Raadsvoorstel - Regio Rivierenland

Raadsvoorstel
/14/YYYYY RAAD/14/XXXX
Raadsvergadering d.d.
:
Inlichtingen bij :
Agendapunt
:
Telefoonnr.
:
Portefeuillehouder
:
E-mailadres
:
Onderwerp:
Ambitiedocument 2016-2020 Regio Rivierenland
Besluit:
o In te stemmen met de inhoud van het ambitiedocument 2016-2020 Regio Rivierenland
o In te stemmen met de uitwerking van het ambitiedocument via de acht opgaven zoals schematisch
verwoord op de pagina's 10 en 11 van voornoemd document, te weten :
1. Lobby en branding van de regio, 2 Innovatie en duurzaamheid, 3. Arbeidsmarkt, 4 Ruimtelijke keuzes
en regelgeving, 5. ROB ((Regionaal Ontwikkelingsbedrijf)), 6. Infrastructuur, 7. Agribusiness en
samenleving en 8. Toeristisch aanbod.
Samenvatting voorstel:
Eind 2014 benoemden de gemeenteraden van de tien samenwerkende gemeenten van Regio Rivierenland,
drie economische Speerpunten waarop zij met elkaar willen gaan samenwerken, namelijk Agribusiness,
Economie en Logistiek en Recreatie en Toerisme. Daarmee brachten zij focus aan in de werkzaamheden van
Regio Rivierenland. De afgelopen maanden zijn gebruikt om gezamenlijk de ambities te bepalen voor deze drie
Speerpunten die nu zijn beschreven in het Regionaal Ambitiedocument 2016-2020 Regio Rivierenland.
De ambities op de drie speerpunten zijn vertaald naar acht opgaven: 1. Lobby en branding van de regio, 2
Innovatie en duurzaamheid, 3. Arbeidsmarkt, 4 Ruimtelijke keuzes en regelgeving, 5. ROB (Regionaal
Ontwikkelingsbedrijf), 6. Infrastructuur, 7. Agribusiness en samenleving, en 8. Toeristisch aanbod. Voor de
uitwerking van de ambities in de geformuleerde opgaven wordt nadrukkelijk de samenwerking gezocht met de
partners, bestaande uit de 3 O's (Ondernemers, Onderwijs/Onderzoek, Ondernemende burgers). Het
ambitiedocument kent zelf geen financiële consequenties. Met de uitwerking van de opgaven in projecten die bij
gaan dragen aan het realiseren van de ambities zijn wel financiële middelen gemoeid. Deze middelen kunnen
afkomstig zijn van maatschappelijke partners, de drie O's, andere overheden en de gemeenten. Gelden die
nodig zijn voor projecten waarin gemeenten participeren en die niet al zijn voorzien in de begroting, worden aan
de betreffende raden voorgelegd op het moment dat die projecten zich aandienen.
Aanleiding:
Met het besluit van alle raden (eind 2014) om de regionale samenwerking te focussen op drie economische
Speerpunten (Agribusiness, Economie en Logistiek en Recreatie en Toerisme) voor Regio Rivierenland hebben
de raden keuzes gemaakt in de onderwerpen waarop regionaal wordt ingezet. Met het benoemen van de drie
Speerpunten willen de gemeenten in Rivierenland de gezamenlijke krachten op deze thema's benutten,
bundelen en ons gebied (inter-) nationaal op de kaart zetten. Wat Rivierenland precies wil bereiken, welke
ambities er worden nagestreefd en waarom is beschreven in het Regionaal Ambitiedocument 2016-2020 voor
Regio Rivierenland.
1
Waarom een ambitiedocument?
