Op ontdekking in het Maanland

Op ontdekking in het Maanland
Op ontdekking in het Maanland
ENKELE AANTREKKINGSFACTOREN
1. 22 361 000 km² gevarieerd landschap op een 'boogscheut'
2. Kan de Aarde naderen tot op ca. 356 000 km
3. Ca. 24 dagen per maand toegankelijk (mits helder weer)
4. Duidelijk herkenbare landschapskenmerken in het telescoopbeeld.
5. Landschapskenmerken kunnen worden waargenomen onder variabele lichtinval
=> schaduwen en contrast evolueren per dag en zelfs per uur.
ENKELE MOGELIJKHEDEN OP EEN RIJTJE
A.
VASTSTELLINGEN OP BASIS VAN 1 WAARNEMING
1. Een algemene oppervlakteverkenning + asgrauw licht
2. Vaststellen van de ellipsvorm van de Maanbaan (+)
3. Vaststellen van de libratie van de Maan (+)
4. De diameter van de Maan bepalen op basis van een gegeven afstand of omgekeerd.
5. De hoogte meten van een maanberg (bv. Mons Pico)
6. Relatieve datering van oppervlaktestructuren
7. Zoeken naar de atmosfeer van de Maan
V
E
R
K
E
N
N
I
N
G
M
A
A
N
O
P
P
E
R
V
L
A
K
L
E
R
E
N
W
E
R
K
E
N
M
E
T
M
A
A
N
K
A
A
R
T
WAARNEMEN VAN ASGRAUW SCHIJNSEL (AARDLICHT) EN MAANFASEN
Zoeken naar – en herkennen van oppervlaktestructuren
●in het aardlicht.
●
De evolutie van de helderheid van het aardlicht volgen
tijdens het wassen en het afnemen van de Maan.
●
L
I
B
R
A
T
I
E
18,95 miljoen km²
+ 3,411 miljoen km²
= 22,361 miljoen km²
door libratie
De libratie van de Maan in de praktijk:
2 waarnemingen van de omgeving van
inslagkrater Lyot
19 december
26 december
Hoogtebepaling van maanbergen
●
Dieptebepaling van kraters en/of
Valleien
●
Foto met webcam, smartphone, …
Nauwkeurig uitmeten
Cijfermateriaal opzoeken (Zon)
Driehoeksmeetkunde
Facultatieve uitbreiding van het instrument met een eenvoudige micrometer
RELATIEVE DATERING VAN OPPERVLAKTESTRUCTUREN
Typevoorbeeld: de kraterboog van Clavius
Ptolemaeus en omgeving
Omgeving Mare Nectaris
EEN STUKJE SELENOLOGIE UIT 1912 e.v.
Gebruik van kleurfilters
Fotografisch waarnemen
in niet-visuele golflengten
biedt extra opties!
Het artikel van W. Wood
anno 1912
Opname met gemodifeerde
Philips Toucam (zw/w)
Opname met gemodifieerde
Philips Toucam + Baader-UV-filter
HET WAARNEMEN VAN ZONSONDERGANGEN OP AARDE …. EN VERDER
Opname NASA Spirit
Zonsondergang op Mars
Middernachtszon op Mars
(landingsplaats Mars Phoenix
Let op de relatie helderheid/hoogte boven de horizon!
(detail van het vorige beeld)
Uitvergroting van het eerste beeld (Mars)
Let op de vervorming van het zonsbeeld !
=> DE ATMOSFEER VAN DE MAAN ZOEKEN !
Voorbereidende studie: de ondergaande Zon op Aarde en op Mars.
=> afnemende lichtsterkte
=> veranderende kleur
=> schijnbare verandering van vorm
EEN ONDERGAANDE ZON WAARNEMEN OP DE MAAN
DOCH …. VANAF DE AARDE
1. Als ondergaande 'zon' is iedere heldere ster binnen de 5° van de ecliptica
br
Gemiddeld is er om de paar dagen wel een sterbedekking te zien die goed
to
2. Het maakt niet uit op welke afstand we zitten van de maanhorizon.
Gevolg: we hoeven hiervoor niet persé op de Maan te zitten!
(simulatie met Stellarium)