraudeurs die klanten proberen te doen betalen voor "gratis" diensten zoals horoscopen of recepten. Voortaan zullen consumenten expliciet moeten bevestigen dat ze begrijpen dat ze moeten betalen. 2) Transparantere prijzen Handelaars moeten de totale prijs én alle extra kosten van producten en diensten vermelden. Onlineconsumenten hoeven kosten waarover ze vóór hun bestelling niet duidelijk werden geïnformeerd, niet te betalen. 3) Vooraf aangevinkte vakjes op websites worden verboden Wie online winkelt, bijvoorbeeld om een vliegticket te kopen, krijgt tijdens het aankoopproces soms extra diensten aangeboden, zoals een reisverzekering of een huurauto. De vakjes voor die extra diensten zijn soms vooraf aangevinkt. Als de consument die diensten niet wil, moet hij eerst de vinkjes verwijderen. Op grond van de nieuwe richtlijn zijn vooraf aangevinkte vakjes in de EU verboden. 4) 14 dagen bedenktijd na aankoop De termijn waarbinnen consumenten zich over hun aankoop kunnen bedenken, wordt verlengd tot 14 kalenderdagen (de door de EU voorgeschreven wettelijke termijn bedroeg tot op heden zeven dagen). Dat betekent dat een consument die zich bedenkt, de goederen, om welke reden ook, mag retourneren. - - - - Consumenten worden beter beschermd tegen ontoereikende informatie. Als een verkoper de klant niet duidelijk heeft geïnformeerd over het herroepingsrecht, wordt de termijn verlengd tot één jaar. Soms bellen handelaars vooraf en zetten zij de consument onder druk om akkoord te gaan met een bezoek. Voortaan kan de consument ook een aankoop die tijdens een afgesproken bezoek gesloten is, herroepen. Bovendien wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen afgesproken en niet-afgesproken bezoek, zodat de regels niet kunnen worden omzeild. Het herroepingsrecht geldt nu ook voor onlineveilingen, zoals op eBay, hoewel alleen de goederen die van een professionele verkoper werden gekocht, kunnen worden geretourneerd. De herroepingstermijn gaat in op het moment dat de consument de goederen ontvangt. Nu is dat nog het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten. De regels gelden zowel voor aankopen via internet, telefoon en postorder als voor aankopen die niet in een winkel worden gedaan, maar bijvoorbeeld aan de deur, op straat, op een tupperwareparty of tijdens een door de handelaar georganiseerde uitstap. 4 5) Sterkere terugbetalingsrechten Handelaars moeten de consument binnen 14 dagen na de herroeping het aankoopbedrag terugbetalen, verzendkosten inbegrepen. In het algemeen draagt de handelaar het risico van schade aan goederen tijdens het vervoer, tot het moment waarop de koper de goederen in ontvangst neemt. 6) Invoering van een Europees standaardformulier voor herroeping Consumenten die een op afstand of aan huis gesloten overeenkomst willen annuleren, kunnen daarvoor gebruikmaken van een standaardformulier voor herroeping. Zo kan een aankoop gemakkelijker en sneller worden geannuleerd, waar in de EU de overeenkomst ook is gesloten. 7) Geen toeslagen voor het gebruik van creditcards en telefonische hulpdiensten Als de consument een creditcard (of een ander betaalmiddel) gebruikt, mag de handelaar daarvoor niet méér in rekening brengen dan de werkelijke kosten die dit voor hem meebrengt. Handelaars die een telefonische hulpdienst aanbieden waar de klant terecht kan met vragen over de overeenkomst, mogen hiervoor niet méér dan het gewone telefoontarief vragen. 8) Duidelijke informatie over wie de retourkosten betaalt Handelaars die willen dat de consument betaalt voor het retourneren van goederen, moeten de consument daarover vooraf duidelijk informeren. Anders moeten zij de retourkosten zelf dragen. Handelaars moeten vóór een aankoop via internet of postorder op zijn minst een duidelijke schatting geven van de maximale kosten voor het retourneren van grote artikelen, zoals een zitbank. Zo kan de consument met kennis van zaken beslissen bij wie hij koopt. 9) Betere bescherming van de consument met betrekking tot digitale producten Er moet duidelijkere informatie over digitale inhoud worden verstrekt, ook wat betreft de compatibiliteit met hard- en software en de toepassing van technische beschermingsmaatregelen, zoals beperkingen op het recht van kopiëren van de inhoud. De consument heeft het recht de onlineaankoop van digitale producten, zoals muziek of video's, te annuleren, maar alleen tot op het moment dat het feitelijke downloaden begint. 5 10) Gemakkelijker zakendoen in Europa dankzij gemeenschappelijke regels voor ondernemingen Enkele voorbeelden: één enkel pakket basisregels voor overeenkomsten afgesloten op afstand (verkoop via telefoon, post of internet) en overeenkomsten gesloten buiten verkoopruimten (zoals verkoop op straat of aan huis) in de Europese Unie, dat zorgt voor gelijke voorwaarden en lagere transactiekosten voor handelaars die over de grenzen heen werken, in het bijzonder als zij zaken doen via internet; - standaardformulieren om de situatie voor ondernemingen te vereenvoudigen. Zij kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van een standaardformulier om te voldoen aan de informatievereisten met betrekking tot het herroepingsrecht; specifieke regels voor kleine bedrijven en vaklui, zoals loodgieters. Het herroepingsrecht geldt niet voor dringende herstel- en onderhoudswerkzaamheden. Lidstaten kunnen er ook voor kiezen om vaklui vrij te stellen van bepaalde informatievereisten voor herstel- en onderhoudswerkzaamheden aan huis die minder dan 200 euro kosten. - 6