Met het Regionaal Ambitiedocument in handen kan de regio haar positieve en onderscheidende punten
beter uitnutten, zoals het prettige vestigingsklimaat en de sterke kwaliteiten op het gebied van agribusiness,
rivieren, het kleinschalige landschap, cultuurhistorie en de karakteristieke dorpen (ons DNA). Bovendien
kunnen we hiermee ook de keuzes maken om ons sociaaleconomische profiel te verbeteren, in te spelen op
de vergrijzing en de achteruitgang van de leefbaarheid op het platte landt tegen te gaan. Het Regionaal
Ambitiedocument biedt een kader om beter in te spelen op goede initiatieven in de samenleving. Met het
Regionaal Ambitiedocument geven de tien samenwerkende gemeenten een belangrijk signaal af aan
partijen binnen en buiten de regio over wat we in Regio Rivierenland met elkaar willen bereiken. Samen is de
regio krachtig en zijn nieuwe (financiële) bronnen aan te boren voor het realiseren van de ambities, zowel op
provinciaal-, rijks- als europees nivo.
Proces van tot standkoming
De afgelopen maanden zijn gebruikt om gezamenlijk de ambities te bepalen voor de Speerpunten. Het
bijgevoegde Regionaal Ambitiedocument (bijlage 1)) is door een gezamenlijke inspanning van de
gemeentelijke portefeuillehouders in de drie Speerpuntberaden tot stand gekomen. Daarbij zijn diverse
ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en ondernemende burgers betrokken geweest en om
input gevraagd. In twee regionale raadsbijeenkomsten zijn de raadsleden geïnformeerd en is hen gevraagd
om mee te denken over de ambities. De inbreng van de raadsleden is verwerkt in het voorliggende Regionaal
Ambitiedocument. Tot welke aanpassingen dit heeft geleid kunt u teruglezen in bijlage 3.
Op 10 november 2015 hebben de gezamenlijke Speerpuntberaden ingestemd met de tekst van het
Regionaal Ambitiedocument voor de Speerpunten Agribusiness, Economie en Logistiek en Recreatie en
Toerisme. Hiermee is de gezamenlijke strategische 'stip op de horizon' gezet en de periode van
voorbereiding afgesloten.
Naast het Ambitiedocument, treft u ter kennisname ook de bijbehorende toelichting aan (bijlage 2). Deze
toelichting geeft zicht op trends, de verbinding tussen de Speerpunten en de verbindende
uitwerkingsthema's voor de drie Speerpunten (Ruimte, Arbeidsmarkt, Onderwijs & Kennis en
Duurzaamheid & Innovatie). De bijlage geeft kleuring aan en input voor de wijze waarop we na uw
besluitvorming aan de slag gaan met de uitwerking van ons Regionaal Ambitiedocument.
Wettelijke kaders en beleidskaders:
Het kader van de samenwerking in Regio Rivierenland is de gemeenschappelijke regeling Regio
Rivierenland. Een ander belangrijk kader is de regionale visie 'Verrassend Rivierenland: waard om bij stil te
staan'. In de sessies die de raden in september en oktober 2013 gehouden hebben, bleek dat zij de in deze
visie gepresenteerde speerpunten van regionale samenwerking (recreatie en toerisme, economie en logistiek
en agribusiness) over het algemeen positief onderschrijven.
Beoogd effect:
Het ambitiedocument geeft beleidsmatig en strategisch richting en invulling aan de drie Speerpunten,
waardoor het voor de gemeenten en haar partners duidelijk is, waar zij zich in regionaal verband voor
inzetten. Daarmee zal het ook voor andere overheden (Provincie, Rijk, Europa) en (maatschappelijke)
partners makkelijker worden om samen met de gemeenten in projecten op te trekken.
Inhoud van het ambitiedocument:
De tien samenwerkend gemeenten binnen Regio Rivierenland:
zetten in op de verscheidenheid in ons gebied; de Bommelerwaard, de Betuwe en het Land van Maas
en Waal dragen elk op hun eigen wijze bij aan de beleving van het Rivierenland;
2
-
zetten in op de beleving van agribusiness, rivieren, landschap, cultuurhistorie en karakteristieke dorpen
en zijn hier trots op;
zijn economisch sterk door een duidelijke focus;
werken samen met onze partners: mede-overheden, ondernemers, onderwijs, onderzoek,
ondernemende burgers en maatschappelijke organisaties.
