Verslag expertmeeting-op-reis: 100 Masters in Brussel

Verslag expertmeeting-op-reis: 100 Masters in Brussel
Initiatief: sectie Publiek&Presentatie/Herman Tibosch
Data: 24-25 augustus 2016
Deelnemers (op uitnodiging):
Loes Jansen - Public Mediation (Van Abbe Museum) - lgj.janssen[at]vanabbemuseum.nl
Mariëlle Pals - Hoofd Programma (Nationaal Museum Wereldculturen) – marielle.pals[at]wereldculturen.nl
Caroline Bunnig - Het Cultuurbureau – caroline[at]hetcultuurbureau.nl
Amin Talaei - Educator (Onderwijsmuseum) - a.talaei[at]onderwijsmuseum.nl
Aafke de Bruijn - Hoofd educatie (Noordbrabants museum) – AdeBruijn[at]hnbm.nl
Lotte Jansen-Lorkeers - Medewerker marketing & communicatie (Museum Arnhem) Lotte.JansenLorkeers[at]museumarnhem.nl
Hanna Piksen – Senior medewerker educatie (Stedelijk Museum Amsterdam) – h.piksen[at]stedelijk.nl
Herman Tibosch - Hoofd educatie (KMM) – hermantibosch[at]krollermuller.nl
Astrid Cats – Programma en educatie (Nat Lab/Plaza Futura Eindhoven)- astrid[at]plazafutura.nl
Doelen:
1 Kennismaking met de Brusselse Museumraad (functie/beleid/activiteiten): uitwisseling van
expertise/ideeën/praktijkervaringen.
2 Kennismaking met het project 100Masters – bespreken/evalueren van opzet, uitwerking en (beoogde)
resultaten. Wat werkte goed, wat minder en wat is bruikbaar voor onze musea en achterban (in het kader van
kennisdagen/analyses/rondetafels)
3 Reflecteren en meedenken over andere, concrete publieksvragen, als externe klankbordgroep.
4 Ontmoeten/ontdekken/inspiratie opdoen én inspireren, ook over de grenzen; leren van en met elkaar..
Korte beschrijving:
Participatie, vernieuwend, toegankelijk, ludiek, samenwerking, marketing, educatie en presentatie: het project
'100 Masters' in Brussel is het allemaal. Op een schaal die nog niet eerder is vertoond. Het project, geïnitieerd
door de Brusselse Museumraad werd op 18 mei 2016 gelanceerd, met als doel het brede publiek – Brussels,
Belgisch en internationaal – warm te maken voor de grote rijkdom van het Brusselse museumerfgoed. Maar
liefst 41 musea werken samen en bieden een nieuw en verrassend podium aan hun topstukken: van Bruegels
'Val der opstandige engelen' tot een maansteen, of de eerste locomotief van het vasteland.
De campagne loopt tot 27 augustus en kent een uitgebreide agenda. Via de 'datingwebsite'
100masters.brussels kan iedereen zijn/haar favoriet leren kennen. De topstukken stellen zich persoonlijk voor
en verleiden de bezoeker tot een afspraakje in het museum. Deze 'date' is te combineren met talloze
activiteiten, zoals speeddates, ‘slow art’- en aperorondleidingen en zelfs rondleidingen voor buitenlandse
bezoekers op hun nationale feestdag. Een twintigtal musea ontwikkelden een speciaal familie- en
volwassenenparcours en via de digitale en sociale kanalen wordt uitgebreid geblogt en gevlogt.
Volop reuring dus, in de musea en bijzondere architectuur, maar zeker ook in de stad. Het 100 Masters
Museumplan en de Brussels Card 100 Masters bieden bezoekers een waaier aan mogelijkheden en voordelen
om een museumbezoek te combineren met een boeiende citytrip.
De sectie Publiek&Presentatie organiseerde in samenwerking met de Brusselse Museumraad een
expertmeeting-op-reis: een inspirerende én actieve uitwisseling met onze Brusselse collega's.
Programma:
Woensdag 24/08
11u30 uur: Museum voor Kostuum en Kant (http://www.costumeandlacemuseum.brussels/nl/home - vlakbij
Brussel Centraal): uitleg campagne 100masters door de Brusselse Museumraad, broodjes + slaatjes-lunch.
