File

Lesverantwoording
Soort:
OJW - Natuurkunde
Analyse:
Ik heb pas 3 weken stage gelopen in groep 8. Een nieuwe stagegroep. Daarnaast is dit
tevens de derde lesweek in een nieuw schoolgebouw. Ik heb een les natuuronderwijs
bijgewoond en rondgelopen op de momenten dat de leerlingen bezig waren met uitvoering
van opdrachten binnen de methode voor natuuronderwijs uit hun weektaak. Dit betrof een
instructie en verwerkingslessen over het werken met een atlas en kaartlezen. Uit navraag bij
mijn mentor Derk van Veenendaal kwam naar voren dat er dit schooljaar nog niets over ‘de
ruimte’ aan de orde is geweest. Wat er in eerdere jaren besproken is is niet geheel
duidelijk. Ik denk dat enkele leerlingen vanuit de thuissituatie wel het een en ander weten en
ook al over de zonsverduistering, het thema van mijn les. Een deel van de leerlingen zal niet
veel meer weten – denk ik – dan dag en nacht en seizoenen.
Vertaling:
Ik start mijn les op met de vraag wie mij kan uitleggen hoe het zit met dag en nacht;
Vervolgens de rol van zon op de seizoenen.
En hoe zit het met eb en vloed; maan draait om de aarde.
Kern dus het draaien van de aarde om de zon en de maan om de aarde.
De aarde en de maan hebben hun eigen baan ten opzichte van elkaar, waarbij de aarde
draait om zijn as (tegen de klok in), en de maan om de aarde.
Dit geheel draait om de zon.
Heeeeeel af en toe komt het voor dat de zon, de aarde en de maan exact in 1 lijn staan,
zodanig dat de maan tussen de aarde en de zon staat. Hoewel de zon veel groter is dan de
maan, maar de maan veel dichter bij de aarde dan bij de zon, neemt de maan voor een
korte tijd het zonlicht weg. De aarde komt als het ware in de schaduw van de maan terecht.
Morgen tussen: trekt die schaduw van de maan bijna precies over ons deel van de
wereldbol en is een (gedeeltelijke) zonsverduistering te zien (als het tenminste mooi weer
is).
Dit gaat gebeuren op 20 maart tussen 9.30 en 11.48 uur.
Dit verschijnsel is zo zeldzaam dat dit pas in 2081 opnieuw in ons land te zien is.
Tegen die tijd ben ik 106 jaar oud, dus of ik hem nog mee ga maken…..
Het volgende filmpje legt nog eens mooi uit wat er nu precies gaat gebeuren:
Kerndoel:
Deze les beantwoordt aan kerndoel 46 TULE SLO: De leerlingen leren dat de positie van
de aarde ten opzichte van de zon, seizoenen en dag en nacht veroorzaak;
Kort wordt teruggekomen uit de doelen voor groep 3 en 4:
• de verandering van de schaduw van een object in de loop van een dag
• de stand van de zon op verschillende momenten van de dag (opkomst → oosten,
hoogtepunt → zuiden, ondergang → westen).
Ook de doelen voor groep 5 en 6 worden kort herhaald:
• het verband tussen zonnestand en schaduwlengte en daglengte, in zomer en winter
• de draaiing van de aarde
• de beweging van de aarde ten opzichte van de zon en ontstaan van dag en nacht
Van de kerndoelen voor groep 7 en 8 komt aan de orde:
• de beweging van de aarde en de maan ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de
zon
• het dag- en nachtritme in relatie tot de seizoenen
Als extra element niet in de TULE doelen wordt het natuurwonder van de zonsverduistering
besproken.
Differentiatie: * Ter verwerking heb ik een vragenblad met antwoordvel
* Ik heb een kaartje met het verschijnsel
 Ik heb een knutselactivitiet. Een zonnekijker, waarbij je met je rug naar de zon staat.