Zij zetten daarom per speerpunt een stip op de horizon voor de drie Speerpunten om economische ontwikkeling
in de regio tot stand te brengen. De ambities zijn:
 Agribusiness
: Onze tuinbouw wordt nóg meer toonaangevend in Europa
 Logistiek
: Wij komen in de top 3 van logistieke hotspots van Nederland
 Recreatie en toerisme : Wij bereiken een jaarlijkse omzetgroei van 5%
Voor Agribusiness gaat het om:
1. agribusiness -centra te ontwikkelen voor innovatie en kennis op het gebied van o.a. productontwikkeling,
biobased- en circulaire economie en duurzame energie. Daarbij hebben wij aandacht voor technologische
ontwikkeling en bedrijvigheid met toegevoegde waarde op het gebied van voedselkwaliteit, -houdbaarheid
en -veiligheid;
2. vraag en aanbod van arbeid op elkaar afstemmen voor agribusiness gericht op werkervarings- en leertrajecten, behoefte aan hbo-niveau, imago-ontwikkeling en het terugdringen van werkeloosheid;
3. agribusiness met de samenleving te verbinden, het DNA van ons gebied (denk aan verbrede plattelandsontwikkeling: combinaties met zorg, toerisme, streekproducten, etc.). Een basisvoorwaarde daarbij is
breedband in het buitengebied;
4. ruimte te scheppen in overheidsbeleid en regelgeving voor bedrijvigheid door:
 afstemmen van beleid;
 een kansenkaart te maken voor grootschalige ontwikkelingen en kleinschalige structuur.
Voor Economie en Logistiek gaat het om:
1. innovatieve concepten en centra te ontwikkelen om transport en logistiek slimmer, sneller en schoner te
maken met aandacht voor technologische ontwikkeling en duurzaamheid;
2. vraag en aanbod van arbeid op elkaar afstemmen voor logistiek, waarbij ondernemerschap, technologie en
process-control ketenregie de kern zijn;
3. een Regionaal Ontwikkel Bedrijf op te richten, om enerzijds ondernemers te faciliteren en ons anderzijds te
kunnen richten op kwalitatieve opgaven;
4. het kwaliteitsnetwerk goederenvervoer te verbeteren, te streven naar optimale bereikbaarheid gebruikmakend van alle modaliteiten (spoor, weg (o.a. A2/A15 en incl. fietspaden), water, lucht, pijplijn en
breedband).
Voor Recreatie en Toerisme gaat het om:
1. een platform op te richten voor verbinding, inspiratie en innovatie rondom thema's als: arbeidsparticipatie,
beleving van kennis van agribusiness en logistiek, fruit, water/rivieren, routes, landmarks, duurzaamheid in
bedrijfsvoering, verbindingen leggen tussen bestaand aanbod van recreatie en toerisme;
2. vraag en aanbod van arbeid op elkaar af stemmen voor recreatie en toerisme gericht op een structureel
aanbod van werkervarings- en leertrajecten en meer arbeidsplaatsen;
3. pro-actief het toeristisch aanbod stimuleren dat inspeelt op sterke punten van de regio, dat doelgroepen die
daarbij passen aantrekt en dat tekorten in aanbod aanvult. Dit kan door de inzet van een aanjaagteam
gericht op meer overnachtingsmogelijkheden en dagattracties. Een basisvoorwaarde daarbij is breedband in
het buitengebied.
4. ruimte scheppen in overheidsbeleid en regelgeving voor bedrijvigheid:
 afstemmen van beleid
 ruimtelijke kansenkaart voor groot- en kleinschaligheid
De ambities van de drie speerpunten zijn vertaald in acht opgaven:1. Lobby en branding van de regio, 2
Innovatie en duurzaamheid, 3. Arbeidsmarkt, 4 Ruimtelijke keuzes en regelgeving, 5. ROB (Regionaal
Ontwikkelingsbedrijf), 6. Infrastructuur, 7. Agribusiness en samenleving, en 8. Toeristisch aanbod.