14u00 uur: vertrek naar het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika
14u30 uur: rondleiding op de werf en discussie over thema/uitdaging 'familievriendelijkheid' van het
vernieuwde KMMA. Door Kristien Opstaele (Publieksgerichte diensten & communicatie KMMA) en iemand van
Faro, Vlaamse steunpunt voor cultureel erfgoed.
17u00 uur: terug naar het centrum met tram 44
18u00 uur: hotel – inchecken
19u00 uur: gezamenlijk diner bij Brewdog (putterij 10)
Donderdag 25/08
9u00: Museum van Elsene: 100 Masters, in aanvulling op het eigen programma. Door: Stephanie Masuy, Hoofd
Publiekswerking.
11u30: Musea voor Schone Kunsten: bekijken van opstelling moderne kunst 100 Masters - Isabelle
Vanhoonacker (Hoofd Educatie)
12u30: rotonde Musea voor Schone Kunsten: discussie met Isabelle Vanhoonacker (100masters, invulling
individuele musea, bevindingen) en lunch
13:30: vertrek naar Museum voor Natuurwetenschappen: discussie over 100masterscampagne en rol van
musea binnen overkoepelende campagne (eigen invulling, bevindingen, samenwerking) - begeleid door Isabelle
Van Loo (Publieksgerichte diensten educatie & cultuur KMMA)
16:00: vertrek naar Nederland
Leermomenten/do’s en dont’s/eyeopeners:
Loes Jansen:
1.
2.
3.
Eye Opener: onder de indruk van het feit dat er meer dan 100 musea zijn in Brussel. Met daarbij ook
nog alle politieke schijven, waarin federaal overleg afgewisseld wordt door gemeentelijke structuren
gecombineerd met het Waalse, Vlaamse en Brusselse netwerken en….dan het voor elkaar krijgen om
mooie projecten op te zetten.
Do: met een groot netwerk aan musea in een stad is samenwerking een must, waarbij gezamenlijke
trots als drijfveer heel goed werkt. Samen de liefde voor je stad en de kostbaarheden in deze stad
uitdragen werkt als een vliegwiel voor verder ontwikkeling en samenwerking en dat was mooi om te
zien.
Don’t: Ben je meer bewust van wat zo’n campagne teweeg brengt, zodat je niet aan het einde van de
campagne alles uit je handen laat glippen door het gehele concept en project stop te zetten aan het
einde van de campagne. Dan lijkt alles bijna voor niks te zijn geweest.
Mariëlle Pals:
1.
2.
3.
4.
Er kan idd meer creatieve marketing (en programmering) rondom de vaste collectie / topstukken
komen bij elk museum. Ook al heb je geen Mona Lisa of Breughel. Er is nu inderdaad een grote focus
op tijdelijke tentoonstellingen / programmering. Meer aandacht voor de vaste opstelling + de
identiteit van het museum (corporate marketing rond de U.S.P’s) is ook in Nederland goed.
De sociale / persoonlijke insteek van de marketingcampagne met een frisse, actuele component
(verwijzing naar tinder) maakt de museumsector gelijk meer aansprekend voor jong publiek. Straalt
uit: het museum gaat over nu en kan jou raken. Deze campagne is vele malen beter dan Ons Echte
Goud. Lessons learned / tips & tops zouden tussen de Museumraad Brussel en NMV gedeeld kunnen
worden. Ook al is stedelijke marketing anders dan landelijke communicatie: er zijn veel elementen
inspirerend: zoals maak collectie persoonlijk (Jan) - match mensen met deze collectie (Jan Fabre vindt
jou ook leuk), biedt digitaal gelaagde content over de collectie aan (van verleiding naar verdieping)
etc.
Een klein en slagvaardig team van jonge mensen die niet gevangen zitten in een interne
bureaucratische structuur is noodzakelijk om de complexe buitenwereld (x musea / x overheden / x
belangen) het hoofd te bieden. 1 iemand dedicated to social media is heel goed.
Meten is weten wordt nogal eens vergeten. Effect op bezoekaantallen is onzichtbaar vanwege de
aanslag wordt gezegd, maar als er geen aanslag was geweest dan hadden ze ook niet de conversie
geweten. Effectmeting moet m.i. bij het uitdenken van de campagne meegenomen worden. Ook de
verduurzaming bij succes.
Herman Tibosch:
1.
2.
3.
4.
Eye opener: de logica van samenwerking en wederzijdse inspiratie in een ‘verdeelde’ stad,
aangestuurd door een verbindende Raad, bekend en vertrouwd met de werkvloer, met vakkennis en
een luisterend oor en vooral met veel flair en enthousiasme.
Do: focus op de vaste collectie, breder dan de eigen museumvloer. Waar kun je verbinden, ook buiten
de eigen muren en hoe breng je ze voor het voetlicht met dezelfde (of liever nog meer) zeggingskracht
als een tijdelijke tentoonstelling.
Do: met enkele partijen samen een expert inhuren, in het geval Brussel een social media-expert.
Inspirerend te horen wat dat oplevert, ook (of juist) als je zelf al veel expertise in huis hebt, of denkt te
hebben.
Do: benieuwd naar de nieuwbouw van het Afrikamuseum en de twee verschillende educatieruimtes:
een halfopen atelier en 2 inloopruimtes waar je lekker zelf aan de slag kunt.
Amin Talaei:
1
Eye opener: het complexe politieke stelsel van België/Brussel en de geldstromen die hiermee gemoeid
gaan. Dit relativeert de situatie in Nederland voor mij flink.
2
3
4
Do: meer aandacht aan de vaste collectie en topstukken die (semi)permanent in het Nederlands
museumlandschap te zien zijn.
Do: het is goed om bij elke marketingcampagne al bij voorbaat goed na te denken over hoe je tijdens
en/of na de campagne een kwalitatieve én kwantitatieve meting kan verrichten. Dat miste ik nu bij de
100masters.
Vraag: Zou het wenselijk c.q. mogelijk zijn om een dergelijke campagne in Nederland te introduceren?
Zo ja, in welke vorm (landelijk, stedelijk etc.)? Moest zelf enigszins denken aan het idee van Circle Line
Musea van Jaap Polak. Weliswaar zónder het verhuizen van de topstukken, maar wel duidelijke
topstukken per plaats of museum aanwijzen. Een gedachte om eens samen verder over verder te
filosoferen…
Hanna Piksen:
1.
2.
3.
Eye-opener: De Brusselse Museumraad bestaat uit een klein team en vertegenwoordigt meer dan 100
musea. Het is indrukwekkend hoe ze, ondanks dit grote aantal, over elk museum gedetailleerde kennis
hebben en zelfs een band met de medewerkers. Dit loont: musea (ook de kleinste) weten zich gezien
en dragen graag een gezamenlijke campagne uit.
Do: een eenduidige boodschap vanuit musea, herkenbaar zowel binnen als buiten de musea. Door te
kiezen voor de focus op collectie ipv tentoonstellingen is het ook nog eens een duurzame boodschap.
Don’t: investeren in een intensieve campagne voor bepaalde tijd, om deze vervolgens na een jaar
weer te laten verdwijnen. Zonde, want er is een sterk merk opgebouwd en het onderwerp leent zich
uitstekend voor een blijvende boodschap.
Aafke de Bruijn:
1. Eye-opener: Hoe een gemeenschappelijke boodschap de verbinding tussen zeer uiteenlopende musea
tot stand kan brengen, zowel voor de museummedewerkers als voor het publiek. En de zeer
belangrijke rol die de Brusselse Museumraad daar in speelde om dit tot stand te brengen.
2. Do: Zet dat moois dat je in huis hebt in de etalage en focus niet alleen op de wisseltentoonstellingen in
je communicatie, hoe verleidelijk ook. In mijn ogen zal het educatieve aanbod bij je vaste collectie
hierdoor ook intensiever worden gebruikt.
3. Do: Een plan bedenken waardoor dit idee duurzamer verankerd kan worden en niet blijft bij een
eenmalige, zeer succesvolle, actie. (denk aan de Albert Heijn-reclame, waarbij jaar in jaar uit hetzelfde
gezicht in beeld was. Date hij steeds met een ander topstuk? Of met iemand die houdt van een
bepaald topstuk? Wordt vervolgd wat mij betreft..)