3
Voor de uitwerking van de ambities in de geformuleerde opgaven wordt nadrukkelijk de samenwerking gezocht
met de partners, bestaande uit de 3 O's (Ondernemers, Onderwijs/Onderzoek, Ondernemende burgers). Waar
mogelijk wordt gebruik gemaakt van de bestaande structuren die al actief zijn in de regio zoals Greenport
Gelderland, Logistieke Hotspot Rivierenland, het Regionaal Bureau Toerisme en Uit®waarde. Juist ook deze
organisaties kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het halen van onze ambities.
Financiële consequenties:
Het ambitiedocument kent zelf geen financiële consequenties. Met de uitwerking van de opgaven in projecten
die bij gaan dragen aan het realiseren van de ambities zijn wel financiële middelen gemoeid. Deze middelen
kunnen afkomstig zijn van maatschappelijke partners, de drie O's, andere overheden en de gemeenten.
Voor die uitwerking zal nadrukkelijk de samenwerking moeten worden gezocht met de andere O's en de
bestaande uitvoeringsorganisaties. Waar mogelijk worden krachten gebundeld en externe financiële bronnen
benut. Bij de uitwerking zal ook duidelijk moeten worden wat de bijdrage van de gemeente(n) hierin moet
worden. Hiervoor zijn verschillende modellen mogelijk, die verkend gaan worden.
Gelden die nodig zijn voor projecten waarin gemeenten participeren en die niet al zijn voorzien in de begroting,
worden aan de betreffende raden voorgelegd, op het moment dat die projecten zich aandienen.
Het hebben van een gedragen ambitie vergroot de kans op deelname van andere partijen in financiële zin aan
projecten die onze ambities ondersteunen. De afgelopen jaren hebben veel initiatieven gebruik kunnen maken
van Regiocontract geld van de provincie Gelderland, dat is nu voor bij. De basishouding wordt anders, namelijk
dat initiatiefnemers van projecten zelf moeten zorgen voor financiering. Onze ambities (en projecten) brengen
we wel zo veel mogelijk in verbinding met de Gebiedsopgave Gelderse Corridor van de provincie om zo optimaal
gebruik te kunnen maken van eventuele cofinanciering. Daarom stemmen we hierover al nauw af met de
bedoelingen van de provincie.
Vervolg proces:
Alle raden van de tien lidgemeenten van Regio Rivierenland zijn gevraagd om dit voorstel voor 1 april 2016 te
behandelen. Als alle raden met het voorstel instemmen, kan er uitvoering aan worden gegeven. Ondertussen
zitten we niet stil en stemmen we af over de provinciale Gebiedsopgave Gelderse Corridor.
Als de raden aanvullingen hebben kan dit via amendementen kenbaar worden gemaakt. Als alle raden hebben
besloten stelt het Algemeen Bestuur het document definitief vast. Het Dagelijks Bestuur zal de gemeenten na
besluitvorming door alle raden, nader informeren over de uitwerking van het ambitiedocument.
Het is de bedoeling om begin januari de Regionale Agendacommissie bijeen te vragen ter advisering over een
regionale raadsbijeenkomst op 10 februari 2016 over de samenloop tussen het Regionaal Ambitiedocument en
de provinciale Gebiedsopgave Gelderse Corridor. We willen dan de laatste stand van zaken met de raden delen.
Voor die tijd ontvangt u ter informatie over de samenloop tussen beide trajecten twee notities: 'De relatie tussen
het Regionale Ambitiedocument en de Provinciale Gebiedsopgaven' en 'Organisatie van het Regionaal
Ambitiedocument en de Provinciale Gebiedsopgaven: samen optrekken'.
Burgemeester en wethouders van……..,
de secretaris,
de burgemeester,
Bijlagen:
Bijlage 1: Ambitiedocument 2016-2020 Regio Rivierenland
Bijlage 2: Toelichting ambitiedocument
Bijlage 3: Verslag raadsbijeenkomst 5 oktober 2015
4